เค•ुเคฒ เคชेเคœ เคฆृเคถ्เคฏ

เคถเคจिเคตाเคฐ, 28 เคฎเคˆ 2022

๐Ÿ”†๐Ÿ™เคฐाเคœเคฏोเค— [เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ] ` เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि ' - เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ

 เคฐाเคœเคฏोเค— เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ – เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि

RAJA YOGA : CHAPTER VII  

[DHYANA AND SAMADHI-Swami Vivekananda]

เค…เคฌ เคคเค• เคนเคฎ เคฐाเคœเคฏोเค— เค•े เค…เคจ्เคคเคฐंเค— เคธाเคงเคจों เค•ो เค›ोเคก़ เคถेเคท เคธเคญी เค…ंเค—ों เค•े เคธंเค•्เคทिเคช्เคค เคตिเคตเคฐเคฃ เคธเคฎाเคช्เคค เค•เคฐ เคšुเค•े เคนैं । เค‡เคจ เค…เคจ्เคคเคฐंเค— เคธाเคงเคจों เค•ा เคฒเค•्เคท्เคฏ เคเค•ाเค—्เคฐเคคा เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคนै । เค‡เคธ เคเค•ाเค—्เคฐเคคा - เคถเค•्เคคि เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจा เคนी เคฐाเคœเคฏोเค— เค•ा เคšเคฐเคฎ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคนैं । เคนเคฎ เคฎाเคจเคต เค•े เคจाเคคे , เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เคนเคฎाเคฐा เคธเคฎเคธ्เคค เคคเคฐ्เค•เคธंเค—เคค เคœ्เคžाเคจ เค…เคนंเคฌोเคง เค•े เค…เคงीเคจ เคนै । เคฎुเคे เค‡เคธ เคฎेเคœ เค•ा เคฌोเคง เคนो เคฐเคนा เคนै , เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค•ा เคฌोเคง เคนो เคฐเคนा เคนै ; เค”เคฐ เค‡เคธ เค…เคนंเคฌोเคง เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคนी เคฎैं เคœाเคจ เคชा เคฐเคนा เคนूँ เค•ि เคฎेเคœ เคฏเคนाँ เคนै เค”เคฐ เคคुเคฎ เคฏเคนाँ เคนो ! เคฏเคน เคคो เคนुเคˆ เคเค• เค“เคฐ เค•ी เคฌाเคค । เคซिเคฐ เคเค• เคฆूเคธเคฐी เค“เคฐ เคฏเคน เคญी เคฆेเค– เคฐเคนा เคนूँ เค•ि เคฎेเคฐी 'เคธเคค्เคคा ' เค•เคนเคจे เคธे เคœो เคฌोเคง เคนोเคคा เคนै , เค‰เคธเค•ा เค…เคงिเค•ांเคถ เคฎें เค…เคจुเคญเคต เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคा । เคถเคฐीเคฐ เค•े เคญीเคคเคฐ เค•े เคธाเคฐे เคฏเคจ्เคค्เคฐ, เคฎเคธ्เคคिเคท्เค• เค•े เคตिเคญिเคจ्เคจ เค…ंเคถ- เค‡เคจ เคธเคฌ เค•े เคช्เคฐเคคि เคนเคฎ เคธเคšेเคค เคจเคนीं เคนैं । 

เคœเคฌ เคนเคฎ เคญोเคœเคจ เค•เคฐเคคे เคนैं , เคคเคฌ เคตเคน เคœ्เคžाเคจเคชूเคฐ्เคตเค• เค•เคฐเคคे เคนैं , เคชเคฐเคจ्เคคु เคœเคฌ เคนเคฎ เค‰เคธเค•ा เคธाเคฐเคญाเค— เคญीเคคเคฐ เค—्เคฐเคนเคฃ เค•เคฐเคคे เคนैं , เคคเคฌ เคนเคฎ เคตเคน เค…เคœ्เคžाเคคเคฐीเคคि เคธे เค•เคฐเคคे เคนैं । เคœเคฌ เคตเคน เค–ूเคจ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐिเคฃเคค เคนोเคคा เคนै , เคคเคฌ เคญी เคตเคน เคนเคฎाเคฐे เคฌिเคจा เคœाเคจे เคนी เคนोเคคा เคนै । เค”เคฐ เคœเคฌ เค‡เคธ เค–ूเคจ เคธे เคถเคฐीเคฐ เค•े เคญिเคจ्เคจ เคญिเคจ्เคจ เค…ंเคถ เค—เค िเคค เคนोเคคे เคนैं , เคคो เคตเคน เคญी เคนเคฎाเคฐी เคœाเคจเค•ाเคฐी เค•े เคฌिเคจा เคนी เคนोเคคा เคนै । เค•िเคจ्เคคु เคฏเคน เคธाเคฐा เค•ाเคฎ เคนเคฎाเคฐे เคฆ्เคตाเคฐा เคนी เคนोเคคा เคนै । เค‡เคธ เคถเคฐीเคฐ เค•े เคญीเคคเคฐ เค•ोเคˆ เค…เคจ्เคฏ เคฆเคธ - เคฌीเคธ เคฒोเค— เคคो เคฌैเค े เคจเคนीं เคนैं , เคœो เคฏเคน เค•ाเคฎ เค•เคฐ เคฆेเคคे เคนों । เคชเคฐ เคฏเคน เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคนเคฎें เคฎाเคฒूเคฎ เคนुเค† เค•ि เคนเคฎीं เค‡เคจเค•ो เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं , เคฆूเคธเคฐा เค•ोเคˆ เคจเคนीं ? เค‡เคธ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคฎें เค…เคจाเคฏाเคธ เคนी เคฏเคน เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เค†เคนाเคฐ เค•เคฐเคจा เคนी เคนเคฎाเคฐा เค•ाเคฎ เคนै เค”เคฐ เค–ाเคจा เคชเคšाเคจे เค”เคฐ เค–ाเคฆ्เคฏ เคธे เคถเคฐीเคฐ เค•ो เคชुเคท्เคŸ เค•เคฐเคจे เค•ा เค•ाเคฎ เคคो เคนเคฎाเคฐे เคฒिเค เคฆूเคธเคฐा เค•ोเคˆ เค•เคฐ เคฆे เคฐเคนा เคนै

เคชเคฐ เคฏเคน เคนो เคจเคนीं เคธเค•เคคा เค•्เคฏोंเค•ि เคฏเคน เคช्เคฐเคฎाเคฃिเคค เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เค…เคญी เคœो เค•ाเคฎ เคนเคฎाเคฐे เคฌिเคจा เคœाเคจे เคนो เคฐเคนे เคนैं , เคตे เคฒเค—เคญเค— เคธเคญी เคธाเคงเคจा เค•े เคฌเคฒ เคธे เคนเคฎाเคฐे เคœाเคจे เคธाเคงिเคค เคนो เคธเค•เคคे เคนैं । เคเคธा เคฎाเคฒूเคฎ เคนोเคคा เคนै เค•ि เคนเคฎाเคฐा เคนृเคฆเคฏเคฏเคจ्เคค्เคฐ เค…เคชเคจे เค†เคช เคนी เคšเคฒ เคฐเคนा เคนै , เคนเคฎเคฎें เคธे เค•ोเคˆ เค‰เคธเค•ो เค…เคชเคจी เค‡เคš्เค›ाเคจुเคธाเคฐ เคจเคนीं เคšเคฒा เคธเค•เคคा , เคตเคน เค…เคชเคจे เค–्เคฏाเคฒ เคธे เค†เคช เคนी เคšเคฒ เคฐเคนा เคนै । เคชเคฐเคจ्เคคु  เคฏोเค—ाเคญ्เคฏाเคธ เค•े เคฌเคฒ เคธे เคนृเคฆเคฏ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏ เค•ो เคญी เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค‡เคš्เค›ाเคงीเคจ เค•िเคฏे เคœा  เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เคตเคน  เค‡เคš्เค›ा เคฎाเคค्เคฐ เคธे เคถीเค˜्เคฐ เคฏा เคงीเคฐे เคšเคฒเคจे เคฒเค—े , เคฏा เคฒเค—เคญเค— เคฌเคจ्เคฆ เคนो เคœाเคฏे ।  เคนเคฎाเคฐे เคถเคฐीเคฐ เค•े เคช्เคฐाเคฏः เคธเคญी เค…ंเคถ เค‡เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ  เคตเคถ เคฎें เคฒाเคฏे เคœा เคธเค•เคคे เคนैं । เค‡เคธเคธे เค•्เคฏा เคœ्เคžाเคค เคนोเคคा เคนै ? เคฏเคนी เค•ि เค‡เคธ เคธเคฎเคฏ เคœो เค•ाเคฎ เคนเคฎाเคฐे เคฌिเคจा เคœाเคจे เคนो เคฐเคนे เคนैं , เค‰เคจ्เคนें เคญी เคนเคฎीं เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं , เคชเคฐ เคนाँ , เคนเคฎ เค‰เคจ्เคนें เค…เคœ्เคžाเคคเคฐीเคคि เคธे เค•เคฐ เคฐเคนे เคนैं , เคฌเคธ, เค‡เคคเคจा เคนी । 

เค…เคคเคเคต เคนเคฎ เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เคฎाเคจเคต - เคฎเคจ เคฆो เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เคฐเคนเค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคนै। เคชเคนเคฒी เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो ( เคœ्เคžाเคจ เคฏा เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि ) เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं । เคœिเคจ เค•ाเคฎों เค•ो เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคธाเคฅ เคธाเคฅ , ' เคฎैं เค•เคฐ เคฐเคนा เคนूँ ' เคฏเคน เคœ्เคžाเคจ เคธเคฆा เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฐเคนเคคा เคนै , เคตे เค•ाเคฐ्เคฏ ( เคœ्เคžाเคจ เคฏा เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि ) เคธे เคธाเคงिเคค เคนो เคฐเคนे เคนैं , เคเคธा เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै । เคฆूเคธเคฐी เคญूเคฎि เค•ो เค…เคœ्เคžाเคจ เคฏा เค…เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं । เคœो เคธเคฌ เค•ाเคฐ्เคฏ เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคจिเคฎ्เคจ เคญूเคฎि เคธे เคธाเคงिเคค เคนोเคคे เคนैं , เคœिเคธเคฎें ‘ เคฎैं เคœ्เคžाเคจ เคจเคนीं เคฐเคนเคคा , เค‰เคธे เค…เคœ्เคžाเคจ เคฏा เค…เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं।

เคฐाเคœเคฏोเค— [เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ] ` เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि '

๐Ÿ”†๐Ÿ™เคšेเคคเคจ เค•्เคฐिเคฏा, เค…เคšेเคคเคจ เค•्เคฐिเคฏा เค”เคฐ เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि ๐Ÿ”†๐Ÿ™

๐Ÿ”†Conscious work, Unconscious work and Instinct๐Ÿ”†

เค…เคคเคเคต เคนเคฎ เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เคฎाเคจเคต - เคฎเคจ เคฆो เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เคฐเคนเค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคนै। เคชเคนเคฒी เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो ( เคœ्เคžाเคจ เคฏा เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि ) เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं । เคœिเคจ เค•ाเคฎों เค•ो เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคธाเคฅ เคธाเคฅ , ' เคฎैं เค•เคฐ เคฐเคนा เคนूँ ' เคฏเคน เคœ्เคžाเคจ เคธเคฆा เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฐเคนเคคा เคนै , เคตे เค•ाเคฐ्เคฏ ( เคœ्เคžाเคจ เคฏा เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि ) เคธे เคธाเคงिเคค เคนो เคฐเคนे เคนैं , เคเคธा เค•เคนा เคœा เคธเค•เคคा เคนै । เคฆूเคธเคฐी เคญूเคฎि เค•ो เค…เคœ्เคžाเคจ เคฏा เค…เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं । เคœो เคธเคฌ เค•ाเคฐ्เคฏ เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคจिเคฎ्เคจ เคญूเคฎि เคธे เคธाเคงिเคค เคนोเคคे เคนैं , เคœिเคธเคฎें ‘ เคฎैं เคœ्เคžाเคจ เคจเคนीं เคฐเคนเคคा , เค‰เคธे เค…เคœ्เคžाเคจ เคฏा เค…เคšेเคคเคจ เคญूเคฎि เค•เคน เคธเค•เคคे เคนैं।

เคนเคฎाเคฐे เคœिเคจ เค•ाเคฐ्เคฏ - เค•เคฒाเคชों เคฎें ' เค…เคนं ' เคฎिเคฒा เคฐเคนเคคा เคนै, เค‰เคจ्เคนें เคœ्เคžाเคจเคฏुเค•्เคค เคฏा เคšेเคคเคจ เค•्เคฐिเคฏा เค”เคฐ เคœिเคจเคฎें 'เค…เคนं ' เค•ा เคฒเค—ाเคต เคจเคนीं , เค‰เคจ्เคนें เคœ्เคžाเคจเคฐเคนिเคค เคฏा เค…เคšेเคคเคจ เค•्เคฐिเคฏा (unconscious work) เค•เคนเคคे เคนैं । เคจिเคฎ्เคจ เคถ्เคฐेเคฃी เค•े เคชเคถुเค“ं (lower animals) เคฎें เคฏเคน เคœ्เคžाเคจเคฐเคนिเคค เค•्เคฐिเคฏा เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि (instinct) เค•เคนเคฒाเคคी เคนै । เคชเคถुเค“ं เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा เค‰เคš्เคšเคคเคฐ เคช्เคฐाเคฃिเคฏों เคฎें เค”เคฐ เคธเคฌ เคธे เค‰เคš्เคš เค•ोเคŸि เค•ा เคช्เคฐाเคฃी- `เคฎเคจुเคท्เคฏ ' เคฎें เคฏเคน เคฆूเคธเคฐे เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค•्เคฐिเคฏा , เคœिเคธเคฎें เค…เคนंเคฌोเคง เคฐเคนเคคा เคนै , เค…เคงिเค• เคฆीเค– เคชเคก़เคคी เคนै - เค‡เคธी เค•ो เคœ्เคžाเคจเคฏुเค•्เคค เค•्เคฐिเคฏा (Conscious work) เค•เคนเคคे เคนैं । 

เคฐाเคœเคฏोเค— [เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ] ` เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि '

๐Ÿ™เคธुเคทुเคช्เคคि เค”เคฐ เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा เคธे เคœो เค•ाเคฐ्เคฏ เคนोเคคा เคนै เค‰เคธเคฎें เค…เคนंเคฌोเคง เคจเคนीं เคฐเคนเคคा๐Ÿ™  

เคชเคฐเคจ्เคคु เคฎเคจ เค•े เค‡เคจ เคคीเคจ เคญूเคฎिเคฏों เค•ो เคธเคฎเค เคฒेเคจे เคธे เคนी เคธाเคฐी เคญूเคฎिเคฏों เค•ा เค‰เคฒ्เคฒेเค– เคจเคนीं เคนो เคœाเคคा । เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा เคฎเคจ เค‡เคจ เคคीเคจों เคญूเคฎिเคฏों เคธे เค‰เคš्เคš เคญूเคฎि เคชเคฐ เคญी เคตिเคšเคฐเคฃ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै । เคฎเคจ เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคญी เค…เคคीเคค เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें (beyond consciousness-เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें ) เคœा เคธเค•เคคा เคนै । เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค…เคœ्เคžाเคจเคญूเคฎि เคธे เคœो เค•ाเคฐ्เคฏ เคนोเคคा เคนै , เคตเคน เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคจिเคฎ्เคจ เคญूเคฎि เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏ เคนै , เคตैเคธे เคนी เคœ्เคžाเคจ เค•ी เค‰เคš्เคš เคญूเคฎि เคธे เคญी เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคญूเคฎि เคธे เคญी เค•ाเคฐ्เคฏ เคนोเคคा เคนै । เค‰เคธเคฎें เคญी เค•िเคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ा เค…เคนंเคฌोเคง เคจเคนीं เคฐเคนเคคा । เคฏเคน เค…เคนंเคฌोเคง เค•ेเคตเคฒ เคฌीเคš เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคฐเคนเคคा เคนै । เคœเคฌ เคฎเคจ เค‡เคธ เคฐेเค–ा เค•े เคŠเคชเคฐ เคฏा เคจीเคšे เคตिเคšเคฐเคฃ เค•เคฐเคคा เคนै, เคคเคฌ เค•िเคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ा เค…เคนंเคฌोเคง เคจเคนीं เคฐเคนเคคा , เค•िเคจ्เคคु เคคเคฌ เคญी เคฎเคจ เค•ी เค•्เคฐिเคฏा เคšเคฒเคคी เคฐเคนเคคी เคนै । 

เคœเคฌ เคฎเคจ เค‡เคธ เคฐेเค–ा เค•े เคŠเคชเคฐ เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคœ्เคžाเคจเคญूเคฎि เค•े เค…เคคीเคค เคช्เคฐเคฆेเคถ เคฎें เค—เคฎเคจ เค•เคฐเคคा เคนै , เคคเคฌ เค‰เคธे เคธเคฎाเคงि, เค…เคคिเคšेเคคเคจ เคฏा เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคญूเคฎि เค•เคนเคคे เคนैं ।  (เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि เคธे เคช्เคฐेเคฐिเคค เคนोเค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจे เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เค”เคฐ เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคชเคนुंเคšเค•เคฐ, เคชुเคจः เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคฒौเคŸเค•เคฐ เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคจे เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा) เค‡เคจ เคฆोเคจों เคนी เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เคคो เค…เคนंเคฌोเคง เคจเคนीं เคฐเคนเคคा ! เค…เคฌ เคนเคฎ เคฏเคน เค•िเคธ เคคเคฐเคน เคธเคฎเคें เค•ि เคœो เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธเคฎाเคงि - เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคชเคนुँเคš เคœाเคคा เคนै , เคตเคน เคœ्เคžाเคจเคญूเคฎि เค•े เคจिเคฎ्เคจ เคธ्เคคเคฐ เคฎें เคจเคนीं เคšเคฒा เคœाเคคा , เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคนीเคจ เคฆเคถाเคชเคจ्เคจ เคจเคนीं เคนो เคœाเคคा , เคตเคฐเคจ् เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคญूเคฎि เคฎें เคšเคฒा เคœाเคคा เคนै ?  เค‡เคธเค•ा เค‰เคค्เคคเคฐ เคฏเคน เคนै เค•ि เค•ौเคจ เคœ्เคžाเคจเคญूเคฎि เค•े เคจिเคฎ्เคจ เคฆेเคถ เคฎें เค”เคฐ เค•ौเคจ เคŠเคฐ्เคง्เคต เคฆेเคถ เคฎें เค—เคฏा , เค‡เคธเค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคซเคฒ เคฆेเค–เคจे เคชเคฐ เคนी เคนो เคธเค•เคคा เคนै । 

เคœเคฌ เค•ोเคˆ เค—เคนเคฐी เคจींเคฆ เคฎें เคธोเคฏा เคฐเคนเคคा เคนै , เคคเคฌ เคตเคน เคœ्เคžाเคจ เคฏा เคšेเคคเคจ เค•ी เคจिเคฎ्เคจ เคญूเคฎि เคฎें เคšเคฒा เคœाเคคा เคนै । เคคเคฌ เคตเคน เค…เคœ्เคžाเคค เคญाเคต เคธे เคนी เคถเคฐीเคฐ เค•ी เคธाเคฐी เค•्เคฐिเคฏाเคँ , เคถ्เคตाเคธ - เคช्เคฐเคถ्เคตाเคธ , เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคถเคฐीเคฐเคธंเคšाเคฒเคจ - เค•्เคฐिเคฏा เคญी เค•เคฐเคคा เคฐเคนเคคा เคนै ; เค‰เคธเค•े เค‡เคจ เคธเคฌ เค•ाเคฎों เคฎें เค…เคนंเคฌोเคง เค•ा เค•ोเคˆ เคฒเค—ाเคต เคจเคนीं เคฐเคนเคคा ; เคคเคฌ เคตเคน เค…เคœ्เคžाเคจ เคธे เคขเค•ा เคฐเคนเคคा เคนै । เคตเคน เคœเคฌ เคจींเคฆ เคธे เค‰เค เคคा เคนै , เคคเคฌ เคตเคน เคธोเคจे เค•े เคชเคนเคฒे เคœैเคธा เคฅा , เคตैเคธा เคนी เคฐเคนเคคा เคนै , เค‰เคธเคฎें เค•ुเค› เคญी เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคจเคนीं เคนोเคคा । เค‰เคธเค•े เคธोเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เค‰เคธเค•ी เคœो เคœ्เคžाเคจเคธเคฎเคท्เคŸि เคฅी , เคจींเคฆ เคŸूเคŸเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคญी เค ीเค• เคตเคนी เคฐเคนเคคी เคนै , เค‰เคธเคฎें เค•ुเค› เคญी เคตृเคฆ्เคงि เคจเคนीं เคนोเคคी । เค‰เคธे เค•ोเคˆ เคช्เคฐเค•ाเคถ (เคœ्เคžाเคจोเคฆीเคช्เคคि -enlightenment ) เคจเคนीं เคฎिเคฒเคคाเค•िเคจ्เคคु เคœเคฌ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธเคฎाเคงिเคธ्เคฅ เคนोเคคा เคนै , เคคो เคธเคฎाเคงि เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคชเคนเคฒे เคฏเคฆि เคตเคน เคฎเคนाเคฎूเคฐ्เค– เคฐเคนा เคนो , เค…เคœ्เคžाเคจी เคฐเคนा เคนो , เคคो เคธเคฎाเคงि เคธे เคตเคน เคฎเคนाเคœ्เคžाเคจी เคนोเค•เคฐ (เคฌुเคฆ्เคง เคฌเคจเค•เคฐ) เคต्เคฏुเคค्เคฅिเคค เคนोเคคा เคนै । 

เค‡เคธ เคญिเคจ्เคจเคคा เค•ा เค•ाเคฐเคฃ เค•्เคฏा เคนै ? เคเค• เค…เคตเคธ्เคฅा เคธे , เคฎเคจुเคท्เคฏ เคœैเคธा เค—เคฏा เคฅा , เคตैเคธा เคนी เคฒौเคŸ เค†เคฏा , เค”เคฐ เคฆूเคธเคฐी เค…เคตเคธ्เคฅा เคธे เคฒौเคŸเค•เคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคจे เคœ्เคžाเคจाเคฒोเค• เคช्เคฐाเคช्เคค เค•िเคฏा - เคตเคน เคเค• เคฎเคนाเคจ् เคธाเคงु , เคเค• เคธिเคฆ्เคง เคชुเคฐुเคท เค•े เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐिเคฃเคค เคนो เค—เคฏा , เค‰เคธเค•ा เคธ्เคตเคญाเคต เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคฌเคฆเคฒ เค—เคฏा , เค‰เคธเค•े เคœीเคตเคจ เคจे เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคฆूเคธเคฐा เคฐूเคช เคงाเคฐเคฃ เค•เคฐ เคฒिเคฏा । เคฆोเคจों เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เค•े เคฏे เคฆो เคตिเคญिเคจ्เคจ เคซเคฒ เคนैं เค…เคฌ เคฌाเคค เคฏเคน เคนै เค•ि เคซเคฒ เค…เคฒเค— เค…เคฒเค— เคนोเคจे เคชเคฐ เค•ाเคฐเคฃ เคญी เค…เคตเคถ्เคฏ เค…เคฒเค— เค…เคฒเค— เคนोเค—ा । เค”เคฐ เคšूँเค•ि เคธเคฎाเคงि - เค…เคตเคธ्เคฅा เคธे เคฒเคฌ्เคง เคฏเคน เคœ्เคžाเคจाเคฒोเค• , เค…เคœ्เคžाเคจाเคตเคธ्เคฅा เคธे เคฒौเคŸเคจे เค•े เคฌाเคฆ เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคœो เคœ्เคžाเคจ เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคा เคนै เค…เคฅเคตा เคธाเคงाเคฐเคฃ เคœ्เคžाเคจाเคตเคธ्เคฅा เคฎें เคฏुเค•्เคคि - เคตिเคšाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคœो เคœ्เคžाเคจ เค‰เคชเคฒเคฌ्เคง เคนोเคคा เคนै , เค‰เคจ เคฆोเคจों เคธे เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เค‰เคš्เคšเคคเคฐ เคนै , เค‡เคธीเคฒिเค เค…เคตเคถ्เคฏ เคตเคน เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคฏा เค…เคคिเคšेเคคเคจ เคญूเคฎि เคธे เค†เคคा เคนै । เค‡เคธीเคฒिเค เคธเคฎाเคงि เค•ो  เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคญूเคฎि (superconscious state) เค•े เคจाเคฎ เคธे เค…เคญिเคนिเคค เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै । เคธंเค•्เคทेเคช เคฎें เคธเคฎाเคงि เค•ा เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เคฏเคนी เคนै ।

เคฐाเคœเคฏोเค— [เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ] ` เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि '

๐Ÿ”†๐Ÿ™เคนเคฎाเคฐे เคต्เคฏाเคตเคนाเคฐिเค• เคœीเคตเคจ เคฎें เคธเคฎाเคงि เค•ी เค•्เคฏा เค‰เคชเคฏोเค—िเคคा เคนै ?๐Ÿ”†๐Ÿ™

 เคนเคฎाเคฐे เคœीเคตเคจ เคฎें เค‡เคธ เคธเคฎाเคงि เค•ी เค‰เคชเคฏोเค—िเคคा เค•เคนाँ เคนै ? เคธเคฎाเคงि เค•ी เคตिเคถेเคท เค‰เคชเคฏोเค—िเคคा เคนै । เคตिเคšाเคฐ เค•ा เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें (field of reason ) เคฏा เคœिเคธ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคนเคฎाเคฐा เคฎเคจ เคœ्เคžाเคจเคชूเคฐ्เคตเค• เค•ाเคฐ्เคฏ เค•เคฐเคคा เคนै , เคตเคน เคธंเค•ीเคฐ्เคฃ เค”เคฐ เคธीเคฎिเคค เคนै । เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เคเค• เค›ोเคŸे เคธे เคตृเคค्เคค เคฎें เคนी เคญ्เคฐเคฎเคฃ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै , เคตเคน เค•เคญी เค‰เคธเค•े เคฎें เคฌाเคนเคฐ เคจเคนीं เคœा เคธเค•เคคा । เคนเคฎ เคœिเคคเคจा เคนी เค‰เคธเค•े เคฌाเคนเคฐ เคœाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏเคค्เคจ เค•เคฐเคคे เคนैं , เค‰เคคเคจा เคนी เคตเคน เค…เคธเคฎ्เคญเคต เคธा เคœाเคจ เคชเคก़เคคा เคนै । เคเคธा เคนोเคคे เคนुเค เคญी , เคฎเคจुเคท्เคฏ เคœिเคธे เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เค•ीเคฎเคคी เค”เคฐ เคธเคฌ เคธे เคช्เคฐिเคฏ (most dear ) เคธเคฎเคเคคा เคนै , เคตเคน เคคो เค‰เคธ เคฏुเค•्เคคि เคฏा เคคเคฐ्เค• เค•े เคฐाเคœ्เคฏ เค•े เคฌाเคนเคฐ เคนी เคนै । 

เค•ोเคˆ เค…เคตिเคจाเคถी เค†เคค्เคฎा ( immortal soul) เคนै เคฏा เคจเคนीं , เคˆเคถ्เคตเคฐ เคนै เคฏा เคจเคนीं , เค‡เคธ เคœเค—เคค् เค•े เคจिเคฏเคจ्เคคा เคชเคฐเคฎ ' เคœ्เคžाเคจเคธ्เคตเคฐूเคช เค•ोเคˆ ' (supreme intelligence guiding this universe) เคนैं เคฏा เคจเคนीं ? - เค‡เคจ เคธเคฌ เคคเคค्เคค्เคตों เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เค•เคฐเคจे เคฎें เคคเคฐ्เค• เค…เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนै । เค‡เคจ เคธเคฌ เคช्เคฐเคถ्เคจों เค•ा เค‰เคค्เคคเคฐ เคคเคฐ्เค• เค•เคญी เคจเคนीं เคฆे เคธเค•เคคा । เคคเคฐ्เค• เค•्เคฏा เค•เคนเคคा เคนै ? เคตเคน เค•เคนเคคा เคนै " เคฎैं เค…เคœ्เคžेเคฏเคตाเคฆी เคนूँ । เคฎैं เค•िเคธी เคตिเคทเคฏ เคฎें ' เคนाँ ' เคญी เคจเคนीं เค•เคน เคธเค•เคคा เค”เคฐ ' เคจा ' เคญी เคจเคนीं । ” 

เคซिเคฐ เคญी เค‡เคจ เคธเคฌ เคช्เคฐเคถ्เคจों เค•ा เคธเคฎाเคงाเคจ เคคो เคนเคฎाเคฐे เคฒिเค เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै । เค‡เคจ เคช्เคฐเคถ्เคจों เค•े เค ीเค• เค ीเค• เค‰เคค्เคคเคฐ เคœाเคจे เคฌिเคจा เคฎाเคจเคตเคœीเคตเคจ เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏเคตिเคนीเคจ เคนो เคœाเคเค—ा । เค‡เคธ เคคเคฐ्เค•เคฐूเคช เคตृเคค्เคค เค•े เคฌाเคนเคฐ เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคนुเค เคธเคฎाเคงाเคจ เคนी เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฐे เคจैเคคिเค• เคฎเคค , เคธाเคฐे เคจैเคคिเค• เคญाเคต , เคฏเคนी เคจเคนीं , เคฌเคฒ्เค•ि เคฎाเคจเคต-เคธ्เคตเคญाเคต เคฎें เคœो เค•ुเค› เคธुเคจ्เคฆเคฐ เคคเคฅा เคฎเคนाเคจ् เคนै , เค‰เคธ เคธเคฌ เค•ी เคจींเคต เคนै । เค…เคคเคเคต เคฏเคน เคธเคฌ เคธे เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เค•ि เคนเคฎ เค‡เคจ เคช्เคฐเคถ्เคจों เค•े เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค‰เคค्เคคเคฐ เคชा เคฒें । 

เคฏเคฆि เคฎเคจुเคท्เคฏ-เคœीเคตเคจ เค•ेเคตเคฒ เคชाँเคš เคฎिเคจเคŸ เค•ी เคšीเคœ เคนो , เค”เคฐ เคœเค—เคค् เค•ुเค› เคชเคฐเคฎाเคฃुเค“ं เค•ा เค†เค•เคธ्เคฎिเค• เคฎिเคฒเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคนो , เคคो เคซिเคฐ เคฆूเคธเคฐे เค•ा เค‰เคชเค•ाเคฐ เคฎैं เค•्เคฏों เค•เคฐूँ ? เคฆเคฏा , เคจ्เคฏाเคฏเคชเคฐเคคा เคฏा เคธเคนाเคจुเคญूเคคि เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคซिเคฐ เค•्เคฏों เคฐเคนे ? เคคเคฌ เคคो เคนเคฎ เคฒोเค—ों เค•ा เคฏเคนी เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เค•เคฐ्เคคเคต्เคฏ เคนो เคœाเคคा เคนै เค•ि เคœिเคธเค•ी เคœो เค‡เคš्เค›ा เคนो, เคตเคนी เค•เคฐे , เคธเคฌ เค…เคชเคจा เค…เคชเคจा เคฆेเค–ें । เคคเคฌ เคคो เคฏเคนी เค•เคนाเคตเคค เคšเคฐिเคคाเคฐ्เคฅ เคนोเคจे เคฒเค—เคคी เคนै `เคฏाเคตเคค् เคœीเคตेเคค् เคธुเค–ं เคœीเคตेเคค् , เค‹เคฃं เค•ृเคค्เคตा เค˜ृเคคं เคชिเคตेเคค् ।'  เคฏเคฆि เคนเคฎ เคฒोเค—ों เค•े เคญเคตिเคท्เคฏ เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เค•ी เค†เคถा เคนी เคจ เคฐเคนे , เคคो เคฎैं เค…เคชเคจे เคญाเคˆ เค•ो เค•्เคฏों เคช्เคฏाเคฐ เค•เคฐूँ , เคฎैं เค‰เคธเค•ा เค—เคฒा เค•्เคฏों เคจ เค•ाเคŸूँ  ? เคฏเคฆि เคœเค—เคค् เค•े เคชเคฐे เค•ोเคˆ เคธเคค्เคคा เคจ เคนो , เคฏเคฆि เคฎुเค•्เคคि เคจाเคฎเค• เค•ोเคˆ เคšीเคœ เคจ เคนो , เคฏเคฆि เค•ुเค› เค•เค ोเคฐ , เค…เคญेเคฆ्เคฏ , เคœเคก़ เคจिเคฏเคฎ เคนी เคธเคฐ्เคตเคธ्เคต เคนों , เคคเคฌ เคคो เคนเคฎें เค‡เคนเคฒोเค• เคฎें เคนी เคธुเค–ी เคนोเคจे เค•ी เคช्เคฐाเคฃเคชเคฃ เคธे เคšेเคท्เคŸा เค•เคฐเคจी เคšाเคนिเค । 

เค†เคœเค•เคฒ เคฌเคนुเคค เคธे เคฒोเค—ों เค•े เคฎเคคाเคจुเคธाเคฐ เค‰เคชเคฏोเค—िเคคाเคตाเคฆ ( utility ) เคนी เคจीเคคि เค•ी เคจींเคต เคนै , เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคœिเคธเคธे เค…เคงिเค• เคฒोเค—ों เค•ो เค…เคงिเค• เคชเคฐिเคฎाเคฃ เคฎें เคธुเค– - เคธ्เคตाเคš्เค›เคจ्เคฆ्เคฏ เคฎिเคฒे , เคตเคนी เคจीเคคि เค•ी เคจींเคต เคนै । เค‡เคจ เคฒोเค—ों เคธे เคฎैं เคชूเค›เคคा เคนूँ , เคนเคฎ เค‡เคธ เคจींเคต เคชเคฐ เค–เคก़े เคนोเค•เคฐ เคจीเคคि เค•ा เคชाเคฒเคจ เค•्เคฏों เค•เคฐें ? เค•्เคฏों ? เคฏเคฆि เค…เคงिเค• เคฎเคจुเคท्เคฏों เค•ा เค…เคงिเค• เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เค…เคจिเคท्เคŸ เค•เคฐเคจे เคธे เคฎेเคฐा เคฎเคคเคฒเคฌ เคธเคงเคคा เคนो , เคคो เคฎैं เคตैเคธा เค•्เคฏों เคจ เค•เคฐूँ ? เค‰เคชเคฏोเค—िเคคाเคตाเคฆी เค‡เคธ เคช्เคฐเคถ्เคจ เค•ा เค•्เคฏा เคœเคตाเคฌ เคฆेंเค—े ? เค•ौเคจ เค…เคš्เค›ा เคนै เค”เคฐ เค•ौเคจ เคฌुเคฐा , เคฏเคน เคคुเคฎ เค•ैเคธे เคœाเคจोเค—े ? เคฎैं เค…เคชเคจी เคธुเค– เค•ी เคตाเคธเคจा เคธे เคชเคฐिเคšाเคฒिเคค เคนोเค•เคฐ เค‰เคธเค•ी เคคृเคช्เคคि เค•เคฐเคคा เคนूँ ; เคเคธा เค•เคฐเคจा เคฎेเคฐा เคธ्เคตเคญाเคต เคนै ; เคฎैं เค‰เคธเคธे เค…เคงिเค• เค•ुเค› เคจเคนीं เคœाเคจเคคा । เคฎेเคฐी เคฏे เคตाเคธเคจाเคँ เคนैं , เค”เคฐ เคฎैं เค‰เคจเค•ी เคคृเคช्เคคि เค•เคฐूँเค—ा เคนी , เคคुเคฎ्เคนें เค‰เคธเคฎें เค†เคชเคค्เคคि เค•เคฐเคจे เค•ा เค•्เคฏा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै ? เคฎाเคจเคตเคœीเคตเคจ เค•े เคฏे เคธเคฌ เคฎเคนाเคจ् เคธเคค्เคฏ , เคœैเคธे- เคจीเคคि , เค†เคค्เคฎा เค•ा เค…เคฎเคฐเคค्เคต , เคˆเคถ्เคตเคฐ , เคช्เคฐेเคฎ , เคธเคนाเคจुเคญूเคคि , เคธाเคงुเคค्เคต เค”เคฐ เคธเคฐ्เคตोเคชเคฐि , เคธเคฌ เคธे เคฎเคนाเคจ् เคธเคค्เคฏ เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคคा - เคฏे เคธเคฌ เคญाเคต เคนเคฎें เค•เคนाँ เคธे เคฎिเคฒे เคนैं

เคธाเคฐा เคจीเคคिเคถाเคธ्เคค्เคฐ , เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคธाเคฐे เค•ाเคฎ , เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคธाเคฐे เคตिเคšाเคฐ เค‡เคธ เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคคा - เคฐूเคช เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคจींเคต เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคนैं । เคฎाเคจเคตเคœीเคตเคจ เค•े เคธाเคฐे เคญाเคต เค‡เคธ เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคคा - เคฐूเคช เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคญाเคต เค•े เค…เคจ्เคฆเคฐ เคกाเคฒे เคœा เคธเค•เคคे เคนैं । เคฎैं เค•्เคฏों เคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคถूเคจ्เคฏ เคนोเคŠँ ? เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคจे เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा เค•्เคฏा ? เค”เคฐ เค•िเคธ เคถเค•्เคคि เค•े เคฌเคฒ เคธे เคฎैं เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคŠँ ? เคคुเคฎ เค•เคนเคคे เคนो , " เคฎैं เคฏुเค•्เคคिเคตाเคฆी เคนूँ , เคฎैं เค‰เคชเคฏोเค—िเคคाเคตाเคฆी เคนूँ ”,  เคฒेเค•िเคจ เคฏเคฆि เคคुเคฎ เคฎुเคे เค‡เคธ เค‰เคชเคฏोเค—िเคคा เค•ी เคฏुเค•्เคคि เคจ เคฆिเค–เคฒा เคธเค•ो , เคคो เคฎैं เคคुเคฎ्เคนें เค…เคฏौเค•्เคคिเค• เค•เคนूँเค—ा। เคฎैं เค•्เคฏों เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคŠँ , เค•ाเคฐเคฃ เคฌเคคाเค“ ; เค•्เคฏों เคจ เคฎैं เคฌुเคฆ्เคงिเคนीเคจ เคชเคถु เค•े เคธเคฎाเคจ เค†เคšเคฐเคฃ เค•เคฐूँ? เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคคा เค•เคตिเคค्เคต เค•े เคนिเคธाเคฌ เคธे เค…เคตเคถ्เคฏ เคฌเคนुเคค เคธुเคจ्เคฆเคฐ เคนो เคธเค•เคคी เคนै , เค•िเคจ्เคคु เค•เคตिเคค्เคต เคคो เคฏुเค•्เคคि เคจเคนीं เคนै । เคฎुเคे เคฏुเค•्เคคि เคฆिเค–เคฒाเค“ , เคฎैं เค•्เคฏों เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคŠँ ? เค•्เคฏों เคฎैं เคญเคฒा เคฌเคจूँ ? เคฏเคฆि เค•เคนो , " เค…เคฎुเค• เคฏเคน เคฌाเคค เค•เคนเคคे เคนैं , เค‡เคธเคฒिเค เคเคธा เค•เคฐो " -เคคो เคฏเคน เค•ोเคˆ เคœเคตाเคฌ เคจเคนीं เคนै , เคฎैं เคเคธे เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคिเคตिเคถेเคท เค•ी เคฌाเคค เคจเคนीं เคฎाเคจเคคा । เคฎेเคฐे เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคจे เคธे เคฎेเคฐा เค•เคฒ्เคฏाเคฃ เค•เคนाँ ? 

เคฏเคฆि ' เค•เคฒ्เคฏाเคฃ 'เคธे เค…เคงिเค• เคชเคฐिเคฎाเคฃ เคฎें เคธुเค– เคธเคฎเคा เคœाเค , เคคो เคธ्เคตाเคฐ्เคฅी เคนोเคจे เคฎें เคนी เคฎेเคฐा เค•เคฒ्เคฏाเคฃ เคนै । เค‰เคชเคฏोเค—िเคคाเคตाเคฆी เค‡เคธเค•ा เค•्เคฏा เค‰เคค्เคคเคฐ เคฆेंเค—े ? เคตे เค‡เคธเค•ा เค•ुเค› เคญी เค‰เคค्เคคเคฐ เคจเคนीं เคฆे เคธเค•เคคे । เค‡เคธเค•ा เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เค‰เคค्เคคเคฐ เคฏเคน เคนै เค•ि เคฏเคน เคชเคฐिเคฆृเคถ्เคฏเคฎाเคจ เคœเค—เคค् เค…เคจเคจ्เคค เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎें เคเค• เค›ोเคŸा เคธा เคฌुเคฒเคฌुเคฒा เคนै - เค…เคจเคจ्เคค เคถृंเค–เคฒा เค•ी เคเค• เค›ोเคŸी เคธी เค•เคก़ी เคนै । เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคœเค—เคค् เคฎें เคจिःเคธ्เคตाเคฐ्เคฅเคคा เค•ा เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•िเคฏा เคฅा เค”เคฐ เคฎाเคจเคตเคœाเคคि เค•ो เค‰เคธเค•ी เคถिเค•्เคทा เคฆी เคฅी , เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฏเคน เคคเคค्เคค्เคต เค•เคนाँ เคธे เคชाเคฏा ? เคนเคฎ เคœाเคจเคคे เคนैं เค•ि เคฏเคน เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคिเคฏों (Instincts) เคฆ्เคตाเคฐा เคจเคนीं เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคธเค•เคคा । เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคिเคฏों เคธे เคฏुเค•्เคค เคชเคถु เคคो เค‡เคธे เคจเคนीं เคœाเคจเคคे । เคตिเคšाเคฐ เคฌुเคฆ्เคงि เคธे เคญी เคฏเคน เคจเคนीं เคฎिเคฒ เคธเค•เคคा - เค‰เคธเคธे เค‡เคจ เคธเคฌ เคคเคค्เคค्เคตों เค•ा เค•ुเค› เคญी เคจเคนीं เคœाเคจा เคœाเคคा । เคคो เคซिเคฐ เคตे เคธเคฌ เคคเคค्เคค्เคต เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค•เคนाँ เคธे เคชाเคฏे ?

เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคธे เคฎाเคฒूเคฎ เคนोเคคा เคนै , เคธंเคธाเคฐ เค•े เคธเคญी เคงเคฐ्เคฎเคถिเค•्เคทเค• เคคเคฅा เคงเคฐ्เคฎเคช्เคฐเคšाเคฐเค• เค•เคน เค—เคฏे เคนैं เค•ि เคนเคฎเคจे เคฏे เคธเคฌ เคธเคค्เคฏ เคœเค—เคค् เค•े เค…เคคीเคค เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธे เคชाเคฏे เคนैं । เค‰เคจเคฎें เคธे เคฌเคนुเคคेเคฐे เค‡เคธ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคฎें เค…เคœ्เคž เคฅे เค•ि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฏเคน เคธเคค्เคฏ เค ीเค• เค•เคนाँ เคธे เคชाเคฏा । เค•िเคธी เคจे เค•เคนा , “ เคเค• เคฆेเคตเคฆूเคค เคจे เคชंเค–เคฏुเค•्เคค เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎेเคฐे เคชाเคธ เค†เค•เคฐ เคฎुเคเคธे เค•เคนा , ' เคนे เคฎाเคจเคต , เคธुเคจो , เคฎैं เคธ्เคตเคฐ्เค— เคธे เคฏเคน เคถुเคญ เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฒाเคฏा เคนूँ , เค—्เคฐเคนเคฃ เค•เคฐो । ” เคฆूเคธเคฐे เคจे เค•เคนा , “ เคคेเคœเคชुंเคœเค•ाเคฏ เคเค• เคฆेเคตเคคा เคจे เคฎेเคฐे เคธाเคฎเคจे เค†เคตिเคฐ्เคญूเคค เคนोเค•เคฐ เคฎुเคे เค‰เคชเคฆेเคถ เคฆिเคฏा เคนै । ” เคคीเคธเคฐे เคจे เค•เคนा , “ เคฎैंเคจे เคธ्เคตเคช्เคจ เคฎें เค…เคชเคจे เคเค• เคชूเคฐ्เคตเคœ เค•ो เคฆेเค–ा , เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎुเคे เค‡เคจ เคคเคค्เคค्เคตों เค•ा เค‰เคชเคฆेเคถ เคฆिเคฏा । ” 

เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เคธे เคฎाเคฒूเคฎ เคนोเคคा เคนै , เคธंเคธाเคฐ เค•े เคธเคญी เคงเคฐ्เคฎเคถिเค•्เคทเค• เคคเคฅा เคงเคฐ्เคฎเคช्เคฐเคšाเคฐเค• (เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐ) เค•เคน เค—เคฏे เคนैं เค•ि เคนเคฎเคจे เคฏे เคธเคฌ เคธเคค्เคฏ เคœเค—เคค् เค•े เค…เคคीเคค เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธे เคชाเคฏे เคนैं । เค‰เคจเคฎें เคธे เคฌเคนुเคคेเคฐे เค‡เคธ เคธเคฎ्เคฌเคจ्เคง เคฎें เค…เคœ्เคž เคฅे เค•ि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฏเคน เคธเคค्เคฏ เค ीเค• เค•เคนाँ เคธे เคชाเคฏा । เค•िเคธी เคจे เค•เคนा , “ เคเค• เคฆेเคตเคฆूเคค เคจे เคชंเค–เคฏुเค•्เคค เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎेเคฐे เคชाเคธ เค†เค•เคฐ เคฎुเคเคธे เค•เคนा , ' เคนे เคฎाเคจเคต , เคธुเคจो , เคฎैं เคธ्เคตเคฐ्เค— เคธे เคฏเคน เคถुเคญ เคธเคฎाเคšाเคฐ เคฒाเคฏा เคนूँ , เค—्เคฐเคนเคฃ เค•เคฐो । ” เคฆूเคธเคฐे เคจे เค•เคนा , “ เคคेเคœเคชुंเคœเค•ाเคฏ เคเค• เคฆेเคตเคคा เคจे เคฎेเคฐे เคธाเคฎเคจे เค†เคตिเคฐ्เคญूเคค เคนोเค•เคฐ เคฎुเคे เค‰เคชเคฆेเคถ เคฆिเคฏा เคนै । ” เคคीเคธเคฐे เคจे เค•เคนा , “ เคฎैंเคจे เคธ्เคตเคช्เคจ เคฎें เค…เคชเคจे เคเค• เคชूเคฐ्เคตเคœ เค•ो เคฆेเค–ा , เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎुเคे เค‡เคจ เคคเคค्เคค्เคตों เค•ा เค‰เคชเคฆेเคถ เคฆिเคฏा । ” เค‡เคธเค•े เค†เค—े เคตे เค”เคฐ เค•ुเค› เคจ เค•เคน เคธเค•े เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคตिเคญिเคจ्เคจ เค‰เคชाเคฏों เคธे เคคเคค्เคค्เคตเคฒाเคญ เค•ी เคฌाเคค เค•เคนเคจे เคชเคฐ เคญी เค‰เคจ เคธเคญी เค•ा เค‡เคธ เคตिเคทเคฏ เคฎें เคฏเคนी เคฎเคค เคนै เค•ि เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฏเคน เคœ्เคžाเคจ เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เคธे เคจเคนीं เคชाเคฏा , เคตเคฐเคจ् เค‰เคธเค•े เค…เคคीเคค เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธे เคนी เค‰เคธे เคชाเคฏा เคนै । 

เค‡เคธเค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคฏोเค—เคถाเคธ्เคค्เคฐ ( science of Yoga) เค•ा เคฎเคค เค•्เคฏा เคนै ? เค‰เคธเค•ा เคฎเคค เคฏเคน เคนै เค•ि เคตे เคœो เค•เคนเคคे เคนैं เค•ि เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เค•े เค…เคคीเคค เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธे (beyond reasoning)เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจ เค•ो เคชाเคฏा เคนै , เคฏเคน เคธเคนी เคนै ; เค•िเคจ्เคคु เค‰เคจเค•े เค…เคชเคจे เค…เคจ्เคคเคฐ เคธे เคนी เคตเคน เคœ्เคžाเคจ เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เค†เคฏा เคนै । เคฏोเค—ी เค•เคนเคคे เคนैं , เค‡เคธ เคฎเคจ เค•ी เคนी เคเคธी เคเค• เค‰เคš्เคš เค…เคตเคธ्เคฅा เคนै , เคœो เคฏुเค•्เคคि เคคเคฐ्เค• เค•े เคชเคฐे เคนै , เคœो เค…เคคिเคšेเคคเคจ (superconscious state)  เคนै । เค‰เคธ เค‰เคš्เคšाเคตเคธ्เคฅा เคฎें เคชเคนुँเคšเคจे เคชเคฐ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคคเคฐ्เค• เค•े เค…เค—เคฎ्เคฏ เคœ्เคžाเคจ  เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคฒेเคคा เคนै  ! เค”เคฐ เคเคธे เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ो เคนी เคธเคฎเคธ्เคค เคตिเคทเคฏ - เคœ्เคžाเคจ เค•े เค…เคคीเคค เคชाเคฐเคฎाเคฐ्เคฅिเค• เคœ्เคžाเคจ (Metaphysical knowledgeเคฏा เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เคœ्เคžाเคจ (transcendental knowledge)เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคนोเคคी เคนै। 

เคธाเคงाเคฐเคฃ เคฎाเคจเคตी เคธ्เคตเคญाเคต เค•े เคชเคฐे , เคธเคฎเคธ्เคค เคฏुเค•्เคคि เคคเคฐ्เค• เค•े เคชเคฐे เค•ी เคฏเคน เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•เคญी เค•เคญी เคเคธे เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ो เค…เคšाเคจเค• เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคœाเคคी เคนै , เคœो เค‰เคธเค•ा เคตिเคœ्เคžाเคจ เคจเคนीं เคœाเคจเคคा । เคตเคน เคฎाเคจो เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคฐाเคœ्เคฏ เคฎें เคขเค•ेเคฒ เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคนै । เค”เคฐ เคœเคฌ เค‡เคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค…เคšाเคจเค• เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เคœ्เคžाเคจ เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคนोเคคी เคนै , เคคो เคตเคน เคธाเคงाเคฐเคฃเคคः เคธोเคšเคคा เคนै เค•ि เคตเคน เคœ्เคžाเคจ เค•เคนीं เคฌाเคนเคฐ เคธे เค†เคฏा เคนै । 

เค‡เคธी เคธे เคฏเคน เคธ्เคชเคท्เคŸ เคนै เค•ि เคฏเคน เคชाเคฐเคฎाเคฐ्เคฅिเค• เคœ्เคžाเคจ เคธाเคฐे เคฆेเคถों เคฎें เคตเคธ्เคคुเคคः เคเค• เคนोเคจे เคชเคฐ เคญी , เค•िเคธी เคฆेเคถ เคฎें เคตเคน เคฆेเคตเคฆूเคค เคธे , เค•िเคธी เคฆेเคถ เคฎें เคฆेเคตเคตिเคถेเคท เคธे , เค…เคฅเคตा เคซिเคฐ เค•เคนीं เคธाเค•्เคทाเคค् เคญเค—เคตाเคจ् เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคนुเค† เคธुเคจा เคœाเคคा เคนै । เค‡เคธเค•ा เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เค•्เคฏा เคนै ? เคฏเคนी เค•ि เคฎเคจ เคจे เค…เคชเคจी เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคนी เค…เคชเคจे เคญीเคคเคฐ เคธे เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจ เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•िเคฏा เคนै , เค•िเคจ्เคคु เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค‰เคธे เคชाเคฏा เคนै , เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจी เค…เคชเคจी เคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เค‡เคธ เคฌाเคค เค•ा เคตเคฐ्เคฃเคจ เค•िเคฏा เคนै เค•ि เค‰เคจ्เคนें เคตเคน เคœ्เคžाเคจ เค•ैเคธे เคฎिเคฒा । เค…เคธเคฒ เคฌाเคค เคคो เคฏเคน เคนै เค•ि เคฏे เคธเคญी เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เค…เคตเคธ्เคฅा (superconscious state) เคฎें เค…เคšाเคจเค• เคœा เคชเคก़े เคฅे । 

เคฏोเค—ी เค•เคนเคคे เคนैं เค•ि เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เค…เคšाเคจเค• เคœा เคชเคก़เคจे เคธे เคเค• เคญाเคฐी เค–เคคเคฐे เค•ी เค†เคถंเค•ा เคฐเคนเคคी เคนै เค…เคจेเค• เคธ्เคฅเคฒों เคฎें เคคो เคฆिเคฎाเค— เคฌिเค—เฅœ เคœाเคจे เคฏा เคฎเคธ्เคคिเคท्เค• เค•े เคฌिเคฒเค•ुเคฒ เคจเคท्เคŸ เคนो เคœाเคจे เค•ी เคธเคฎ्เคญाเคตเคจा เคฐเคนเคคी เคนै। เค”เคฐ เคญी เคฆेเค–ोเค—े , เคœिเคจ เคธเคฌ เคฎเคจुเคท्เคฏों เคจे เค…เคšाเคจเค• เค‡เคธ เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เคœ्เคžाเคจ (transcendental knowledge) เค•ो เคชाเคฏा เคนै, เคชเคฐ เค‰เคธเค•े เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคคเคค्เคค्เคต เค•ो เคจเคนीं เคธเคฎเคा , เคตे เค•िเคคเคจे เคญी เคฌเคก़े เค•्เคฏों เคจ เคนों , เคธเคš เคชूเค›ा เคœाเค , เคคो เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…ँเคงेเคฐे เคฎें เคŸเคŸोเคฒा เคนै , เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เค‰เคธ เคœ्เคžाเคจ เค•े เคธाเคฅ เค•ुเค› เคจ เค•ुเค› เคตिเคšिเคค्เคฐ เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธ เคคो เคฎिเคฒा เคนुเค† เคนै เคนी

เค•ुเค› เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐों เคจे เคคो เคฎाเคจो เค…เคชเคจे เค†เคชเค•ो เคญ्เคฐाเคจ्เคคिเคฏों (hallucinations) เค•े เคฒिเค เค–ोเคฒ เคฐเค–ा เคฅा। เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เคจे เค˜ोเคทเคฃा เค•ी เค•ि เคเค• เคฆिเคจ เคฆेเคตเคฆूเคค เค—ैเคฌ्เคฐिเคฒ (Angel Gabriel ) เคชเคฐ्เคตเคค เค•ी เค—ुเคซा เคฎें เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เค†เคฏा เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคธ्เคตเคฐ्เค—ीเคฏ เค…เคถ्เคต เคนैเคฐเค• (Harak) เคชเคฐ เคฌिเค ा เคธ्เคตเคฐ्เค—เคฐाเคœ्เคฏ เค•े เคฆเคฐ्เคถเคจ เค•ो เคฒे เค—เคฏा। เค•िเคจ्เคคु , เคฏเคน เคธเคฌ เคนोเคคे เคนुเค เคญी , เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐ เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เคจे เค•เคˆ เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏเคœเคจเค• เคธเคค्เคฏों (wonderful truths) เค•ा เค‰เคฆ्เค˜ाเคŸเคจ เค•िเคฏा । 

เคฏเคฆि เคคुเคฎ เค•ुเคฐाเคจ เค•ा เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•เคฐो , เคคो เคคुเคฎ เคชाเค“เค—े เค•ि เค‰เคธเคฎें เค†เคถ्เคšเคฐ्เคฏเคœเคจเค• เคธเคค्เคฏों เค•े เคธाเคฅ เคนी เค•ुเค› เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธ (superstitions) เคญी เคฎिเคฒे - เคœुเคฒे เคนैं । เค‡เคธเค•ी เคต्เคฏाเค–्เคฏा เคคुเคฎ เค•ैเคธे เค•เคฐोเค—े ? เคตे เค…เคตเคถ्เคฏ เคนी เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคธे เคช्เคฐेเคฐिเคค เคฅे , เค•िเคจ्เคคु เคฏเคน เค…เคจ्เคคःเคช्เคฐेเคฐเคฃा (inspiration) เค‰เคจ्เคนें เค…เคจเคœाเคจ เคฎें เคนी เค…เคšाเคจเค• เคฎिเคฒ เค—เคฏी เคฅी । "He was not a trained Yogi " --- เค…เคฐ्เคฅाเคค เคตे เค•ोเคˆ ` เค—ुเคฐु--เคถिเคท्เคฏ เคตेเคฆाเคจ्เคค เคถिเค•्เคทเค• เคช्เคฐเคถिเค•्เคทเคฃ เคชเคฐเคฎ्เคชเคฐा' -- เคฎें เคช्เคฐเคถिเค•्เคทिเคค เค”เคฐ เคธिเคฆ्เคง เคฏोเค—ी เคจ เคฅे।  เค‡เคธเคฒिเค , เคตे เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•े เค•्เคฐिเคฏा - เค•เคฒाเคชों เค•ो เคจ เคธเคฎเค เคจे เคธเค•े । เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เคจे เคธंเคธाเคฐ เค•ा เค•्เคฏा เค‰เคชเค•ाเคฐ เค•िเคฏा เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เค…เคจुเคฏाเคฏिเคฏों  เค•ी เคงเคฐ्เคฎाเคจ्เคงเคคा (fanaticism) เคจे เคธंเคธाเคฐ เค•ी เค•िเคคเคจी เค•्เคทเคคि เค•ी - เคœเคฐा เค‡เคธ เคชเคฐ เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐो । เค‰เคจเค•ी เค•ुเค› เคถिเค•्เคทाเค“ं เคชเคฐ เค—เคฒเคค เคœोเคฐ เคฆेเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฒाเค–ों เค•ी เคนเคค्เคฏाเคँ เคนुเคˆं , เคฒाเค–ों เคฎाเคคाเค“ं เคจे เค…เคชเคจी เคธเคจ्เคคाเคจें เค–ोเคฏीं , เคฒाเค–ों เคฎाเคคृ-เคชिเคคृเคตिเคนीเคจ เคฌเคจे เค”เคฐ เค•िเคคเคจे เคนी เคฆेเคถों เค•ा เคธเคฐ्เคตเคจाเคถ เคนी เคนो เค—เคฏा- เค‡เคจ्เคนें เคœเคฐा เคธोเคšो เคคो । 

เคœो เคนो , เคนเคฎ เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เคคเคฅा เค…เคจ्เคฏ เค•เคˆ เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐों เค•े เคœीเคตเคจ-เคšเคฐिเคค्เคฐ เค•ा เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคฆेเค–เคคे เคนैं เค•ि เค…เคšाเคจเค• เค‡เคจ्เคฆ्เคฐिเคฏाเคคीเคค เคฐाเคœ्เคฏ เคฎें เคœा เคชเคก़เคจे เคธे เค‰เคชเคฐ्เคฏुเค•्เคค เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เค–เคคเคฐे เค•ी เค†เคถंเค•ा เคฐเคนเคคी เคนै । เค•िเคจ्เคคु เค‡เคธเคฎें เค•ोเคˆ เคธเคจ्เคฆेเคน เคจเคนीं เค•ि เคตे เคธเคญी เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคธे เคช्เคฐेเคฐिเคค เคฅे । เคœเคฌ เค•เคญी เค•ोเคˆ เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐ เค•ेเคตเคฒ เคญाเคตुเค•เคคा เค•े เคฌเคฒ เคธे เค‡เคธ เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคœा เคชเคก़े เคนैं , เคคो เคตे เค‰เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เคธे เค•ुเค› เคธเคค्เคฏ เคนी เคจเคนीं เคฒाเคฏे , เคชเคฐ เคธाเคฅ เคนी เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธ , เคงเคฐ्เคฎाเคจ्เคงเคคा , เคฏे เคธเคฌ เคญी เคฒेเคคे เค†เคฏे । เค‰เคจเค•ी เคถिเค•्เคทा เคฎें เคœो เค‰เคค्เค•ृเคท्เคŸ เค…ंเคถ เคนै , เค‰เคธเคธे เคœเค—เคค् เค•ा เคœैเคธा เค‰เคชเค•ाเคฐ เคนुเค† เคนै , เค‰เคจ เคธเคฌ เคงเคฐ्เคฎाเคจ्เคงเคคा เค”เคฐ เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธों เคธे เคตैเคธे เคนी เค•्เคทเคคि เคญी เคนुเคˆ เคนै । 

เคฎाเคจเคต-เคœीเคตเคจ เคจाเคจा เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคตिเคชเคฐीเคค เคญाเคตों เคธे เค—्เคฐเคธ्เคค เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ- `incongruous' เค…เคธंเค—เคค เคฏा  เค…เคธाเคฎंเคœเคธ्เคฏเคชूเคฐ्เคฃ เคนै । `To get any reason out of the mass of incongruity, we have to transcend our reason, but we must do it scientifically, slowly, by regular practice, and we must cast off all superstition.' เค‡เคธ เค…เคธाเคฎंเคœเคธ्เคฏ เคฎें เค•ुเค› เคธाเคฎंเคœเคธ्เคฏ เค”เคฐ เคธเคค्เคฏ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคนเคฎें เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เค•े เคชเคฐे เคœाเคจा เคชเคก़ेเค—ा ।  เคชเคฐ เคตเคน เคงीเคฐे เคงीเคฐे เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा , เคฎเคจःเคธंเคฏोเค— เคฏा เคจिเคฏเคฎिเคค เคธाเคงเคจा เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เค ीเค• เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค‰เคชाเคฏ เคธे เค‰เคธเคฎें เคชเคนुँเคšเคจा เคนोเค—ा, เค”เคฐ เคธाเคฐे เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธ เค•ो เคญी เคนเคฎें เค›ोเคก़ เคฆेเคจा เคนोเค—ा । 

เค…เคจ्เคฏ เค•ोเคˆ เคตिเคœ्เคžाเคจ เคธीเค–เคจे เค•े เคธเคฎเคฏ เคœैเคธा เคนเคฎ เคฒोเค— เค•เคฐเคคे เคนैं , เค‡เคธ เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा ( super-conscious state) เค•े เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•े เคฒिเค เคญी เค ीเค• เค‰เคธी เคงाเคฐा เค•ा เค…เคจुเคธเคฐเคฃ เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा । เคฏुเค•्เคคि เคคเคฐ्เค• เค•ो เคนी เค…เคชเคจी เคจींเคต เคฌเคจाเคจा เคนोเค—ा เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เคนเคฎें เคœिเคคเคจी เคฆूเคฐ เคฒे เคœा เคธเค•เคคा เคนै , เคนเคฎ เค‰เคคเคจी เคฆूเคฐ เคœाเคँเค—े เค”เคฐ เคœเคฌ เคฏुเค•्เคคि - เคคเคฐ्เค• เคจเคนीं เคšเคฒेเค—ा , เคคเคฌ เคตเคนी เคนเคฎें เค‰เคธ เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เคฆिเค–เคฒा เคฆेเค—ा । 

เค…เคคः เคฏเคฆि เค•ोเคˆ เค…เคชเคจे เค•ो เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคธे เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•เคนเค•เคฐ เคฆाเคตा เค•เคฐे , เคซिเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฏुเค•्เคคि เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคญी เค…เคŸเคชเคŸ เคฌोเคฒเคคा เคฐเคนे , เคคो เค‰เคธเค•ी เคฌाเคค เคฎเคค เคธुเคจเคจा ।[When you hear a man say, “I am inspired,” and then talk irrationally, reject it. -- เค…เคฐ्เคฅाเคค  เคฏเคฆि เค•ोเคˆ  เคฆाเคตा เค•เคฐे- “I am inspired,” เคฎैं เคญी เคเค• เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐ/ เคˆเคถ्เคตเคฐเค•ोเคŸि เค•ा เคจेเคคा เคนूँ , เค•्เคฏोंเค•ि เคฎैं เคฎเคจ เค•ी เคšเคนाเคฐเคฆीเคตाเคฐी เค•ो เคชाเคฐเค•เคฐ เค…เคคीเคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो เคœाเคจเค•เคฐ  เคชुเคจः เคถเคฐीเคฐ เคฎें เคตाเคชเคธ เคฒौเคŸ เค†เคฏा เคนूँ! , เคซिเคฐ เคธाเคฅ เคนी เคฏुเค•्เคคि เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคญी เค…เคŸเคชเคŸ เคฌोเคฒเคคा เคฐเคนे (เคฎाเคจเคตเคฎाเคค्เคฐ เค•ो เคช्เคฐेเคฎ เค•เคฐเคจे เค•े เคฌเคœाเคฏ เค•ाเคซिเคฐ/ เคœिเคนाเคฆ เค•เคฐเคจे เค•ो เค•เคนเคคा เคนो) , เคคो เค‰เคธเค•ी เคฌाเคค เคฎเคค เคธुเคจเคจा ।] เค•्เคฏों ? เค‡เคธเคฒिเค เค•ि เคœिเคจ เคคीเคจ เคญूเคฎिเคฏों เค•ी เคฌाเคค เค•เคนी เค—เคฏी เคนै , เคœैเคธे - เคœเคจ्เคฎเคœाเคค - เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि (instinct) , เคšेเคคเคจ เคฏा เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ (reason) เค”เคฐ เค…เคคिเคšेเคคเคจ เคฏा เคœ्เคžाเคจाเคคीเคค เคญूเคฎि (superconsciousness) - เคฏे เคคीเคจों เคเค• เคนी เคฎเคจ เค•ी เคตिเคญिเคจ्เคจ เค…เคตเคธ्เคฅाเคँ เคนैं । เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคคीเคจ เคฎเคจ เคจเคนीं เคนैं , เคตเคฐเคจ् เค‰เคธ เคเค• เคนी เคฎเคจ เค•ी เคเค• เค…เคตเคธ्เคฅा เคฆूเคธเคฐी เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคिเคค เคนो เคœाเคคी เคนै । เคœเคจ्เคฎเคœाเคค เคช्เคฐเคตृเคค्เคคि (instinct) เคšेเคคเคจ เคฏा เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ (reason) เคฎें เค”เคฐ เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ เค…เคคिเคšेเคคเคจ เคฏा เคœเค—เคฆเคคीเคค เคœ्เคžाเคจ (transcendental consciousness) เคฎें เคชเคฐिเคฃเคค เคนोเคคा เคนै । (Instinct develops into reason, and reason into the transcendental consciousness.)

เค…เคคः เค‡เคจ เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เคธे เค•ोเคˆ เคญी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฆूเคธเคฐी เค…เคตเคธ्เคฅाเค“ं เค•ी เคตिเคฐोเคงी เคจเคนीं เคนै । `Real inspiration never contradicts reason, but fulfils it.' -- เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा , เค•เคญी เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ เค•ा เค–เคฃ्เคกเคจ เคจเคนीं เค•เคฐเคคी, เคฌเคฒ्เค•ि เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ เค•ी เค…เคชूเคฐ्เคฃเคคा เค•ो เคชूเคฐ्เคฃ เคฎाเคค्เคฐ เค•เคฐเคคी เคนै । เคชूเคฐ्เคตเค•ाเคฒीเคจ เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐों (เคฎाเคจเคตเคœाเคคि เค•े เคฎाเคฐ्เค—เคฆเคฐ्เคถเค• เคจेเคคाเค“ं) เคจे เคœैเคธा เค•เคนा เคนै ,“I come not to destroy but to fulfil,”  " เคนเคฎ เคตिเคจाเคถ เค•เคฐเคจे เคจเคนीं เค†เคฏे , เคตเคฐเคจ् เคชूเคฐ्เคฃ เค•เคฐเคจे เค†เคฏे เคนैं " , เค‡เคธी เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เคญी เคคเคฐ्เค•เคœाเคค เคœ्เคžाเคจ เค•ा เคชूเคฐเค• เคนै เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคธाเคฅ เค‰เคธเค•ा เคชूเคฐ्เคฃ เคธเคฎเคจ्เคตเคฏ เคนै ।

เค ीเค• เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค‰เคชाเคฏ เคธे เค‰เคชเคฐ्เคฏुเค•्เคค เค…เคคिเคšेเคคเคจ เคฏा เคธเคฎाเคงि เค…เคตเคธ्เคฅा เคช्เคฐाเคช्เคคः เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคนी เคชूเคฐ्เคตเค•เคฅिเคค เคธाเคฐे เคฏोเค—ांเค— เค‰เคชเคฆिเคท्เคŸ เคนुเค เคนैं । เคฏเคน เคญी เคธเคฎเค เคฒेเคจा เคตिเคถेเคท เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै เค•ि เค‡เคธ เคฆिเคต्เคฏ เคช्เคฐेเคฐเคฃा เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•ी เคถเค•्เคคि เคช्เคฐाเคšीเคจ เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐों เค•े เคธเคฎाเคจ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคธ्เคตเคญाเคต เคฎें เคนै । เคตे เคชैเค—เคฎ्เคฌเคฐ เค•ोเคˆ เค…เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เคจเคนीं เคฅे , เคตे เคนเคฎाเคฐे เคคुเคฎ्เคนाเคฐे เคธเคฎाเคจ เคนी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฅे । เคตे เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เค‰เคš्เคš เค•ोเคŸि เค•े เคฏोเค—ी เคฅे । เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคชूเคฐ्เคตोเค•्เคค เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคฒी เคฅी , เค”เคฐ เคช्เคฐเคฏเคค्เคจ เค•เคฐเคจे เคชเคฐ เคคुเคฎ เค”เคฐ เคนเคฎ เคญी เค‰เคธเค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•เคฐ เคฒे เคธเค•เคคे เคนैं । เคตे เค•ोเคˆ เคตिเคถेเคท เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เค…เคฆ्เคญुเคค เคฎเคจुเคท्เคฏ เคจเคนीं เคนैं । เคฏเคฆि เคเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เคจे เค‰เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•ी เคนै , เคคो เค‡เคธी เคธे เคช्เคฐเคฎाเคฃिเคค เคนोเคคा เคนै เค•ि เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•े เคฒिเค เคนी เค‡เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจा เคธเคฎ्เคญเคต เคนै । 

เคฏเคน เค•ेเคตเคฒ เคธเคฎ्เคญเคต เคนी เคจเคนीं , เคตเคฐเคจ् เคธเคฎเคฏ เค†เคจे เคชเคฐ เคธเคญी เค‡เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•เคฐ เคฒेंเค—े । เค‡เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจा เคนी เคงเคฐ्เคฎ เคนै । เค•ेเคตเคฒ เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เค…เคจुเคญเคต เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคถिเค•्เคทा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคी เคนै। เคนเคฎ เคฒोเค— เคญเคฒे เคนी เคธाเคฐे เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคคเคฐ्เค• - เคตिเคšाเคฐ เค•เคฐเคคे เคฐเคนें , เคชเคฐ เคธ्เคตเคฏं เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เค…เคจुเคญเคต เค•िเคฏे เคฌिเคจा เคนเคฎ เคธเคค्เคฏ เค•ा เค•เคฃ เคฎाเคค्เคฐ เคญी เคจ เคธเคฎเค เคธเค•ेंเค—े । เค•ुเค› เคชुเคธ्เคคเค•ें เคชเคข़ाเค•เคฐ เคคुเคฎ เค•िเคธी เคฎเคจुเคท्เคฏ เคธे เคถเคฒ्เคฏเคšिเค•िเคค्เคธเค• (surgeon) เคฌเคจเคจे เค•ी เค†เคถा เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे । เคคुเคฎ เค•ेเคตเคฒ เคเค• เคจเค•्เคถा เคฆिเค–ाเค•เคฐ เค•िเคธी เคฆेเคถ เค•ो เคฆेเค–เคจे เค•ा เคฎेเคฐा เค•ौเคคूเคนเคฒ เคชूเคฐा เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे । เคธ्เคตเคฏं เคตเคนाँ เคœाเค•เคฐ เค‰เคธ เคฆेเคถ เค•ो เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เคฆेเค–เคจे เคชเคฐ เคนी เคฎेเคฐा เค•ौเคคूเคนเคฒ เคชूเคฐा เคนोเค—ा । 

เคจเค•्เคถा เค•ेเคตเคฒ เค‡เคคเคจा เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै เค•ि เคตเคน เคฆेเคถ เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เค”เคฐ เคญी เค…เคงिเค• เค…เคš्เค›ी เคคเคฐเคน เคธे เคœाเคจเคจे เค•ी เค‡เคš्เค›ा เค‰เคค्เคชเคจ्เคจ เค•เคฐ เคฆेเค—ा । เคฌเคธ , เค‡เคธเค•े เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เค‰เคธเค•ा เค”เคฐ เค•ोเคˆ เคฎूเคฒ्เคฏ เคจเคนीं । เคธिเคฐ्เคซ เคชुเคธ्เคคเค•ों เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคฐเคนเคจे เคธे เคฎाเคจเคตเคฎเคจ เค…เคตเคจเคคि เค•ी เค“เคฐ เคœाเคคा เคนै । เคฏเคน เค•เคนเคจे เค•ी เค…เคชेเค•्เคทा เค”เคฐ เค˜ोเคฐ เคˆเคถเคจिเคจ्เคฆा (horrible blasphemy) เค•्เคฏा เคนो เคธเค•เคคी เคนै เค•ि เคˆเคถ्เคตเคฐीเคฏ เคœ्เคžाเคจ เค•ेเคตเคฒ เค‡เคธ เค—्เคฐเคจ्เคฅ เคฏा เค‰เคธ เคถाเคธ्เคค्เคฐ เคฎें เค†เคฌเคฆ्เคง เคนै ? เคฎเคจुเคท्เคฏ เค‡เคงเคฐ เคคो เคญเค—เคตाเคจ् เค•ो เค…เคจเคจ्เคค เค•เคนเคคा เคนै , เค”เคฐ เค‰เคงเคฐ เคเค• เค›ोเคŸे เคธे เค—्เคฐเคจ्เคฅ เคฎें เค‰เคจ्เคนें เค†เคฌเคฆ्เคง เค•เคฐ เคฐเค–เคจा เคšाเคนเคคा เคนै । เค•्เคฏों เค…เคฎुเค• เค—्เคฐเคจ्เคฅ เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจเคนीं เค•िเคฏा , เค‡เคธเคฒिเค เคฒाเค–ों เค†เคฆเคฎी เคฎाเคฐ เคกाเคฒे เค—เคฏे ! 

เค•िเคธी เค…เคฎुเค•  เค—्เคฐเคจ्เคฅ เคฎें เคนी เคธाเคฐा เคˆเคถ्เคตเคฐीเคฏ เคœ्เคžाเคจ เคจिเคฌเคฆ्เคง เคนै , เค‡เคธ เคชเคฐ เคตिเคถ्เคตाเคธ เคจ เค•เคฐเคจे เคธे เคธเคนเคธ्เคฐों เคฒोเค— เคฎौเคค เค•े เค˜ाเคŸ เค‰เคคाเคฐ เคฆिเคฏे เค—เคฏे । เคญเคฒे เคนी เค†เคœ เค‰เคธ เคนเคค्เคฏा เค†เคฆि เค•ा เคธเคฎเคฏ เคจเคนीं เคฐเคนा , เคชเคฐ เคซिเคฐ เคญी เค…เคญी เคคเค• เคœเค—เคค् เค‡เคธ เค—्เคฐเคจ्เคฅเคจिเคท्เค ा เคฎें เคช्เคฐเคฌเคฒ เคฐूเคช เคธे เค†เคฌเคฆ्เคง เคนै ! 

เคฐाเคœเคฏोเค— [เคธเคช्เคคเคฎ เค…เคง्เคฏाเคฏ] ` เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि '

๐Ÿ”†๐Ÿ™ เคฐाเคœเคฏोเค— เค•े เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค‰เคชाเคฏ เคธे เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि ๐Ÿ”†๐Ÿ™

เค ीเค• เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เค‰เคชाเคฏ เคธे เค…เคคिเคšेเคคเคจ เค…เคตเคธ्เคฅा ( superconscious state ) เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค , เคฎैं เคคुเคฎ्เคนें เคฐाเคœเคฏोเค— เค•े เคœो เคตिเคตिเคง เคธाเคงเคจ เคฌเคคเคฒा เคฐเคนा เคนूँ , เค‰เคจเค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคคुเคฎ्เคนें เคœाเคจा เคชเคก़ेเค—ा । เคช्เคฐเคค्เคฏाเคนाเคฐ เค”เคฐ เคงाเคฐเคฃा (Pratyรขhรขra and Dhรขranรข) เค•े เคฌाเคฆ เค…เคฌ เคง्เคฏाเคจ (meditation)  เค•े เคฌाเคฐे เคฎें เคšเคฐ्เคšा เค•เคฐूँเค—ा । 

เคœเคฌ เคฎเคจ เค•ो เคฆेเคน เค•े เคญीเคคเคฐ เคฏा เค‰เคธเค•े เคฌाเคนเคฐ เค•िเคธी เคธ्เคฅाเคจ เคฎें เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคธ्เคฅिเคฐ เคฐเค–เคจे เค•े เคจिเคฎिเคค्เคค เคช्เคฐเคถिเค•्เคทिเคค เค•िเคฏा เคœाเคคा เคนै , เคคเคฌ เค‰เคธเค•ो เค‰เคธ เคฆिเคถा เคฎें เค…เคตिเคš्เค›िเคจ्เคจ เค—เคคि เคธे (unbroken current- เคคैเคฒเคงाเคฐเคตเคค) -เคช्เคฐเคตाเคนिเคค เคนोเคจे เค•ी เคถเค•्เคคि เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคी เคนै । เค‡เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ा เคจाเคฎ เคนै - เคง्เคฏाเคจ । เคœเคฌ เคง्เคฏाเคจ - เคถเค•्เคคि เค‡เคคเคจी เคคीเคต्เคฐ เคนो เคœाเคคी เคนै เค•ि เคฎเคจ เค…เคจुเคญूเคคि เค•े เคฌाเคนเคฐी เคญाเค— เค•ो เค›ोเคก़เค•เคฐ เค•ेเคตเคฒ เค‰เคธเค•े เค…เคจ्เคคเคฐ्เคญाเค— เคฏा เค…เคฐ्เคฅ เค•ी เคนी เค“เคฐ เคเค•ाเค—्เคฐ เคนो เคœाเคคा เคนै , เคคเคฌ เค‰เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो เคธเคฎाเคงि เค•เคนเคคे เคนैं

 เคงाเคฐเคฃा , เคง्เคฏाเคจ เค”เคฐ เคธเคฎाเคงि , เค‡เคจ เคคीเคจों เค•ो เคเค• เคธाเคฅ เคฎिเคฒाเค•เคฐ เคธंเคฏเคฎ เค•เคนเคคे เคนैं । เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคฏเคฆि เค•िเคธी เค•ा เคฎเคจ เคชเคนเคฒे เค•िเคธी เคตเคธ्เคคु เคฎें เคเค•ाเค—्เคฐ เคนो เคธเค•เคคा เคนै , เคซिเคฐ เค‰เคธ เคเค•ाเค—्เคฐเคคां เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เค•ुเค› เคธเคฎเคฏ เคคเค• เคฐเคน เคธเค•เคคा เคนै , เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เคเคธी เคฆीเคฐ्เค˜ เคเค•ाเค—्เคฐเคคा เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅा เคฎें เคตเคน เค…เคจुเคญूเคคि เค•े เค•ेเคตเคฒ เค†เคญ्เคฏเคจ्เคคเคฐिเค• เคญाเค— เคชเคฐ , เคœिเคธเค•ा , เคง्เคฏेเคฏ - เคตเคธ्เคคु เค•ेเคตเคฒ เค•ाเคฐ्เคฏ เคนै , เค…เคชเคจे เค†เคชเค•ो เคฒเค—ाเค เคฐเค– เคธเค•เคคा เคนै , เคคो เคธเคญी เค•ुเค› เคเคธे เคถเค•्เคคिเคธเคฎ्เคชเคจ्เคจ เคฎเคจ เค•े เคตเคถीเคญूเคค เคนो เคœाเคคा เคนै । 

เคœीเคต เค•ी เคœिเคคเคจे เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค…เคตเคธ्เคฅाเคँ เคนैं , เค‰เคจเคฎें เคฏเคน เคง्เคฏाเคจाเคตเคธ्เคฅा (meditative state) เคนी เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เคนै । เคœเคฌ เคคเค• เคตाเคธเคจा เคฐเคนเคคी เคนै (เคœเคฌ เคคเค• เค•ाเคฎिเคจी-เค•ांเคšเคจ เคฎें เค†เคธเค•्เคคि เคฌเคจी เคฐเคนเคคी เคนैं)  , เคคเคฌ เคคเค• เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคธुเค– เคจเคนीं เค† เคธเค•เคคा । เค•ेเคตเคฒ เคœเคฌ เค•ोเคˆ เคต्เคฏเค•्เคคि เค‡เคธ เคง्เคฏाเคจाเคตเคธ्เคฅा เคธे , เคธाเค•्เคทिเคญाเคต เคธे เคธाเคฐी เคตเคธ्เคคुเค“ं เค•ा เคชเคฐिเคถीเคฒเคจ เค•เคฐ เคธเค•เคคा เคนै , เคคเคญी เค‰เคธे เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคธुเค– เค”เคฐ เค†เคจเคจ्เคฆ เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคा เคนै । 

เคชเคถुเค“ं เค•ो เค‡เคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เคตिเคทเคฏ เคญोเค—ों เคฎें เคธुเค– เคฎिเคฒเคคा เคนैं , เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ो เคฌुเคฆ्เคงि เคฎें เค”เคฐ เคฆेเคตเคฎाเคจเคต เค•ो เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคšिंเคคเคจ เคฎें।  เคœो เคเคธी เคง्เคฏाเคจाเคตเคธ्เคฅा เค•ो (เคธाเค•्เคทीเคญाเคต เค•ो) เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคšुเค•े เคนैं , เค‰เคจเค•े เคชाเคธ เคฏเคน เคœเค—เคค् เคธเคšเคฎुเคš เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เคธुเคจ्เคฆเคฐ เคฐूเคช เคธे (เคฌ्เคฐเคน्เคฎเคฎเคฏ เคธเคฐूเคช เคธे) เคช्เคฐเคคीเคฏเคฎाเคจ เคนोเคคा เคนै । เคœिเคธเคฎें เคตाเคธเคจा เคจเคนीं เคนैं , เคœो เคธเคฐ्เคต เคตिเคทเคฏों เคฎें เคจिเคฐ्เคฒिเคช्เคค เคนै , เค‰เคธเค•े เคชाเคธ เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•े เคฏे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เคเค• เคฎเคนाเคจ् เคธौเคจ्เคฆเคฐ्เคฏ เค”เคฐ เค‰เคฆाเคค्เคค เคญाเคต (เคฎाँ เคฎเคนाเคฎाเคฏा) เค•ी เค›เคตि เคฎाเคค्เคฐ เคนैं । 

เค‡เคจ เคคเคค्เคค्เคตों เค•ो (5 เค‡เคจ्เคฆ्เคฐिเคฏ เคตिเคทเคฏों เค”เคฐ เคชंเคšเคญूเคคों เค•ो ) เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคœाเคจ เคฒेเคจा เค†เคตเคถ्เคฏเค• เคนै । เคฎाเคจ เคฒो , เคฎैंเคจे เคเค• เคถเคฌ्เคฆ เคธुเคจा । เคชเคนเคฒे เคฌाเคนเคฐ เคธे เคเค• เค•เคฎ्เคชเคจ เค†เคฏा , เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เคธ्เคจाเคฏเคตिเค• เค—เคคि เค‰เคธ เค•เคฎ्เคชเคจ เค•ो เคฎเคจ เค•े เคชाเคธ เคฒे เค—เคฏी , เคซिเคฐ เคฎเคจ เคธे เคเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เคนुเคˆ เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคธाเคฅ เคนी เคธाเคฅ เคฎुเคे เคฌाเคน्เคฏ เคตเคธ्เคคु เค•ा เคœ्เคžाเคจ เคนुเค† । เคฏเคน เคฌाเคน्เคฏ เคตเคธ्เคคु เคนी เค†เค•ाเคถ - เค•เคฎ्เคชเคจ เคธे เคฒेเค•เคฐ เคฎाเคจเคธिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เคคเค• เคธเคฌ เคญिเคจ्เคจ เคญिเคจ्เคจ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจों เค•ा เค•ाเคฐเคฃ เคนै । 

เคฏोเค—เคถाเคธ्เคค्เคฐ เคฎें เค‡เคจ เคคीเคจों เค•ो เค•्เคฐเคฎเคถः เคถเคฌ्เคฆ , เค…เคฐ्เคฅ เค”เคฐ เคœ्เคžाเคจ เค•เคนเคคे เคนैं । เคญौเคคिเค• เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคถเคฐीเคฐเคถाเคธ्เคค्เคฐ เค•ी เคญाเคทा เคฎें เค‰เคจ्เคนें เค†เค•ाเคถ - เค•เคฎ्เคชเคจ , เคธ्เคจाเคฏु เค”เคฐ เคฎเคธ्เคคिเคท्เค• เคฎें เค—เคคि เคคเคฅा เคฎाเคจเคธिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เค•เคนเคคे เคนैं । เคฏे เคคीเคจों เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏाเคँ เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เค…เคฒเค— เคนोเคจे เคชเคฐ เคญी เค‡เคธ เคธเคฎเคฏ เค‡เคธ เคคเคฐเคน เคฎिเคฒी เคนुเคˆ เคนैं เค•ि เค‰เคจเค•ा เคญेเคฆ เคธเคฎเคा เคจเคนीं เคœाเคคा । เคนเคฎ เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคฎें เค…เคญी เค‰เคจ เคคीเคจों เคฎें เคธे เค•िเคธी เค•ा เคญी เค…เคจुเคญเคต เคจเคนीं เค•เคฐ เคธเค•เคคे ; เค…เคญी เคคो เค‰เคจเค•े เคธเคฎ्เคฎिเคฒเคจ เค•े เคซเคฒเคธ्เคตเคฐूเคช เค•ेเคตเคฒ เคฌाเคน्เคฏ เคตเคธ्เคคु เค•ा เค…เคจुเคญเคต เค•เคฐเคคे เคนैं। เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค…เคจुเคญเคตเค•्เคฐिเคฏा เคฎें เคฏे เคคीเคจ เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคนोเคคे เคนैं । เคนเคฎ เคญเคฒा เค‰เคจ्เคนें เค…เคฒเค— เค•्เคฏों เคจ เค•เคฐ เคธเค•ेंเค—े ? 

เคช्เคฐเคฅเคฎोเค•्เคค เคฏोเค—ांเค—ों เค•े เค…เคญ्เคฏाเคธ เคธे เคฎเคจ เคœเคฌ เคฆृเคข़ เค”เคฐ เคธंเคฏเคค เคนो เคœाเคคा เคนै । เคคเคฅा เคธूเค•्เคท्เคฎเคคเคฐ เค…เคจुเคญเคต เค•ी เคถเค•्เคคि เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคคा เคนै , เคคเคฌ เค‰เคธे เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคฒเค—ाเคจा เคšाเคนिเค । เคชเคนเคฒे - เคชเคนเคฒ เคธ्เคฅूเคฒ เคตเคธ्เคคु เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคง्เคฏाเคจ เค•เคฐเคจा เคšाเคนिเค । เคซिเคฐ เค•्เคฐเคฎเคถः เคธूเค•्เคท्เคฎ เคธे เคธूเค•्เคท्เคฎเคคเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคฎें เคนเคฎाเคฐा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนोเค—ा , เค”เคฐ เค…เคจ्เคค เคฎें เคนเคฎ เคตिเคทเคฏเคถूเคจ्เคฏ เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคจिเคฐ्เคตिเค•เคฒ्เคช เคง्เคฏाเคจ เคธเคซเคฒ เคนो เคœाเคँเค—े । เคฎเคจ เค•ो เคชเคนเคฒे เค…เคจुเคญूเคคि เค•े เคฌाเคน्เคฏ เค•ाเคฐเคฃ เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคตिเคทเคฏ เค•ा , เคซिเคฐ เคธ्เคจाเคฏुเค“ं เคฎें เคนोเคจेเคตाเคฒी เค—เคคि เค•ा เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคฌाเคฆ เค‰เคธเค•ी เค…เคชเคจी เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏाเค“ं เค•ा เค…เคจुเคญเคต เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคจिเคฏुเค•्เคค เค•เคฐเคจा เคนोเค—ा । 

เคœเคฌ เคฎเคจ เค…เคจुเคญूเคคि เค•े เคฌाเคน्เคฏ เค‰เคชเค•เคฐเคฃों เค…เคฐ्เคฅाเคค् เคตिเคทเคฏों เค•ो เคชृเคฅเค•् เคฐूเคช เคธे เคœाเคจ เคธเค•ेเค—ा , เคคเคฌ เค‰เคธเคฎें เคธเคฎเคธ्เคค เคธूเค•्เคท्เคฎ เคญौเคคिเค• เคชเคฆाเคฐ्เคฅों , เคธाเคฐे เคธूเค•्เคท्เคฎ เคถเคฐीเคฐों เค”เคฐ เคธूเค•्เคท्เคฎ เคฐूเคชों เค•ो เคœाเคจเคจे เค•ी เคถเค•्เคคि เค† เคœाเคเค—ी। เคœเคฌ เคตเคน เคญीเคคเคฐ เคนोเคจेเคตाเคฒी เค—เคคिเคฏों เค•ो เคฆूเคธเคฐे เคธเคญी เคตिเคทเคฏों เคธे เค…เคฒเค— เค•เคฐเค•े , เค‰เคจเค•े เค…เคชเคจे เคธ्เคตเคฐूเคช เคฎें , เคœाเคจเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนोเค—ा , เคคเคฌ เคตเคน เคธाเคฐी เคšिเคค्เคคเคตृเคค्เคคिเคฏों เคชเคฐ เค‰เคจเค•े เคญौเคคिเค• เคถเค•्เคคि เค•े เคฐूเคช เคฎें เคชเคฐिเคฃเคค เคนोเคจे เคธे เคชूเคฐ्เคต เคนी เค…เคงिเค•ाเคฐ เคšเคฒा เคธเค•ेเค—ा , เคซिเคฐ เคตे เคšिเคค्เคคเคตृเคค्เคคिเคฏाँ เคšाเคนे เคธ्เคตเคฏं เค…เคชเคจी เคนों , เคšाเคนे เคฆूเคธเคฐों เค•ी ।

 เค”เคฐ เคœเคฌ เคฏोเค—ी เค•ेเคตเคฒ เคฎाเคจเคธिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เค•ा เค‰เคธเค•े เค…เคชเคจे เคธ्เคตเคฐूเคช เคฎें เค…เคจुเคญเคต เค•เคฐเคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนोंเค—े, เคคเคฌ เคตे เคธเคฐ्เคต เคชเคฆाเคฐ्เคฅों เค•ा เคœ्เคžाเคจ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐ เคฒेंเค—े , เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคจ्เคฆ्เคฐिเคฏเค—ोเคšเคฐ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคตเคธ्เคคु , เคฏเคนाँ เคคเค• เค•ि เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคตिเคšाเคฐ เคญी เค‡เคธ เคฎाเคจเคธिเค• เคช्เคฐเคคिเค•्เคฐिเคฏा เค•ा เคนी เคซเคฒ เคนै । เคเคธी เค…เคตเคธ्เคฅा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคจे เคชเคฐ เคฏोเค—ी เคฎाเคจो เค…เคชเคจे เคฎเคจ เค•ी เคจींเคต เคคเค• เค•ा เค…เคจुเคญเคต เค•เคฐ เคฒेเคคे เคนैं , เค”เคฐ เคคเคฌ เคฎเคจ เค‰เคจเค•े เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคตเคถ เคฎें เค† เคœाเคคा เคนै। 

เคฏोเค—िเคฏों เค•े เคชाเคธ เคคเคฌ เคจाเคจा เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เค…เคฒौเค•िเค• เคถเค•्เคคिเคฏाँ ( เคธिเคฆ्เคงिเคฏाँ ) เค†เคจे เคฒเค—เคคी เคนैं , เคชเคฐ เคฏเคฆि เคตे เค‡เคจ เคธเคฌ เคถเค•्เคคिเคฏों เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคฒाเคฒाเคฏिเคค เคนो เค‰เค ें , เคคो เค‰เคจเค•ी เคญเคตिเคท्เคฏ เค•ी เค‰เคจ्เคจเคคि เค•ा เคฐाเคธ्เคคा เคฐुเค• เคœाเคคा เคนै । เคญोเค— เค•े เคชीเค›े เคฆौเคก़เคจे เคธे เค‡เคคเคจा เค…เคจเคฐ्เคฅ เคนोเคคा เคนै ! เค•िเคจ्เคคु เคฏเคฆि เคตे เค‡เคจ เคธเคฌ เค…เคฒौเค•िเค• เคถเค•्เคคिเคฏों เค•ो เคญी เค›ोเคก़ เคธเค•ें , เคคो เคตे เคฎเคจเคฐूเคช เคธเคฎुเคฆ्เคฐ เคฎें เค‰เค เคจेเคตाเคฒे เคตृเคค्เคคिเคช्เคฐเคตाเคนों เค•ो เคชूเคฐ्เคฃเคคเคฏा เคฐोเค•เคจे เคฎें เคธเคฎเคฐ्เคฅ เคนो เคธเค•ेंเค—े । เค”เคฐ เคฏเคนी เคฏोเค— เค•ा เคšเคฐเคฎ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคนै । เคคเคญी , เคฎเคจ เค•े เคจाเคจा เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคตिเค•्เคทेเคช เคเคตं เคจाเคจा เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ी เคฆैเคนिเค• เค—เคคिเคฏों เคธे เคตिเคšเคฒिเคค เคจ เคนोเค•เคฐ เค†เคค्เคฎा เค•ी เคฎเคนिเคฎा เค…เคชเคจी เคชूเคฐ्เคฃ เคœ्เคฏोเคคि เคธे เคช्เคฐเค•ाเคถिเคค เคนोเค—ी । เคคเคฌ เคฏोเค—ी เคœ्เคžाเคจเค˜เคจ , เค…เคตिเคจाเคถी เค”เคฐ เคธเคฐ्เคตเคต्เคฏाเคชी เคฐूเคช เคธे เค…เคชเคจे เคธ्เคตเคฐूเคช เค•ी เค‰เคชเคฒเคฌ्เคงि เค•เคฐेंเค—े , เค”เคฐ เคœाเคจ เคฒेंเค—े เค•ि เคตे เค…เคจाเคฆि เค•ाเคฒ เคธे เคเคธे เคนी เคนैं । 

เค‡เคธ เคธเคฎाเคงि เคฎें เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ा , เคฏเคนी เคจเคนीं , เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เคช्เคฐाเคฃी เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เคนै । เคธเคฌ เคธे เคจिเคฎ्เคจเคคเคฐ เคช्เคฐाเคฃी เคธे เคฒेเค•เคฐ เค…เคค्เคฏเคจ्เคค เค‰เคจ्เคจเคค เคฆेเคตเคคा เคคเค• เคธเคญी , เค•เคญी เคจ เค•เคญी , เค‡เคธ เค…เคตเคธ्เคฅा เค•ो เค…เคตเคถ्เคฏ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐेंเค—े , เค”เคฐ เคœเคฌ เค•िเคธी เค•ो เคฏเคน เค…เคตเคธ्เคฅा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคœाเคเค—ी , เคคเคญी เค”เคฐ เคธिเคฐ्เคซ เคคเคญी เคนเคฎ เค•เคนेंเค—े เค•ि เค‰เคธเคจे เคฏเคฅाเคฐ्เคฅ เคงเคฐ्เคฎ เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•ी เคนै । เค‡เคธเคธे เคชเคนเคฒे เคนเคฎ เค‰เคธเค•ी เค“เคฐ เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เค•ेเคตเคฒ เคธंเค˜เคฐ्เคท เค•เคฐเคคे เคนैं । เคœो เคงเคฐ्เคฎ เคจเคนीं เคฎाเคจเคคा , เค‰เคธเคฎें เค”เคฐ เคนเคฎเคฎें เค…เคญी เค•ोเคˆ เคตिเคถेเคท เค…เคจ्เคคเคฐ เคจเคนीं , เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฎें เค†เคค्เคฎ-เคธाเค•्เคทाเคค्เค•ाเคฐ เคจเคนीं เคนुเค† । เค‡เคธ เค†เคค्เคฎเคธाเค•्เคทाเคค्เค•ाเคฐ เคคเค• เคนเคฎें เคชเคนुँเคšाเคจे เค•े เคฌिเคจा เคเค•ाเค—्เคฐเคคा เค•ा เค”เคฐ เค•्เคฏा เคถुเคญ เค‰เคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคนै ?

เค‡เคธ เคธเคฎाเคงि เค•ो เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคช्เคฐเคค्เคฏेเค• เค…ंเค— เคชเคฐ เค—เคฎ्เคญीเคฐ เคฐूเคช เคธे เคตिเคšाเคฐ เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै , เค‰เคธे เคตिเคถेเคท เคฐूเคช เคธे เคจिเคฏเคฎिเคค , เคถ्เคฐेเคฃीเคฌเคฆ्เคง เค”เคฐ เคตैเคœ्เคžाเคจिเค• เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฎें เคธเคฎ्เคฌเคฆ्เคง เค•िเคฏा เค—เคฏा เคนै । เคฏเคฆि เคธाเคงเคจा เค ीเค• เค ीเค• เคนो เค”เคฐ เคชूเคฐ्เคฃ เคจिเคท्เค ा เค•े เคธाเคฅ เค•ी เคœाเค , เคคो เคตเคน เค…เคตเคถ्เคฏ เคนเคฎें เค…เคญीเคท्เคŸ เคฒเค•्เคท्เคฏ เคชเคฐ เคชเคนुँเคšा เคฆेเค—ी । เค”เคฐ เคคเคฌ เคธाเคฐे เคฆुःเค– - เค•เคท्เคŸों เค•ा เค…เคจ्เคค เคนो เคœाเคเค—ा , เค•เคฐ्เคฎ เค•ा เคฌीเคœ เคฆเค—्เคง เคนो เคœाเคเค—ा เค”เคฐ เค†เคค्เคฎा เคšिเคฐเค•ाเคฒ เค•े เคฒिเค เคฎुเค•्เคค เคนो เคœाเคเค—ी ।

=======













 



 


 








 






 













 

 




 






เค•ोเคˆ เคŸिเคช्เคชเคฃी เคจเคนीं:

เคเค• เคŸिเคช्เคชเคฃी เคญेเคœें