рдХुрд▓ рдкेрдЬ рджृрд╢्рдп

рд╢ुрдХ्рд░рд╡ाрд░, 18 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023

Born Again-1-Camp 2023 ЁЯФ▒ЁЯЩП рджेрд╣ рдо्рдпाрди рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рддрд▓рд╡ाрд░ рд╣ै ! ЁЯФ▒ЁЯЩП " рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдиिрд░्рдоाрдг рдХी 'Be and Make ~рд╡ेрджाрди्рдд рдкрд░рдо्рдкрд░ा "

ЁЯФ▒ЁЯЩП рджेрд╣ рдо्рдпाрди рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рддрд▓рд╡ाрд░ рд╣ै ! ЁЯФ▒ЁЯЩП

 (рдкрд╢ु рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рд╕े рджेрд╡рдд्рд╡, рдХी рдУрд░ рдмрдв़рдиा рд╣рдоाрд░ा рдЬрди्рдорд╕िрдж्рдз рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै।)

[It is our birthright to graduate from animal

 to human and from human to divinity.]

2 . 

рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХ्рдпा рд╣ै? 

[What is personality?]   

>>>Personality development (рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╡िрдХाрд╕) : рд╢िрдХ्рд╖ा рдФрд░ рдзрд░्рдо рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдЕрди्рддрд░्рдиिрд╣िрдд рдкूрд░्рдгрддा (рджिрд╡्рдпрддा-рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा) рдХो рдХ्рд░рдорд╢ः рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡ (рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡) рдХा рд╡िрдХाрд╕ рдХрд░рдиा рд╣ै।  " рдпे рд╕рднी рдЕрд╕ाрдзाрд░рдг рд╢рдХ्рддिрдпाँ -  рд╣рд╡ा рд╕े рдоिрдаाрдИ рдпा рдЧुрдЪ्рдЫे-рдЧुрдЪ्рдЫे рддाрдЬा рдЕंрдЧूрд░ рдоँрдЧрд╡ा рджेрдиा, рдорди рдХो рдкреЭрдиा, рдЧुрд▓ाрдм рдХे рдЦिрд▓े рдлूрд▓ों рдХा рдвेрд░ рдиिрдХрд▓рдиा ----рдпे рдмाрддें рдпрдж्рдпрдкि рдЕрд╕ाрдзाрд░рдг рд╣ैं, рддрдеाрдкि рд╣ैं рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╣ी, рдЕрд▓ौрдХिрдХ рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЕрд▓ौрдХिрдХ рдиाрдо рдХी рдХोрдИ рд╡рд╕्рддु рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ै। рдпे рдмाрддें рднी рд╡ैрд╕े рд╣ी рдиिрдпрдордмрдж्рдз рд╣ैं, рдЬैрд╕ी рднौрддिрдХ рдЬрдЧрдд рдХी рдЕрди्рдпाрди्рдп рдмाрддें।  "....... such powers. They can be systematically studied, practiced, and acquired. This science they call the science of R├вja-Yoga." рдЕрд░्рдеाрдд  рдЗрди (рд╢рдХ्рддिрдпों)  рд╡िрднूрддिрдпों рдХो рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХा рдЕрдз्рдпрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЗрдирдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рдпे рд╢рдХ्рддिрдпाँ рдЕрдкрдиे рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рдХी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ैं।  рдЗрд╕ рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рднाрд░рдд рдоें рд░ाрдЬ-рдпोрдЧ рдХा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдФрд░ рд╡े рдЗрд╕ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪे рд╣ैं рдХि - рдпрд╣ рд╕ाрд░ा рдЕрдж्рднुрдд рд╕ाрдорд░्рде्рдп рдордиुрд╖्рдп рдХे рдорди рдоें рдЕрд╡рд╕्рдеिрдд рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╡्рдпрд╖्рдЯि рдорди рд╕рдорд╖्рдЯि-рдорди (universal mind) рдХा рдЕंрд╢ рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдорди рджूрд╕рд░े рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдорди рд╕े рд╕ंрд▓рдЧ्рди рд╣ै। рдФрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдорди , рд╡рд╣ рдЪाрд╣े рдЬрд╣ाँ рд░рд╣े , рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рд╕ाрде рд╕рдо्рдмрдж्рдз рд╣ै।  

>>> There is a continuity of mind : [Thought Transference (thought communication : A man here is thinking something, and that thought is manifested in somebody else, in some other place. telepathy)] 

рдЕрд░्рдеाрдд рдорди (рдЪिрдд्рдд) рдПрдХ рдЕрдЦрдг्рдб рд╡рд╕्рддु рд╣ै, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рджूрд░ рд╕े рднी рд╡िрдЪाрд░ -рд╕рдо्рдк्рд░ेрд╖рдг рдпा рд╡िрдЪाрд░ों рдХा рдЖрджाрди-рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиा рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै : рдЬैрд╕े рдпрд╣ाँ рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХुрдЫ рд╡िрдЪाрд░ (рд╕рд░्рд╡рдоंрдЧрд▓ рдХी рдк्рд░ाрд░्рдердиा) рдХрд░рддा рд╣ै - " рд╕рд░्рд╡े рднрд╡рди्рддु рд╕ुрдЦिрдиः" (рдЧрд░ुреЬ рдкुрд░ाрдг), "рд╡рд╕ुрдзैрд╡ рдХुрдЯुंрдмрдХрдо" (рдорд╣ा рдЙрдкрдиिрд╖рдж) рдЖрджि, рдЖрджि рдФрд░ рд╡рд╣ рд╡िрдЪाрд░ рдЕрди्рдпрдд्рд░ рдХिрд╕ी рджूрд╕рд░े рдордиुрд╖्рдп рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рджूрд░ी рдХे рдХाрд░рдг рдХुрдЫ рдЕрди्рддрд░ рдирд╣ीं рдкреЬрддा। рдпрд╣ рд╕рди्рджेрд╢ ~ рдЙрд╕ рджूрд╕рд░े рдордиुрд╖्рдп рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рджूрд╕рд░ा рдордиुрд╖्рдп рдЙрд╕े рд╕рдордЭ рд▓ेрддा рд╣ै।  рдЗрд╕рд╕े рдпрд╣ рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдорди рдПрдХ рдЕрдЦрдг्рдб рд╡рд╕्рддु рд╣ै, рдЬैрд╕ा рдХि рдпोрдЧी рдХрд╣рддे рд╣ैं। ( The mind is universal.рд╕рдоाрдзि рд╕े рд▓ौрдЯा-рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдХा рдорди) рдорди рд╡िрд╢्рд╡рд╡्рдпाрдкी (universal) рд╣ै। рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдорди (рдЕрд╣ं), рдоेрд░ा рдорди (рдЕрд╣ं), рдпे рд╕рдм рд╡िрднिрди्рди рдорди (M/F рдЕрд╣ं) рдЙрд╕ рд╕рдорд╖्рдЯि-рдорди  (рдоाँ рдЬрдЧрджрдо्рдмा рдХे рдоाрддृрд╣ृрджрдп рдХे рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рд╡िрд░ाрдЯ 'рдЕрд╣ं') рдХे рдЕंрд╢рдоाрдд्рд░ рд╣ैं , рдоाрдиो рд╕рдоुрдж्рд░ рдкрд░ рдЙрдардиेрд╡ाрд▓ी рдЫोрдЯी рдЫोрдЯी рд▓рд╣рд░ें рд╣ैं; рдФрд░ рдЗрд╕ рдЕрдЦрдг्рдбрддा рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╣рдо рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рдПрдХрджрдо рд╕ीрдзे , рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдоाрдз्рдпрдо рдХे, рдЖрдкрд╕ рдоें (directly ) рд╕рдо्рдк्рд░ेрд╖िрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं।  

рдпрд╣ рджुрдиिрдпा рдХ्рдпा рд╣ै ? рдЕрдкрдиा рдк्рд░рднाрд╡ рдЪрд▓ाрдиा, рдпрд╣ी рджुрдиिрдпा рд╣ै। рд╣рдоाрд░ी рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рдКрд░्рдЬा (рдЖрдд्рдоा рдпा рд╢िрд╡ рдпाрдиि рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХी рд╢рдХ्рддि ) рдХा рдХुрдЫ рдЕंрд╢ рддो рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╕ंрд░рдХ्рд╖्рдг рдоें рдЦрд░्рдЪ рд╣ोрддा рд╣ैं, рдФрд░ рд╢ेрд╖ рд╢рдХ्рддि рдХा рдПрдХ рдПрдХ рдХрдг- рд╣िрдоाрд▓рдп рд╕े рдХрди्рдпाрдХुрдоाрд░ी рддрдХ  рджूрд╕рд░ों рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рдиे рдоें рд░ाрддрджिрди рдЦрд░्рдЪ рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рд╣рдоाрд░ी рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╢рдХ्рддि (рдмाрд╣ुрдмрд▓), рд╣рдоाрд░ी рд╢्рд░рдж्рдзा рдЖрджि рдЧुрдгों рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рдмुрдж्рдзि (рдордиोрдмрд▓) рддрдеा рд╣рдоाрд░ी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╢рдХ्рддि рдпा (рдЖрдд्рдоिрдХ рдмрд▓- spirituality рдпा рдЕрднौрддिрдХрддा-рд╕ाрджрдЧी, рдиैрддिрдХрддा, рд╕рджाрдЪाрд░ рдХी рд╢рдХ्рддि ) рдпे рд╕рдм рд▓рдЧाрддाрд░ рджूрд╕рд░ों рдкрд░ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддे рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░, рдЙрд▓рдЯे рд░ूрдк рдоें , рджूрд╕рд░ों рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рд╣рдо рдкрд░ рдкреЬрддा рдЪрд▓ा рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै। рек/резренреж / 

>>>What is personalityрд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХ्рдпा рд╣ै" рдПрдХ рдордиुрд╖्рдп рддुрдо्рд╣ाрд░े рдкाрд╕ рдЖрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЦूрдм рдкреЭा-рд▓िрдЦा рд╣ै, рдЙрд╕рдХी рднाрд╖ा рднी рд╕ुрди्рджрд░ рд╣ै, рд╡рд╣ рддुрдорд╕े рдПрдХ рдШंрдЯा рдмाрдд рдХрд░рддा рд╣ै , рдлिрд░ рднी рд╡рд╣ рдЕрдкрдиा рдЕрд╕рд░ рдирд╣ीं рдЫोреЬ рдЬाрддा। рджूрд╕рд░ा рдордиुрд╖्рдп рдЖрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЗрдиे-рдЧिрдиे рд╢рдм्рдж рдмोрд▓рддा рд╣ै। рд╢ाрдпрдж рд╡्рдпाрдХрд░рдг рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдЕрд╢ुрдж्рдз рднी рд╣ों, рдлिрд░ рднी рд╡рд╣ рдЦूрдм рдЕрд╕рд░ рдХрд░ рдЬाрддा рд╣ै। рдЬिрд╕े рддुрдо рд╡ैрдпрдХ्рддिрдХ рдЪुрдо्рдмрдХ ( personal magnetism) рдХрд╣рддे рд╣ो , рд╡рд╣ी рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрдХрд░ рддुрдордХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рджेрддा рд╣ै।" рек/резренреж/ 

" рд╣рдо рд▓ोрдЧों рдХे рдХुрдЯुрдо्рдмों рдоें рдоुрдЦ्рдп рд╕ंрдЪाрд▓рдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЙрдирдоें рд╕े рдХोрдИ рдХोрдИ рдШрд░ рдХे рдоुрдЦिрдпा рдШрд░ рдЪрд▓ाрдиे рд╕рдлрд▓ рд╣ोрддे рд╣ैं, рдкрд░рди्рддु рдХोрдИ рдирд╣ीं। рдРрд╕ा рдХ्рдпों ? рдЬрдм рд╣рдоें рдЕрд╕рдлрд▓рддा рдоिрд▓рддी рд╣ै (рдмँрдЯрд╡ाрд░े рдХी рдмाрдд?) , рддो рд╣рдо рджूрд╕рд░ों рдХो (jpm, bin,sdd рдЖрджि рдХो) рдХोрд╕рддे рд╣ैं। рд╣рдоें рд╕्рд╡рдпं рд╕े рдкूрдЫрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдРрд╕ा рдХ्рдпों рд╣ै рдХि рдХुрдЫ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рдЗрддрдиी рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рдЪрд▓ा рд▓ेрддे рд╣ैं, рдФрд░ рдЕрди्рдп рдирд╣ीं ? рддрдм рддुрдо्рд╣ें рдкрддा рдЪрд▓ेрдЧा рдХि рдпрд╣ рдЕрди्рддрд░ рдЙрд╕ рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै - рдЙрд╕ рдордиुрд╖्рдп (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдиेрддा) рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдЕрди्рддрд░ рдкреЬрддा рд╣ै। " рек/резренрез / 

" рдХिрд╕ी рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा рдпा рджिрдЧ्рдЧрдЬ рд╡िрдЪाрд░рдХ (рдирд╡рдиीрджाрдк्рд░рдоोрджрджा) рдХा - рд╕рдЪ्рдЪा рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡ рдпा рдЙрд╕рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (рджिрд╡्рдпрдд्рд╡ 100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा) рд╣ी рд╡рд╣ рд╡рд╕्рддु рд╣ै, рдЬो рд╣рдо рдкрд░ рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддी рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рдХрд░्рдо (Our actions are but effects.рджैрд╡ी-рдкाрд╢рд╡िрдХ-рдоाрдирд╡ोрдЪिрдд рдХрд░्рдо) рд╣рдоाрд░े рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХी  рдмाрд╣्рдп рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдоाрдд्рд░ рд╣ैं। рдк्рд░рднाрд╡ी рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХрд░्рдо рдХे рд░ूрдк рд╕े рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрдЧा рд╣ी - рдХाрд░рдг рдХे рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рдХाрд░्рдп рдХा рдЖрд╡िрд░्рднाрд╡ рдЕрд╡рд╢्рдпрдо्рднाрд╡ी рд╣ै। " рек/резренрез ( It is the real man, the personality of the man, that runs through us. Our actions are but effects. Actions must come when the man is there; the effect is bound to follow the cause.)                         

[" The ideal of all education, all training, should be this man-making. 'The end and aim of all training is to make the man grow.'] 

рд╕ाрд░ी рд╢िрдХ्рд╖ा рддрдеा рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдордиुрд╖्рдп рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдкрд░рди्рддु рдпрд╣ рди рдХрд░рдХे, рдХेрд╡рд▓ рд╣рдо рдмाрд╣рд░ рдХो рдЪрдордХाрдиे рдХी рд╣ी рдХोрд╢िрд╢ рдХिрдпा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЬрд╣ाँ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡) рдХा рд╣ी рдЕрднाрд╡ рд╣ै, рд╡рд╣ाँ рд╕िрд░्рдл рдмрд╣िрд░ंрдЧ рдкрд░ рдкाрдиी рдЪреЭाрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рдиे рд╕े рдХ्рдпा рд▓ाрдн ? рд╕ाрд░ी рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдз्рдпेрдп рд╣ै рдЖрджрдоी рдоें рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡ (рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡) рдХा рдЙрди्рдоेрд╖ рдЕрдерд╡ा рд╡िрдХाрд╕। [рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХी рд╢ीрдХ्рд╖ा=3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХा рдз्рдпेрдп рд╣ै рдЖрджрдоी рдоें рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡ (рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा рдпा рдЖрдд्рдорд╢्рд░рдж्рдзा -рдЗрди्рд╕ाрдиिрдпрдд)  рдХा рдЙрди्рдоेрд╖ рдЕрдерд╡ा рд╡िрдХाрд╕ ! ] рд╡ैрд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХा рдиिрд░्рдоाрдг  (рдиेрддा,рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдкैрдЧрдо्рдмрд░)  рдЬो рдЕрдкрдиा рдк्рд░рднाрд╡ рд╕рдм рдкрд░ рдбाрд▓рддा рд╣ै, рдЬो рдЕрдкрдиे рд╕ंрдЧिрдпों рдкрд░ рдЬाрджू  (magic) рд╕ा рдХрд░ рджेрддा рд╣ै, рд╢рдХ्рддि рдХा рдПрдХ рдорд╣ाрди рдХेрди्рдж्рд░ (dynamo of power) рд╣ै, рдФрд░ рдЬрдм рд╡рд╣ рдордиुрд╖्рдп рддैрдпाрд░ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣  [рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдиेрддा -рдЬाрдХो рд╡ाрдгी рд╡ेрдж !]  рдЬो рдЪाрд╣े рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрд╕ рдиेрддा рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡) рдЪाрд╣े рдЬिрд╕ рдЬीрд╡ рдкрд░ рдЕрдкрдиा рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддा рд╣ै , рдЙрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдХो рдХाрд░्рдпрд╢ीрд▓ рдмрдиा рджेрддा рд╣ै। "  рек/резренреи 

“ рдоाрдирд╡ рдЬाрддि рдХे рдорд╣ाрди рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддाрдУं рдХी рдмाрдд рдпрджि рд▓ी рдЬाрдпे, рддो рд╣рдоें рд╕рджा рдпрд╣ी рджिрдЦрд▓ाрдИ рджेрдЧा рдХि рдЙрдирдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╣ी рдЙрдирдХे рдк्рд░рднाрд╡ рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै। 

" рдЕрдм рдЕрддीрддрдХाрд▓ рдХे рд▓ेрдЦрдХों-рд╡िрдЪाрд░рдХों рдж्рд╡ाрд░ा рд░рдЪिрдд рдкुрд╕्рддрдХों рдХो рджेрдЦो рдФрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХा рдоूрд▓्рдп рдЖँрдХो। рдЕрд╕рд▓, рдирдпे рдФрд░ рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд╡िрдЪाрд░ (рдЪाрд░ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рдХे рдмाрдж рджो рд╢рдм्рдж 'Be and Make') рдЬो рдЕрднी рддрдХ рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╕ोрдЪे рдЧрдП рд╣ैं, рдХेрд╡рд▓ рдоुрдЯ्рдаी рднрд░ рд╣ी рд╣ैं।" 

рдорд╣ाрди рдзрд░्рдоाрдЪाрд░्рдпों (teachers of religion, рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХों, рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддाрдУं, рдкैрдЧрдо्рдмрд░ों) рдХी рддुрд▓рдиा рдмреЬे рдмреЬे рджाрд░्рд╢рдиिрдХों (philosophers) рдХे рд╕ाрде рдХрд░ो। рдЗрди рджाрд░्рд╢рдиिрдХों рдиे рдЕрдж्рднुрдд рдХिрддाрдмें рд▓िрдЦीं, рдХिрди्рддु рд╢ाрдпрдж рд╣ी рдХिрд╕ी рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХो рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा рд╣ो। рджूрд╕рд░ी рдФрд░ рд░ाрдоाрдиुрдЬрд╢ंрдХрд░рдЧुрд░ुрдиाрдирдХрд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХाрд▓ рдоें рд╣ी рд╕ाрд░े рджेрд╢ /рд╡िрд╢्рд╡ рдХो рд╣िрд▓ा рджिрдпा рдеा। рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (рдордиुрд╖्рдпрдд्рд╡) рд╣ी рдеा, рд╡рд╣ рдЬिрд╕рдиे рдпрд╣ рдЕрди्рддрд░ рдкैрджा рдХिрдпा। рджाрд░्рд╢рдиिрдХों рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╕ाрдзाрд░рдг рдк्рд░рднाрд╡ рдбाрд▓рддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдФрд░ рдзрд░्рдорд╕ंрд╕्рдеाрдкрдХों рдХा рд╡рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдк्рд░рдЪрдг्рдб рд╣ोрддा рд╣ै। рджाрд░्рд╢рдиिрдХों рдоें рдмुрдж्рдзि рдФрд░ рдорд╣ाрди рдиेрддाрдУं рдоें рдЬीрд╡рди рд╣ोрддा рд╣ै। рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рдХे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рджूрд╕рд░े рдкрд░ рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдЬैрд╕े рд╣ोрддा рд╣ै, рдХрднी рд╕рдлрд▓ -рдХрднी рдЕрд╕рдлрд▓ рд░рд╣ेрдЧा। рдЬрдмрдХि рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде рдиेрддा рдХा рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдПрдХ рдЬрд▓рддी рд╣ुрдИ рдорд╢ाрд▓ рдХे рд╕рджृрд╢ рд╣ै, рдЬो рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рдПрдХ рдХे рдмाрдж рджूрд╕рд░े (рдЬीрд╡рди-рджीрдк) рдХो рдк्рд░рдЬ्рд╡рд▓िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। " рек/резренреи   

" рд░ाрдЬрдпोрдЧ рдХा рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдпрд╣ рджाрд╡ा рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдиे рдЙрди рдиिрдпрдоों рддрдеा рдЙрдкाрдпों рдХो рдвूंреЭ рдиिрдХाрд▓ा рд╣ै, рдЬिрд╕рдХा рд╡िрдзिрд╡рдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рд╕े, each one can grow and strengthen his personality."  рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рдХा рд╡िрдХाрд╕ рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕े рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдмрдиा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЬीрд╡рдиोрдкрдпोрдЧी рдмाрддों рдоें рдпрд╣ рднी рдПрдХ рд╣ै, рдФрд░ рд╕рдорд╕्рдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдпрд╣ी рд░рд╣рд╕्рдп рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рдЙрдкрдпोрдЧिрддा рд╕ाрд░्рд╡рднौрдоिрдХ рд╣ै। рдЪाрд╣े рд╡рд╣ рдЧृрд╣рд╕्рде рд╣ो, рдЪाрд╣े рдЧрд░ीрдм, рдЕрдоीрд░, рд╡्рдпाрдкाрд░ी, рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ  рдпा рдзाрд░्рдоिрдХ - рд╕рднी рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (personality) рдХो рд╢рдХ्рддिрд╢ाрд▓ी рдмрдиाрдиा рд╣ी рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡ рдХी рдмाрдд рд╣ै। " (in every one’s life, it is a great thing, the strengthening of this personality…”) рек/резренрей/          

" рдЬрдм рд╣िрди्рджू рд╢рдд्рд░ु рд╕े рдпुрдж्рдз рдХрд░рдиे рдЬाрддा рд╣ै, рддो рдХрд╣рддा рд╣ै, " рд╣рдоाрд░ा рдПрдХ 'рдиाрдЧा -рдпोрдЧी' рддुрдо्рд╣ाрд░े  рдЭुрдг्рдб рдХे рдЭुрдг्рдб рд╕ैрдиिрдХों рдХो рдоाрд░ рднрдЧाрдПрдЧा। " рд╣िрди्рджुрдУं рдХा рдпрд╣ рджृреЭ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ै рдХि рд╣ाрде рдпा рддрд▓рд╡ाрд░ рдоें рддाрдХрдд рдХрд╣ाँ ? рддाрдХрдд рддो рд╣ै рдЖрдд्рдоा рдоें।" рек/резренрео/ 

['рдорди рдХी рд╢рдХ्рддिрдпाँ' рдЦрдг्рдб-рек,резренреи / english-2/215  8 рдЬрдирд╡рд░ी, 1900 рдХो рд▓ॉрд╕ рдПंрдЬिрд▓्рд╕, рдХैрд▓िрдлोрд░्рдиिрдпा рдоें рджिрдпा рд╣ुрдЖ рднाрд╖рдг।]

рдорди рдХी рд╢рдХ्рддि :  рджेрдЦрдиा, рд╕ुрдирдиा, рд╕्рдкрд░्рд╢ рдХрд░рдиा рдпा рдЪрдЦрдиा рдЖрджि рдХाрд░्рдп рднी рдХ्рд░िрдпा рдХी рд╡िрднिрди्рди рдЕрд╡рд╕्рдеाрдУं рдоें - рд╡рд╕्рддुрддः рд╣рдоाрд░ा рдорди рд╣ी рддो рд╣ै ! рдХिрд╕ी рдХрдорд░े (рдпा рдЬाрджूрдЧрд░ рдкीрд╕ी рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рд╣ॉрд▓) рдХा рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рд╕рдо्рдоोрд╣рди рд╕े рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдЙрд╕рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХिрд╕ी рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдиाрдиा рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡рд╕्рддुрдПं -рд╣рд╡ा рдоें рдЙреЬрддे рд╣ुрдП рдЖрджрдоी рдФрд░ рдкрджाрд░्рде рджिрдЦाрдИ рдкреЬрддे рд╣ैं। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рд╣ो рдЪुрдХा рд╣ै। рдоुрдХ्рдд рд╣ोрдиे, рдЕрдкрдиे рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ुрдк рдХा рдмोрдз рд╣ोрдиे (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рдмрдирдиे) рдХा рдХाрд░्рдп рдЗрд╕рдоें рд╣ै рдХि рд╕рдо्рдоोрд╣рди рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рд╣рдЯा рджिрдпा рдЬाрдпे। рдПрдХ рдмाрдд рдпाрдж рд░рдЦрдиे рдХी рд╣ै рдХि рд╣рдорд▓ोрдЧ рдХрд╣ीं рд╕े рдХोрдИ рд╢рдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╡े рд╣рдордоें рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рд╣ैं। рд╡िрдХाрд╕ рдХी рдкूрд░ी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╣ै рд╕рдо्рдоोрд╣рди рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рд╣рдЯाрдиा। рдорди рдЬिрддрдиा рд╣ी рдиिрд░्рдорд▓ рд╣ोрдЧा, рдЙрд╕े рд╡рд╢ рдоें рд░рдЦрдиा рдЙрддрдиा рд╣ी рд╕рд░рд▓ рд╣ोрдЧा। рдЬो рдорди рдХी рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХे рдЪрдХ्рдХрд░ рдоें рдкреЬрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЙрди्рд╣ीं рдХा рд╢िрдХाрд░ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।" [рек/резреорез/ 

"Hearing, seeing, tasting, etc. is the mind in different states of action. The atmosphere of a room may be hypnotized so that everybody who enters it will see all sorts of things — men and objects flying through the air. Everybody is hypnotized already. The work of attaining freedom and realizing one’s real nature consists of de-hypnotization. One thing to be remembered is that we are not gaining powers at all. We have them already. The whole process of growth is de-hypnotization.  The purer the mind, the easier it is to control.  One who seeks the powers of the mind succumbs to them." (THE POWER OF THE MIND /(6-125)]        

(рдЬो рд╕ोрдЪрддा рд╣ै рд╡рд╣ рдЬрдЧрддрдЬрдирдиी рд╕ाрд░рджा, рдоाँ рддाрд░ा рдпा рд╕िंрд╣рд╡ाрд╣िрдиी рдХा рдмेрдЯा, рд╕िंрд╣-рд╢ाрд╡рдХ, рдирд╣ीं рд╣ै-рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ै। рдкंрдЪрднूрддों рдХे рдлंрджे рдоें рдлंрд╕ा рдм्рд░рд╣्рдо рд░ो рд░рд╣ा рд╣ै।)                  

=============

рдкрд╢ु рдордиःрд╕्рдеिрддि рд╕े рдоाрдирд╡ рдордиःрд╕्рдеिрддि рдоें рдХैрд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░ें? рдЕрдкрдиे рдЗрд╕ рдЬрди्рдорд╕िрдж्рдз рдЕрдзिрдХाрд░ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдкрд╣рд▓े рдкрд╢ु рдордиःрд╕्рдеिрддि рд╕े рдиिрдХрд▓рдХрд░ рдоाрдирд╡ीрдп рдордиःрд╕्рдеिрддि рдХी рдУрд░ рдмрдв़рдиा рд╣ोрдЧा। рдФрд░ рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рдХाрд░्рдпाрд▓рдп/ рдоें >>> рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдкрд░िрд╕ंрдШ рдХे рдорд╣िрд▓ा рдк्рд░рднाрдЧ - "рд╕ाрд░рджा рдиाрд░ी рд╕ंрдЧрдарди" рдХे рд╡рд░िрд╖्рда рд╕ंрдЧрд░рдХ्рд╖рдХ рд╢्рд░ी рдЖрд▓ेрдЦ рд╢ाрдорд▓, рд╕рдоीрд░ рджाрд╕рдЧुрдк्рддा, рдЕрд░ुрдгाрдн рд╕ेрдирдЧुрдк्рддा, рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे  "рдмाрд▓ рд╡िрднाрдЧ рдХे рд╕ाрде рдХिрд╢ोрд░ рд╡िрднाрдЧ " рдХे рдХ्рд░िрдпाрдХрд▓ाрдкों рдХे (рдк्рд░рдоुрдЦ 1, рддрдкрди рдЪрдЯ्рдЯोрдкाрдз्рдпाрдп,  рд╢्рд░ी рддрд░ुрдг рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी/ 2 рдк्рд░ोрдлेрд╕рд░ рддुрд╣िрди рдЪрдЯрд░्рдЬी, рдЕрдкूрд░्рд╡ा рджाрд╕ , рдордиोрд░ंрдЬрди)  рдХो рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХाрд░्рдпрдХाрд░िрдгी рд╕рдоिрддि рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। 

>>>рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рд╢िрд╡िрд░ рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп > рдпुрд╡ाрдУं рдХो рдЕрдкрд░ाрд╡िрдж्рдпा (рдЕрд░्рдеाрдд Astronomy- рдЬ्рдпोрддिрд╖ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдпा рдЦрдЧोрд▓ рд╡िрдж्рдпा рдЬैрд╕ा 'рдиिрдо्рди рдЬ्рдЮाрди') рддрдеा рдкрд░ाрд╡िрдж्рдпा ( 'рддрдд्рдд्рд╡рдорд╕ि рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп' рдПрд╡ं рдЗрд╕рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдХा рдЙрдкाрдп рдкрддंрдЬрд▓ि рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ -'рдЕрде рдпोрдЧ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рдиं ' рдЬैрд╕ा рдЙрдЪ्рдЪ рдЬ्рдЮाрди) рджोрдиों рд╡िрдж्рдпाрдУं рдоें рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд "рдиिрдд्рдп рдиूрддрди рдЪिрд░ рдкुрд░ाрддрди рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि " рд╕े рдкрд░िрдЪिрдд рдХрд░ाрддे рд╣ुрдП рдЙрди्рд╣ें рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрд╡िрд╖्рдХृрдд рд╡ेрджाрди्рдд рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें 3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा  " Man-making and Character building education." рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ Be and Make рд▓ीрдбрд░рд╢िрдк рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рдЯ्рд░ेрдбिрд╢рди' 'рдордиुрд╖्рдп (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж) рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे ' рдХी  рдордиुрд╖्рдп рдпा рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдорд╣ाрдирд╢िрдХ्рд╖рдХ рдпा рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा рдпा рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХी рд╡िрдж्рдпा ~  рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рд╣ोрдХрд░ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдХрд░рдиा рд╣ै।  

" рдк्рд░рдердо рдмिрд╣ाрд░-рдЭाрд░рдЦрдг्рдб  рдЕंрддрд░рд░ाрдЬ्рдпीрдп рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рд╕рд╣ рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ "("First Bihar-Jharkhand Inter-State Vivek-Vahini cum Youth Training Camp"): 

рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХी  рдЭुрдорд░ीрддिрд▓ैрдпा рд╢ाрдЦा рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рд╡рд░िрд╖्рда рд╕рджрд╕्рдп рд╢्рд░ी рдк्рд░рдоोрджрд░ंрдЬрди рджाрд╕ рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдФрд░ рдиिрд░्рджेрд╢рди рдоें, 18 рдЕрдЧрд╕्рдд рд╕े 20 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023 рддрдХ, "рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж- рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ рд╡ेрджाрди्рдд (рддрдд्рд╡рдорд╕ि рдПрд╡ं рдЕрде рдпोрдЧ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рдиं) Be and Make' рд▓ीрдбрд░рд╢िрдк рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा' рдоें рдЖрдзाрд░िрдд " рдк्рд░рдердо рджो рджिрд╡рд╕ीрдп рдмिрд╣ाрд░-рдЭाрд░рдЦрдг्рдб  рдЕंрддрд░рд░ाрдЬ्рдпीрдп рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рд╕рд╣ рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " рдХा рд╕рдлрд▓ -рдЖрдпोрдЬрди рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕्рдХूрд▓ (рд░ाрдгा рдк्рд░рддाрдк рдЪौрдХ рдХे рдиिрдХрдЯ) рдХिрдпा рдЧрдпा। 

рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рд╢िрд╡िрд░ рдХा рдЬрдпрдШोрд╖ рджिрдиांрдХ 19 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023 рдХो рдк्рд░ाрддः 4.15 рдкрд░ " рдмिрдЧुрд▓ рдЬाрдЧрд░рдг рдз्рд╡рдиि рд╕рд╣ рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдоें рджрд╢ाрд╡рддाрд░ рд╕्рдд्рд░ोрдд्рд░ (рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рджрд╕ рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддाрдУं рдХी рд╕्рддुрддि рдХा рд╕्рдд्рд░ोрдд्рд░) рдкाрда рд╣ुрдЖ। [Bugle- Awakening sound and chanting the name of 10 angels (Leaders of the mankind).  рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдкрддाрдХा рдЙрдд्рддोрд▓рди (рдЕрд░्рдеाрдд рднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдЖрджрд░्рд╢ >рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рд╕ेрд╡ा рдХा рдк्рд░рддीрдХ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдкрддाрдХा рдЙрдд्рддोрд▓рди) рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рд╡рд░िрд╖्рда рд╕рджрд╕्рдп рдк्рд░рдоोрдж рджा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░ाрддः 5.40 рдкрд░ рд╡िрдзिрд╡рдд рд╕рдо्рдкрди्рди рд╣ोрдиे рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे "Be and Make Leadership Training Tradition' (рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ рдиेрддृрдд्рд╡ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг-рдкрд░рдо्рдкрд░ा) рдоें рдЖрдзाрд░िрдд " рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " ("Vivek-Vahini Instructor Training Camp") рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕्рддुрддि, рдФрд░ рдмाрдж рдоें рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдж्рд╡ाрджрд╢ рд╕рди्рддाрдиों рдХा рд╕्рддुрддि рдкाрда рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рд╣िрди्рджी рд╕ंрдЧीрдд рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╢्рд░ी рдЕрдЬрдп рдкाрдг्рдбेрдп  рдж्рд╡ाрд░ा рдЧाрдпे рдХिрдпा 

 рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХेрди्рдж्рд░ рдоें ' рд╢िрд╢ु рд╡िрднाрдЧ рдХे рд╕ाрде рдХिрд╢ोрд░ рд╡िрднाрдЧ'  рдЧрдаिрдд рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдпрддा (Necessity of Adolescent Division) рдкрд░ рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рд╢िрд╢ु рд╡िрднाрдЧ рдХे " рдХेрди्рдж्рд░ीрдп рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдХ " рд╢्рд░ी рддрд░ुрдг рдЪрдХ्рд░рд╡рд░्рддी рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХрдХ्рд╖ा 1 рд╕े 8 рддрдХ рдХे рдмाрд▓рдХ -рдмाрд▓िрдХाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдХे рдкреЭाрдИ рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рджिрдпा рдЧрдпा। рдЬिрд╕े рд╕рднी рд╕्рдХूрд▓ рд╕े рдЖрдпे 165 рдмрдЪ्рдЪों рдиे рдмреЬे рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рд╕े рд╕ीрдЦा। рдЗрд╕ рдмाрд░ рдХे AGM рдоें ' рд╢िрд╢ु рд╡िрднाрдЧ рдХे рд╕ाрде рдХिрд╢ोрд░ рд╡िрднाрдЧ ' рдХे рдк्рд░рднाрд░ी рдХा рдЪुрдиाрд╡ рднी рд╣ोрдиा  рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ोрдЧा। 

рддा рдеैрдп्рдпा рддा рдеैрдп्рдпा рдиाрдЪे рднोрд▓ा, рдмं рдмрдмं рдмрдо рдмाрдЬे рдЧाрд▓।

рдбिрдоि рдбिрдоि рдбрдорд░ू рдмाрдЬे, рдбिрдоि рдбिрдоि рдбिрдоि рдбрдорд░ु рдмाрдЬे, рдбोрд▓े рдХрдкाрд▓рдоाрд▓ ॥

рдЧрд░рдЬे рдЧंрдЧा рдЬрдЯा рдоाрдЭे, рдЙрдЧрд▓े рдЕрдирд▓ рдд्рд░िрд╢ूрд▓ рд░ाрдЬे।  

рдзрдХ рдзрдХ рдзрдХ् рдоौрд▓ी рдмрди्рдз,рдзрдХ рдзрдХ рдзрдХ् рдоौрд▓ी рдмрди्рдз, рдЬ्рд╡рд▓े рд╢рд╢ांрдХ рднाрд▓।। .....

>>> рднाрд░рддрд╡рд░्рд╖ рдоें рд╢рдХ्рддि рд╕ाрдзрдиा рдХे рджो рдХुрд▓ рд╣ैं। рдПрдХ рд╣ै рдХाрд▓ी рдХुрд▓ , рдЬो рдмंрдЧाрд▓ , рдЖрд╕ाрдо рдЖрджि рдЕंрдЪрд▓ рдоें рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рд╣ै। рдФрд░ рджूрд╕рд░ा рд╣ै рд╢्рд░ी рдХुрд▓ рдЬो рджрдХ्рд╖िрдг рднाрд░рдд рдоें рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рд╣ै। рд╢्рд░ीрдХुрд▓ рдХी рдоाрди्рдпрддा рд╣ै рдХि рдХाрд▓ी рдХुрд▓ рдХी рд╕ाрдзрдиा рдоें рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдП рдмिрдиा рд╢्рд░ीрдХुрд▓ рд╕ाрдзрдиा рдХी рдпोрдЧ्рдпрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдФрд░ рдаाрдХुрд░ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдХि, рд╡े рддो рддूрдлाрди рдоें рдЯूрдЯे рд╣ुрдП рдкेреЬ рдХे рдкрдд्рддे рдХे рд╕рдоाрди рдЙрдирдХी рдЬрдЧрди्рдоाрддा рдХी рдЗрдЪ्рдЫाрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рд╕рдоूрдЪी рд╕ाрдзрдиा рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдФрд░ рдЬिрд╕ рд╕рдордп рд╡े рд╕рдЪेрддрди рднाрд╡ рд╕े рд╕ाрдзрдиा рдирд╣ीं рднी рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ों рддो рдЬрдЧрдд рдЬрдирдиी рдЙрдирдХो рд╕рдмрдХुрдЫ рдЬुрдЧाреЬ рдХрд░ рджे рд░рд╣ी рд╣ैं। рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕ाрдзрдиा рдХे рдЙрдкрдХрд░рдг рдХा рдЬुрдЧाреЬ рдХрд░ рджे рд░рд╣ी рд╣ैं , рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХे рд▓िрдП рд╡िрднिрди्рди рдЧुрд░ु рд▓ोрдЧों рдХा рднी рдЬुрдЧाреЬ рдХрд░ рджे рд░рд╣ी рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╢рдХ्рддि рдХी рд╕ाрдзрдиा рд╕े рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдоाँ рдХाрд▓ी рдХी рд╕ाрдзрдиा рд╕े рд╢ुрд░ू।    

рдоाँ рдХाрд▓ी рдЖрджि рд╢рдХ्рддी рдХा рдкрд╣рд▓ा рд░ूрдк рд╣ै। рдоाँ рдХाрд▓ी рдХा рдорддрд▓рдм “рдХाрд▓िрдХा” рдпाрдиी рд╕рдордп рдХाрд▓िрдХा (time clock)।  рдЗрди्рд╣ें рд╕рдордп рдХा рд╕ाрдХाрд░ рд░ूрдк рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।  рд╕рдордп рдЬो рд╕рдмрд╕े рдмрд▓рд╡ाрди рд╣ोрддा рд╣ै।  рдпрд╣ рджेрд╡ी рд╣рд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдмुрд░ाрдИ рдХा (рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХा ?) рд╕рд░्рд╡рдиाрд╢ рдХрд░рддी рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЙрдЧ्рд░ рд░ुрдк рдзाрд░िрдгी рд╣ै। рдоाँ рдХाрд▓ी рдХा рддाрдг्рдбрд╡ рд╢िрд╡рдЬी рдХे рддाрдг्рдбрд╡ рд╕े рднी рднрдпाрд╡рд╣ рдеा।  рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЙрдирдХी рдКрд░्рдЬा рд╕े рдХрд╣ीं рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рднूрд▓ोрдХ рд╣ी рдирд╖्рдЯ рдиा рд╣ो рдЬाрдп, рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╢िрд╡рдЬी рднूрд▓ोрдХ рдФрд░ рдХाрд▓ी рдоाँ  рдХे рдкैрд░ो рдХे рдмीрдЪ рдоे рд▓ेрдЯрдХрд░ рдЙрдирдХे рдЗрд╕ рд╡िрдиाрд╢рдХ рд╢рдХ्рддी рдХो рдЦुрдж рдЭेрд▓рддे рд╣ुрдпे рджिрдЦाрдИ рджेрддे рд╣ैं। рдФрд░ рд╣рдоे рд▓рдЧाрддा рд╣ै, рдпрд╣ рдоाँ рдХाрд▓ी рддो рд╢िрд╡рдЬी рдХे рдЙрдкрд░ рдиाрдЪ рд░рд╣ी рд╣ै। 

рд░рдХ्рддрдмीрдЬ рдиाрдордХ рд░ाрдХ्рд╖рд╕ рдХो рднी рдоाрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे рдоाँ рдХाрд▓ी рдХी рдпोрдЬрдиा рд╣ुрдИ рдеी। (рдЬो рдХि рдоाँ рджुрд░्рдЧा рдХा рд╣ी рд░ूрдк рд╣ै।) рдЙрдирдХी рдпрд╣ рдкोрдк्рдпुрд▓рд░ рддрд╕्рд╡ीрд░ рд░рдХ्рддрдмीрдЬ рдХा рд╕ंрд╣ाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рдпुрдж्рдз рдХे рджрд░рдоिрдпाрди рдХी рд╣ै। рджेрд╡ि рдХाрд▓ी рдоाँ  рдмीрдоाрд░ी рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рддी рд╣ै।  рджुрд╖्рдЯ рдЖрдд्рдоा рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рд╣рдоे рдоुрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ै рджुрд╖्рдЯ рдЧ्рд░рд╣ рд╕्рдеिрддी рд╕े рд╣рдоे рдмрдЪाрддी рд╣ै।  рдЕрдХाрд▓ рдоृрдд्рдпु рд╕े рдмрдЪाрдиे рдХी рддाрдХрдд рдЕрдЧрд░ рдХिрд╕ी рдоे рд╣ै рддो рд╡ो рд╕्рд╡рдпрдо рдоाँ рдХाрд▓ी рдоे рд╣ै।  рдХ्рдпोंрдХि рдоाँ  рдХाрд▓ी рд╕े рд╕्рд╡рдпрдо рдоृрдд्рдпु рдХे рджेрд╡рддा рдпрдорд░ाрдЬ рднी рдбрд░рддे рд╣ैं। рдоाँ рдХाрд▓ी рдХे рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрдиे рд╕े рд╡ाрдХ- рд╕िрдж्рдзि рдпाрдиी рд╣рдо рдЬो рдмोрд▓ेंрдЧे рд╡ो рд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  рдЗрд╕рд▓िрдпे рдоाँ рдХाрд▓ी рдХि рд╢рдХ्рддि рдХो рд╡िрдзिрд╡рдд рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░े।  

рдоाँ рддाрд░ा рднрдЧрд╡ाрди рд╢िрд╡рд╢ंрдХрд░ рдХी рднी рдоाрддा рд╣ैं ।  рддो рддाрд░ा рдоाँ рдХी  рд╢рдХ्рддि рдХा рдЕंрджाрдЬा рд▓рдЧाрдЗрдпे।  рдЬрдм рджेрд╡ рдФрд░ рджाрдирд╡ рд╕рдоुрдж्рд░-рдоंрдерди рдХрд░ рд░рд╣े рдеे рддो рдЙрд╕рд╕े рд╣рд▓ाрд╣рд▓ рд╡िрд╖  рдиिрдХрд▓ा рдеा, рдЙрд╕ рд╣рд▓ाрд╣рд▓ рд╕े рд╡िрд╢्рд╡ рдХो рдмрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдпे рд╢िрд╡ рд╢ंрдХрд░ рд╕ाрдордиे рдЖрдпे рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЙрд╕ рд╡िрд╖ рдХा рдкाрди рдХрд░ рд▓िрдпा। рд▓ेрдХिрди рдЧреЬрдмреЬ рдпрд╣ рд╣ुрдИ рдХे рдЙрдирдХे рд╢рд░ीрд░ рдХा рджाрд╣ рд░ुрдХрдиे рдХा рдиाрдо рдирд╣ी рд▓े рд░рд╣ा рдеा।  рдЗрд╕рд▓िрдпे рдоाँ рджूрд░्рдЧा рдиे рддाрд░ा рдоाँ  рдХा рд░ूрдк рд▓िрдпा рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╢िрд╡рдЬी рдиे рд╢ाрд╡рдХ (рд╕िंрд╣ -рд╢ाрд╡рдХ) рдХा рд░ूрдк рд▓िрдпा।  рдлिрд░ рдоाँ рддाрд░ा рджेрд╡ी рдЙрди्рд╣े рд╕्рддрди рд╕े рд▓рдЧाрдХाрд░ рдЙрди्рд╣े рд╕्рддрдиों рдХा рджूрдз рдкिрд▓ाрдиे рд▓рдЧी।  рдЙрд╕ рд╡ाрдд्рд╕рд▓्рдп рдкूрд░्рдг рд╕्рддंрдирдкाрди рд╕े рд╢िрд╡рдЬी рдХा рджाрд╣ рдХрдо рд╣ुрдЖ।  рд▓ेрдХिрди рдоाँ рддाрд░ा рдХे рд╢рд░ीрд░ рдкрд░ рд╣рд▓ाрд╣рд▓ рдХा рдЕрд╕рд░ рд╣ुрдЖ рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╣ рдиीрд▓े рд╡рд░्рдг рдХी рд╣ो рдЧрдпी। 

рдФрд░  20 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023 рдХो  рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдпोрдЬिрдд " рдк्рд░рдердо рдмिрд╣ाрд░-рдЭाрд░рдЦрдг्рдб рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рд╕рд╣ рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " рдХा рд╕рдоाрдкрди рдкрддाрдХा рдЕрд╡рдирдорди рдХे рд╕ाрде рд╕ंрдз्рдпा 4.15 рдмрдЬे рд╕рдо्рдкрди्рди рд╣ो рдЧрдпा। рдкрддाрдХा рдЕрд╡рдирдорди рдХे рд╕рдордп 2 рдоिрдирдЯ рддрдХ рдоाрдиों рд╢िрд╡िрд░ рдХे рдоुрдЦ्рдп рдЖрдпोрдЬрдирдХрд░्рддा рдХे рд░ूрдк рдоें рдаाрдХुрд░-рдоाँ -рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдиे рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрдХрд░ рд╢ांрддि рдЬрд▓ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡рд░्рд╖ा рдХрд░рдХे рдЕрдкрдиा рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рджिрдпा рд╣ै।  рдЗрд╕ рдмाрд░ рдХे рд╢िрд╡िрд░ рдоें рдпрд╣ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдФрд░ рджृреЭ рд╣ो рдЧрдпा рдХि рдкूрд░ी рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдПрдХ рд╣ी рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै- "рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рдн्рд░рдоों-рднूрд▓ों рдХो рдЕрд░्рдеाрдд рдоाрдпा рдХे рд╕рдо्рдоोрд╣рди рдХो рдд्рдпाрдЧрддा рд╣ुрдЖ рдкूрд░्рдгрдд्рд╡ рдк्рд░ाрдк्рддि рдХी рджिрд╢ा рдоें рд╣ी рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै।"    

 20 рдЕрдЧрд╕्рдд рдХो рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдпोрдЬिрдд " рдк्рд░рдердо рдмिрд╣ाрд░-рдЭाрд░рдЦрдг्рдб рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рд╕рд╣ рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " рдоें рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдкрддाрдХा рдЙрдд्рддोрд▓рди рдПрд╡ं рдкрддाрдХा рдЕрд╡рдирдорди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдпрд╣ рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ुрдЖ рдХि рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдЪूँрдХि рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрдж्рдпाрдУं -рдкрд░ाрд╡िрдж्рдпा (рдЙрдЪ्рдЪ рдЬ्рдЮाрди) рдФрд░ рдЕрдкрд░ाрд╡िрдж्рдпा (рдиिрдо्рди-рдЬ्рдЮाрди) рдоें рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд (рдЖрдзाрд░िрдд) рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╣рдЬाрд░ों рд╡рд░्рд╖ों рдХी рдЧुрд▓ाрдоी рдХे рдмाрдж рднी рд╡рд╣ рдк्рд░ाрдЪीрди рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдЖрдЬ рддрдХ "рдиिрдд्рдп рдиूрддрди рдЪिрд░ рдкुрд░ाрддрди" рдмрдиी рд╣ुрдИ рд╣ै, рдФрд░ рдиिрдд् рдирдИ рдКँрдЪाрдЗрдпों рдХो рдЫू рд░рд╣ी рд╣ै।

20 рдЕрдЧрд╕्рдд, 2023 рдХो рдкрддाрдХा рдЕрд╡рдирдорди рдХे рдмाрдж рд╕рдоाрдЪाрд░ рдоिрд▓ा рдХि рднाрд░рддीрдп рдЪрди्рдж्рд░рдпाрди- 3, рдЬो  23 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023 рдХो рд╕ंрдз्рдпा 6.05 рдмрдЬे рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдХी рдзрд░рддी рдкрд░ рдЙрддрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд░ूрд╕ рдХा рдЬो рд░ॉрдХेрдЯ  'рд▓ूрдиा ' рдЙрд╕рдХा рдЕрдз्рдпрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХे рдкीрдЫे-рдкीрдЫे рдШूрдо рд░рд╣ा рдеा; рд╡рд╣ 'рд▓ूрдиा' рдЖрдЬ рдХ्рд░ैрд╢ рд╣ो рдЧрдпा। рдХिрди्рддु рдЪंрдж्рд░рдпाрди рдЕрднी рддрдХ рд╕рд╣ी рджिрд╢ा рдоें рдЖрдЧे рдмреЭрддा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।  

рддрдд्рдд्рд╡рдорд╕ि рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп : "рдРрддрджाрдд्рдо्рдпं рдЗрджं рд╕рд░्рд╡рдо्। рддрдд्рд╕рдд्рдпрдо्। рд╕ рдЖрдд्рдоा। рддрдд्рд╡рдорд╕ि рд╢्рд╡ेрддрдХेрддो" -рдЫांрджोрдЧ्рдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж (VI.8.7)

 рдЬिрд╕рдХा рд╢ाрдм्рджिрдХ рдЕрд░्рде рд╣ै, рд╡рд╣ рддुрдо рд╣ी рд╣ो। рд╡рд╣ рджूрд░ рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд╣ुрдд рдкाрд╕ рд╣ै, рдкाрд╕ рд╕े рднी рдЬ्рдпाрджा рдкाрд╕ рд╣ै। рддेрд░ा рд╣ोрдиा рд╣ी рд╡рд╣ी рд╣ै। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рдЬрди्рдо рд╕े рдкूрд░्рд╡, рдж्рд╡ैрдд рдХे рдЕрд╕्рддिрдд्рдд्рд╡ рд╕े рд░рд╣िрдд, рдиाрдо рдФрд░ рд░ूрдк рд╕े рд░рд╣िрдд, рдПрдХ рдоाрдд्рд░ рд╕рдд्рдп-рд╕्рд╡рд░ूрдк, рдЕрдж्рд╡िрддीрдп 'рдм्рд░рд╣्рдо' рд╣ी рдеा। рд╡рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рдЗрд╕ рдиिрдд्рдп рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдЬрдЧрдд рдоें  рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। рд╡рд╣ рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी, рдЙрдирд╕े рдкрд░े рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдоें рдЙрд╕рдХा рдЕंрд╢ рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдЙрд╕ी рд╕े рдЙрд╕рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рдХिрди्рддु рд╡рд╣ рдЕंрд╢ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡рд╣ рдЙрд╕рд╕े рджूрд░ рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд рдоें рдк्рд░рддिрднाрд╕िрдд рд╣ोрддे рд╣ुрдП рднी рдЙрд╕рд╕े рджूрд░ рд╣ै।

рднाрд░рдд рдХे рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рд╡ рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдоें рдм्рд░рд╣्рдо рддрдеा рдЖрдд्рдоा рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдЕрднेрджрд╕ूрдЪрдХ рд╡ाрдХ्рдп  рддрдд्рдд्рд╡рдорд╕ि (рддрдд् рдд्рд╡рдо् рдЕрд╕ि)  > рдпрд╣ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХे рдПрдХрдд्рд╡  рдХा рд╡рд░्рдгрди  рдХрд░рддा рд╣ै।  рдЕрдЧрд░ рдЗрд╕ рдПрдХ рд╡ाрдХ्рдп рдХो рд╣ी рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЕрдкрдиी рдЬीрд╡рди рдХी рдкрд░рдо рд╕्рдеिрддि рдХा рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдХрд░ рд▓ें, рддो рд╣рдоाрд░ा рдпрд╣ рдЬीрд╡рди рд╕ाрд░्рдердХ рд╣ो рдЬाрдПрдЧा। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕рдХो рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं।

рдмाрд░рд╣ рдмрд░рд╕ рдЧुрд░ुрдХुрд▓ рдоें рд╡ेрдж рдЖрджि рдЧ्рд░ंрдеों рдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рдХे рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдЛрд╖ि рдЙрдж्рджाрд▓рдХ рдЖрд░ुрдгि рдХे рдкाрд╕ рд▓ौрдЯा। рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु рдиे рдХрдб़ी рдоेрд╣рдирдд рд╕े рдЬो рдЬ्рдЮाрди рдкाрдпा, рдЙрд╕рдХा рдЙрд╕рдХे рдорди рдоें рдЕрд╣ंрдХाрд░ рд╣ो рдЧрдпा। рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрдиी рдЛрд╖ि рдЙрдж्рджाрд▓рдХ рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рдоें рдкрдирдк рдЪुрдХे рдЗрд╕ рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХो рднांрдк рдЧрдП। рдЙрд╕рд╕े рд╕рд╡ाрд▓ рдХिрдпा।

‘рдкुрдд्рд░, рдпрд╣ рдмрддाрдУ рдХ्рдпा рддुрдордиे рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा, рдЬिрд╕рдХे рдЬाрдирдиे рдХे рдмाрдж, рдЬो рдХुрдЫ рднी рдЕрдЬ्рдЮाрдд рд╣ै, рд░рд╣рд╕्рдпрдордп рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рдм рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै। рдЬिрд╕े рдЬाрдирдиे рдХे рдмाрдж рдХुрдЫ рдФрд░ рдЬाрдирдиे рдХो рдмрдЪा рдирд╣ीं рд░рд╣рддा, рдХ्рдпा рдРрд╕ा рдХोрдИ рдЙрдкрджेрд╢ рддुрдо्рд╣ाрд░े рдЖрдЪाрд░्рдп рдиे рддुрдо्рд╣ें рджिрдпा рд╣ै? рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु рдХी рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рдмрдв़ी। рд╡рд╣ рдкिрддा рд╕े рдкूрдЫрддा рд╣ै- рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдЬ्рдЮाрди рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै?

рдм्рд░рд╣्рдо рдЬ्рдЮाрди рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕рдордЭाрддे рд╣ुрдП рдЛрд╖ि рдЙрдж्рджाрд▓рдХ рдХрд╣рддे рд╣ैं, ‘рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рд░ूрдк рдХो рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рдЬाрди рд▓ेрдиे рд╕े рдЙрд╕рд╕े рдмрдиी рд╣ुрдИ рдХिрд╕ी рднी рд╡рд╕्рддु рдХो рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдоिрдЯ्рдЯी рдХे рд▓ोंрджे рд╕े рдмрдиे рд╣ुрдП рдмрд░्рддрдиों рдоें рдоिрдЯ्рдЯी рд╣ी рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд╣ै। рдмрд░्рддрди рддो рдоिрдЯ्рдЯी рдХो рд╡ाрдгी рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдпा рд╣ुрдЖ рд╕िрд░्рдл рдиाрдо рд╣ै। рд╕рдд्рдп рддो рдХेрд╡рд▓ рдоिрдЯ्рдЯी рд╣ी рд╣ै।’

рдЛрд╖ि рдиे рдЖрдЧे рдХрд╣ा, ‘рдЗрд╕ी рддрд░рд╣ рд╕ोрдиे рд╕े рдмрдиे рд╣ुрдП рдХंрдЧрди рдоें рд╕ोрдиा рд╣ी рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд╣ै। рдЙрд╕рд╕े рдмрдиे рд╣ुрдП рдЖрднूрд╖рдг рддो рд╡ाрдгी рдж्рд╡ाрд░ा рджिрдП рдЧрдП рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдиाрдо рд╣ैं। рд╕рдд्рдп рддो рдХेрд╡рд▓ рд╕ोрдиा рд╣ी рд╣ै। рд▓ोрд╣े рд╕े рдмрдиे рд╣ुрдП рдкрджाрд░्рде рдХे рд▓िрдП рднी рдпрд╣ी рд╕рдд्рдп рд╣ै। 

рд╡ैрд╕े рд╣ी рдиाрдо рдФрд░ рд░ूрдк рдХे рдкाрд░ рджेрдЦрдиे рдкрд░ рдкूрд░े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдЬो рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд▓рдХ्рд╖िрдд рд╣ोрддा рд╣ै рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै।’ рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु рдХो рдЕрдкрдиी рднूрд▓ рд╕рдордЭ рдоें рдЖ рдЧрдИ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╕े рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХो рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рд╕рдордЭाрдПं।

рдЛрд╖ि рдЙрдж्рджाрд▓рдХ рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рдХी рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рджेрдЦ рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЙрд╕े рд╕рдмрд╕े рдЧूрдв़, рд╕рдмрд╕े рд░рд╣рд╕्рдпрдордпी рдм्рд░рд╣्рдо рд╡िрдж्рдпा рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрдиे рдХा рднрд░ोрд╕ा рджिрд▓ाрддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддे рд╣ैं, ‘рдордзुрдордХ्рдЦी рдХिрддрдиे рд╣ी рдлूрд▓ों рд╕े рд░рд╕ рд▓ेрдХрд░ рд╢рд╣рдж рдмрдиाрддी рд╣ै। рдХोрдИ рдирд╣ीं рдмрддा рд╕рдХрддा рдХि рд╢рд╣рдж рдХी рдХौрди-рд╕ी рдмूंрдж рдХिрд╕ рдлूрд▓ рдХे рд░рд╕ рд╕े рдмрдиी рд╣ै। рдХिрддрдиी рд╣ी рдирджिрдпों рдХा рдЬрд▓ рд╕рдоुрдж्рд░ рдоें рдоिрд▓рддा рд╣ै, рдХोрдИ рдирд╣ीं рдмрддा рд╕рдХрддा рдХि рд╕рдоुрдж्рд░ рдХी рдХौрди-рд╕ी рдмूंрдж рдХिрд╕ рдирджी рд╕े рдЖрдИ рд╣ै।

рд╡ैрд╕ा рд╣ी рд╕ंрдмंрдз рдЬीрд╡ рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рднी рд╣ै। рдЬрдм рддрдХ рдЬीрд╡ рдм्рд░рд╣्рдо рдоें рд▓ीрди рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рдиाрдо рдФрд░ рд░ूрдк рдХे рдХाрд░рдг рджोрдиों рдоें рднेрдж рджिрдЦाрдИ рджेрддा рд╣ै। рд╣рд░ рдЬीрд╡ рдХे рд╕ाрде рдпрд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै। рдЪाрд╣े рд╡рд╣ рдордиुрд╖्рдп рд╣ो, рд╢ेрд░ рд╣ो, рднाрд▓ू рд╣ो рдпा рдХोрдИ рдХीрдб़ा। рдиाрдо рдФрд░ рд░ूрдк рдХे рдЦो рдЬाрдиे рдкрд░ рдЬो рд░рд╣рддा рд╣ै, рд╡рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ी рддुрдо рднी рд╣ो рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु।’

рдЫांрджोрдЧ्рдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдЛрд╖ि рдЙрдж्рджाрд▓рдХ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╕рд░рд▓ рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╕े рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рд╢्рд╡ेрддрдХेрддु рдХो , рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХी рдПрдХрддा  рд╕рдордЭाрддे рд╣ैं। рдЙрдирдХे рдЙрдкрджेрд╢ рдХा рд╕ाрд░ рд╣ै, ‘рддрдд् рдд्рд╡рдо рдЕрд╕ि’। рд╡рд╣ рдЬो рдЬрдЧрдд рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд рдк्рд░рдХाрд╢рдоाрди рд╣ै, рдПрдХ рдоाрдд्рд░ рд╕рдд्рдп рд╣ैрд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рддुрдо рд╣ी рд╣ो। ‘рддрдд् рдд्рд╡рдо рдЕрд╕ि’ рдПрдХ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рд╣ै। рдЗрд╕े рдЙрдкрджेрд╢ рд╡ाрдХ्рдп рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдЛрд╖ि рдЗрд╕ рд╕ूрдд्рд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╢िрд╖्рдпों рдХो рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं। рдпрд╣ рдоंрдд्рд░  (рддрдд् рдд्рд╡рдо् рдЕрд╕ि) рдЧुрдЬрд░ाрдд рдк्рд░ाрди्рдд рдХे рдкрд╢्рдЪिрдо рдоें рд╕्рдеिрдд рднाрд░рдд рдХे рдЪाрд░ рдзाрдоों рдоें рд╕े рдПрдХ рдж्рд╡ाрд░рдХा рдзाрдо рдпा рд╢ाрд░рджा рдорда рдХा рднी рдЖрдзाрд░ рд╡ाрдХ्рдп рд╣ै।   

рдорд╣ाрди рдЧृрд╣рд╕्рд╡ाрдоी рд╢ौрдирдХ, рд╢िрд╖्рдп рдХे рд▓िрдП рдЙрдЪिрдд рд╡िрдзि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдорд╣рд░्рд╖ि рдЕंрдЧिрд░рд╕ рдХे рдкाрд╕ рдЧрдП  рдФрд░ рдЙрдирд╕े рдкूрдЫा, рдРрд╕ा рдХुрдЫ рд╣ै рдХ्рдпा рдЬिрд╕рдХे рдЬाрдирдиे рд╕े рд╕рдм рдХुрдЫ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ो ?

 рдХрд╕्рдоिрди् рдиु рднрдЧрд╡ो рд╡िрдЬ्рдЮाрддे рд╕рд░्рд╡рдоिрджं рд╡िрдЬ्рдЮाрддं рднрд╡рддिрддि ॥рдоुрдг्рдбрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж॥ (3) 

рддрд╕्рдоै рд╕ рд╣ोрд╡ाрдЪ—рдж्рд╡े рд╡िрдж्рдпे рд╡ेрджिрддрд╡्рдпे рдЗрддि рд╣ рд╕्рдо рдпрдж् рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрджो рд╡рджрди्рддि рдкрд░ा рдЪाрд╡ाрдкрд░ा рдЪ ॥4॥

4) рдЕंрдЧिрд░рд╕ рдиे рдЙрдирд╕े рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХрд╣ा: рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж рд▓ोрдЧ [ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े, рдЕрд░्рдеाрдд рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓े рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдЬैрд╕े рдЧुрд░ु,рдиेрддा, рдкैрдЧрдо्рдмрд░, рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд▓ोрдЧ] рдмрддाрддे рд╣ैं рдХि рд╡рд╣ рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै рдкрд░ा (рдЙрдЪ्рдЪ ) рдФрд░ рдЕрдкрд░ा (рдиिрдо्рди।)  

рддрдд्рд░рдкрд░ा рдЛрдЧ्рд╡ेрджो рдпрдЬुрд░्рд╡ेрджः рд╕ाрдорд╡ेрджोрд╜рдерд░्рд╡рд╡ेрджः рд╢िрдХ्рд╖ा рдХрд▓्рдкो рд╡्рдпाрдХрд░рдгं рдиिрд░ुрдХ्рддं рдЫрди्рджो рдЬ्рдпोрддिрд╖рдоिрддि

рдЕрде рдкрд░ा рдпрдпा рддрджрдХ्рд╖рд░рдордзिрдЧрдо्рдпрддे ॥5॥

5) рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдЬ्рдЮाрди рдоें рд╕े рдЕрдкрд░ा рдпा рдиिрдо्рди-рд╕्рддрд░ рдХा рдЬ्рдЮाрди рдХौрди рд╕ा рд╣ै ? рдХрд╣рддे рд╣ैं рдЛрдЧ्рд╡ेрдж, рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж, рд╕ाрдорд╡ेрдж рдФрд░ рдЕрдерд░्рд╡рд╡ेрдж, рдЬрдк-рдЕрдиुрд╖्рдаाрди, рд╡्рдпाрдХрд░рдг, рд╡्рдпुрдд्рдкрдд्рддि рд╕ंрдмंрдзी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा, рдФрд░ рдЫंрдж рдФрд░ рдЦрдЧोрд▓ рд╡िрдЬ्рдЮाрди (Astronomy-рдЬ्рдпोрддिрд╖ рд╢ाрд╕्рдд्рд░рдпे рд╕рдм рдиिрдо्рди-рд╕्рддрд░ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै । рдФрд░ рдлिрд░ рдкрд░ा рдЬ्рдЮाрди,  рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рдЬ्рдЮाрди, рд╡рд╣ рд╕рдоाрдзि - рдпोрдЧः рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддि рдиिрд░ोрдзः, рдпा рдЗрд╣ैрд╡ рддे рдЕрд░्рдЬिрддो рд╕рд░्рдЧो рдпेрд╖ां рд╕ाрдо्рдпे рд╕्рдеिрддः рдордиः ' рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдЕрдкрд░िрд╡рд░्рддрдиीрдп, рдЕрд╡िрдиाрд╢ी, рдкрд░рдо् рд╕рдд्рдп -рдЖрдд्рдоा рдпा рдм्рд░рд╣्рдо рднी рдЬ्рдЮाрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  

 рдЬिрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЧंрдЧा рдирджी рд╕्рд╡рд░्рдЧ рд╕े ,рд╡ैрдХुрдг्рда рд╕े рд╕ीрдзी рдзрд░рддी рдкрд░ рдирд╣ीं рдЙрддрд░рддी рд╣ैं - рдкрд╣рд▓े рд╢िрд╡рдЬी рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рдЬрдЯा рдоें рд▓рдкेрдЯ рд▓ेрддे рд╣ैं। рддрдм рдкुрдиः рдЧंрдЧा рд╢िрд╡ рдХी рдЬрдЯाрдУं рд╕े рдиिрдХрд▓рддी рд╣ैं। рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬ्рдЮाрди рдЧुрд░ु рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рджेрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े , рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡ाрд╣िрдиी рдХा рджाрди ? 80 % рдмंрдЧрд▓ा рдоें рдмाрдд 20 % рд╣िрди्рджी рдоें। рдлोрди рд╕े рд╣िрди्рджी рд╕ीрдЦрдиे рдоें рдмोрд▓рдиा " рдоुрдЭे рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдпाрдж рдЖрддी рд╣ै, рддुрдо्рд╣ें рдоेрд░ी рдпाрдж рдирд╣ीं рдЖрддी ? " рдкрд╣рд▓े рд╡िрд╡ेрдХ рд╡ाрд╣िрдиी рдХा рд░ूрд▓ рдкреЭो।

>>>рд╡िрд╡ेрдХ рд╡ाрд╣िрдиी рдк्рд░ोрдбрдХ्рдЯ ? рд╢्рд░ी рд╕рд▓िрд▓ рдШोрд╖ рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рджेрд╢िрдд рдПрд╡ं (рддрдд्рд╡рдорд╕ि рддрдеा рдЕрде рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо् рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо) рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рдФрд░ ' рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж -рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ Be and  Make' рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा' рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд " рдЬाрдиीрдмिрдЧрд╣ा, рддृрддीрдп рдордЧрдз рдЧ्рд░ाрдо рд╕्рддрд░ीрдп рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " (рд╕рд╣ рд╡िрд╡ेрдХрд╡ाрд╣िрдиी рдХैрдо्рдк) рдХा рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ :  

" рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓' рдк्рд░рддीрдХ рдЪिрди्рд╣, рдк्рд░рдоाрдгрдкрдд्рд░ рд╕ंрдЦ्рдпा --

рдк्рд░рдоाрдгिрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╢्рд░ी ------- , рдЧ्рд░ाрдо---- ---- рдиे " рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд╡िрдж्рдпाрд▓рдп, рдЬाрдиीрдмिрдЧрд╣ा, рдЬिрд▓ा рдЧрдпा рдоें  12 рдЕрдк्рд░ैрд▓ рд╕े 14 рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1997 рддрдХ рдЖрдпोрдЬिрдд "рддृрддीрдп рдордЧрдз рдЧ्рд░ाрдо рд╕्рддрд░ीрдп рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ " рдоें рднाрдЧ рд▓िрдпा рдПрд╡ं рд╢िрд╡िрд░ рдоें рдЗрдирдХा рдЖрдЪрд░рдг рдЙрдд्рддрдо рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рд╢िрд╡िрд░ рдоें рдЗрди्рд╣ोंрдиे 'рдиिрдд्рдп рдиूрддрди рдЪिрд░ рдкुрд░ाрддрди-рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ, рддрдеा рдЖрдд्рдо-рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдкाрда्рдпрдХ्рд░рдо рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рддрдеा рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрдиों рдХो рд╕ुрдиा рд╣ै। - 

sd./рдирд╡рдиीрджा / 

рд╕рдЪिрд╡ рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓

рдПрд╡ं   

(C-IN-C)

 рдоुрдЦ्рдп рд╢िрд╡िрд░ рд╕рдоाрджेрд╖्рдЯा, 

рдЬाрдиीрдмिрдЧрд╣ा рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░।

========

 рдЪрди्рдж्рд░рдпाрди 23 рдЕрдЧрд╕्рдд 2023 рдХो рдЪрди्рдж्рд░рдоा рдХी рдзрд░рддी рдкрд░ рдЙрддрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рд░ूрд╕ рдХा рд░ॉрдХेрдЯ 'рд▓ूрдиा ' рдЙрд╕рдХा рдЕрдз्рдпрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕ рдХे рдкीрдЫे-рдкीрдЫे рдШूрдо рд░рд╣ा рдеा। рдХ्рдпोंрдХि рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рдордиुрд╖्рдп рдХा рдк्рд░рдзाрди рдзрд░्рдо рд╣ै। рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХी рдПрдХ рдЕрджрдо्рдп рдк्рд░ेрд░рдгा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣рддा рд╣ै। рдмाрд╣्рдо рдЬрдЧрдд (рд╕्рдеूрд▓ рдЬрдЧрдд) рдФрд░ рдЕंрддрд░ рдЬрдЧрдд् (рд╕ूрдХ्рд╖्рдо-  рдЬрдЧрдд) рджोрдиों рдЙрд╕рдХी рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ा рдХे рд╡िрд╖рдп рд╣ैं। 

==================== 

рдХिрд╢ोрд░ाрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ी 'рддрдд् рдд्рд╡рдо् рдЕрд╕ि' рдХा  рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо  рдиेрддाрдУं рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╕  рдЬाрддि рдпा рд╡рд░्рдг рдХा рд╡िрдЪाрд░ рди рдХрд░, рдоाрдирд╡рдоाрдд्рд░ рдХे рд▓िрдП рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░-1/1, рдЕрде рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо्।' рдХी рд░рдЪрдиा рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рд╣ों, рд╕рдмрдХे рдк्рд░рддि рд╕ाрдо्рдп рднाрд╡ рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े - рд╕рдорддा рдХी рдоूрд░्рддि  'рдХрд░्рдо рдФрд░ рднрдХ्рддि' рдХा рд╕рдорди्рд╡рдп рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд░ाрдоाрдиुрдЬाрдЪाрд░्рдп, рд╣ों рддрдеा рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдХे рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░ рдкрд░ рднाрд╖्рдп рд▓िрдЦрдХрд░ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рднрдХ्рддि рдХा рд╕рдорди्рд╡рдп рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдЖрджिрдЧुрд░ु рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп рд╣ों,(.... рдпा рд╡िрд╢्рд╡ рднрд░ рдХे рдоुрд╕рд▓рдоाрдиों рдХे рдк्рд░рддि рдмрди्рдзुрднाрд╡ рдХा рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдоुрд╣рдо्рдордж рд╕ाрд╣рдм рдиे рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХे рджृрд╖्рдЯाрди्рдд рд╕े рдпрд╣ рджिрдЦрд▓ा рджिрдпा рдХि рдоुрд╕рд▓рдоाрди рдоाрдд्рд░ рдоें рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╕ाрдо्рдп рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। )  рдпे рд╕рднी рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдеे। 

>>>рдХ्рдпा рд░ाрдоाрдиुрдЬ, рдЖрдЪाрд░्рдп рд╢ंрдХрд░ рдЬैрд╕े рдЕрд╡рддाрд░ी рдкुрд░ुрд╖ рдФрд░ (рдирд╡рдиीрджा) рдЬैрд╕े рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдФрд░ рднी рдЬрди्рдо рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ेंрдЧे ? рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं , " рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рд╡े рдзрд░ा рдкрд░ рдЕрд╡рддीрд░्рдг рд╣ोंрдЧे। рдХिрди्рддु рдЙрдирдХे рдЖрдЧрдорди рдХी рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдоें рдордд рдмैрдаे рд░рд╣ो। рд╡े рдпрджि рдИрд╢्рд╡рд░-рдкुрдд्рд░ рдФрд░ рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ैं , рддो рд╣рдо рднी рд╡рд╣ी рд╣ैं। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рдкूрд░्рдгрддा рдкрд╣рд▓े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ी рд╣ै, рдФрд░ рд╣рдо рднी рдпрд╣ीं рдФрд░ рдЗрд╕ी рдЬीрд╡рди рдоें рдкूрд░्рдгрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेंрдЧे।  рдЗрд╕ी рдХ्рд╖рдг рд╣рдо рд╕рдмрдХो рдпрд╣ рджृреЭ рд╕ंрдХрд▓्рдк рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдпे рдХि ' рдоैं рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा (рдорд╕ीрд╣ा ) рдмрдиूँрдЧा, рдоैं рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдмрдиूँрдЧा।   рдоैं рдЬ्рдпोрддिрд╕्рд╡рд░ूрдк рднрдЧрд╡ाрди рдХा , рдиेрддा рд╡рд░िрд╖्рда рдХा рд╕рди्рджेрд╢рд╡ाрд╣рдХ рдмрдиूँрдЧा - рдоैं рдИрд╢्рд╡рд░-рдкुрдд्рд░ (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж -рд░ाрдЬрдкूрдд) рдмрдиूंрдЧा - рдирд╣ीं, рдоैं рд╕्рд╡рдпं рдИрд╢्рд╡рд░рд╕्рд╡рд░ूрдк (рд░ाрдЬा-рдм्рд░рд╣्рдо) рдмрдиूँрдЧा। " рен/резрепреи ) 

рдпрд╣ाँ рдпрд╣ рдмाрдд рд╕्рдорд░рдг рд░рдЦрдиा рд╣ै рдХि рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдХे рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдкрд░ рднाрд╖्рдп рдЖрдЪाрд░्рдп рд╢ंрдХрд░ рдиे рдирд╣ीं рд▓िрдЦा рдеा, рдЗрд╕ рдкрд░ рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓ा рднाрд╖्рдп 5000 рд╡рд░्рд╖ рдкूрд░्рд╡ рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдЬी рдиे рд▓िрдЦा рдеा। рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рдЖрдзुрдиिрдХ рдпुрдЧ рдоें рдФрд░ рдЖрдзुрдиिрдХ рднाрд╖ा рдоें  рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдкрд░ рднाрд╖्рдп  рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдиे рд╣ी рд▓िрдЦा рдеा рдФрд░ рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рджेрд╢ों рдоें рдЙрд╕рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдк्рд░рдЪाрд░ -рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХрд░рдХे рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдиे рднाрд░рддрдоाрддा рдХो рд╡िрд╢्рд╡рдЧुрд░ु рдХे рдЖрд╕рди рдкрд░ рдмैрдаाрдиे рдХा рдЖрд╣्рд╡ाрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдпुрд╡ाрдУ рд╕े рдХрд╣ा рдеा - " рд╣рдо рджेрдЦрддे рд╣ैं рдХि рд╣рд░ рдЕрд╡рддाрд░, рд╣рд░ рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдиे рджुрдиिрдпा рдХो рдПрдХ рди рдПрдХ рдорд╣ाрди рд╕рдд्рдп рдХा рд╕рди्рджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै। рдХिрди्рддु рдЕрдЬ्рдЮ рдФрд░ рдмुрдж्рдзिрд╣ीрди рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХा рдЧрдардмрди्рдзрди-[рдШрдордг्рдбिрдпा рдЧрдардмрди्рдзрди-рдпा рдЕрдЬрдп рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ 'рд╣िрди्рджू рди рдкрддिрддाрдпेрддे!' рдХे рд╣िрди्рджुрдУं рдХा ?] рдЙрдирдХी рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖ाрдУं рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЙрди рдкрд░ рдЕрдкрдиे рдорддाрдиुрд╕ाрд░ -рдЙрдирдХे рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рдХी рдн्рд░ाрди्рдд рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрдпें рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рдХिрди्рддु рд╣рд░ рдПрдХ рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдХी рдЬीрд╡рдиी рд╣ी рдЙрд╕рдХे рдЙрдкрджेрд╢ों рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рднाрд╖्рдп рд╣ै। рдХिрд╕ी рдорд╣ाрди рдЖрдЪाрд░्рдп рдХे рдЬीрд╡рди рдХा рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдХрд░ो- рдЙрдирдХे рдХाрд░्рдп рд╣ी рдЙрдирдХे рдЙрдкрджेрд╢ों рдХा рдЕрд░्рде рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХे рдЙрдкрджेрд╢ - 'рдЧीрддा' рдХो рд╣ी рдкреЭрдХрд░ рджेрдЦो, рддुрдо्рд╣ें рдХृрд╖्рдг рдХे рдЬीрд╡рди рдФрд░ рдЧीрддा рдХे рдПрдХ рдПрдХ рд╢рдм्рдж рдоें рд╕ाрдоंрдЬрд╕्рдп рджिрдЦेрдЧा। "  

[ рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдорд╣ाрди рдЖрдЪाрд░्рдп 'рдиेрддाрд╡рд░िрд╖्рда (C-IN-C) рд╢्рд░ी рдирд╡рдиीрд╣рд░рди рдоुрдЦोрдкाрдз्рдпाрдп, рдЬिрдирдХे рд╕ाрдиिрдз्рдп рдоें рдоुрдЭे рд▓рдо्рдмे рд╕рдордп рддрдХ (рд▓рдЧрднрдЧ 40 рд╕ाрд▓ рддрдХ) рд░рд╣рдиे рдХा рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдХी рдЖрдд्рдордХрдеा  'рдЬीрд╡рди рдирджी рдХे рд╣рд░ рдоोреЬ рдкрд░' рдХा рдЕрд╡рд▓ोрдХрди рдХрд░ो। рдЙрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рдеाрдкिрдд 'рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓' рдХा рдз्рд╡рдЬ рдФрд░ рдк्рд░рддीрдХ рдЪिрди्рд╣ [ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж- рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ 'Be and Make ' рд╡ेрджाрди्рдд (рддрдд्рд╡рдорд╕ि)  рдкрд░рдо्рдкрд░ा " рдоें  рд╕्рдеाрдкिрдд рдЕрдЦिрд▓ рднाрд░рдд рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдпुрд╡ा рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ ] рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े  рдордиुрд╖्рдп-рдиिрд░्рдоाрдг рдХा рдХाрд░्рдп рд╣ी рд╡िрдЧрдд 56 рд╡рд░्рд╖ों рд╕े рдЙрдирдХे рдЙрдкрджेрд╢ों рдХा рдЕрд░्рде рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдХрд░рддा рдЪрд▓ा рдЖ рд░рд╣ा рд╣ै। ] 

рдк्рд░ाрдЪीрди рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХी рд╡िрд╢्рд╡ рдХो рджी рдЧрдпी рд╕рдмрд╕े рдЕрдж्рднुрдд рджेрди рд╣ै,  рдпुрд╡ाрдУं рдХो (рд╕िंрд╣ -рд╢ाрд╡рдХों рдХो) рднेंреЬрдд्рд╡ рдХे рдн्рд░рдо рд╕े рдиिрдХрд▓рдиे рдХा рдЙрдкाрдп рдмрддाрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рдорд╣ाрди рдЖрдЪाрд░्рдпों, рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддाрдУं рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХा рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдж्рд╡ाрд░ा рд░рдЪिрдд рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ рдпा рдпोрдЧрджрд░्рд╢рди।   

рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдЬैрд╕ा рдЕрдж्рднुрдд рдкुрд░ुрд╖ рдХрднी рдЗрд╕ рднाрд░рдд рднूрдоि рдкрд░ рд░рд╣ा рдеा, рдФрд░  рдЙрд╕рд╕े рднी рдЖрд╢्рдЪрд░्рдпрдЬрдирдХ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЙрдирдХी рдЕंрддः рдк्рд░рдЬ्рдЮा рд╕े рдиिрд╕ृрдд рдЕрдоृрдд #рдпोрдЧрджрд░्рд╢рди рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрдЬ рднी рдЬ्рдпों рдХा рдд्рдпों рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै। 

рдФрд░ рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХे рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддाрдУं рдХे рдиिрд░्рдоाрдг  рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХा рдк्рд░рдоुрдЦ рд╡िрд╖рдп рд╣ोрдЧा,  рдмुреЭाрдкे рдоें рдЬीрд╡рди рд╕ूрдиा-рд╕ूрдиा рд╕ा  рдХ्рдпों рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै ? рдоाрдирд╡ рдЬीрд╡рди рдХो рдмрд╣ुрдоूрд▓्рдп рдХ्рдпों рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ? рдЬीрд╡рди рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХ्рдпा рд╣ै ?  рдЬीрд╡рди рдХ्рдпा рд╣ै  ? рдЗрди рд╕рдмрдХा рдЙрдд्рддрд░ рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП -

рдЕрде рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо् ।।( рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ 1/1)

рд╢рдм्рджाрд░्рде– (рдЕрде ) рдЕрдм, ( рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо् ) рдпोрдЧ рдХे рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХा рдк्рд░рддिрдкाрджрди ।

рд╕ूрдд्рд░ाрд░्рде– [рд╕ाрднाрд░ /https://drsomveeryoga.com/yoga-sutra-1/1] рдЕрдм рдпोрдЧ рдХे рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдЕрд░्рдеाрдд рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдмрддाрдиे рд╡ाрд▓े рдЧ्рд░рди्рде / рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХो рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा: рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд 'рдЕрде' рд╢рдм्рдж рд╕े рдХрд░рддे рд╣ैं। рдРрд╕े рд╣ी рдЖрджिрдЧुрд░ु рд╢ंрдХрд░ाрдЪाрд░्рдп 'рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░' рдХा рдЖрд░ंрдн рднी 'рдЕрде' рд╕े рд╣ी рдХрд░рддे рд╣ैं। 'рдЕрде' рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै, рдЬрдм рд╕ाрдзрдХ рдоें рд╕ाрдзрдиा рдХा рддीрд╡्рд░ рд╕ंрд╡ेрдЧ рдЙрдардХрд░, рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рдпाрд╕ рдЬрдЧ рдЬाрдП рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рд╢िрд╖्рдпрдд्рд╡ рдЬाрдЧ рдЬाрдП рддрдеा рд╡рд╣ рд╕рдж्‌рдЧुрд░ु рдХो рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдмेрдЪैрди рд╣ो рдЬाрдП, рд╡рд╣ рдХ्рд╖рдг 'рдЕрде' рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै। 

рд╢ाрд╕рди рдФрд░ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХा рдлрд░्рдХ (рд╕ाрднाрд░ /https://www.arnavh.com/post/yoga-sutras-1-1) рд╢ाрд╕рди (рдХ्рд░िрдпा) рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╢ाрд╕рди рдХрд░рдиा рдпा рдЖрджेрд╢ рджेрдиा - рд╢ाрд╕рди рд╡рд╣ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╣ै рдЬो рджूрд╕рд░ों рдж्рд╡ाрд░ा рд▓рдЧाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЖрдд्рдоाрдиुрд╢ाрд╕рди рдпा рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╡े рдиिрдпрдо рд╣ैं рдЬो рдХोрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕्рд╡рдпं рдкрд░ рд╣ी рд▓ाрдЧु рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рддрдм рд╣ोрддी рд╣ै рдЬрдм рдЬीрд╡рди-рдЧрдарди рдХे рд▓िрдП 3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे  5 рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХो рдЬीрд╡рди рдоें рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЦाрд▓ी рд╕рдордп рдХा рд╕рджुрдкрдпोрдЧ  рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। 

рд╢рд░ीрд░ рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдиिрдпрдоिрдд рд╡्рдпाрдпाрдо рдФрд░ рдкौрд╖्рдЯिрдХ рдЖрд╣ाрд░ рдХो рдЕрдкрдиे рджिрдирдЪрд░्рдпा рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै।  рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдХे рд╕рдордп рдХ्рд░िрдХेрдЯ рдоैрдЪ рдЫोреЬрдХрд░ рдорди рд▓рдЧाрдХрд░ рдкреЭрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै,  рдЕрддрдПрд╡ рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ (Mental concentration) рдпा  рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдиे рдХा рдиिрдпрдоिрдд рдЕрдн्рдпाрд╕, рдорди рдХा рдкौрд╖्рдЯिрдХ рдЖрд╣ाрд░ - рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп  рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд╕्рд╡рддंрдд्рд░рддा рд╣ै - рдЬो рдк्рд░ाрдг рдХा рд╕ंрдЪाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рджृрдв़ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рд╡ाрд▓ा рдмрдиाрддा рд╣ै рдФрд░ рдорди рдХो рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдкрд░ рдПрдХाрдЧ्рд░ рд░рдЦрддा рд╣ै। рд╣्рд░рджрдп рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ों рдХे рдЬीрд╡рди рд╕े рдк्рд░ेрд░рдгा рд▓ेрдХрд░ рд╕рдж्рдЧुрдгों рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдоें рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै।  

рдЕрдм рдпोрдЧ рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ैं- рдпूं рддो рдпोрдЧ рд╢рдм्рдж рдХे рдЕрдиेрдХ рдЕрд░्рде рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдпрд╣ां рдпोрдЧ рдХा рдЕрд░्рде рд╕рдоाрдзि рд╕े рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдпोрдЧ 'рдпुрдЬ्' рдзाрддु рд╕े рдмрдиा рд╣ै। рдпोрдЧ рдХोрдИ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдирд╣ीं, рдЕрдкिрддु рдПрдХ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╣ै।

 рд╕рдоाрдзि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХैрд╕े рдХी рдЬाрдП? рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рд╕рдоाрдзि рдХो рд╕рдордЭрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै । рд╕рдоाрдзि рдЪिрдд्рдд рдХी рд╕рднी рднूрдоिрдпों рдоें рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓ा рдзрд░्рдо рд╣ै। рдЪिрдд्рдд рдХी рдХ्рд╖िрдк्рдд, рдоूреЭ, рд╡िрдХ्рд╖िрдк्рдд, рдПрдХाрдЧ्рд░, рдФрд░ рдиिрд░ुрдж्рдз рдиाрдордХ рдкाँрдЪ рднूрдоिрдпाँ рд╣ैं। рдЪिрдд्рдд (mind stuff) рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╕рдд्рдд्рд╡, рд░рдЬ, рдФрд░ рддрдо рд╕े рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЬिрдирдоें рд╕े рдХिрд╕ी рднी рдкрджाрд░्рде ( рддрдд्рдд्рд╡ ) рдХी рдЕрдзिрдХрддा рдпा рди्рдпूрдирддा рд╣ोрдиे рд╕े рдЪिрдд्рдд рдХी рднूрдоिрдпाँ рдмрдирддी рд░рд╣рддी рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдкрд░ рдЗрди рд╕рднी рдЪिрдд्рдд рднूрдоिрдпों рдХो рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЬाрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ै।

(1) рдХ्рд╖िрдк्рдд– рдЬрдм рдЪिрдд्рдд рдоें рд░рдЬोрдЧुрдг рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा,рдЕрдзिрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рд╡ рддрдоोрдЧुрдг рдЧौрдг рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣рддे рд╣ै। рддрдм рд░рдЬ рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдЪрдЮ्рдЪрд▓ рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╡ाрд▓ा рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЪंрдЪрд▓рддा рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЪिрдд्рдд рдХो рдЕрдиेрдХों рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЪрд▓ाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЪिрдд्рдд рдПрдХाрдЧ्рд░ рдирд╣ी рд╣ो рдкाрддा рдЬिрд╕рд╕े рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рд╣ी рдирд╣ी рдХрд░ рдкाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЪिрдд्рдд рдХी рдХ्рд╖िрдк्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै।

(2) рдоूреЭ – рдЪिрдд्рдд рдоें рддрдоोрдЧुрдг рдХे рдмреЭрдиे рд╕े рдФрд░ рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рд╡ рд░рдЬोрдЧुрдг рдХे рдЧौрдг рд╣ोрдиे рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рдЖрд▓рд╕्рдп,рдиिрдж्рд░ा, рддंрдж्рд░ा, рд╡ рдоूрд░्рдЫा рдЖрджि рдЕрд╡рдЧुрдгों рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рдмреЭрддा рд╣ै। рдЪिрдд्рдд рдХी рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдоूрдвं рдХрд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдХिрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╕рд╣ी – рдЧрд▓рдд рдХा рднाрди ( рд╡िрд╡ेрдХ -рдЬ्рдЮाрди ) рдирд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै।

(3) рд╡िрдХ्рд╖िрдк्рдд– рдЬрдм рдЪिрдд्рдд рдоें рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рдХी рдЕрд▓्рдк рдоाрдд्рд░ा рдоें рдк्рд░рдзाрдирддा рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рд╕ाрде рд╣ी рдХрднी – рдХрднी рд░рдЬोрдЧुрдг рдХा рдк्рд░рднाрд╡ рднी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддो рдХुрдЫ рд╕рдордп рдХे рд▓िрдП рд╣рдоाрд░ा рдЪिрдд्рдд рдПрдХाрдЧ्рд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рд░рдЬोрдЧुрдг рдХे рдХाрд░рдг рд╡рд╣ рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рднंрдЧ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рддрдоोрдЧुрдг рдЧौрдг рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЪिрдд्рдд рдХी рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рд╡िрдХ्рд╖िрдк्рдд рдХрд╣ा рд╣ै।

(4) рдПрдХाрдЧ्рд░– рдЬрдм рдЪिрдд्рдд рдоें рд╕рдд्рдд्рд╡рдЧुрдг рдХी рдк्рд░рдзाрдирддा рдФрд░ рд░рдЬोрдЧुрдг рд╡ рддрдоोрдЧुрдг рдХी рди्рдпूрдирддा рд╣ोрддी рд╣ै, рддрдм рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЪिрдд्рдд рдХिрд╕ी рднी рд╡िрд╖рдп рдпा рдкрджाрд░्рде рд▓рдо्рдмे рд╕рдордп рддрдХ рдПрдХाрдЧ्рд░ рд╣ोрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдпोрдЧी рдоें рд╡िрд╡ेрдХ рдФрд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдмреЭрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें ‘рд╕рдо्рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдоाрдзि’ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╡рд╣ рдЕрд╕рдо्рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдоाрдзि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рдмрдирддा рд╣ै। рдЪिрдд्рдд рдХी рдЗрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд╣ा рд╣ै।

(5)  рдиिрд░ुрдж्рдз– рдпрд╣ рдЪिрдд्рдд рдХी рдЕрди्рддिрдо рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै। рдЬрдм рдпोрдЧी рд╕рдо्рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдоाрдзि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рдЙрд╕рдоे рднी рдХुрдЫ рджोрд╖ рджिрдЦाрдИ рджेрддे рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдЙрд╕рдоे ‘рдкрд░рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп’ рдХा рднाрд╡ рдЬाрдЧृрдд рд╣ोрдиे рд╕े рдЪिрдд्рдд рдХी рд╕рдорд╕्рдд рд╡ृрдд्рддिрдпों рдХा рдиिрд░ोрдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЪिрдд्рдд рдХी рдЗрд╕ рдиिрд░ुрдж्рдз рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рд╣ी рдЕрд╕рдо्рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдоाрдзि рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрд╕рдо्рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдд рд╕рдоाрдзि рдоें рдз्рдпाрддा, рдз्рдпेрдп, рд╡ рдз्рдпाрди рдХी рдд्рд░िрдкुрдЯी рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрдиे рд╕े рд╢ुрдж्рдз рдЪैрддрди्рдп рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ी рд╢ेрд╖ рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпрд╣ी рдпोрдЧी рдХे рдЬीрд╡рди рдХा рдЕрди्рддिрдо рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╕рдоाрдзि рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै।

>>>рдЗрд╕ рдЕрди्рддिрдо рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो  рдХैрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЬाрдП ? рдЗрд╕рдХा  рдЙрдкाрдп  рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдХे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╕ूрдд्рд░ “ рдЕрде рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо्” рдоें рд╣ी рдоिрд▓рддा рд╣ै। рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХिрд╕ी рднी рдХाрд░्рдп рдХो, рдЧुрд░ुрдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें  рдЙрд╕рдХे рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджिрд╢ा – рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХिрдпा рдЬाрдП।

рдЕрдкрдиे рдиेрддा рд╡рд░िрд╖्рда рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдЗрди्рд╣ी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджिрд╢ा- рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХे рдкाрд▓рди рдХрд░рдиे рдХी рдмाрдд рдЗрд╕ рд╕ूрдд्рд░ рдоें рдХрд╣ी рдЧрдпी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЬрдм рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд рд╣ोрдХрд░ рдХिрд╕ी рдХाрд░्рдп рдХो рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕ рдХाрд░्рдп рдХी рд╕рдлрд▓рддा рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै।

рдорди рдХा рдЪंрдЪрд▓ рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рдЧрддिрд╢ीрд▓ рд╣ोрдиा рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдмुрд░ा рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕рдХो рд╣рдо рдПрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рд╕ाрде рд╕рдордЭрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░ेंрдЧे:

рдоाрди рд▓ीрдЬिрдП рдХि рдЖрдкрдХो рдХिрд╕ी рдПрдХ рд╕्рдеाрди рд╕े рджूрд╕рд░े рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдЬाрдиा рд╣ै। рд╡рд╣ा рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдк рдЕрдкрдиी рд╕ुрд╡िрдзाрдиुрд╕ाрд░ рдПрдХ рдоाрд░्рдЧ рдХा рдЪрдпрди рдХрд░рддें рд╣ै । рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдиिрд░्рдгрдп рд▓िрдпा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ाँ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ рд╕ाрдзрди (рд╡ाрд╣рди -рдШोреЬा рдпा рдЧрдзा ?) рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрдП।

 рдЬрдм рдЖрдк рдЕрдкрдиी рдпाрдд्рд░ा рдХो рд╢ुрд░ू рдХрд░рддें рд╣ै рддो рдЖрдкрдХो рдЬрдЧрд╣- рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рджूрд░ी, рджिрд╢ा, рдЕрд╡рд░ोрдз ( рд░ेрдб рд▓ाрдИрдЯ,рдм्рд░ेрдХрд░ ) рд╡ рдЕрди्рдп рд╕ूрдЪрдиाрдПं рджेрддे рд╣ुрдП рд╕ूрдЪрдиा рдкрдЯ्рдЯ ( рд╕ाрдЗрди рдмोрд░्рдб ) рдоिрд▓рддे рд╣ै। рдЬिрдирд╕े рдЖрдкрдХो рдЗрд╕ рдмाрдд рдХा рдкрддा рдЪрд▓рддा рд░рд╣рддा рд╣ै рдХि рдЖрдкрдХो рдХрд╣ाँ рдоुреЬрдиा рд╣ै? рдХрд╣ाँ рдЧрддि рдЕрд╡рд░ोрдзрдХ рд╣ै? рдХрд╣ाँ рдкрд░ рд░ेрдб рд▓ाрдИрдЯ рд╣ै? рддрдеा рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд░ाрдЬрдоाрд░्рдЧ ( рд╣ाрдЗрд╡े ) рдкे рдЧाреЬी рдХी рдЧрддि ( рд╕्рдкीрдб ) рдХिрддрдиी рд╣ोрдЧी? рдкрд╣ुँрдЪ рдоाрд░्рдЧ ( рд▓िंрдХ, рд▓ोрдХрд▓ рд░ोрдб ) рдкрд░ рдЧрддि рдХिрддрдиी рд╣ोрдЧी? 

рдЖрджि рд╕рднी рдпाрддाрдпाрдд рдХे рдиिрдпрдоों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдЬрдм рдЖрдк рдЕрдкрдиे рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХी рдУрд░ рдмреЭрддे рд╣ो, рддрдм рдЖрдкрдХी рдпाрдд्рд░ा рдХा рд╕ुрдЦрдж рд╡ рд╕рдлрд▓ рд╣ोрдиा рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ैं। рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╡्рдпрд╡рдзाрди рдХी рдЖрд╢ंрдХा рдирд╣ी рд░рд╣рддी рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдкрдиे рдпाрдд्рд░ा рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рджिрд╢ा- рдиिрд░्рджेрд╢ों ( рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди ) рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдпाрдд्рд░ा рдХो рдкूрд░्рдг рдХिрдпा рд╣ै। рдаीрдХ рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╣рдо рдЕрдкрдиी рдпोрдЧ рдпाрдд्рд░ा рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рднी рдЙрдЪिрдд рджिрд╢ा- рдиिрд░्рджेрд╢ों ( рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди ) рдХे рд╕ाрде рдХрд░рддें рд╣ै рддो рд╕рдлрд▓рддा рдиिрд╢्рдЪिрдд рддौрд░ рд╕े рд╣рдоें рдоिрд▓рддी рд╣ै।

рдЗрд╕ी рд▓िрдП рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдиे рдкрд╣рд▓े рд╣ी рд╕ूрдд्рд░ рдоें рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдХी рдмाрдд рдХрд╣ी рд╣ै। рдФрд░ рд╕ाрде рд╣ी рд╣рдо рджेрдЦें рддो рдкूрд░े рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдХी рд░рдЪрдиा рднी рдПрдХ рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд рддрд░ीрдХे рд╕े рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

рдкрд╣рд▓े рдкाрдж  рдоें рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд рд╣ोрдХрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдп (рд╕рдоाрдзि) рдХा рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рджूрд╕рд░े рдкाрдж рдоें рдЙрд╕ рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрд╕ рд╕ाрдзрди (рдпोрдЧ рд╕ाрдзрдиा) рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХिрдпा рдЬाрдП। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдЕрдиेрдХ рдпोрдЧрдоाрд░्рдЧों ( рдХ्рд░िрдпा рдпोрдЧ, рдЕрд╖्рдЯांрдЧ рдпोрдЧ, рдЕрдн्рдпाрд╕- рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп, рдИрд╢्рд╡рд░- рдк्рд░рдгिрдзाрди, рдЪिрдд्рдд рдк्рд░рд╕ाрджрди рдХे рдЙрдкाрдп ) рдХा рдиिрд░्рджेрд╢ рдХिрдпा рд╣ै। рдЬिрдирдХो рд╕ाрдзрдХ рдЕрдкрдиी рд╕ुрд╡िрдзाрдиुрд╕ाрд░ рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрд░ूрдк рдпोрдЧ рдоाрд░्рдЧ рдХा рдЪрдпрди рдХрд░ рд╕рдХे।

рддीрд╕рд░े рд╡िрднूрддिрдкाрдж рдоें рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдЬिрди рд╡िрднूрддिрдпों рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░рддे рд╣ै, рд╡ो рд░ाрд╕्рддे рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рд╕ूрдЪрдиा рдкрдЯ्рдЯ ( рд╕ाрдЗрди рдмोрд░्рдб ) рдХा рдХाрд░्рдп рдХрд░рддी рд╣ै। рдЬिрд╕рд╕े рд╣рдоें рдпрд╣ рдкрддा рдЪрд▓рддा рд░рд╣े рдХि рд╣рдо рд╕рд╣ी рджिрд╢ा рдоें рдпाрдд्рд░ा рдХрд░ рд░рд╣ें рд╣ै। 

рдЙрд╕рдоें рдЬрдм рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХी рд╡िрднूрддिрдпों рдХी рдЪрд░्рдЪा рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं рддो рдПрдХ рд╕ूрдд्рд░ рдоें  рдХрд╣рддे рд╣ैं-

-рдоैрдд्рд░्рдпाрджिрд╖ु рдмрд▓ाрдиि ।। рдпोрдЧрджрд░्рд╢рди 3.23 ।। 

рд╢рдм्рджाрд░्рде :- рдоैрдд्рд░ी ( рдоिрдд्рд░рддा ) рдЖрджिрд╖ु ( рдЖрджि рднाрд╡рдиाрдУं рдоें рд╕ंрдпрдо рдХрд░рдиे рд╕े ) рдмрд▓ाрдиि ( рдмрд▓ рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै )

рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдоाрдзि рдоें рдкрд╣ुंрдЪрдХрд░ рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рдХो (Law of existence рдЬिрд╕рдХे рдмिрдиा рд╢рд░ीрд░ рдЫूрдЯ рдЬाрдпे - рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ ya рд╡рд╣ 'рдЖрдд्рдоा' рд╣ै рдЗрд╕ рдкрд░рдо्рдХो рд╕рдд्рдп рдХो рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े)  рдЬाрди рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж, рдЬрдЧрдд рдХी рдЕрди्рдп рдЖрдд्рдоाрдУं рдпा рдЬीрд╡ों (kjn,ajp,rcm,etc рдЬिрдирд╕े рдХрднी рдЪोрдЯ рдкрд╣ुंрдЪी рд╣ो) рдХो рднी рдЕрдкрдиे рд╣ी рдЬैрд╕े рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рдоाрдирдХрд░ рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рдорди рдоें рдоिрдд्рд░рддा-рднाрд╡ рдмреЭाрдиे - рд╣्рд░рджрдп рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдлрд▓ рдмрддाрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै।   рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдиे рд╕рдоाрдзिрдкाрдж рдХे рд╕ूрдд्рд░ рд╕ंрдЦ्рдпा- 33 рдоें рдЪिрдд्рдд рдк्рд░рд╕ाрджрди рдХे рдЙрдкाрдпों рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рд╣ै । рд╡рд╣ाँ рдкрд░ рдЪिрдд्рдд рдк्рд░рд╕ाрджрди рдХे рдЪाрд░ рдЙрдкाрдпों рдХी рдмाрдд рдХрд╣ी рдЧрдИ рд╣ै рдЬो рдоैрдд्рд░ी, рдХрд░ुрдгा, рдоुрджिрддा рдФрд░ рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рдиाрдо рд╕े рд╣ैं ।

рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े ( рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд рд╣ोрдХрд░ ) рдпाрдд्рд░ा рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХे рдЕрди्рддिрдо рд▓рдХ्рд╖्рдп рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдоाрдзि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рдпोрдЧ्рдп рд╣ो рдЬाрддे рд╣ै । рдЗрд╕ी рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो рдкुрдиः рдЕрди्рддिрдо рдХैрд╡рд▓्рдп рдкाрдж рдоें рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। 

рдЕрддः рдЪाрд╣े рдХिрд╕ी рд╕्рдеाрди рдХी рдпाрдд्рд░ा рд╣ो рдпा рдЬीрд╡рди рдХे рдЕрди्рддिрдо рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХी рдпाрдд्рд░ा рд╣ो, рдЙрд╕рдХी рд╕рдлрд▓рддा рдХो рд╕ुрдиिрд╢्рдЪिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд рд╣ोрдХрд░ рдЙрд╕ рдпाрдд्рд░ा рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиा рдкреЬेрдЧा। рд╣рдоाрд░ा рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рд╕рдлрд▓рддा рдХो рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै।

рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ :

рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдпोрдЧ рдХा рдкрд╣рд▓ा рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рдЧ्рд░рди्рде рд╣ै। рдЬिрд╕рдХो рдЪाрд░ рдкाрджो рдоें рд╡िрднрдХ्рдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдиे рдоाрдирд╡ рдЬीрд╡рди рдХे рдЕрди्рддिрдо рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рде рдоोрдХ्рд╖ рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдоाрдзि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕рдХी рд░рдЪрдиा рдХी।  рдпрд╣ рдпोрдЧी рд╕ाрдзрдХों рдХे рд▓िрдП рдпोрдЧ рд╕ाрдзрдиा рдоाрд░्рдЧ рдХो рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ुрдЧрдо рд╡ рд╕ाрд░рдЧрд░्рднिрдд рдмрдиाрдиे рдХा рдЕрдж्рднुрдд рдХाрд░्рдп рдХिрдпा рд╣ै।

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж- рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ 'Be and Make  рд╡ेрджाрди्рдд  рд▓ीрдбрд░рд╢िрдк  рдЯ्рд░ेрдиिंрдЧ рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХे рдпुрд╡ा рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рд╢िрд╡िрд░ рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдФрд░ рдЪрдкрд░ाрд╕ рдк्рд░ाрдк्рдд 'рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рдорд╣ाрди рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг' рдХрд░рдиे рдХी [рдЬीрд╡рди्рдоुрдХ्рдд рдпोрдЧि, рдн्рд░рдордоुрдХ्рдд- рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рд╡िрд╕рдо्рдоोрд╣िрдд ( de -hypnotized) рд╕िंрд╣-рд╢ाрд╡рдХ рдиेрддा, рдпा рд╕ंрдЧीрддрдЬ्рдЮ рдЛрд╖ि рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХी 'рдЧुрд░ुрдЧृрд╣рд╡ाрд╕ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрдж्рдзрддि'  рдиिрдд्рдп рдиूрддрди рдЪिрд░ рдкुрд░ाрддрди рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рджो рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп 'рддрдд्рдд्рд╡рдорд╕ि 'рддрдеा 'рдЕрде рдпोрдЧाрдиुрд╢ाрд╕рдирдо्' рдкрд░ рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै।

рдЬिрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕्рд╡рдпं рддрд░рдХрд░ рджूрд╕рд░ों рдХो рдкाрд░ рд▓े рдЬाрдиे рдХी рд╡िрдж्рдпा рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдПрд╡ं рдЕंрдзрдХाрд░ рд╕े рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде "C-in-C' рдХा рдЪрдкрд░ाрд╕ рдк्рд░ाрдк्рдд рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдХे рдиेрддा рд╡рд░िрд╖्рда (рдирд╡рдиीрджा) рдЕрдерд╡ा 'L'-ove рд╡рдЬ्рд░ांрдХिрдд рдиैрддृрдд्рд╡ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖ु рдмैрдЬ рдк्рд░ाрдк्рдд рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рднाрд╡ी рдиेрддा рдХे рд▓िрдП рдкрд╢ु рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдоें рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рд╕े 'рджेрд╡рдоाрдирд╡ - рдкрдж' (God-man) рдоें рдЙрди्рдирдд рд╣ो рдЬाрдиा рдЙрд╕рдХा рдЬрди्рдорд╕िрдж्рдз рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै ! рдЗрд╕ी рд╡िрд╖рдп рдкрд░ рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдж्рд╡ाрд░ा 3 реЮрд░рд╡рд░ी,1900 рдИреж рдХो рдкрд╕ाрдбेрдиा, рдХैрд▓िрдлोрд░्рдиिрдпा рдХे  рд╢ेрдХ्рд╕рдкिрдпрд░ рдХ्рд▓рдм рдоें рдЬो рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рднाрд╖рдг рджिрдпा рдеा рдЙрд╕рдХा рд╣िрди्рджी рднाрд╡ाрдиुрд╡ाрдж। (рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдЦंрдб 7/177/Volume 4, Lectures and Discourses) (рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдм्рд▓ॉрдЧ рд╕ोрдорд╡ाрд░, 21 рд╕िрддंрдмрд░ 2020)

========




 



рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं:

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें