рдХुрд▓ рдкेрдЬ рджृрд╢्рдп

рд╕ोрдорд╡ाрд░, 25 рдоाрд░्рдЪ 2024

ЁЯХКЁЯП╣рдХрд░्рдо рд╕े рдЖрдирди्рдж рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि (Happiness acquired through Work) ЁЯХКЁЯП╣ ЁЯХКрдХрд░्рдо рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рднाрдЧ्рдп рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं।

рдХрд░्рдо рдХा рдЪрд░िрдд्рд░ рдкрд░ рдк्рд░рднाрд╡ 

[KARMA IN ITS EFFECT ON CHARACTER]

   >>рдЬीрд╡рди рдоें рд╕рдХ्рд░िрдпрддा [рдШोрд░ рдХрд░्рдордарддा ] рдЕрдЪ्рдЫी рдмाрдд рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдЧрд░ рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕рдордЭ рдирд╣ीं рд░рд╣ा рд╣ै, рдпा рдЕрдкрдиे рдмाрд░े рдоें рдирд╣ीं рд╕ोрдЪ рд░рд╣ा рд╣ै рдЕрдерд╡ा рдЕрдкрдиी рдХ्рд╖рдорддाрдУं рдПрд╡ं рд╕ीрдоाрдУं рд╕े рдЕрд╡рдЧрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡ैрд╕े рдХाрд░्рдп рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдмेрд╣рддрд░ рдХрд░рдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдЙрд╕рдХे рдЕंрджрд░ рд╣ै, рддो рдпрд╣ рдЬीрд╡рди рдХी рдПрдХ рдмреЬी рд╡िрдбंрдмрдиाрдкूрд░्рдг рд╕्рдеिрддि рд╣ै। рдЖрдЬ рд╣рд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрд╕рдХा рд╢िрдХाрд░ рд╣ै। рдХेрд╡рд▓ рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЪीрдЬों рдХी рдУрд░ рдЖрдХृрд╖्рдЯ рд╣ै। [рдХेрд╡рд▓ рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЪीрдЬों рдЯाрдХा -рдоाрдЯी рдпा рдХाрдоिрдиी рдРрд╖рдгाрдУं рдХी рдУрд░ рдЖрдХृрд╖्рдЯ рд╣ै।] рд╡рд╣ рдиिрдЬी рд╣िрддों рдФрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рдеों рдоें рджौреЬ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд▓ाрдн рдХे рд▓िрдП рдЬाрдпрдЬ -рдиाрдЬाрдпрдЬ рдХाрд░्рдп рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕ рддрд░ीрдХे рд╕े рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рд╡ाрд▓े рдн्рд░рдоिрдд рд╣ैं। [рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рд╡ाрд▓े рд╣िрдк्рдиोрдЯाрдЗрдЬ्рдб рдпा рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рд╕िंрд╣-рд╢ाрд╡рдХ рд╣ैं।] рдРрд╕े рдн्рд░рдо рдЬीрд╡рди рдоें рдПрдХ рдмाрд░ рдк्рд░рд╡िрд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рдкीрдЫा рдирд╣ीं рдЫोреЬрддे। рдЕंрддिрдо рд╕ाँрд╕ рддрдХ рд╡े рдордиुрд╖्рдп рдХो рдШेрд░े рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдПрдХ рддрд░рд╣ рд╕े рд╡े рдРрд╖рдгाрдПँ (рдХाрдоिрдиी-рдХांрдЪрди рдпा рдиाрдордпрд╢ рдоें рдШोрд░ рдЖрд╕рдХ्рддि) рдЬीрд╡рди рдХी рддрдоाрдо рд╕рд░рд╕рддा рдХो рд╣ी рд▓ीрд▓ рд▓ेрддे рд╣ैं। рдЗрди рд╕्рдеिрддिрдпों рд╕े рдоुрдХ्рддि рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд░ुрд░ी рд╣ै рдз्рдпाрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЙрддрд░рдиा। [рд╣िрдк्рдиोрдЯाрдЗрдЬ्рдб рдЕрд╡рд╕्рдеा рдпा M/F рд╢рд░ीрд░ рд╕рдордЭрдиे рдХी рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдоुрдХ्рддि /рдоोрдХ्рд╖ рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд░ुрд░ी рд╣ै рдз्рдпाрди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдЙрддрд░рдиा рдЕрд░्рдеाрдд -рдз्рдпाрди рд╕े рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдкрд╣ुँрдЪ рдЬाрдиा।] рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे рдПрд╡ं рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдирдП рд╕िрд░े рд╕े рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕ рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рдШेрд░े рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЖрдиा рд╣ोрдЧा рддрднी рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рд╕рдлрд▓ рдПрд╡ं рд╕ाрд░्рдердХ рдХрд░ рдкाрдПंрдЧे। рдордиुрд╖्рдп рдЬрдм рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░ेрдЧा рддो рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХी рд╕ाрд░्рдердХрддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рднी рдХрд░ेрдЧा। рдпрд╣ рдк्рд░ेрд░рдгा рдЬीрд╡рди рдоें рдЕрдн्рдпुрджрдпрдХाрд░ी рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд▓ाрддी рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рд░ाрдЧ-рд╡िрд╖рдпों рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрда рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрдиाрдЧрдд (рдоृрдд्рдпु ?) рдХे рднрдп рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।

 рд╣рдо рд╕рднी рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рд╣рд░ рдЕрдЪ्рдЫी рдФрд░ рд╣рд░ рдмुрд░ी рдмाрдд рдХा рд╕рдоाрдЬ рдкрд░ рдЕрдЪ्рдЫा рдФрд░ рдмुрд░ा рдЕрд╕рд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рди्рдд (рдорд╣ाрдд्рдоा ,рдиेрддा ,рдкैрдЧрдо्рдмрд░, рдЕрд╡рддाрд░,  рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖,рдЬीрд╡рди-рдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд▓ोрдЧ)  рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╕्рддрд░ рдХी рд╢ुрдЪिрддा (purity) рдФрд░ рд╕рд░्рд╡-рдХрд▓्рдпाрдг (universal welfare) рдХी рднाрд╡рдиा рдкрд░ рдЬोрд░ рджेрддे рд╣ैं । рд╕ंрд╕ाрд░-рд╕ाрдЧрд░ рдоें рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдк्рд░рд▓ोрднрдиों рд╕े рдКрдкрд░ рдЙрдардиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ै। рдпрд╣ рдоुрд╢्рдХिрд▓ рдЖрд╕ाрди рдХрд░рддा рд╣ै -рдз्рдпाрди !  рдз्рдпाрдирд╕्рде рдХे рд▓िрдП рд╢ेрд╖ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕рдо्рдмрди्рдз рдХुрдЫ рдоाрдпрдиे рдирд╣ीं рд░рдЦрддे। (рдЬिрд╕ рдз्рдпाрди рдоें рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕рдо्рдкрд░्рдХ рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै рдмिрд▓े рдХा рдз्рдпाрди - -рд╕ाँрдк рдЧुрдЬрд░ рдЧрдпा рдмिрд▓े рдХो рдкрддा рд╣ी рдирд╣ीं рдЪрд▓ा!) рдпрд╣ рд╕्рдеिрддि рдордиुрд╖्рдп рдХो рдХिрд╕ी рдФрд░ рд╣ी рд▓ोрдХ рдоें рд▓े рдЬाрддी рд╣ै рдЬрд╣ां рдЙрд╕े рдкрд░рдо рд╕ुрдЦ рдХा  (рдкрд░рдоाрдирди्рдж рдХा) рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬिрд╕ рд╕ुрдЦ рдХे рдЖрдЧे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕ाрд░े рд╕ुрдЦ рдЧौрдг рд╣ैं। рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдирд╣ीं рд╣ो рдкाрдиा рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рдПрдХ рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕рдорд╕्рдпा рд╣ै। рдРрд╕ा рдордиुрд╖्рдп рдмेрд╡рдЬрд╣ рднाрдЧ-рджौреЬ рдоें рд▓рдЧा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд╣िрддों рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдШेрд░े рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдЪрдХ्рдХрд░ рд▓рдЧाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдз्рдпाрди рд╡рд╣ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рд╕рд╣ी рдЕрд░्рдеों рдоें рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै।   --~ {рд▓рд▓िрдд рдЧрд░्рдЧ -рдк्рд░рд╡рдХ्рддा.рдХॉрдо}

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХрд╣рддे рд╣ैं- " рдорди рдХी рдЕрдЪेрддрди рднूрдоि (рдЬрди्рдордЬाрдд рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि) рдПрд╡ं рдпрд╣ рд╕рдЬ्рдЮाрди рдпा рдЪेрддрди рднूрдоि (рдпुрдХ्рддि-рддрд░्рдХ рдХी рднूрдоि) рд╣ी рд╣рдоाрд░े рдЬ्рдЮाрди рдХी рдЪрд░рдо рд╕ीрдоा рдирд╣ीं рд╣ै। рдорди рдЗрди рджोрдиों рднूрдоिрдпों рд╕े рднी рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рднूрдоि рдкрд░ рд╡िрдЪрд░рдг рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрд╕ рднूрдоि рдХो рдЕрддिрдЪेрддрди рднूрдоि рдХрд╣рддे рд╣ैं, рд╡рд╣ी рд╕рдоाрдзि рдиाрдордХ рдкूрд░्рдг рдПрдХाрдЧ्рд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ै। " (рез/ремреи) рдЕрд░्рдеाрдд рдЪेрддрди (рдЬाрдЧ्рд░рдд) , рдЕрд╡рдЪेрддрди (рд╕्рд╡рдк्рди) рдФрд░ рдЕрдЪेрддрди (рд╕ुрд╖ुрдк्рддि) рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╕े рдкрд░े рд╕рдоाрдзि рдиाрдордХ рдкूрд░्рдг рдПрдХाрдЧ्рд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдпा рд╕рдоाрдзिрд╕्рде рдЕрд╡рд╕्рдеा рд╣ी рд╡рд╣ 'рддुрд░ीрдп (рдЪрддुрд░्рде) рдЕрд╡рд╕्рдеा' рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рд╕рд╣ी рдЕрд░्рдеों рдоें рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै। 

ЁЯФШрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдФрд░ рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдиा) рджोрдиों рд╕ीрдЦрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै !: 

рднाрд░рдд рдХे рд╕рднी рдзрд░्рдоों рд╡ рд╕ंрдк्рд░рджाрдпों рдХा рдпрд╣ी рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рдорди рдЕрдд्рдпंрдд рдЪंрдЪрд▓ рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрд╕рдХी рдЪंрдЪрд▓рддा рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдиा рдЕрдд्рдпंрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдорди рдХी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХे рдмрдЧैрд░ рдЬीрд╡рди рдХे рдХिрд╕ी рднी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕рдлрд▓рддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। рд╣рдоाрд░ी рдЪिрдд्рдд рдирджी (= рд╣рдоाрд░ी рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдпाँ) рдЙрднрдпрддो рд╡ाрд╣िрдиी рд╣ै - рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╣рдоाрд░े рдЪिрдд्рдд рдоें рдЕрдЪ्рдЫी-рдмुрд░ी (рд╢्рд░ेрдп-рдк्рд░ेрдп, рд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░ -рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░) рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдпाँ рдкрдирдкрддी рд░рд╣рддी рд╣ैं। рдЙрди рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддिрдпों (рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдпों) рдХा рдиिрд░ोрдз рдХрд░рдиे рд╕े рдЬрдм рдорди рдХी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рд╢рдХ्рддि рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рдЪрдг्рдб рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдХा рд╡िрдХाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै рддрдм рд╕рдоाрдзि (рдпोрдЧ) рдиाрдордХ рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рдкूрд░्рдг рдПрдХाрдЧ्рд░ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рдЙрджाрд╣рд░рдгाрд░्рде рд╕ूрд░्рдп рдХी рдлैрд▓ी рд╣ुрдИ рдХिрд░рдгों рдХे рд╕ाрдордиे рдЬрдм рдПрдХ рдЖрддिрд╢ी рд╢ीрд╢ा рдЙрд╕рдХे рд╕ाрдордиे рд░рдЦा рдЬाрддा рд╣ै рддрдм рдЙрд╕рдХी рдХिрд░рдгों рдПрдХ рдмिंрджु рдкрд░ рдХेंрдж्рд░िрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдоें рдЗрддрдиी рд╢рдХ्рддि рдЖ рдЬाрддी рд╣ै рдХि рдЬिрд╕ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рднी рд╡рд╣ рд╕ूрд░्рдп рдмिंрджु рдХेंрдж्рд░िрдд рд╣ोрддा рд╣ै рд╡рд╣ीं рдЕрдкрдиी рд╢рдХ्рддि рд╕े рдЕрдЧ्рдиि рдк्рд░рдЬ्рдЬ्рд╡рд▓िрдд рдХрд░ рджेрддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬो рднी рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиी рдмिрдЦрд░ी рд╣ुрдИ рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдЬिрддрдиा рдЕрдзिрдХ рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХो рдЙрддрдиी рд╣ी рдЕрдзिрдХ рд╕рдлрд▓рддा рдоिрд▓рддी рд╣ै। рдЕрддрдПрд╡ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдмрдЪрдкрди рд╕े рд╣ी рдЕрдкрдиे рдорди рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдорди рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рдиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рдЕрд╡рд╢्рдп рд╣ोрддा рд╣ै, рдХिंрддु рдиाрдоुрдордХिрди рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдирд╣ीं рд╣ोрддा।

Swami Vivekananda Thoughts : рд╡िрдж्рдпा рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै: 1. рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (Physics) 2. рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (Meta Physics):  рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдоें рдкрд░ा рдФрд░ рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдоें рднेрдж рдмрддрд▓ाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।  рдЙрдкрдиिрд╖рджें ‘рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा’, рдиिрдо्рдирддрд░ рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ ‘рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा’, рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рдЬ्рдЮाрди рдоें рдЕंрддрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╡ेрджों рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрдиों рдоें рдЙрдкрд▓рдм्рдз рдЬ्рдЮाрди рд╕े рд╣ै। рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХे рджिрд╡्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдЬ्рдЮाрди рджेрддी рд╣ै। рдЬिрд╕ рд╡िрдж्рдпा рд╕े 'рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо' рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ 'рдкрд░ा' рд╡िрдж्рдпा рд╣ै рдФрд░  рдЬिрд╕рд╕े рдЛрдЧ, рдпрдЬु, рд╕ाрдо, рдЕрдерд░्рд╡, рд╢िрдХ्рд╖ा, рдХрд▓्рдк, рд╡्рдпाрдХрд░рдг, рдиिрд░ुрдХ्рдд, рдЫंрдж рдФрд░ рдЬ्рдпोрддिрд╖ рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ 'рдЕрдкрд░ा' рд╡िрдж्рдпा рд╣ै। 'рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा' : рдЬिрд╕рдоें рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдЬाрдиा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рд╣ोрддा рд╣ै।  рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╡рд╣ рд╡िрдж्рдпा рд╣ै, рдЬो рд╕्рд╡рдк्рди рдХी рдмुрдж्рдзि рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ै рддрдеा рдиिрд░ाрдХाрд░ рддрдХ рдХा рдЬ्рдЮाрди рджेрддी рд╣ै। рдЕрд╡िрдж्рдпा рдпा рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдд्рдпाрдЬ्рдп рдирд╣ीं рдХ्рдпोंрдХि рдИрд╢्рд╡рд░ рдиे рдордиुрд╖्рдп рдХो рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдЗрд╕ рд▓ोрдХ рдоें рднेрдЬा рд╣ै рдФрд░ рдХрд░्рдо рдмिрдиा рддो рдХिрд╕ी рдХी рдЬीрд╡рди рдпाрдд्рд░ा рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ी।

рдирд╣ींрдХुрд░्рд╡рди्рдиेрд╡ेрд╣ рдХрд░्рдоाрдгि рдЬिрдЬीрд╡िрд╖ेрдд् рд╢рддं рд╕рдоाः।

рдПрд╡ं рдд्рд╡рдпि рдиाрди्рдпрдеेрддोрд╜рд╕्рддि рди рдХрд░्рдо рд▓िрдк्рдпрддे рдирд░े॥

( рдИрд╢реж реи) рдЗрд╕рдХा рднाрд╡ाрд░्рде рдпрд╣ рдХि рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕ौ рд╡рд░्рд╖ рдЬीрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдпे। рд╣े рдоाрдирд╡! рддेрд░े рд▓िрдП рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╣ी рд╡िрдзाрди рд╣ै,рдЗрд╕рд╕े рднिрди्рди рдХिрд╕ी рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдирд╣ीं рд╣ै,рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣ी рдЬीрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рдиे рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХрд░्рдо рдоें рд▓िрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा।

рдоिрдд्рд░ोंрдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рднौрддिрдХрд╡ाрдж рдХा рдкूрд░ा рдЬ्рдЮाрди рдоिрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рднौрддिрдХрд╡ाрдж рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпे рдмिрдиा рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рдХो рдЬाрдирдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै। рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпे рдмिрдиा рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा) рдХो рдЬाрдирдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै। рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд░рд╣рд╕्рдп рдЬाрдиे рдмिрдиा рдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै।

'рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा" :рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рд╕рди्рджрд░्рдн рдоें,рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे (рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди) рдпा рдкрд░рдо рд╕рдд्рдп рдХो рдЬाрдирдиे рд╕े рд╣ै। рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдоें рдЗрд╕े рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рд╕्рдеाрди рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рджूрд╕рд░ी рд╡िрдж्рдпा рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╣ै। рд╡ेрджाрди्рдд рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рдЬो рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрди рдкा рд▓ेрддे рд╣ैं рдЙрди्рд╣ें рдХैрд╡рд▓्рдп рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै,рд╡े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдкрдж рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╢ौрдирдХ рдиे рдЬрдм рдЕंрдЧिрд░рд╕ рд╕े рдкूрдЫा,- “рдХрд╕्рдоिрди्рдиु рднрдЧрд╡ो рд╡िрдЬ्рдЮाрддे рд╕рд░्рд╡рдоिрджं рд╡िрдЬ्рдЮाрддं рднрд╡рддीрддि” (рдорд╣ोрджрдп, рд╡рд╣ рдХ्рдпा рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрдд рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╕рдм рдХुрдЫ рд╡िрдЬ्рдЮाрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै? рддो рдЙрди्рд╣ोрдиे рдЙрдд्рддрд░ рджिрдпा:-“рдж्рд╡े рд╡िрдж्рдпे рд╡ेрджिрддрд╡्рдпे рдЗрддि рд╣ рд╕्рдо рдпрдж्рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрджो рд╡рджрди्рддि рдкрд░ा рдЪैрд╡ाрдкрд░ा рдЪ। рддрдд्рд░ाрдкрд░ा рдЛрдЧ्рд╡ेрджो рдпрдЬुрд░्рд╡ेрджः рд╕ाрдорд╡ेрджोрд╜рдерд░्рд╡рд╡ेрджः рд╢िрдХ्рд╖ा рдХрд▓्рдкो рд╡्рдпाрдХрд░рдгं рдиिрд░ुрдХ्рддं рдЫрди्рджो рдЬ्рдпोрддिрд╖рдоिрддि।рдЕрде рдкрд░ा рдпрдпा рддрджрдХ्рд╖рд░рдордзिрдЧ्рдо्рдпрддे॥” –(рдоुрдг्рдбрдХोрдкрдиिрд╖рдж्)(рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрдж्рдпाрдПँ рд╣ोрддीं рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрджों рдиे рдмрддाрдпा рд╣ै,рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдФрд░ рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा।рдЛрдЧ्рд╡ेрдж,рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж,рд╕ाрдорд╡ेрдж рдФрд░ рдЕрдерд░्рд╡рд╡ेрдж,рд╢िрдХ्рд╖ा,рдХрд▓्рдк,рд╡्рдпाрдХрд░рдгं,рдиिрд░ुрдХ्рддं,рдЫрди्рдж, рдЬ्рдпोрддिрд╖-рдпे рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╣ैं।рдФрд░ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╡рд╣ рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╡рд╣ “рдЕрдХ्рд╖рд░”(рдирд╖्рдЯ рди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ा) рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।)‘рдЕрд▓ौрдХिрдХ’ рдпा ‘рдкाрд░рд▓ौрдХिрдХ‘ рд╢рдм्рдж рднी рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।рдоिрдд्рд░ों рд╢्рд░ीрд╕рдж्рдЧुрд░ु рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдХृрдкा рд╕े рдХुрдЫ рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди/рдкाрда рдХрд░рдиे рдХा рд╕ौрднाрдЧ्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рдХी рджृрд╖्рдЯि рдоें рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдиिрдо्рди рд╢्рд░ेрдгी рдХा рдЬ्рдЮाрди рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ैं।рдоुрдг्рдбрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж (рез/рез/рек) рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╡िрдж्рдпा рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╣ोрддी рд╣ै।рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╣ी рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЬ्рдЮाрди рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рдм्рд░ाрд╣्рдорддрдд्рд╡ рдХा рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।“рд╕ा рдкрд░ा,рдпрджा рддрджрдХ्рд╖рд░рдордзिрдЧрдо्рдпрддे।

рдЬिрд╕рдоें рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдФрд░ рдЬाрдиा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЗрд╕рдоें рдЕрдкрдиा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै, рдм्рд░рд╣्рдо-рдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рдкрд░ा рдХा рдЕрд░्рде рд╡рд╣ рд╡िрдж्рдпा, рдЬो рдЗрд╕ рдирд╢्рд╡рд░ рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рд╕े рдкрд░े рдХा рдЬ्рдЮाрди рджे। рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╡рд╣ рд╡िрдж्рдпा рд╣ै, рдЬो рдЬाрдЧृрдд рдмुрдж्рдзि рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕ी рд╕े рдЕрдХ्рд╖рд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै (рдоुрдг्рдбрдХ. 1/1/5)।   

рднрдХ्рдд рдХे рд▓िрдП рдкрд░ाрд╡िрдж्рдпा рдФрд░ рдкрд░ाрднрдХ्рддि рджोрдиों рдПрдХ рд╣ी рд╣ै।  рдПрдХ рдмрд░्рддрди рд╕े рджूрд╕рд░े рдмрд░्рддрди рдоें рддेрд▓ рдбाрд▓рдиे рдкрд░ рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рдЕрд╡िрдЪ्рдЫिрди्рди рдзाрд░ा рдоें рдЧिрд░рддा рд╣ै рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрдм рдорди рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕рддрдд рдЪिंрддрди рдоें рд▓рдЧ рдЬाрддा рд╣ै рддो рдкрд░ाрднрдХ्рддि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдк्рд░рддि рдЕрд╡िрдЪ्рдЫिрди्рди рдЖрд╕рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рд╣ृрджрдп рдФрд░ рдорди рдХा рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрд╡िрд░рдд рдФрд░ рдиिрдд्рдп рд╕्рдеिрд░ рднाрд╡ рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рднрдЧрд╡рдд्рдк्рд░ेрдо рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै। рдоुंрдбрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै - рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрдиी рдХे рдорддाрдиुрд╕ाрд░ рдкрд░ा рдФрд░ рдЕрдкрд░ा, рдпे рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрдж्рдпाрдПं рдЬाрдирдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ैं। рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдоें рдЛрдЧ्рд╡ेрдж, рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж, рд╕ाрдорд╡ेрдж, рдЕрдерд░्рд╡рд╡ेрдж, рд╢िрдХ्рд╖ा (рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдгाрджि рдХी рд╡िрдж्рдпा), рдХрд▓्рдк (рдпрдЬ्рдЮрдкрдж्рдзрддि), рд╡्рдпाрдХрд░рдг, рдиिрд░ुрдХ्рдд (рд╡ैрджिрдХ рд╢рдм्рджों рдХी рд╡्рдпुрдд्рдкрдд्рддि рдФрд░ рдЕрд░्рде рдмрддाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╢ाрд╕्рдд्рд░), рдЫंрдж рдФрд░ рдЬ्рдпोрддिрд╖ рдЖрджि рд╣ैं рддрдеा рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд╕ рдЕрдХ्рд╖рд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕्рдкрд╖्рдЯрдд: рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рд╣ै

рджेрд╡ीрднाрдЧрд╡рдд рдоें рдкрд░ाрднрдХ्рддि рдХी рдпрд╣ рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рд╣ै рдХि-рдПрдХ рдмрд░्рддрди рд╕े рджूрд╕рд░े рдмрд░्рддрди рдоें рддेрд▓ рдбाрд▓рдиे рдкрд░ рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рдЕрд╡िрдЪ्рдЫिрди्рди рдзाрд░ा рдоें рдЧिрд░рддा рд╣ै, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрдм рдорди рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕рддрдд рдЪिंрддрди рдоें рд▓рдЧ рдЬाрддा рд╣ै рддो рдкрд░ाрднрдХ्рддि рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдк्рд░рддि рдЕрд╡िрдЪ्рдЫिрди्рди рдЖрд╕рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рд╣ृрджрдп рдФрд░ рдорди рдХा рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрд╡िрд░рдд рдФрд░ рдиिрдд्рдп рд╕्рдеिрд░ рднाрд╡ рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рднрдЧрд╡рдд्рдк्рд░ेрдо рдХा рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै। рдЕрди्рдп рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рднрдХ्рддि рдЗрд╕ рдкрд░ाрднрдХ्рддि рдЕрд░्рдеाрдд рд░ाрдЧाрдиुрдЧा рднрдХ्рддि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП рдХेрд╡рд▓ рд╕ोрдкाрди рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै।

рдЬрдм рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдЕрдкाрд░ рдЕрдиुрд░ाрдЧ рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рддो рдЙрд╕рдХा рдорди рдиिрд░ंрддрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕्рдорд░рдг рдоें рд╣ी рд▓рдЧा рд░рд╣рддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдФрд░ рдХिрд╕ी рдХा рдз्рдпाрди рд╣ी рдирд╣ीं рдЖрддा। рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдорди рдоें рдЕрди्рдп рд╡िрдЪाрд░ों рдХा рд╕्рдеाрди рддрдХ рдирд╣ीं рджेрддा рдФрд░ рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЙрд╕рдХी рдЖрдд्рдоा рдкрд╡िрдд्рд░рддा рдХे рдЕрднेрдж्рдп рдХрд╡рдЪ рд╕े рд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рд╡рд╣ рддाрдорд╕िрдХ рдПрд╡ं рднौрддिрдХ рд╕рдорд╕्рдд рдмंрдзрдиों рдХो рддोрдб़рдХрд░ рд╢ांрдд рдФрд░ рдоुрдХ्рдд рднाрд╡ рдзाрд░рдг рдХрд░ рд▓ेрддी рд╣ै। рдРрд╕ा рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рд╣ृрджрдп рдоें рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдЙрдкाрд╕рдиा рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрд╖्рдаाрди рдкрдж्рдзрддि, рдк्рд░рддिрдоा, рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рдордд-рдорддांрддрд░ рдЖрджि рдЕрдиाрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं, рдЙрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд╕े рдХोрдИ рд▓ाрдн рдирд╣ीं рд╣ोрддा।

рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдЙрдкाрд╕рдиा рдХрд░рдиा рд╕рд╣рдЬ рдирд╣ीं рд╣ै। рд╕ाрдзाрд░рдгрддрдпा рдоाрдирд╡ी рдк्рд░ेрдо рд╡рд╣ीं рд▓рд╣рд▓рд╣ाрддे рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬрд╣ां рдЙрд╕े рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рд╕े рдмрджрд▓े рдоें рдк्рд░ेрдо рдоिрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рдЬрд╣ां рдРрд╕ा рдирд╣ीं рд╣ोрддा, рд╡рд╣ां рдЙрджाрд╕ीрдирддा рдЖрдХрд░ рдЕрдкрдиा рдЕрдзिрдХाрд░ рдЬрдоा рд▓ेрддी рд╣ै। рдРрд╕े рдЙрджाрд╣рд░рдг рдмрд╣ुрдд рдХрдо рд╣ैं, рдЬрд╣ां рдмрджрд▓े рдоें рдк्рд░ेрдо рди рдоिрд▓рддे рд╣ुрдП рднी рдк्рд░ेрдо рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ोрддा рд╣ो। рдЙрджाрд╣рд░рдгाрд░्рде рд╣рдо рджीрдкрдХ рдХे рдк्рд░рддि рдкंрддрдЧे рдХे рдк्рд░ेрдо рдХो рд▓े рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдкрддंрдЧा рджीрдкрдХ рд╕े рдк्рд░ेрдо рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рдоें рдЧिрд░рдХрд░ рдЕрдкрдиे рдк्рд░ाрдг рджे рджेрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░ेрдо рдХрд░рдиा рдЙрд╕рдХा рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╣ै। рдХेрд╡рд▓ рдк्рд░ेрдо рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрдо рдХрд░рдиा рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдиिрд╕्рд╕ंрджेрд╣ рдк्рд░ेрдо рдХी рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ी рдкूрд░्рдг рдиिрд╕्рд╡ाрд░्рде рдк्рд░ेрдо рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдк्рд░ेрдо рдЬрдм рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै, рддो рд╡рд╣ीं рд╣рдоें рдкрд░ाрднрдХ्рддि рдоें рд▓े рдЬाрддा рд╣ै।

рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (Physics) рдоें рдЕрдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि (Nature) рдХा рд╡рд░्рдгрди, рдмिрди्рджु рд╡िрд╕्рдлोрдЯ рд╕िрдж्рдзांрдд (Big Bang Theory)рдХृрд╖्рдг рд╡िрд╡рд░ рд╕िрдж्рдзाрди्рдд (Black Hole Theory), рдЧुрд░ुрдд्рд╡ाрдХрд░्рд╖рдг рд╕िрдж्рдзाрди्рдд(Theory of gravity), рд╕ृрд╖्рдЯि рддрдеा рдк्рд░рд▓рдп (Creation and Destruction), рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ृрд╖्рдЯि рд╡рд░्рдгрди (Creation from Nature), рдк्рд░рдХृрддि рдХे рддीрди рдЧुрдг рд╕рдд्рдд्рд╡-рд░рдЬ-рддрдо рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि, рдХाрд▓(рд╕рдордп)-рдХрд░्рдо-рд╕्рд╡рднाрд╡ рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рдорд╣рдд्рддрдд्рд╡ (cosmic intellect), рдЕрд╣ंрдХाрд░ (cosmic ego), рдорди (cosmic mind), рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ (senses), рдкंрдЪ рддрди्рдоाрдд्рд░ा (five subtle elements), рдкाँрдЪ рдорд╣ाрднूрдд (five gross elements) рдкृрде्рд╡ी-рдЬрд▓-рдЕрдЧ्рдиि-рд╡ाрдпु- рдЖрдХाрд╢ рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि, рдк्рд░рдХृрддि рдХे рд╕рднी рддрдд्рдд्рд╡ों рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрд░ाрдЯ рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб (Universe) рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рд╡рд░्рдгрди рд╣ै॥  рднौрддिрдХрд╡ाрдж (Materialism-рдЕрд░्рдердХрд░ि рд╡िрдж्рдпा) рдХा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпे рдмिрдиा рдЕрдз्рдпाрдд्рдо (Spirituality) рдХो рдЬाрдирдиा рдЕрд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै। 

рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा рд╡िрдж्рдпाрдиां рд╡ाрдж: рдк्рд░рд╡рджрддाрдорд╣рдо्॥ (рдЧीрддा)

рд╕ा рд╡िрдж्рдпा рдкрд░рдоा рдоुрдХ्рддेрд░्рд╣ेрддुрднूрддा рд╕рдиाрддрдиी।

рд╕ंрд╕ाрд░рдмрди्рдзрд╣ेрддुрд╢्рдЪ рд╕ैрд╡ рд╕рд░्рд╡ेрд╢्рд╡рд░ेрд╢्рд╡рд░ी॥ (рджुрд░्рдЧा рд╕рдк्рддрд╢рддी)

рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдиे рд╢्рд░ीрдордж рднрдЧрд╡рдж् рдЧीрддा рдХे рджрд╢рдо рдЕрдз्рдпाрдп рд╡िрднूрддिрдпोрдЧ рдоें рд╢्рд▓ोрдХ рди .32 рдоें рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддे рд╣ैं ''рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा рд╡िрдж्рдпाрдиाрдо्'' рдЕрд░्рдеाрдд् рдоै рд╕рдорд╕्рдд рд╡िрдж्рдпाрдУं рдоें рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा (рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा -Meta Physics) рд╣ूँ॥ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХो рд╣ी ''рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा, рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рддрдеा рдкрд░ा рд╡िрдЬ्рдЮाрди'' рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै॥ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоूрд▓ рдк्рд░рдХृрддि рдПрд╡ं рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЗрд╕े ''рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा'' рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै॥

рджुрд░्рдЧा рд╕рдк्рддрд╢рддी рдХे рдк्рд░рдердо рдЕрдз्рдпाрдп рдоें рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा(Meta Physics) рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдоूрд▓ рдк्рд░рдХृрддि рднрдЧрд╡рддी рд░ाрдЬрд░ाрдЬेрд╢्рд╡рд░ी рдорд╣ाрдд्рд░िрдкुрд░рд╕ुрди्рджрд░ी рд╣ी рд╕рдиाрддрдиी рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╣ैं॥ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕рдиाрддрдиी рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рд╣ै। рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рдмрди्рдзрди рд╕े рдоुрдХ्рддि рджेрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕рдиाрддрдиी рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा рд╣ै॥ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕ंрд╕ाрд░-рдмрди्рдзрди рдФрд░ рдоोрдХ्рд╖ рдХी рд╣ेрддुрднूрддा рд╕рдиाрддрдиी рджेрд╡ी рддрдеा рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдИрд╢्рд╡рд░ों рдХी рднी рдЕрдзीрд╢्рд╡рд░ी рд╣ैं॥

рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╡िрдж्рдпा рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдЧ्рд░ंрде рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░(рд╡ेрджाрди्рдд рджрд░्рд╢рди) рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै॥ рдм्рд░рд╣्рдордоीрдоांрд╕ा(рд╡ेрджाрди्рдд рд╕ूрдд्рд░) рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдПрд╡ं рдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै॥ рд╡ेрджाрди्рдд рдоें рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдмाрд░े рдоें рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдоीрдоांрд╕ा рдХी рдЧрдпी рд╣ै рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡ेрджाрди्рдд рдХो ''рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░ рдпा рдм्рд░рд╣्рдордоीрдоांрд╕ा'' рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░ рдФрд░ рд╢्рд░ीрдордж рднрдЧрд╡рдж् рдЧीрддा рдоें рд╕рдиाрддрди рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рд╡рд░्рдгрди рд╣ै, рд╕рдиाрддрди рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рддрдеा рдоोрдХ्рд╖ (рдм्рд░рд╣्рдордиिрд░्рд╡ाрдг) рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд╕рдиाрддрди рдоाрд░्рдЧ рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै॥

рд╡ेрджाрди्рдд рд╕ाрдзрдиा (рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рдпा рдЕрд╖्рдЯांрдЧ рдпोрдЧ) рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдПрд╡рдо् рдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि рдХा рдПрдХрдд्рд╡ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдПрд╡ं рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै рддрднी рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдоें рдкूрд░्рдг рд╕िрдж्рдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै॥ рд╡ेрджाрди्рдд рджрд░्рд╢рди рдХे рдк्рд░рд╕्рдеाрдирдд्рд░рдпी рдХे рдЕрди्рддрд░्рдЧрдд рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░ рдПрд╡ं рд╢्рд░ीрдордж рднрдЧрд╡рдж् рдЧीрддा рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдорд╣рдд्рд╡ рд╣ै рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╢्рд░ीрдордж рднрдЧрд╡рдж् рдЧीрддा рдХो ''рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдпोрдЧрд╢ाрд╕्рдд्рд░'' рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЬीрд╡ рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рдХी рдПрдХрддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै, рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдм्рд░рд╣्рдорджृрд╖्рдЯि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै, рдкрд░рдо рдкुрд░ुрд╖ (рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо) (Supreme Person) рдФрд░ рдкрд░ा рдк्рд░рдХृрддि (Superior Nature) рдоें рдХोрдИ рднेрдж рдирд╣ीं рд╣ै рджोрдиों рдПрдХ рд╣ी рд╣ै, рдЕрднेрдж рд╣ैं рдРрд╕ा рд╕рдд्рдп рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै॥ рд╕ाрдзрдХ рдЧुрдгाрддीрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рд╕्рдеिрддрдк्рд░рдЬ्рдЮ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै॥

ЁЯФШ рдиंрджрд▓ाрд▓ा ! рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै।

рд╢्рд░ी рд░ाрдзे рдЧोрд╡िंрджा, рдорди рднрдЬ рд▓े рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै.... 

рдЧोрдкाрд▓ा рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै, рдиंрджрд▓ाрд▓ा ! рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै। 

рдоोрд░ рдоुрдХुрдЯ, рд╕िрд░ рдЧрд▓ рдмрдирдоाрд▓ा, рдХेрд╕рд░ рддिрд▓рдХ рд▓рдЧाрдП, рдХेрд╕рд░ рддिрд▓рдХ рд▓рдЧाрдП

рд╡ृंрджाрд╡рди рдХी рдХुंрдЬ рдЧрд▓िрди рдоें рд╕рдмрдХो рдиाрдЪ рдирдЪाрдП। 

рдЧिрд░िрдзрд░рдиाрдЧрд░ рдХрд╣рддी рдоीрд░ा, рд╕ूрд░ुрдк рд╢्рдпाрдорд▓ рднाрдпा, рд╕ूрд░ुрдк рд╢्рдпाрдорд▓ рднाрдпा

рддुрдХाрд░ाрдо рдФрд░ рдиाрдорджेрд╡ рдиे рд╡िрдЯ्рдард▓-рд╡िрдЯ्рдард▓ рдЧाрдпा। 

рддुрдХाрд░ाрдо рдФрд░ рдиाрдорджेрд╡ рдиे рд╡िрдЯ्рдард▓-рд╡िрдЯ्рдард▓ рдЧाрдпा। ... 

рд╢्рд░ी рд░ाрдзे рдЧोрд╡िंрджा, рдорди рднрдЬ рд▓े рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै.... 

рдЧोрдкाрд▓ा рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै, рдиंрджрд▓ाрд▓ा рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै। 

рдирд░рд╕िंрд╣ рдиे рдХрд░рддाрд▓ рдмрдЬा рдХे рд╕ाँрд╡рд░िрдпा рдХो рд░िрдЭाрдпा, рд╕ाँрд╡рд░िрдпा рдХो рд░िрдЭाрдпा,

рд╢рдмрд░ी рдиे рдЕрдкрдиे рд╣ाрдеों рд╕े рдк्рд░рднु рдХो рдмेрд░ рдЦिрд▓ाрдпा। 

рд╢्рд░ी рд░ाрдзे рдЧोрд╡िंрджा, рдорди рднрдЬ рд▓े рд╣рд░ि рдХा рдк्рдпाрд░ा рдиाрдо рд╣ै.... 

рд░ाрдзा рд╢рдХ्рддि рдмिрдиा рдиा рдХोрдИ рд╢्рдпाрдорд▓ рджрд░्рд╢рди рдкाрдП, рд╢्рдпाрдорд▓ рджрд░्рд╢рди рдкाрдП

рдЖрд░ाрдзрдирдХрд░ рд░ाрдзे-рд░ाрдзे рдХाрди्рд╣ा рднाрдЧे рдЖрдПँ। 

рд╡ृрди्рджाрд╡рди рдХे рдПрдХ рд╕ंрдд рдХी рдХрдеा рд╣ै।  рд╡े рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХी рдЖрд░ाрдзрдиा рдХрд░рддे рдеे। рдХिрди्рддु рдЙрди्рд╣ें рд▓рдЧा рдХि  рдиिрд╖्рдХ्рд░рдп рдм्рд░рд╣्рдо  рдХा рд╕рддрдд рдз्рдпाрди рдХрд░рдиा, рдпा рдиिрд░्рдЧुрдг -рдиिрд░ाрдХाрд░ рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдкрд░рдоाрдд्рдоा  рдкрд░ рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиा рдЕрдд्рдпрди्рдд рдХрдаिрди рд╣ै।  рдкрд░рди्рддु рд▓ीрд▓ा рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рд╕рддрдд рдз्рдпाрди рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो (рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдХो рдпा рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬो рдЦुрдж рдХो M/F рд╢рд░ीрд░ рд╕рдордЭрдХрд░ рдХाрдоिрдиी -рдХांрдЪрди рдФрд░ рдоिрде्рдпा рдиाрдордпрд╢ рдоें рдЕрд╣ं рдХी рдЖрд╕рдХ्рддि рдХो)  рднूрд▓рдиे рдХी рдПрдХ рдпुрдХ्рддि рдХी।  рдорди рдХो рд╕рддрдд рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХा рд╕्рдорд░рдг рд░рд╣े, рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдорд╣ाрдд्рдоा рдиे рдк्рд░рднु рдХे рд╕ाрде рдРрд╕ा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЬोрдб़ा рдХि " рдоै рдирди्рдж рд╣ूँ, рдмाрд▓ рдХृрд╖्рдг рд▓ाрд▓ рдоेрд░े рдмाрд▓рдХ рд╣ै। " рд╡े рдорд╣ाрдд्рдоा (рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖) рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рдоाँ рдХाрд▓ी рдпा рдХृрд╖्рдг рдЕрд╡рддाрд░)  рдХे рд╕ाрде рдкुрдд्рд░ рдХा рд╕рдо्рдмрди्рдз рдЬोрдб़ рдХрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рднूрд▓ рдЧрдпे।  рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рд╕ाрде рддрди्рдордп рд╣ो рдЧрдпे, рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХो рдкुрдд्рд░ рдоाрдирдХрд░ рд▓ाрдб рд▓рдб़ाрдиे рд▓рдЧे। рд╡े рд▓ाрд▓ा рдХो рд▓ाрдб рд▓рдб़ाрддे, рдпрдоुрдиा рдЬी рд╕्рдиाрди рдХрд░рдиे рдЬाрддे рддो рд▓ाрд▓ा рдХो рд╕ाрде рд▓ेрдХрд░ рдЬाрддे। рднोрдЬрди рдХрд░рдиे рдмैрдарддे рддो рдордеुрд░ा рдХे рд▓ाрд▓ा рдХो (рдпा  рдЕрдпोрдз्рдпा рдХे рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд▓рд▓ा рдХो ? рдпा рдХाрдоाрд░рдкुрдХुрд░ рдХे 'рдЧрджाрдпी' рдХो ) рд╕ाрде рд▓ेрдХрд░ рдмैрдарддे। рдРрд╕ी рднाрд╡рдиा рдХрд░рддे рдХि рдХрди्рд╣ैрдпा рдоेрд░ी рдЧोрдж рдоें рдмैрдаा рд╣ै। рдХрди्рд╣ैрдпा рдоेрд░े рджाрдв़ी рдЦींрдЪ рд░рд╣ा рд╣ै। рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХो рдкुрдд्рд░ рдоाрдирдХрд░ рдЖрдирдж рдХрд░рддे। рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХे рдЙрдкрд░ рдЗрдирдХा рд╡ाрдд्рд╕рд▓्рдп рднाрд╡ рдеा।

ЁЯФШMental service : рдорд╣ाрдд्рдоा (рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖-рдк्рд░рдмрд▓ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рд╕рдо्рдкрди्рди-рдмुрдж्рдз рдпा рдИрд╕ा рдЬैрд╕े рдиेрддा) рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХी рдоाрдирд╕िрдХ рд╕ेрд╡ा рдХрд░рддे рдеे। рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рджिрд╡рд╕ рдорди рдХो рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рд▓ीрд▓ा рдоें рддрди्рдордп рд░рдЦрддे, рдЬिрд╕рд╕े рдорди рдХो рд╕ंрд╕ाрд░ рдХा рдЪिंрддрди рдХрд░рдиे рдХा рдЕрд╡рд╕рд░ рд╣ी рди рдоिрд▓े। рдорд╣ाрдд्рдоा рдРрд╕ी рднाрд╡рдиा рдХрд░рддे рдХि рдХрди्рд╣ैрдпा рдоुрдЭрд╕े рдХेрд▓ा рдоांрдЧ рд░рд╣ा рд╣ै। 'рдмाрдмा! рдоुрдЭे рдХेрд▓ा рджो', рдРрд╕ा рдХрд╣ рд░рд╣ा рд╣ै। рдорд╣ाрдд्рдоा рдорди рд╕े рд╣ी рдХрди्рд╣ैрдпा рдХो рдХेрд▓ा рджेрддे।  рдорд╣ाрдд्рдоा рд╕рдорд╕्рдд рджिрд╡рд╕ рд▓ाрд▓ा рдХी рдоाрдирд╕िрдХ рд╕ेрд╡ा рдХрд░рддे рдФрд░ рдорди рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рдХो рд╕рднी рд╡рд╕्рддुрдП рджेрддे। 

[рд╡िрд╖्рдгु рдкुрд░ाрдг рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ - рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рджрд╕ рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ैं : рдордд्рд╕्рдп,рдХूрд░्рдо, рд╡рд░ाрд╣, рдирд░рд╕िंрд╣, рд╡ाрдорди, рдкрд░рд╢ुрд░ाрдо, рд░ाрдо,рдХृрд╖्рдг, рдЧौрддрдо рдмुुрдж्рдз, рдФрд░ рдХрд▓्рдХि। рдкрд╣рд▓े рддीрди рдЕрд╡рддाрд░, рдЕрд░्рдеाрдд् рдордд्рд╕्рдп, рдХूрд░्рдо рдФрд░ рд╡рд░ाрд╣ рдк्рд░рдердо рдорд╣ाрдпुрдЧ рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдд्рдп рдпुрдЧ рдпा рдХृрдд рдпुрдЧ рдоें рдЕрд╡рддीрд░्рдг рд╣ुрдП। рдирд░рд╕िंрд╣, рд╡ाрдорди, рдкрд░рд╢ुрд░ाрдо рдФрд░ рд░ाрдо рджूрд╕рд░े рдЕрд░्рдеाрдд् рдд्рд░ेрддाрдпुрдЧ рдоें рдЕрд╡рддрд░िрдд рд╣ुрдП। рдХृрд╖्рдг рдФрд░ рдмрд▓рд░ाрдо рдж्рд╡ाрдкрд░ рдпुрдЧ рдоें рдЕрд╡рддрд░िрдд рд╣ुрдП। рдЗрд╕ рд╕рдордп рдЪрд▓ рд░рд╣ा рдпुрдЧ рдХрд▓िрдпुрдЧ рд╣ै рдФрд░ рднाрдЧрд╡рдд рдкुрд░ाрдг рдХी рднрд╡िрд╖्рдпрд╡ाрдгी рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЗрд╕ рдпुрдЧ рдХे рдЕंрдд рдоें рдХрд▓्рдХि рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕рд╕े рдЕрди्рдпाрдп рдФрд░ рдЕрдиाрдЪाрд░ рдХा рдЕंрдд рд╣ोрдЧा рддрдеा рди्рдпाрдп рдХा рд╢ाрд╕рди рд╣ोрдЧा рдЬिрд╕рд╕े рд╕рдд्рдп рдпुрдЧ рдХी рдлिрд░ рд╕े рд╕्рдеाрдкрдиा рд╣ोрдЧी।

 ЁЯФШЁЯХКЁЯП╣рдХрд░्рдо рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рднाрдЧ्рдп рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं।

 реР рдирдоः рд╢िрд╡ाрдп

рд╕рдордп рдХा рдЗрдХрддाрд░ा рдЬрдм рдмोрд▓े, рдЬрд▓, рдерд▓, рдирдн рдоैं рдордзुрд░рд╕ рдШोрд▓े,реР рдирдоः рд╢िрд╡ाрдп .......

рдЬрдЧ рдХे рджुःрдЦ рд╕ंрддाрдк рд░े рдордирд╡ा, рдЬрдм рддुрдЭрдХो рддрдбрдкाрдпे, (2)

рдоोрд╣ рдоाрдпा рдХे рдЬूрдаे рдмंрдзрди, рдЬрдм рддुрдЭрдХो рднрд░рдоाрдпे

рдЬрдкрдиा рдоुрдЦрд╕े рд╣ोрд▓े рд╣ोрд▓े ..........реР рдирдоः рд╢िрд╡ाрдп .......

рдЬрдк рддрдк рдоें рд╣ी рд╕рдЪ्рдЪा рд╕ुрдЦ рд╣ै, рдХ्рдпा рд▓ेрдиा рдЫрд▓ рдмрд▓ рд╕े,

рдкрддिрдд рдкाрд╡рди рдиाрдо рд╣ै рдЙрд╕рдХा,

рдЙрд╕рдХे рдиाрдо рдХे рдЬрд▓ рд╕े, рдЬीрд╡рди рдХी рдЪрджрд░िрдпा рдзोрд▓े, ..............реР рдирдоः рд╢िрд╡ाрдп .......

рдХрд░्рдо рд╣ी рд╕рдЪ्рдЪा рдЬ्рдЮाрди рдпोрдЧ рд╣ै, рдХрд░्рдо рд╣ी рдХрд░ рдЬीрд╡рди рдоैं,

рдХрд░рд▓े рдХрд░्рдо рдХी рдЙрдд्рддрдо рдЦेрддी, рджुрдиिрдпा рдХे рдЙрдкрд╡рди рдоैं,

рджрдпा рдзрд░рдо рдХा рдмीрдЬ рддू рдмोрд▓े .................реР рдирдоः рд╢िрд╡ाрдп .......

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж рдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╣ै рдХि ‘рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦो рдирд╣ीं рддो рд╡े рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдХрд░्рдо рдмрди рдЬाрдПंрдЧे рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХрд░्рдоो рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦो рдирд╣ीं рддो рд╡े рддुрдо्рд╣ाрд░ा рднाрдЧ्рдп рдмрди рдЬाрдПंрдЧे।’ рдХрд░्рдо рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рднाрдЧ्рдп рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं।

‘рддुрд▓рд╕ी’ рдХाрдпा рдЦेрдд рд╣ै, рдордирд╕ा рднрдпौ рдХिрд╕ाрди। 

рдкाрдк-рдкुрди्рдп рджोрдЙ рдмीрдЬ рд╣ैं, рдмुрд╡ै рд╕ो рд▓ुрдиै рдиिрджाрди॥ 

рднाрд╡ाрд░्рде:-  рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╢рд░ीрд░ рдоाрдиो рдЦेрдд рд╣ै, рдорди рдоाрдиो рдХिрд╕ाрди рд╣ै। рдЬिрд╕рдоें рдпрд╣ рдХिрд╕ाрди рдкाрдк рдФрд░ рдкुрдг्рдп рд░ूрдкी рджो рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдмीрдЬों рдХो рдмोрддा рд╣ै। рдЬैрд╕े рдмीрдЬ рдмोрдПрдЧा рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЗрд╕े рдЕंрдд рдоें рдлрд▓ рдХाрдЯрдиे рдХो рдоिрд▓ेंрдЧे। рднाрд╡ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдпрджि рдордиुрд╖्рдп рд╢ुрдн рдХрд░्рдо рдХрд░ेрдЧा рддो рдЙрд╕े рд╢ुрдн рдлрд▓ рдоिрд▓ेंрдЧे рдФрд░ рдпрджि рдкाрдк рдХрд░्рдо рдХрд░ेрдЧा рддो рдЙрд╕рдХा рдлрд▓ рднी рдмुрд░ा рд╣ी рдоिрд▓ेрдЧा।

‘рддुрд▓рд╕ी’ рд╕ाрдеी рд╡िрдкрддि рдХे, рд╡िрдж्рдпा, рд╡िрдирдп, рд╡िрд╡ेрдХ। 

рд╕ाрд╣рд╕, рд╕ुрдХृрдд, рд╕ुрд╕рдд्рдп-рд╡्рд░рдд, рд░ाрдо-рднрд░ोрд╕ो рдПрдХ॥ 

рднाрд╡ाрд░्рде:-  рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╡िрдж्рдпा, рд╡िрдирдп, рдЬ्рдЮाрди, рдЙрдд्рд╕ाрд╣, рдкुрдг्рдп рдФрд░ рд╕рдд्рдп рднाрд╖рдг рдЖрджि рд╡िрдкрдд्рддि рдоें рд╕ाрде рджेрдиे рд╡ाрд▓े рдЧुрдг рдПрдХ рднрдЧрд╡ाрди् рд░ाрдо рдХे рднрд░ोрд╕े рд╕े рд╣ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं।

 рддुрд▓рд╕ी рднрд░ोрд╕े рд░ाрдо рдХे, рдиिрд░्рднрдп рд╣ो рдХे рд╕ोрдП। 

рдЕрдирд╣ोрдиी рд╣ोрдиी рдирд╣ी, рд╣ोрдиी рд╣ो рд╕ो рд╣ोрдП।

рдЗрд╕ рджोрд╣े рдоें рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рднрдЧрд╡ाрди рдкрд░ рднрд░ोрд╕ा рдХрд░ें рдФрд░ рднрдпрдоुрдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рд╢ांрддि рд╕े рд╕ोрдПं। рдХुрдЫ рднी рдЕрдиाрд╡рд╢्рдпрдХ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рдФрд░ рдЕрдЧрд░ рдХुрдЫ рдЕрдиिрд╖्рдЯ рдШрдЯрдиा рд╣ोрдиी рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╣ोрдХрд░ рд╣ी рд░рд╣рддी рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдП рдмेрдХाрд░ рдХी рдЪिंрддा рдФрд░ рдЙрд▓рдЭрди рдХो рдЕрдкрдиे рдорди рдоें рдкैрджा рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП।

рдЖрд╡рдд рд╣िрдп рд╣рд░рд╖ै рдирд╣ीं, рдиैрдирди рдирд╣ीं рд╕рдиेрд╣। 

‘рддुрд▓рд╕ी’ рддрд╣ाँ рди рдЬाрдЗрдП, рдХंрдЪрди рдмрд░рд╕े рдоेрд╣॥ 

рд╣рдоाрд░े рджेрд╢ рдоें рдЕрддिрдеि рджेрд╡ो рднрд╡ рдХी рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдеी । рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЬी рдХा рдпрд╣ рджोрд╣ा рдЖрдЬ рдХे рдпुрдЧ рдоें рдкूрд░ा рдЙрддрд░рддा рд╣ै। рдХोрдИ рдЕрдирдЬाрди рддो рджूрд░ рдЕрдкрдиा рд╕ुрдкрд░िрдЪिрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдШрд░ рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै рддो рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХे рдоाрдеे рдкрд░ рд╕िрдХрди рдкрдб़ рдЬाрддी рд╣ै। рдЙрди्рд╣ीं рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рд▓िрдЦा рдЧрдпा рд╣ै। рдЧोрд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдХिрд╕ी рдЖрдЧंрддुрдХ рдХो рджेрдЦрдХрд░ рдЬрд╣ां рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рдЙрдирдХे рдЖंрдЦों рд╕े рд╕्рдиेрд╣ рдХी рд╡рд░्рд╖ा рдирд╣ीं рд╣ोрддी, рд╡рд╣ां рдХрднी рдирд╣ीं рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рднрд▓े рд╣ी рдЙрдирдХे рдШрд░ рдоें рд╕ोрдиे рдХी рд╡рд░्рд╖ा рдХ्рдпों рди рд╣ो?

рдоुрдЦिрдпा (Leader,рдиेрддा) рдоुрдЦु рд╕ो рдЪाрд╣िрдР рдЦाрди рдкाрди рдХрд╣ुँ рдПрдХ।  

рдкाрд▓рдЗ рдкोрд╖рдЗ рд╕рдХрд▓ рдЕंрдЧ рддुрд▓рд╕ी рд╕рд╣िрдд рдмिрдмेрдХ।। 

рдЕрд░्рде: рддुрд▓рд╕ीрджाрд╕ рдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдоुрдЦिрдпा рдоुрдЦ рдХे рд╕рдоाрди рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП рдЬो рдЦाрдиे-рдкीрдиे рдХो рддो рдЕрдХेрд▓ा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд╡िрд╡ेрдХрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕рдм рдЕंрдЧों рдХा рдкाрд▓рди-рдкोрд╖рдг рдХрд░рддा рд╣ै।  

рддुрд▓рд╕ी рдЬрдм рдкैрджा рд╣ुрдП, рдЬрдЧ рд╣ँрд╕े рддुрдо рд░ोрдпे। 

рдРрд╕ी рдХрд░рдиी рдХрд░ рдЪрд▓ो, рддुрдо рд╣ँрд╕ो рдЬрдЧ рд░ोрдпे।।  

рд╕ाрднाрд░ @@@https://leverageedu.com/blog/hi/tulsidas-poems-in-hindi/ 

ЁЯФШ>>>'рдд्рд░рдп рджुрд░्рд▓рднं' рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рди рдХी рд╕ाрд░्рдердХрддा рдХ्рдпा рд╣ै ? рдЬीрд╡рди рдХो рд╕ाрд░्рдердХ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЬाрдирдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рдХि рдЬीрд╡рди рдХ्рдпा рд╣ै ? рд╕्рд╡рдпं рдХो рдкрд╣рдЪाрдирдиा рдФрд░ рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдЬीрд╡рди рдХी рд╕ाрд░्рдердХрддा рд╣ै। рдЬрдм рд╣рдо рдЕрдкрдиे рднीрддрд░ рдЭांрдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХрд░рддे рд╣ैं рддो рд╣рдоाрд░ी рд╕्рдеिрддि рдмрд╣ुрдд рднिрди्рди рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдмреЬा рджूрд╕рд░ा рдХाрд░्рдп рдХ्рдпा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬीрд╡рди рдХो рд╣ी рд╕рдордЭ рд▓े। рдпрд╣ рд╕рдордЭ рдоें рдЖрдиे рдХे рдмाрдж рдЕрд╡рд╢्рдп рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рд╕ाрд░्рдердХрддा рдХी рдУрд░ рдмреЭेрдЧा। рдХрдо-рд╕े-рдХрдо рдЙрд╕ рдУрд░ рдмреЭрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиाрдПं рддो рдмрдиेрдЧी। рдЗрди рд╕ंрднाрд╡рдиाрдУं рдХा рдЕрдкрдиा рдорд╣рдд्рд╡ рд╣ोрддा рд╣ै।   рдЕрди्рддрд╕् рдоें рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдЬрди्рдо рдХे рдмाрдж рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬрдм рдЗрд╕ рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕рдХे рдЬ्рдЮाрдирдЪрдХ्рд╖ु рдЦुрд▓рдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рдЕंрдзेрд░े рдХे, рдЕрдЬ्рдЮाрдирддा рдХे, рдн्рд░рдо рдХे рдмाрджрд▓ рдЫंрдЯ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЙрдЬाрд╕ рд╣рдоाрд░े рднीрддрд░ рдПрдХ рд╕ुрдЦ-рд╢ांрддि рдФрд░ рдЖрдирди्рдж рднрд░ рджेрддा рд╣ै।

 рд╣рдоाрд░ा рдЬीрд╡рди рд╣рдоाрд░ा рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рддो рд╣ै рд╣ी, рд╕рдоाрдЬ рдоें рднी рдЙрд╕рдХी рдХुрдЫ рдЬрдЧрд╣ рд╣ै рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХो рд╣рдоाрд░ा рдЬीрд╡рди рднी рдХुрдЫ рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддा рд╣ैं рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рдоें рд╣рдоाрд░ा рдЪрд░िрдд्рд░ рднी рд╕рдоाрд╣िрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдаीрдХ рдЙрд╕ рддрд░рд╣ рд╕े рд╣ै рдЬैрд╕े рд╣рдо рд╕рднी рдХी рдЕрдЪ्рдЫाрдЗрдпां рд╕рдоाрдЬ рдХी рдЕрдЪ्рдЫाрдЗрдпां рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рдмुрд░ाрдЗрдпां рд╕рдоाрдЬ рдХी рднी рдмुрд░ाрдЗрдпां рд╣ैं। рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдо рд╕рднी рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рд╣ैं। рд╣рдоाрд░ी рд╣рд░ рдЕрдЪ्рдЫी рдФрд░ рд╣рд░ рдмुрд░ी рдмाрдд рдХा рд╕рдоाрдЬ рдкрд░ рдЕрдЪ्рдЫा рдФрд░ рдмुрд░ा рдЕрд╕рд░ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рд╕्рддрд░ рдХी рд╢ुрдЪिрддा рдФрд░ рд╕рд░्рд╡-рдХрд▓्рдпाрдг рдХी рднाрд╡рдиा рдкрд░ рдЬोрд░ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।

ЁЯФШ"рдк्рд░ाрдг рдЬाрдП рдкрд░ рд╡рдЪрди рди рдЬाрдП" рдЗрд╕ рдХрдерди рдХा рдЙрдж्рдЧрдо рдХрдм рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдХिрд╕рдиे рдХिрдпा?

рд╢्рд░ीрд░ाрдордЪрд░िрддрдоाрдирд╕ рдХे рдЕрдпोрдз्рдпाрдХांрдб рдоें рдЗрд╕ рдЪौрдкाрдИ рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ुрдЖ рд╣ै, рджрд╢рд░рде рдЬी рдХैрдХेрдпी рд╕े рдпрд╣ рдмाрдд рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं-

рдЭूрдаेрд╣ुँ рд╣рдорд╣ि рджोрд╖ु рдЬрдиि рджेрд╣ू। рджुрдЗ рдХै рдЪाрд░ि рдоाрдЧि рдордХु рд▓ेрд╣ू॥

рд░рдШुрдХुрд▓ рд░ीрддि рд╕рджा рдЪрд▓ि рдЖрдИ। рдк्рд░ाрди рдЬाрд╣ुँ рдкрд░ु рдмрдЪрдиु рди рдЬाрдИ।। 

рднाрд╡ाрд░्рде:-рдоुрдЭे рдЭूрда-рдоूрда рджोрд╖ рдордд рджो। рдЪाрд╣े рджो рдХे рдмрджрд▓े рдЪाрд░ рдоाँрдЧ рд▓ो। рд░рдШुрдХुрд▓ рдоें рд╕рджा рд╕े рдпрд╣ рд░ीрддि рдЪрд▓ी рдЖрдИ рд╣ै рдХि рдк्рд░ाрдг рднрд▓े рд╣ी рдЪрд▓े рдЬाрдПँ, рдкрд░ рд╡рдЪрди рдирд╣ीं рдЬाрддा॥

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ... 

'рдирд░' рддрди рд░ाрдо рд╣ैं, рдиाрд░ी рд╕ीрддा, рд╕рдордЭो рд░े, 

рдирд░-рдиाрд░ी рдирд░ рддрди рд░ाрдо рд╣ैं, рдиाрд░ी рд╕ीрддा, рд╕рдордЭो рд░े, рдирд░-рдиाрд░ी। 

рдзрд░्рдо-рдХрд░्рдо рдХी рдорд░्рдпाрджा рдоें рдЬीрд╡рди рд╕рдлрд▓ рдмрдиाрдУ -

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ...

рдоंрдЧрд▓ рд╣ो рдЖрджрд░्рд╢ рдЬीрд╡рди рдХा рдЬीрд╡рди рд╣ो рд╕ुрдЦрдХाрд░ी। 

рдоाрдд -рдкिрддा, рдЧुрд░ु рдн्рд░ाрдд рд╕े рдк्рд░ेрдо рдХी рд╕ोрдИ рдк्рд░ीрддि рдЬрдЧाрдУ।

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ...

рд▓ोрдХ рдФрд░ рдкрд░рд▓ोрдХ рд╕ुрдзाрд░ो рд░ाрдо рдХी рд╢рд░рдг рдоें рдЖрдХрд░। 

рдЖрдпे рдЬрдЧ рдоें, рдЬाрдУ рдЬрдЧрд╕े 'рд░ाрдо' рдХा рдЪрд░िрдд рд╕ंрдЬोрдХрд░। 

рд░ाрдордЪрд░िрдд рдХी рдмрдирдХрд░ рд╢ोрднा, рдорд╣рдХो рдФрд░ рдорд╣рдХाрдУ।  

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ...

рд░ाрдЬा рд╣ोрдХрд░ рд░ंрдХ рд░рд╣े рдЬो , рдмрдиे рдЬрдЧрдд рд╣िрддрдХाрд░ी। 

рд░ाрдЬा рд╣ोрдХрд░ рд░ंрдХ рд░рд╣े рдЬो , рдмрдиे рдЬрдЧрдд рд╣िрддрдХाрд░ी। 

рдПрдХ рдирдЬрд░ рд╕े рд╕рдмрдХो рджेрдЦे , рдмрдирдХे рд░ाрдо рдкुрдЬाрд░ी।। 

рдЕрди्рдпाрдпी рдХो рджрдг्рдбिрдд рдХрд░рдХे , рд╕рдмрдХो рди्рдпाрдп рджिрд▓рд╡ाрдУ।

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ...

 'рдирд░' рддрди рд░ाрдо рд╣ैं, рдиाрд░ी рд╕ीрддा, рд╕рдордЭो рд░े, рдирд░-рдиाрд░ी рдирд░्рддрди рд░ाрдо рд╣ैं, рдиाрд░ी рд╕ीрддा, рд╕рдордЭो рд░े, рдирд░-рдиाрд░ी। 

рдзрд░्рдо-рдХрд░्рдо рдХी рдорд░्рдпाрджा рдоें рдЬीрд╡рди рд╕рдлрд▓ рдмрдиाрдУ -

рддुрд▓рд╕ी рдХी рд░ाрдоाрдпрдг рдмोрд▓े, "рд░ाрдордЪрд░िрдд рдЕрдкрдиाрдУ" ...

ЁЯФШрдордиुрд╖्рдп рдФрд░ рджैрдд्рдпрд░ाрдЬ рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдоें рд╡िрд╡ेрдХ : рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдХा рд╢ाрдм्рджिрдХ рдЕрд░्рде рд╣ै "рд╕ोрдиे рдХे рдмाрд▓" (рдХрдирдХ-рдХрд╢िрдкु рдпा рд╣िрд░рдг्рдп "рд╕ोрдиा" рдХрд╢ीрдкु "рдмाрд▓"), рдФрд░ рдЕрдХ्рд╕рд░ рдЗрд╕рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдРрд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рдЪिрдд्рд░рдг рдХे рд░ूрдк рдоें рдХी рдЬाрддी рд╣ै рдЬो рдзрди рдФрд░ рдХाрдоुрдХ рд╕ुрдЦों рдХा (-рдХाрдоिрдиी -рдХांрдЪрди рдХा wealth and sensual pleasures) рд╢ौрдХीрди рд╣ै। рд╡िрд╖्рдгु рдкुрд░ाрдг  рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ , рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдж्рд╡ाрд░рдкाрд▓ рдЬрдп рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рд╣ैं, рдЬो рдЪाрд░ рдХुрдоाрд░ों рдХे рд╢्рд░ाрдк рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдкैрджा рд╣ुрдП рдеे । рд╕рдд्рдп рдпुрдЧ рдХे рдЕрди्рдд рдоें , рд╣िрд░рдг्рдп рдХрд╢िрдкु рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ - рдЬिрди्рд╣ें рдПрдХ рд╕ाрде рд╣िрд░рдг्рдп рдХрд╣ा рдЬाрддा рдеा - рджिрддि ( рджрдХ्рд╖ рдХी рдПрдХ рдмेрдЯी ) рдФрд░ рдЛрд╖ि рдХрд╢्рдпрдк рд╕े рдкैрджा рд╣ुрдП рдеे । 

рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдиे рдХрдаिрди рддрдкрд╕्рдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдм्рд░рд╣्рдоा рдХो рдк्рд░рд╕рди्рди рдХрд░рдХे рдпрд╣ рд╡рд░рджाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓िрдпा рдХि рди рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рдордиुрд╖्рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдоाрд░ा рдЬा рд╕рдХेрдЧा рди рдкрд╢ु рдж्рд╡ाрд░ा, рди рджिрди рдоें рдоाрд░ा рдЬा рд╕рдХेрдЧा рди рд░ाрдд рдоें, рди рдШрд░ рдХे рдЕंрджрд░ рди рдмाрд╣рд░, рди рдХिрд╕ी рдЕрд╕्рдд्рд░ рдХे рдк्рд░рд╣ाрд░ рд╕े рдФрд░ рди рдХिрд╕ी рд╢рд╕्рдд्рд░ рдХे рдк्рд░рд╣ाрд░ рд╕े рдЙрд╕рдХ рдк्рд░ाрдгों рдХो рдХोрдИ рдбрд░ рд░рд╣ेрдЧा। рдЗрд╕ рд╡рд░рджाрди рдиे рдЙрд╕े рдЕрд╣ंрдХाрд░ी рдмрдиा рджिрдпा рдФрд░ рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдХो рдЕрдорд░ рд╕рдордЭрдиे рд▓рдЧा। рдЙрд╕рдиे рдЗंрдж्рд░ рдХा рд░ाрдЬ्рдп рдЫीрди рд▓िрдпा рдФрд░ рддीрдиों рд▓ोрдХों рдХो рдк्рд░рддाрдб़िрдд рдХрд░рдиे рд▓рдЧा। рд╡рд╣ рдЪाрд╣рддा рдеा рдХि рд╕рдм рд▓ोрдЧ рдЙрд╕े рд╣ी рднрдЧрд╡ाрди рдоाрдиें рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рдкूрдЬा рдХрд░ें। рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиे рд░ाрдЬ्рдп рдоें рд╡िрд╖्рдгु рдХी рдкूрдЬा рдХो рд╡рд░्рдЬिрдд рдХрд░ рджिрдпा। 

 рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдХा рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рдкुрдд्рд░ рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж, рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХा рдЙрдкाрд╕рдХ рдеा рдФрд░ рдпाрддрдиा рдПрд╡ं рдк्рд░рддाрдб़рдиा рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рд╡рд╣ рд╡िрд╖्рдгु рдХी рдкूрдЬा рдХрд░рддा рд░рд╣ा। рдХ्рд░ोрдзिрдд рд╣ोрдХрд░ рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдиे рдЕрдкрдиी рдмрд╣рди рд╣ोрд▓िрдХा рд╕े рдХрд╣ा рдХि рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдЧोрдж рдоें рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдХो рд▓ेрдХрд░ рдк्рд░рдЬ्рдЬ्рд╡рд▓िрдд рдЕрдЧ्рдиि рдоें рдЪрд▓ी рдЬाрдп рдХ्рдпोंрдХि рд╣ोрд▓िрдХा рдХे рдкाрд╕ рдПрдХ рдЪाрджрд░ рдеा рдЬिрд╕े рд╡рд░рджाрди рдеा рдХि рд╡рд╣ рдЕрдЧ्рдиि рдоें рдирд╣ीं рдЬрд▓ेрдЧा। рдЬрдм рд╣ोрд▓िрдХा рдиे рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдХो рд▓ेрдХрд░ рдЕрдЧ्рдиि рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा рддो рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдХा рдмाрд▓ рднी рдмाँрдХा рди рд╣ुрдЖ рдкрд░ рд╣ोрд▓िрдХा рдЬрд▓рдХрд░ рд░ाрдЦ рд╣ो рдЧрдИ। 

рдЕंрддिрдо рдк्рд░рдпाрд╕ рдоें рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдиे рд▓ोрд╣े рдХे рдПрдХ рдЦंрднे рдХो рдЧрд░्рдо рдХрд░ рд▓ाрд▓ рдХрд░ рджिрдпा рддрдеा рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдХो рдЙрд╕े рдЧрд▓े рд▓рдЧाрдиे рдХो рдХрд╣ा। рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдк्рд░рд╣्рд▓ाрдж рдХो рдЙрдмाрд░рдиे рдЖрдП। рд╡े рдЦंрднे рд╕े рдирд░рд╕िंрд╣ рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ुрдП рддрдеा рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдХो рдорд╣рд▓ рдХे рдк्рд░рд╡ेрд╢рдж्рд╡ाрд░ рдХी рдЪौрдЦрдЯ рдкрд░, рдЬो рди рдШрд░ рдХा рдмाрд╣рд░ рдеा рди рднीрддрд░, рдЧोрдзूрд▓ि рдмेрд▓ा рдоें, рдЬрдм рди рджिрди рдеा рди рд░ाрдд, рдЖрдзा рдордиुрд╖्рдп, рдЖрдзा рдкрд╢ु рдЬो рди рдирд░ рдеा рди рдкрд╢ु рдРрд╕े рдирд░рд╕िंрд╣ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиे рд▓ंрдмे рддेрдЬ़ рдиाрдЦूрдиों рд╕े рдЬो рди рдЕрд╕्рдд्рд░ рдеे рди рд╢рд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рдЙрд╕рдХा рдкेрдЯ рдЪीрд░ рдХрд░ рдЙрд╕े рдоाрд░ рдбाрд▓ा।  рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдиेрдХ рд╡рд░рджाрдиों рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЕрдкрдиे рджुрд╖्рдХрд░्рдоों рдХे рдХाрд░рдг рд╣िрд░рдг्рдп- рдХрд╢िрдкु рднрдпाрдирдХ рдЕंрдд рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ

ЁЯФШрд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ рдХा рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг рдЧрдорди> рдЬрдп-рд╡िрдЬрдп рдХे рдкूрд░्рд╡ рдЬрди्рдо рдХी рдХрдеा। (Transmigration of Hiranyakashipu and Hiranyaksha) : 

рдРрд╕ा рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ рдЕрдкрдиे рдкूрд░्рд╡рдЬрди्рдо рдоें рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдж्рд╡ाрд░рдкाрд▓ рджो рднाрдИ рдеे рдФрд░ рдЙрдирдХे рдиाрдо рдеे рдЬрдп рдФрд░ рд╡िрдЬрдп । рдПрдХ рдмाрд░ рдм्рд░рд╣्рдоा рдЬी рдХे рдоाрдирд╕ рдкुрдд्рд░ рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдк्рд░рдердо рдЕрд╡рддाрд░ рдЪाрд░ рдХुрдоाрд░ -[рд╕рдирдХाрджि рдЛрд╖ि (рд╕рдирдХाрджि = рд╕рдирдХ + рдЖрджि) рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рдЪाрд░ рдкुрдд्рд░ों рд╕рдирдХ, рд╕рдирди्рджрди, рд╕рдиाрддрди рд╡ рд╕рдирдд्рдХुрдоाрд░] рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдиे рдмैрдХुрдг्рда рдЖрдП। рдЬрдп рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдиे рдЙрди्рд╣ें рд░ोрдХ рджिрдпा рдЬिрд╕рд╕े рдХ्рд░ोрдзिрдд рд╣ोрдХрд░ рдЪाрд░ рдХुрдоाрд░ों рдиे рдЙрди्рд╣ें рд╢्рд░ाрдк рджिрдпा рдХि "рд╣े рдоूрд░्рдЦों рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рд╕ाрде рд░рд╣рдиे рдХा [C-IN-C рдирд╡рдиीрджा рдХे рд╕ाрде рд░рд╣рдиे рдХा] рддुрдо рдоें рдЕрднिрдоाрди рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै рд╣рдо рддुрдо्рд╣ें рд╢्рд░ाрдк рджेрддे рд╣ैं рдХि рддुрдо рддीрди рдЬрди्рдо рдЕрд╕ुрд░ рдЬाрддि рдоें рд░рд╣ोрдЧे"। рдХ्рд╖рдоा рдоांрдЧрдиे рдкрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиे рд╕рдиाрдХाрджि рдЛрд╖िрдпों рд╕े рдХрд╣ा рдХि " рддीрди рдЬрди्рдо рддрдХ рдпे рд▓ोрдЧ рдЕрд╕ुрд░ рдЬाрддि рдоें рд░рд╣ेंрдЧे рдФрд░ рдоुрдЭрд╕े рд╡ैрд░ рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рднी рдоेрд░े рдз्рдпाрди рдоें рд▓ीрди рд░рд╣ेंрдЧे, рдоेрд░े рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрдирдХा рд╕ंрд╣ाрд░ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдпे рджोрдиों рдЗрд╕ рдзाрдо рдоें рдкुрдиः рдЖ рдЬाрдПंрдЧे।‌ рдЗрд╕ рд╢्рд░ाрдк рдХे рдлрд▓ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЬрдп рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рд╣ी рд╕рддрдпुрдЧ , рдд्рд░ेрддा рдпुрдЧ рдФрд░ рдж्рд╡ाрдкрд░ рдпुрдЧ рдоें рдЕрд╕ुрд░ рдЬाрддि рдоें рдЬрди्рдоे

рд╕рддрдпुрдЧ

рд╕рддрдпुрдЧ рдоें рдЬрдп рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ рдХे рд░ूрдк рдоें рдзрд░рддी рдкрд░ рдкैрджा рд╣ुрдП। рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рдЗрдирдХे рдкिрддा рдорд╣рд░्рд╖ि рдХрд╢्рдпрдк рдФрд░ рдоाрддा рджिрддि рдеे। рд╣िрд░рдг्рдпाрдХ्рд╖ рдХा рд╡рдз рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиे рд╡рд░ाрд╣ рдХे рд░ूрдк рдоें рдФрд░ рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु рдХा рд╡рдз рдирд░рд╕िंрд╣ рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा।

рдд्рд░ेрддाрдпुрдЧ

рдд्рд░ेрддाрдпुрдЧ рдоें рдЬрдп рд░ाрд╡рдг рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдХुंрднрдХрд░्рдг рдХे рд░ूрдк рдоें рдзрд░рддी рдкрд░ рдкैрджा рд╣ुрдП। рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рдЗрдирдХे рдкिрддा рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡िрд╢्рд░рд╡ा рдФрд░ рдоाрддा рдХैрдХрд╕ी рдеे। рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рдЗрди рджोрдиों рдХा рд╡рдз рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиे рд░ाрдо рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдеा।

рдж्рд╡ाрдкрд░рдпुрдЧ

рдж्рд╡ाрдкрд░ рдпुрдЧ рдоें рдЬрдп рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рджोрдиों рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдХे рдлुрдлрд░े рднाрдЗрдпों рдХे рд░ूрдк рдоें рдкैрджा рд╣ुрдП। рдЬрдп рдХा рдЬрди्рдо рд╢िрд╢ुрдкाрд▓ рдХे рд░ूрдк рдоें рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдХा рдЬрди्рдо рджंрддрд╡рдХ्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдоें  рдЬрдп рдХे рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдХे рдкिрддा рд░ाрдЬा рджंрднрдШोрд╖ рдФрд░ рдоाрддा рд╕ुрддрд╕ुрднा рдеे рдФрд░ рд╡िрдЬрдп рдХी рдоाрддा рдХा рдиाрдо рд╢्рд░ुрддрджेрд╡ी рдФрд░ рдкिрддा рдХा рдиाрдо рд╡ृрдж्рдзрд╢рд░्рдоा рдеा। рдЙрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рдЗрди рджोрдиों рдХा рд╡рдз рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рдиे рдХृрд╖्рдг рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдеा।

ЁЯФШ*рд╢्рд░рдж्рдзा рдХा рд▓ोрдк : рдЖрдд्рдорд╢्рд░рдж्рдзा : рд╣िрдоाрд▓рдп рдХे рдПрдХ рд╕ाрдзु рдиे рдХрд╣ा рдеा - рджो рд╣ी рд░ाрд╕्рддे рд╣ैं , рдорд╣ाрдд्рдоा рдЬी -рдЬाрдиो рдпा рдоाрдиो ! рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд▓ोрдЧ рдЕрдм рдзрд░्рдо *(Religion) рдирд╣ीं рдХрд╣рддे рд╣ैं -рдзрд░्рдо рдпा рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХो рднी Faith рдХрд╣рддे рд╣ै- рдХिрд╕ी рдкрд░ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХा рдкрде - рдХोрдИ рд╕ृрд╖्рдЯिрдХрд░्рддा рд╣ैं ? рдЗрд╕े рдЬाрди рд▓ो рдпा рдоाрди рд▓ो।  рдЬाрдирддे рдирд╣ीं рд╣ैं рддो рдоाрдирддे рднी рд╣ैं рдпा рдирд╣ीं ?   

рдКрдзो! рддुрдо рд╣ौ рдЕрддि рдмрдб़рднाрдЧी। 

рдЕрдкрд░рд╕ рд░рд╣рдд рд╕рдиेрд╣рддрдЧा рддें, рдиाрд╣िंрди рдорди рдЕрдиुрд░ाрдЧी॥ 

рдкुрд░рдЗрдиि-рдкाрдд рд░рд╣рдд рдЬрд▓-рднीрддрд░ рддा рд░рд╕ рджेрд╣ рди рджाрдЧ़ी। 

рдЬ्рдпों рдЬрд▓ рдоांрд╣ рддेрд▓ рдХी рдЧाрдЧрд░ि рдмूँрдж рди рддाрдХे рд▓ाрдЧी॥ 

рдк्рд░ीрддि-рдирджी рдоें рдкाँрд╡ рди рдмोрд░्рдпो, рджृрд╖्рдЯि рди рд░ूрдк рдкрд░ाрдЧी। 

рд╕ूрд░рджाрд╕ рдЕрдмрд▓ा рд╣рдо рднोрд░ी рдЧुрд░ рдЪींрдЯी рдЬ्рдпों рдкाрдЧी॥ - рд╕ूрд░рджाрд╕

--рд╡्рдпंрдЧ рдоें рдЧोрдкिрдпाँ рдХрд╣рддी рд╣ैं рдХि рд╣े рдЙрдж्рдзрд╡, рддुрдо्рд╣ीं рд╕рдмрд╕े рдЕрдЪ्рдЫे рдФрд░ рднाрдЧ्рдпрд╢ाрд▓ी рд╣ो рдЬो рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ेрдо-рд╕ूрдд्рд░ों рд╕े рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рд╣ो рдФрд░ рдХिрд╕ी рдоें рднी рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдорди рдЕрдиुрд░рдХ्рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рддाрдд्рдкрд░्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рддुрдо рдЕрдд्рдпंрдд рдЕрднाрдЧे рд╣ो рдЬो рдк्рд░ेрдо-рд░рд╕ рдХो рдирд╣ीं рд╕рдордЭрддे। рддुрдо्рд╣ाрд░ी рджрд╢ा рддो рдЙрд╕ рдХрдорд▓-рдкрдд्рд░ рдХी рднाँрддि рд╣ै рдЬिрд╕рдиे рдЬрд▓ рдХे рднीрддрд░ рд░рд╣рддे рд╣ुрдП рднी рдЬрд▓ рд╕े рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдоें рджाрдЧ़ рдирд╣ीं рд▓рдЧाрдпा। рдЖрд╢рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рддुрдо рд░рд╣рддे рддो рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг [рдоाँ рдХाрд▓ी] рдХे рдиिрдХрдЯ рд╣ो, рд▓ेрдХिрди рдЙрдирдХे рдк्рд░ेрдо рд╕े рд╕рджैрд╡ рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рд░рд╣े। рдпрд╣ी рдирд╣ीं, рдЬैрд╕े рдЬрд▓ рдоें рддेрд▓ рдХी рдЧрдЧрд░ी рдХो рдбुрдмा рджिрдпा рдЬाрдП рддो рдЙрд╕ рдкрд░ рдЬрд▓ рдХी рдПрдХ рдмूँрдж рднी рдирд╣ीं рд░ुрдХрддी। рддुрдо рдк्рд░ेрдо рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдХ्рдпा рдЬाрдиो рдЬрдм рдХि рддुрдордиे рдХрднी рди рддो рдк्рд░ेрдо рдХी рдирджी рдоें рдЕрдкрдиे рдкाँрд╡ рдХो рдиिрдордЬ्рдЬिрдд рдХिрдпा рдФрд░ рди рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХे рд╕ौंрджрд░्рдп рдкрд░ाрдЧ рдоें рддुрдо्рд╣ाрд░ी рджृрд╖्рдЯि рд╣ी рдЕрдиुрд░рдХ्рдд рд╣ुрдИ। рд╕ूрд░рджाрд╕ рдХे рд╢рдм्рджों рдоें рдЧोрдкिрдпों рдХा рдХрдерди рд╣ै рдХि рд╕рдмрд╕े рдкрдЧрд▓ी рдФрд░ рднोрд▓ी-рднाрд▓ी рд╣рдо рдЕрдмрд▓ाрдПँ рд╣ी рд╣ैं рдЬो рдЧुрдб़ рдФрд░ рдЪींрдЯी рдХी рднाрддि рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХी рд░ूрдк-рдоाрдзुрд░ी рдоें рдЪिрдкрдЯ рдЧрдИं।  

*рдШрдЯ рдоें рд░ाрдзा,рдШрдЯ рдоें рдЧोрдкी,, рдШрдЯ рдоें рдЧोрдХुрд▓ рдзाрдо.....*

*рднीрддрд░ рдЭाँрдХ рдХे рджेрдЦ рд░े рдмрди्рджे....рдоिрд▓ेрдЧें рд╕ुрди्рджрд░ рд╢्рдпाрдо................*

*рдорди рд╣ी рдХाрд╢ी ..рдорди рд╣ी рдордеुрд░ा...рдЗрдирдоें рдмрд╣рддी рдЧँрдЧा рдпрдоुрдиा.....рдорди рдоें рддीрд░्рде рдзाрдо......*

*рднीрддрд░ рдЭाँрдХ рдХे рджेрдЦ рд░े рдмрди्рджें*

*рдоिрд▓ेрдЧें рд╕ुрди्рджрд░ рд╢्рдпाрдо.*

*рдк्рд░ीрдд рдХрд░े рдФрд░ рджुःрдЦ рдирд╣ीं рд╣ोрдпे - рдорди рдЕрдиुрд░ाрдЧी , рддрди рд╡ैрд░ाрдЧी ...... рднрдЬрди  lyric  

*рдЬो рд╕ुрдЦ рдЪाрд╣े рддो рджुःрдЦ рд╕े рдЧुрдЬрд░ рдЗंрд╕ाрди рд╕рдордп (рдорд╣ाрдХाрд▓) рдкрд╣рдЪाрди ,рдЬीрд╡рди рдирд╣ीं рд░ोрдиे рдХे рд▓िрдП рд╣िрдо्рдордд рдХे рдкुрддрд▓े ..... рднрдЬрди lyric/ 

рд╢्рд░ीрд░ाрдо (рдорд░्рдпाрджा рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо)  + рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг (рд▓ीрд▓ा рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо) = рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг ! 

* рд░ाрдо рд▓рд╣рд░ рдоें рдЬो рдХोрдИ рдбूрдмा рд╣ुрдЖ рд╡ो рд╕ाрдЧрд░ рдкाрд░। 

* рдорди рд╣ी рдХाрд╢ी рдорди рд╣ी рдордеुрд░ा , рдорди рд╣ी рдЧंрдЧा рдорди рд╣ी рдЬрдоुрдиा  рдорди рд╣ी рддीрд░рде рдзाрдо। 

I bow down to all my Guru's who have guided me in my journey .... 

....... рдкिрддा рдХे рдоृрдд्рдпु рдХे рдмाрдж 'рдоूрд░्рддिрдкूрдЬा рд╡िрд░ोрдзी рдирд░ेрди्рдж्рд░рдиाрде' рдмिрдиा рдк्рд░рдоाрдг рдоाँ рдХाрд▓ी рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХैрд╕े рдХрд░ें ? 1883 -े1884 рддрдХ рд╢्рд░ीрд░ाрдХृрд╖्рдг рдХो рдХोрд▓рдХाрддा рдХे рдк्рд░рдмुрдж्рдз рд╡рд░्рдЧ рдиे рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рдЬाрди рд▓िрдпा рдеा। "...... рд╡рд╣ рдЕрди्рдзा рд╣ै- рдПрдХрджрдо рдЕрди्рдзा рд╣ै, рдЬो рд╕рдордп рдХा (рдорд╣ाрдХाрд▓ рдХा) рд╕ंрдХेрдд рдирд╣ीं рджेрдЦ рд╕рдХрддा , рдФрд░ рди рд╕рдордЭ рд╕рдХрддा। рдХ्рдпा рджेрдЦ्рдЧ्рддे рдирд╣ीं рд╕ुрджूрд░ рдЧाँрд╡ рдХा рдиिрд░्рдзрди рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдоाँ-рдмाрдк рд╕े рдкैрджा рд╣ुрдЖ рдмाрд▓рдХ рдЧрджाрдпी рдЖрдЬ рдЙрди्рд╣ीं рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рджेрд╢ों рдоें рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдкूрдЬिрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै, рдЬो рдЕрдиेрдХ рд╕рджिрдпों рд╕े рдоूрд░्рддिрдкूрдЬा рдХे рд╡िрд░ुрдж्рдз рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрддे рдЖ рд░рд╣े рд╣ैं ?" [рдЬैрд╕े рдЖрдЬ рдоोрджीрдЬी рдХे рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рди рдоें -UAE рдХे рдЕрдмुрдзाрдмी рдоें 700 рдХрд░ोреЬ рдХी рд▓ाрдЧрдд рд╕े 120 рдлिрдЯ рдКँрдЪा рдорди्рджिрд░ рдмрди рдЧрдпा  рд╣ै ! рдЕрдпोрдз्рдпा, рдХाрд╢ी , рдордеुрд░ा рдФрд░ рднोрдЬрд╢ाрд▓ा рдкुрдирд░рдЬ्рдЬिрд╡िрдд рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡ि реж рдЪ реж -69,73 рдкेрдЬ 'рдзрд░्рдорднाрд╡ рд╕ंрдЪाрд░िрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि' рдХो рд╕ंрдЪрдп рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣ी рдЦрд░्рдЪ рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рд╣ै। рд╕рдЧुрдг рд╕ाрдХाрд░- рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ी  (рднрдХ्рдд рдХाрд▓ी рдорд╣ाрд░ाрдЬ-рдЕрдЬрдкрдЕрдЧрд╕ु) рдХो рдкрд▓рднрд░ рдоें рдЕрдж्рд╡ैрддрд╡ाрджी рдЬ्рдЮाрдирдпोрдЧी рдмрдиाрдиे рдХी рднूрд▓ рдирд╣ीं рдХрд░рдиी рд╣ै।] рдиेрддा рдмрдирдиे рдХे рдкрд╣рд▓े, рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк рд╕рдоाрдзि рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиे рдХे рдкрд╣рд▓े рд╕्рд╡рдпं рдЙрди рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХो -'рдЬिрд╕рдиे рдЬीрд╡ों рдХा рдЙрдж्рдзाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджेрд╣ рдзाрд░рдг рдХी рд╣ै ' (рдЕрдиूрджрдд्рддा рдХो VPe рд╕े P,GS) рдмрдирдиे рдФрд░ рдмрдиाрдиे рдХी рдкाрдд्рд░рддा рдЕрд░्рдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрддрдиी рдХрдаोрд░ рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиी рдкреЬी рдеी, рддो рдоेрд░े рдЬैрд╕े PR рдХो -рджूрд╕рд░ा PR рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рдиे рдХी рдкाрдд्рд░рддा рдХे рд▓िрдП рдХिрддрдиी рдХрдаोрд░ рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी ?  рд╕्рд╡ाрдоी рдЬी рдХे рдкрд░िрд╡्рд░ाрдЬрдХ рдЬीрд╡рди рдХी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХे рдмाрдж  9/11 рд╕े рдкрд╣рд▓े рдордИ 1893 рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा (рд╢िрдХाрдЧो) рдкрд╣ुँрдЪрдиा, рдмिрдиा -рдкैрд╕े рдФрд░ рдЙрдЪिрдд рдЧрд░्рдо рдХрдкреЬे рдХे -15 рдоें рд░ाрдд рдмिрддाрдиा -рдЕрдЬूрдмा рдмрдирдХрд░ рдзрдиी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХा рд╕ंрдЧ, рд╢िрдХाрдЧो рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдкрд░ рдкрд░िрдЪрдп рдкрдд्рд░ рдФрд░ рдкрддा рдЦो рдЬाрдиा,               

ЁЯФШ*рдз्рдпाрди рд╢िрд╡ (guru) рдХा рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै, рднрдХ्рддि  рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд▓рд▓ा/ рд╢्рд░ीрдиंрдж рд▓ाрд▓ा рдХी рдЬाрддी рд╣ै।

 рд╢िрд╡ рдХा рдз्рдпाрди рдХिрдпे рдмिрдиा рд░ाрдо рдХी рднрдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी рд╣ै। [рдЬैрд╕े। ...... рд╡ैрд╕े рд╣ी рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХा рдз्рдпाрди рдХिрдпे рдмिрдиा рдЕрд░्рдеाрдд рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХिрдпे рдмिрдиा рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдФрд░ рдЬрдЧрддрдЬрдирдиी рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рдХी рднрдХ्рддि - (рдЕрд░्рдеाрдд рдоाँ рдХाрд▓ी  рдФрд░ рдЧुрд░ु рдоाँ рддाрд░ा рдоें рдЕрднेрдж рджृрд╖्рдЯि) рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддी рд╣ै। рдз्рдпाрди рд╢िрд╡ (рдЧुрд░ु рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж ?) рдХा рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै , рднрдХ्рддि рд╢्рд░ीрд░ाрдо рд▓рд▓ा рдХी (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рдХी ?... рдиाрдЪो рд░े рдЧрджाрдпी !) рдХी рдЬाрддी рд╣ै।  

 рдз्рдпाрдирдоूрд▓ं рдЧुрд░ोрд░्рдоूрд░्рддि: рдкूрдЬाрдоूрд▓ं рдЧुрд░ो: рдкрджрдо्।

рдоंрдд्рд░рдоूрд▓ं рдЧुрд░ोрд░्рд╡ाрдХ्рдпं рдоोрдХ्рд╖рдоूрд▓ं рдЧुрд░ो: рдХृрдкा।।

       рдЧुрд░ुрдоूрд░्рддि рдХा рдз्рдпाрди (рдпрд╣ाँ рдЧुрд░ु рдХे рд░ूрдк рдХा рдз्рдпाрди рдирд╣ीं рдХрд╣ा рдЧुрд░ुрдоूрд░्рддि - рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХी рдкрд░िрд╡्рд░ाрдЬрдХ рдоूрд░्рддि (рдЖрдХृрддि рдпा рд╡ेрд╢-рднूрд╖ा) рд╣ी рд╕рдм рдз्рдпाрдиों рдХा рдоूрд▓ рд╣ै।  рдЧुрд░ु рдХे рдЪрд░рдгрдХрдорд▓ рдХी рдкूрдЬा рд╣ी рд╕рдм рдкूрдЬाрдУं рдХा рдоूрд▓ рд╣ै, рдЧुрд░ुрд╡ाрдХ्рдп рд╣ी рд╕рдм рдорди्рдд्рд░ों рдХा рдоूрд▓ рд╣ै рдФрд░ рдЧुрд░ु рдХी рдХृрдкा рд╣ी рдоुрдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдзाрди рд╕ाрдзрди рд╣ै। [рдЕрд░्рдеाрдд .... рдЧुрд░ु рдХी рдХृрдкा рд╣ी рдоुрдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा (рднेंреЬрдд्рд╡ рд╕рдо्рдоोрд╣рди M/F рд╕े рд╕िंрд╣-рд╢ाрд╡рдХ рдХे рдоुрдХ्рддि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХा) рдк्рд░рдзाрди рд╕ाрдзрди рд╣ै।] 

ЁЯФШ*рдорд╣ाрджेрд╡ рдЬी рдиे рдмрддाрдИ рдкाрд░्рд╡рддी рдЬी рдХो рдЧुрд░ु рдХी рдорд╣िрдоा -рдПрдХ рдмाрд░ рдкाрд░्рд╡рддीрдЬी рдиे рдорд╣ाрджेрд╡рдЬी рд╕े рдЧुрд░ु рдХी рдорд╣िрдоा рдмрддाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा। рддрдм рдорд╣ाрджेрд╡рдЬी рдиे рдХрд╣ा।

рдЧुрд░ुрд░्рдм्рд░рд╣्рдоा рдЧुрд░ुрд░्рд╡िрд╖्рдгुрд░्рдЧुрд░ुрд░्рджेрд╡ो рдорд╣ेрд╢्рд╡рд░:।

рдЧुрд░ु: рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдкрд░ं рдм्рд░рд╣्рдо рддрд╕्рдоै рд╢्рд░ीрдЧुрд░рд╡े рдирдо:।।

рдЕрдЦрдг्рдбрдордг्рдбрд▓ाрдХाрд░ं рд╡्рдпाрдк्рддं рдпेрди рдЪрд░ाрдЪрд░рдо्।

рддрдд्рдкрджं рджрд░्рд╢िрддं рдпेрдиं рддрд╕्рдоै рд╢्рд░ीрдЧुрд░рд╡े рдирдо:।।

рдЧुрд░ु рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоा, рдЧुрд░ु рд╣ी рд╡िрд╖्рдгु, рдЧुрд░ु рд╣ी рд╢िрд╡ рдФрд░ рдЧुрд░ु рд╣ी рдкрд░рдордм्рд░рд╣्рдо рд╣ै; рдРрд╕े рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХो рдирдорд╕्рдХाрд░ рд╣ै। рдЕрдЦрдг्рдб рдордг्рдбрд▓рд░ूрдк рдЗрд╕ рдЪрд░ाрдЪрд░ рдЬрдЧрдд рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЪрд░рдгрдХрдорд▓ों рдХा рджрд░्рд╢рди рдЬो рдХрд░ाрддे рд╣ैं; рдРрд╕े рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХो рдирдорд╕्рдХाрд░ рд╣ै।

ЁЯФШрдЧुрд░ु рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХे рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдХा рдж्рд╡ाрд░ рд╣ै

рдЬो рд▓ोрдЧ рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдкूрдЬा рдХрд░рддे рд╣ैं рд╡े рдмाрд░-рдмाрд░ рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु, рд╕ृрдЬрди рдХे рдмाрдж рд╕ृрдЬрди рдХे рддीрди рд▓ोрдХों рдХे рднीрддрд░ рд░рд╣рддे рд╣ैं।

рдЕрд╡्рдпрдХ्рддाрдж्рд╡्рдпрдХ्рддрдпः рд╕рд░्рд╡ाः рдк्рд░рднрд╡рди्рдд्рдпрд╣рд░ाрдЧрдоे।

рд░ाрдд्рд░्рдпाрдЧрдоे рдк्рд░рд▓ीрдпрди्рддे рддрдд्рд░ैрд╡ाрд╡्рдпрдХ्рддрд╕ंрдЬ्рдЮрдХे।।8.18।।

рдк्рд░рдЬाрдкрддि (рдм्рд░рд╣्рдоा) рдХे рджिрди рдоें рдФрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдоें рдЬो рдХुрдЫ рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै --, рджिрди рдХे рдЖрд░рдо्рдн рдХाрд▓ рдХा рдиाрдо рдЕрд╣рд░ाрдЧрдо рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рджिрди рдХे рдЖрд░рдо्рдн рдХाрд▓ рдоें рдЕрд░्рдеाрдд् рдм्рд░рд╣्рдоा рдХी 100 рд╡рд░्рд╖ рдкрд░िрдоिрдд рдЖрдпु рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рджिрди рдоें рдд्рд░िрд▓ोрдХ рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдФрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд░ाрдд рдоें рдд्рд░िрд▓ोрдХ рдХा рдк्рд░рд▓рдп рд╣ोрддा рд╣ै। рдк्рд░рдмोрдз рдХाрд▓ рдоें рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕े -- рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдХी рдиिрдж्рд░ाрд╡рд╕्рдеा рд╕े  -- рд╕्рдеाрд╡рд░рдЬрдЩ्рдЧрдорд░ूрдк рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рдЬाрдПँ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ैं -- рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрддी рд╣ैं। рдЬो рд╡्рдпрдХ्рдд рдпा рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ोрддी рд╣ै рдЙрд╕рдХा рдиाрдо рд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ै। рддрдеा рд░ाрдд्рд░ि рдХे рдЖрдиे рдкрд░ -- рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рд╢рдпрди рдХрд░рдиे рдХे рд╕рдорд╕्рдд рдЙрд╕ рдкूрд░्рд╡ोрдХ्рдд рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдиाрдордХ рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдХी рдиिрдж्рд░ाрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ी рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгी рд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं।

рднूрддрдЧ्рд░ाрдоः рд╕ рдПрд╡ाрдпं рднूрдд्рд╡ा рднूрдд्рд╡ा рдк्рд░рд▓ीрдпрддे।

рд░ाрдд्рд░्рдпाрдЧрдоेрд╜рд╡рд╢ः рдкाрд░्рде рдк्рд░рднрд╡рдд्рдпрд╣рд░ाрдЧрдоे।।8.19।।

рди рдХिрдпे рдХрд░्рдоों рдХा рдлрд▓ рдоिрд▓рдиा рдФрд░ рдХिрдпे рд╣ुрдП рдХрд░्рдоों рдХा рдлрд▓ рди рдоिрд▓рдиा рдЗрд╕ рджोрд╖ рдХा рдкрд░िрд╣ाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдпे,  рдмрди्рдзрди рдФрд░ рдоुрдХ्рддि рдХा рдоाрд░्рдЧ рдмрддрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓े рд╢ाрд╕्рдд्рд░рд╡ाрдХ्рдпों рдХी рд╕рдлрд▓рддा рджिрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдФрд░ рдЕрд╡िрдж्рдпाрджि рдкрдЮ्рдЪрдХ्рд▓ेрд╢ рдоूрд▓рдХ рдХрд░्рдорд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХे рд╡рд╢ рдоें рдкрдб़рдХрд░ рдкрд░ाрдзीрди рд╣ुрдЖ рдк्рд░ाрдгी рд╕рдоुрджाрдп рдмाрд░ंрдмाрд░ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो- рд╣ो рдХрд░ рд▓рдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।  -- рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХрдерди рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рджिрдЦрд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдпे рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ैं --, рдЬो рдкрд╣рд▓े рдХрд▓्рдк рдоें рдеा рд╡рд╣ी -- рджूрд╕рд░ा рдирд╣ीं -- рдпрд╣ рд╕्рдеाрд╡рд░рдЬрдЩ्рдЧрдорд░ूрдк рднूрддों рдХा рд╕рдоुрджाрдп рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рджिрди рдХे рдЖрд░рдо्рдн рдоें рдмाрд░ंрдмाрд░ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो,рд╣ो рдХрд░ рджिрди рдХी рд╕рдоाрдк्рддि рдФрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдХा рдк्рд░рд╡ेрд╢ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдкрд░ाрдзीрди рд╣ुрдЖ рд╣ी рдмाрд░ंрдмाрд░ рд▓рдп рд╣ोрддा рдЬाрддा рд╣ै, рдФрд░ рдлिрд░ рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрд╡рд╢ рд╣ोрдХрд░ рджिрди рдХे рдк्рд░рд╡ेрд╢рдХाрд▓ рдоें рдкुрдиः рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рдЬाрддा рд╣ै।

।।8.19।। рдЗрди рджो рд╢्рд▓ोрдХों рдоें рдм्рд░рд╣्рдоा рдЬी рдХा рдХाрд░्рдп -рднाрд░ рдПрд╡ं рдХाрд░्рдп-рдк्рд░рдгाрд▓ी рддрдеा рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдФрд░ рд▓рдп рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рджिрди рдоें рдЬो рдХि рдПрдХ рд╕рд╣рд╕्рд░ рдпुрдЧ рдХा рд╣ै рд╡े рд╕ृрд╖्рдЯि рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдХी рд░ाрдд्рд░ि рдХा рдЬैрд╕े рд╣ी рдЖрдЧрдорди рд╣ोрддा рд╣ै рд╡ैрд╕े рд╣ी рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рд╕ृрд╖्рдЯि рдкुрдиः рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдоें рд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। 

рд╕ाрдоाрди्рдпрддः рдЬрдЧрдд् рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рд╢рдм्рдж рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै рдХिрд╕ी рдирд╡ीрди рд╡рд╕्рддु рдХी рдиिрд░्рдоिрддि। рдкрд░рди्рддु рджрд░्рд╢рдирд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдЕрдзिрдХ рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╣ै рддрдеा рдЕрд░्рде рдЙрд╕рдХे рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рднाрд╡ рдХा рдкрд░िрдЪाрдпрдХ рд╣ै। рдПрдХ рдХुрдо्рднрдХाрд░ рдоिрдЯ्рдЯी рд╕े  рдШрдЯ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै рд▓ेрдХिрди рд▓рдб्рдбू рдХा рдирд╣ीं।  рдиिрд░्рдоाрдг рдХी рдХ्рд░िрдпा рдХिрд╕ी рдкрджाрд░्рде рд╡िрд╢ेрд╖ (рдЙрдкाрджाрди рдХाрд░рдг рдХрдЪ्рдЪा рдоाрд▓ рдЬैрд╕े рджृрд╖्рдЯाрди्рдд рдоें рдоिрдЯ्рдЯी) рд╕े рдПрдХ рдЖрдХाрд░ рдХो рдмрдиाрддी рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдХुрдЫ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧुрдг рд╣ोрддे рд╣ैं। рднिрди्рди- рднिрди्рди рд░ूрдкों рдХो рдкुрдиः рд╡िрднिрди्рди рдиाрдо рджिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं। рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдкрд░ рдЬ्рдЮाрдд рд╣ोрдЧा рдХि рдЬो рдиिрд░्рдоिрдд рдиाрдо-рд░ूрдк рд╣ै рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЧुрдг рдХे рд╕ाрде рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рдЕрдкрдиे рдХाрд░рдг рдоें рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд░ूрдк рд╕े рд╡िрдж्рдпрдоाрди рдеा। 

рдоिрдЯ्рдЯी рдоें рдШрдЯрдд्рд╡ рдеा рдХिрди्рддु рд▓рдб्рдбुрдд्рд╡ рдирд╣ीं рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рдоिрдЯ्рдЯी рд╕े рдШрдЯ рдХी рдиिрд░्рдоिрддि рддो рд╣ो рд╕рдХी рдкрд░рди्рддु рд▓рдб्рдбू рдХा рдПрдХ рдХрдг рднी рдирд╣ीं рдмрдиाрдпा рдЬा рд╕рдХा। рдЕрддः рд╡ेрджाрди्рддी рдЗрд╕ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдкрд░ рдкрд╣ुँрдЪे рдХि рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдиाрдо рд░ूрдк рдФрд░ рдЧुрдгों рдХा рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрдиाрдХोрдИ рднी рд╡्рдпрдХ्рддि (рдмुрдж्рдз -рдИрд╕ा) рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдЬिрд╕ рд╕्рдеिрддि рдоें рд░рд╣рддा рджिрдЦाрдИ рджेрддा рд╣ै рд╡рд╣ рдЙрд╕рдХे рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдмीрддे рд╣ुрдпे рджिрдиों рдХा рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै। рднूрддрдХाрд▓ рдХे рд╡िрдЪाрд░ рднाрд╡рдиा рддрдеा рдХрд░्рдоों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЙрдирдХा рд╡рд░्рддрдоाрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХे рдмौрдж्рдзिрдХ рд╡िрдЪाрд░ рдПрд╡ं рдЬीрд╡рди рдоूрд▓्рдпों рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдХрд░्рдо рдЕрдкрдиे рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдЙрд╕рдХे рдЕрди्рддःрдХрд░рдг рдоें рдЫोрдб़ рдЬाрддे рд╣ैं। рдпрд╣ी рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдЙрд╕рдХे рднрд╡िрд╖्рдп рдХे рдиिрд░्рдоाрддा рдФрд░ рдиिрдпाрдордХ рд╣ोрддे рд╣ैं। 

    рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрднिрди्рди рдЬाрддि рдХे рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдоें рд╕ाрддрдд्рдп рдХा рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдиिрдпрдо рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рднी рд╡рд╣ рд▓ाрдЧू рд╣ोрддा рд╣ै। рдоेрдврдХ рд╕े рдоेрдврдХ рдХी рдордиुрд╖्рдп рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХी рддрдеा рдЖрдо्рд░рдлрд▓ рдХे рдмीрдЬ рд╕े рдЖрдо्рд░ рдХी рд╣ी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ोрддी рд╣ै। рдаीрдХ рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╢ुрдн рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рд╕рдЬाрддीрдп рд╢ुрдн рд╡िрдЪाрд░ों рдХी рд╣ी рдзाрд░ा рдорди рдоें рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ोрдЧी рдФрд░ рдЙрд╕рдоें рдЙрдд्рддрд░ोрдд्рддрд░ рдмृрдж्рдзि рд╣ोрддी рдЬाрдпेрдЧी। рдорди рдоें рдЕंрдХिрдд рдЗрди рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рд▓िрдП рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд░рд╣рддे рд╣ैं рдФрд░ рдк्рд░ाрдпः рдорди рдмुрдж्рдзि рднी рдЙрди्рд╣ें рдЧ्рд░рд╣рдг рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрддी। рдпे рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд╣ी рд╡िрдЪाрд░ рд╢рдм्рдж рддрдеा рдХрд░्рдоों рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ैंрд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдХा рдЧुрдгрдзрд░्рдо рдХрд░्рдоों рдоें рднी рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЙрджाрд╣рд░рдгाрд░्рде рдХिрд╕ी рд╡िрд╢्рд░ाрдордЧृрд╣ рдоें рдЪाрд░ рд╡्рдпрдХ्рддि ~ рдЪिрдХिрдд्рд╕рдХ, рд╡рдХीрд▓, рд╕рди्рдд, рдФрд░ рдбाрдХू рд╕ो рд░рд╣े рд╣ों рддрдм рдЙрд╕ рд╕्рдеिрддि рдоें рджेрд╣ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╕рдмрдоें рддाрдк рд╢्рд╡ाрд╕ рд░рдХ्рдд рдоांрд╕ рдЕрд╕्рдеि рдЖрджि рдПрдХ рд╕рдоाрди рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╡рд╣ाँ рдбाрдХ्рдЯрд░ рдФрд░ рд╡рдХीрд▓ рдпा рд╕рди्рдд рдФрд░ рдбाрдХू рдХा рднेрдж рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдпрдж्рдпрдкि рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯрддा рдХो рд╣рдо рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рд╕े рджेрдЦ рдирд╣ीं рдкाрддे рддрдеाрдкि рд╡рд╣ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдоें рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд░ूрдк рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд░рд╣рддी рд╣ै рдЙрдирд╕े рдЙрд╕рдХा рдЕрднाрд╡ рдирд╣ीं рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрди рд▓ोрдЧों рдХे рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕्рд╡рднाрд╡ рдХ्рд╖рдорддा рдФрд░ рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрдпाँ рдЙрдирдХे рдЬाрдЧрдиे рдкрд░ рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрддी рд╣ैं। рд╡िрд╢्рд░ाрдордЧृрд╣ рдХो рдЫोрдб़рдиे рдкрд░ рд╕рднी рдЕрдкрдиी рдЕрдкрдиी рдк्рд░рд╡рдд्рддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдХाрд░्рдпрд░рдд рд╣ो рдЬाрдпेंрдЧे। рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕े рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрдиा рд╣ी рджрд░्рд╢рдирд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХी рднाрд╖ा рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ै। рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдаीрдХ рд╕े рд╕рдордЭ рд▓ेрдиे рдкрд░ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рд╕ृрд╖्рдЯि рдФрд░ рдк्рд░рд▓рдп рдХो рднी рд╣рдо рд╕рд░рд▓рддा рд╕े рд╕рдордЭ рд╕рдХेंрдЧे। 

>>>рд╕рдорд╖्рдЯि рдорди (рдм्рд░рд╣्рдоाрдЬी) рдЕрдкрдиे 100 рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЖрдпु рдХे рджिрди рдХी рдЬाрдЧ्рд░рдд् рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕ृрд╖्рдЯि рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░ рднूрддрдоाрдд्рд░ рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдоें рд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдпрд╣ाँ рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЗрд╕ рдкрд░ рд╡िрд╢ेрд╖ рдмрд▓ рджेрддे рд╣ुрдпे рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╡рд╣ी рднूрддрдЧ्рд░ाрдо рдкुрдиः рдкुрдиः рдЕрд╡рд╢ рд╣ुрдЖ рдЙрдд्рдкрди्рди рдФрд░ рд▓ीрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд् рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХрд▓्рдк рдХे рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоें рдирд╡ीрди рдЬीрд╡ों рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी।рдЗрд╕ рдХрдерди рд╕े рд╣рдо рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдордЭ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдХिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рд╣ी рд╡िрдЪाрд░ों рдПрд╡ं рднाрд╡рдиाрдУं рдХे рдмрди्рдзрди рдоें рдЖ рдЬाрддा рд╣ै।  рдРрд╕ा рдХрднी рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा рдХि рдХोрдИ рдкрд╢ु рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХा рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬो рд╕рддрдд рд╡िрд╖рдпोрдкрднोрдЧ рдХा рдЬीрд╡рди рдЬीрддा рд╣ै, рдФрд░ рдЕрдкрдиी рд╡ाрд╕рдиाрдкूрд░्рддि рдХे рд▓िрдП рдиिрд░्рдордо рдФрд░ рдХ्рд░ूрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддा рд╣ै ; рд╡рд╣ рд░ाрддों рд░ाрдд рд╕рд░्рд╡ рд╢ुрдн рдЧुрдг рд╕рдо्рдкрди्рди рд╡्рдпрдХ्рддि рдмрди рдЬाрдп। рдРрд╕ा рд╣ोрдиा рд╕рдо्рднрд╡ рдирд╣ीं рдЪाрд╣े рдЙрд╕рдХे рдЧुрд░ु рдХिрддрдиे рд╣ी рдорд╣ाрди् рдХ्рдпों рди рд╣ों рдЕрдерд╡ा рдХिрддрдиा рд╣ी рдоंрдЧрд▓рдордп рдкрд░्рд╡ рдХ्рдпों рди рд╣ो рдФрд░ рдХिрд╕ी рд╕्рдеाрди рдпा рдХाрд▓ рдХी рдХिрддрдиी рд╣ी рдкрд╡िрдд्рд░рддा рдХ्рдпों рди рд╣ो। рдЬрдм рддрдХ рд╢िрд╖्рдп рдоें рджैрд╡ी рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд░ूрдк рдоें рди рд╣ों рддрдм рддрдХ рдХोрдИ рднी рдЧुрд░ु рдЙрдкрджेрд╢ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрд╕े рддрдд्рдХाрд▓ рд╣ी рд╕рди्рдд рдкुрд░ुрд╖ рдирд╣ीं рдмрдиा рд╕рдХрддा

      рдпрджि рдХोрдИ рддрд░्рдХ рдХрд░े рдХि рдкूрд░्рд╡ рдХाрд▓ рдоें рдХिрд╕ी рд╡िрд░рд▓े рдорд╣ाрдд्рдоा рдоें рдХिрд╕ी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯ рдЧुрд░ु рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рддрдд्рдХाрд▓ рд╣ी рдРрд╕ा рдЕрднूрддрдкूрд░्рд╡ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд▓ाрдпा рдЧрдпा।  рддो рд╣рдордХो рдХिрд╕ी рдЬाрджूрдЧрд░ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоिрдЯ्рдЯी рд╕े рд▓рдб्рдбू рдмрдиाрдиे рдХी рдШрдЯрдиा рдХो рднी рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд▓рдб्рдбू рдмрдиाрдиे рдХी рдШрдЯрдиा рдоें рд╣рдо рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рд╡рд╣ рдХेрд╡рд▓ рдЬाрджू рдеा рджृрд╖्рдЯिрдн्рд░рдо рдеा рдФрд░ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдоिрдЯ्рдЯी рд╕े рд▓рдб्рдбू рдмрдиाрдпा рдирд╣ीं рдЧрдпा рдеा। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬो рдмुрдж्рдзिрдоाрди рд▓ोрдЧ рдЬीрд╡рди рдХे рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХो рд╕рдордЭрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЧीрддाрдЪाрд░्рдп рдХे рдк्рд░рддि рдЬिрдирдХे рдорди рдоें рдХुрдЫ рд╢्рд░рдж्рдзा рднрдХ्рддि рд╣ै।  рд╡े рдРрд╕े рддрд░्рдХ рдХो рдХिрд╕ी рдХрдкोрд▓рдХрд▓्рдкिрдд рдХрдеा рд╕े рдЕрдзिрдХ рдорд╣рдд्рд╡ рдирд╣ीं рджेंрдЧे। рдРрд╕ी рдХрдеा рдХो рдХेрд╡рд▓ рдХाрд╡्рдпाрдд्рдордХ рдЕрддिрд╢рдпोрдХ्рддि рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдЬो рд╢िрд╖्рдпों рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рдХी рд╕्рддुрддि рдоें рдХी рдЬाрддी рд╣ैं।

>>>рд╡рд╣ी рднूрддрдЧ्рд░ाрдо рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡рд╣ी рд╡ाрд╕рдиाрдпें। рдЬीрд╡ рдЕрдкрдиी рд╡ाрд╕рдиाрдУं рд╕े рднिрди्рди рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рд╡ाрд╕рдиाрдХ्рд╖рдп рдХे рд▓िрдП рдЬीрд╡ рд╡िрднिрди्рди рд▓ोрдХों рдоें рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╢рд░ीрд░ рдзाрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рд╡рд╣ рдЕрд╡рд╢ рд╣ै। рдЕрд╡рд╢ рдПрдХ рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рд╢рдм्рдж рд╣ै рдЬो рдпрд╣ рд╕ूрдЪिрдд рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдЕрдкрдиी рджृрдв़ рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдпрд╣ рдЬीрд╡ рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЕрдкрдиे рднूрддрдХाрд▓ рд╕े рд╡िрдпुрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै। 

      рдЬрдм рд╣рдо рдЬ्рдЮाрди рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдУрд░ рдкीрда рдХрд░рдХे рдЪрд▓рддे рд╣ैं рддрдм рд╣рдоाрд░ा рднूрддрдХाрд▓ рдХा рдЬीрд╡рди рд╣рдоाрд░े рдоाрд░्рдЧ рдХो рдЕрди्рдзрдХाрд░рдордп рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рд╣рдоाрд░े рд╕ाрде рд╣ी рдЪрд▓рддा рд╣ै। рдЬ्рдЮाрди рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдУрд░ рдЕрднिрдоुрдЦ рд╣ोрдХрд░ рдЪрд▓рдиे рдкрд░ рд╡рд╣ी рднूрддрдХाрд▓ рдирдо्рд░рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рджेрд╡рджूрдд рдХे рд╕рдоाрди рдЖрдд्рдоाрди्рд╡ेрд╖рдг рдХे рдоाрд░्рдЧ рдоें рд╣рдоाрд░ा рд╕ाрде рджेрддा рд╣ै। рдПрдХ рджेрд╣ рдХो рдд्рдпाрдЧрдХрд░ рдЬीрд╡ рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдмрдиा рд░рд╣рддा рд╣ै рдЬैрд╕े рдиाрдЯрдХ рдХी рд╕рдоाрдк्рддि рдкрд░ рд░ाрдЬा рдХे рд╡ेрд╖ рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░ рдЕрднिрдиेрддा рдХा। рдиाрдЯрдХ рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рдкрдд्рдиी рдХे рдкрддि рдФрд░ рдмрдЪ्рдЪों рдХे рдкिрддा рдХे рд░ूрдк рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै। рдПрдХ рджेрд╣ рд╡िрд╢ेрд╖ рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░ рдХрд░्рдоों рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиे рдорди рдХी рд╡ाрд╕рдиाрдУं рдпा рд╡िрдЪाрд░ों рдХा рдЧीрдд рдЧाрдиा рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि рд╣ै рдФрд░ рдЙрдкाрдзिрдпों рдХो рдд्рдпाрдЧрдиे рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рдХा рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ोрдиा рд╣ी рд▓рдп рд╣ै। 

рд╡ीрдгाрд╡ाрджрдХ рдЕрдкрдиे рд╡ाрдж्рдп рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЕрдкрдиे рд╕ंрдЧीрдд рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддा рд╣ै।  рдХिрди्рддु рдЬрдм рд╡ीрдгा рдХो рдмрди्рдж рдХрд░ рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕ рд╡ाрджрдХ рдХा рд╕ंрдЧीрддрдЬ्рдЮाрди рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХा рдмाрд╣्рдп рдЬрдЧрдд् рд╕े рд╕рдо्рдкрд░्рдХ рд╣ोрдиे рдпा рдЙрд╕рдХी рд╡ाрд╕рдиाрдпें рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдиिрд░рди्рддрд░ рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рд╣ोрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдкрд╣рд▓े рднी рдХрд╣ा рдЬा рдЪुрдХा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдиिрд░рди्рддрд░ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдПрдХ рдЕрдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдиिрдд्рдп рдЕрд╡िрдХाрд░ी рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдХे рдмिрдиा рдЬ्рдЮाрдд рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдЙрд╕ी рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдкрд░ рдЗрд╕ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХा рдЖрднाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдиिрдд्рдп рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рдХ्рдпा рд╣ै рдЬिрд╕ рдкрд░ рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиाрдЯрдХ рдЦेрд▓ा рдЬाрддा рд╣ै

 ||8.20 || рдЬैрд╕े рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдкрдв़ाрдпे рдЧрдпे рд╡िрд╖рдп рдЬ्рдЮाрди рдХे рд▓िрдП рд╢्рдпाрдордкрдЯ рдЕрдзिрд╖्рдаाрди рд╣ै рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЗрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ рдЪैрддрди्рдп рддрдд्рдд्рд╡ рдЖрдзाрд░ рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕рдд्рдп рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирдиा рд╣ी рдЕрд╡िрдж्рдпा рд╣ै рдЬो рдЗрд╕ рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рдиाрдорд░ूрдкрдордп рд╕ृрд╖्рдЯि рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддी рд╣ै। рдкुрдиः рдкुрдиः рд╕рд░्рдЧ, рд╕्рдеिрддि рдФрд░ рд▓рдп рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдЗрд╕ рдЕрд╡िрдж्рдпाрдЬрдиिрдд рд╕ृрд╖्рдЯि рд╕े рдкрд░े рдЬो рддрдд्рдд्рд╡ рд╣ै рдЙрд╕ी рдХा рд╕ंрдХेрдд рдпрд╣ाँ рд╕рдиाрддрди рдЕрд╡्рдпрдп рднाрд╡ рдЗрди рд╢рдм्рджों рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдХ्рдпा рдпрд╣ рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ी рдкрд░рдо рддрдд्рдд्рд╡ рд╣ै рдЕрдерд╡ा рдЗрд╕ рд╕рдиाрддрди рдЕрд╡्рдпрдп рд╕े рдкрд░े рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХोрдИ рднाрд╡ рдЬीрд╡рди рдХा рд▓рдХ्рд╖्рдп рдмрдирдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ै ? 

 ।।8.21।।рдЕрд╡्рдпрдХ्рддोрд╜рдХ्рд╖рд░ рдЗрдд्рдпुрдХ्рддрд╕्рддрдоाрд╣ुः рдкрд░рдоां рдЧрддिрдо्। рдпं рдк्рд░ाрдк्рдп рди рдиिрд╡рд░्рддрди्рддे рддрдж्рдзाрдо рдкрд░рдоं рдордо।।рд╡рд╣ी рдЬो рд╡рд╣ рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдЕрдХ्рд╖рд░ рдРрд╕े рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै рдЙрд╕ी рдЕрдХ्рд╖рд░ рдиाрдордХ рдЕрд╡्рдпрдХ्рддрднाрд╡ рдХो рдкрд░рдо -- рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЧрддि рдХрд╣рддे рд╣ैं। " рддрдж рд╡िрд╖्рдгो рдкрд░рдоं рдкрджрдо् " рдЬिрд╕ рдкрд░рдо рднाрд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдХрд░ (рдордиुрд╖्рдп) рдлिрд░ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдирд╣ीं рд▓ौрдЯрддे рд╡рд╣ рдоेрд░ा рдкрд░рдо рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╕्рдеाрди рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд् рдоुрдЭ рд╡िрд╖्рдгु рдХा рдкрд░рдордкрдж рд╣ै। рдмाрд▓рдХ 'рдЧрджाрдИ' рд╣ी  рдЧрджाрдзрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╡िрд╖्рдгु рд╣ैं! рдЙрди्рд╣ीं рдХा рд╡िрд╖्рдгुрдкрдж рдорди्рджिрд░ рдЧрдпा рдоें рд╣ै 

рдмी рдЧीрддा 8.18-19. рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕े рд╕рднी рд╡्рдпрдХ्рдд (рд╕ंрд╕ाрд░) "рджिрди" рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░ рдЖрдЧे рдмрдв़рддे рд╣ैं; "рд░ाрдд" рдХे рдЖрдЧрдорди рдкрд░ рд╡े рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЙрд╕ी рдоें рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं рдЬिрд╕े рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд (рдиिрд░ाрдХाрд░ рдИрд╢्рд╡рд░) рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╣े рдЕрд░्рдЬुрди, рдмाрд░-рдмाрд░ рдЬрди्рдо рд▓ेрдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХी рдпрд╣ी рднीрдб़ рдЕрд╕рд╣ाрдп рд╣ोрдХрд░ (рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рдоें) рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै ) рд░ाрдд рдХे рдЖрдиे рдкрд░, рдФрд░ рджिрди рдХे рдЖрдиे рдкрд░ рд╕ाрдордиे рдЖрддा рд╣ै!

>>рдоाрдпा :  рд╢्рд░ी рд╣рд░ि рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдпрд╣ рдЕрд╡िрдж्рдпा рдоाрдпा рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдкрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди рдеोрдкрддी рд╣ै рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдХрд░्рдо рдФрд░ рдзрд░्рдо рдоें рдЙрд▓рдЭा рджेрддी рд╣ै। рдЧुрд░ु рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдп рдХे рд╣ृрджрдп рдХो рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП, рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рджेрд╣рдзाрд░ी рдордиुрд╖्рдп рдХो рдПрдХ рдЧुрд░ु рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै, рдФрд░ рдЬрдм рддрдХ рдЖрдкрдХो рдкूрд░्рдг рдпा рдкूрд░्рдг рдЧुрд░ु рдирд╣ीं рдоिрд▓ рдЬाрддा рддрдм рддрдХ рдЧुрд░ु рдХे рдмिрдиा рдирд╣ीं рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЕрдЧ्рдиि рджेрд╡ рдм्рд░рд╣्рдоा рдХे рдЧुрд░ु рд╣ैं, рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рд╢िрд╡ рдЬी рдХे рдЧुрд░ु рд╣ैं, рд╡рд╢िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдо рдЬी рдХे рдЧुрд░ु рд╣ैं рдФрд░ рджुрд░्рд╡ाрд╕ा рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХे рдЧुрд░ु рд╣ैं (рджुрд░्рд╡ाрд╕ा рдЛрд╖ि рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдЬी рдХे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЧुрд░ू рдеे {рдЛрд╖ि рд╕ंрджीрдкрдиी рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХे рдЕрдХ्рд╖рд░ рдЬ्рдЮाрди рдХрд░рд╡ाрдиे рд╡ाрд▓े рд╢िрдХ्рд╖рдХ (рдЧुрд░ू) рдеे।} , рдиाрд░рдж рдЙрдоा рдХे рдЧुрд░ु рд╣ैं рдЖрджि।

рдХрдмीрд░ा рдХрд╣े ~  рд░ाрдо рдХृрд╖्рдг рд╕े рдХो рдмрдб़ा, рддिрди्рд╣ूं рднी рдЧुрд░ु рдХीрди्рд╣।

 рддीрди рд▓ोрдХ рдХे рд╡े рдзрдиी, рдЧुрд░ु рдЖрдЧै рдЖрдзीрди।।

 рдХрдмीрд░ рдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╣ै рдХि рдЖрдк рд╢्рд░ी рд░ाрдо рддрдеा рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдЬी рд╕े (рдпा рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рд╕े)  рддो рдХिрд╕ी рдХो рдмрдб़ा рдирд╣ीं рдоाрдирддे। рдЬрдм рдпे рддीрди рд▓ोрдХ рдХे рдоाрд▓िрдХ (рдзрдиी) рд╣ोрдХрд░ рднी рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рдЬी рдХे рдЖрдЧे рдирддрдорд╕्рддрдХ рд╣ोрддे рдеे। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рд░्рд╡ рдоाрдирд╡ рдХो рдЧुрд░ु рдмрдиाрдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ै।

рд╕ंрдд рдХрдмीрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं - рднрдЧрд╡ाрди рд░ाрдо рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рдХृрд╖्рдг рдЬैрд╕ा рдорд╣ाрди рдХौрди рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै? рд╣ाрд▓ाँрдХि рд╡े рддीрди рд▓ोрдХों рдХे рд╕्рд╡ाрдоी рдеे, рдлिрд░ рднी рдЙрди्рд╣ें рд╕рддрдЧुрд░ुрдУं рдХी рд╢рд░рдг рд▓ेрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा  рдорд╣рд╕ूрд╕ рд╣ुрдИ।(рд░ाрдо рдЬी рдХे рд▓िрдП рд╡рд╢िрд╖्рда рдФрд░ рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХे рдЧुрд░ु рдорд╣рд░्рд╖ि рд╕ांрджीрдкрдиि рдеे। рд╕ांрджीрдкрдиि рдиे рд╣ी рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХो 64 рдХрд▓ाрдУं рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджी рдеी। рдордз्рдп рдк्рд░рджेрд╢ рдХे рдЙрдЬ्рдЬैрди рдоें рдЧुрд░ु рд╕ांрджीрдкрдиि рдХा рдЖрд╢्рд░рдо рд╣ै। рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХे рдк्рд░рдердо рдЧुрд░ु рднैрд░рд╡ी рдм्рд░ाрд╣्рдордгी, рдФрд░ рдЕрдж्рд╡ैрдд рд╡ेрджाрди्рдд рдХे рдЧुрд░ु рддोрддाрдкुрд░ी рдеे।)  рдЬрдм рдЗрди  рдорд╣ाрди рдЕрд╡рддाрд░ों рдХा рдпрд╣ी рд╣ाрд▓ рд╣ै рддो рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рдмिрдиा рд╕ाрдоाрди्рдп рдордиुрд╖्рдп рдХा рдХ्рдпा рд╣ाрд▓ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै? рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рддрдЧुрд░ु рдХे рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рдХे рдмिрдиा рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдкूрдЬा рд╣рдоें рдХाрд▓ рдХे рдмंрдзрди рд╕े рдоुрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддी

рдРрд╕े рдЧुрд░ु рд╣ोрддे рд╣ैं рдЬो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рдкूрдЬा рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрдирдХे рдЕрдзीрди рд╣ोрддे рд╣ैं। рдРрд╕े рдЧुрд░ु рд╣ोрддे рд╣ैं рдЬो рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рддुрд▓्рдп рд╣ोрддे рд╣ैं, рд╡े рдорд╣ा рдпोрдЧेрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рдЬрдЧрдд рдЧुрд░ु рдФрд░ рдЕрд╡рддाрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдПрдХ рдЧुрд░ु рд╣ै рдЬो рднрдЧрд╡ाрди рдХी рдкूрдЬा рдирд╣ीं рдХрд░рддा рд╣ै рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕рдиे рдЕрдорд░рд▓ोрдХ рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рднрдЧрд╡ाрди рдХो рджेрдЦा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рдд्рдп рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╢рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рдЖрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЕрд╕рд▓ी рд╕рддрдЧुрд░ु рд╣ै।

рджेрд╡ी рджेрд╡рд▓ рдЬрдЧрдд рдоें, рдХोрдЯिрди рдкूрдЬे рдХोрдп। 

рд╕рддрдЧुрд░ु рдХी рдкूрдЬा рдХिрдпे, рд╕рдмрдХी рдкूрдЬा рд╣ोрдп।

рд╕рддрдЧुрд░ु рдХी рднрдХ्рддि рд╕рдорд╕्рдд рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдХी рднрдХ्рддि рдХे рд╕рдоाрди рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╕рддрдЧुрд░ु рдХी рд╣ी рдкूрдЬा рдХрд░ो। рд╕рддрдЧुрд░ु рдкрд░рдордкुрд░ुрд╖ рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдП; рдпрд╣ рдкрд░рдо рдкुрд░ुрд╖-рд╕рдд्рдп рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕्рд╡ाрдоी рдХी рднрдХ्рддि рд╣ै..

 рдХрдмीрд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं. -- 'рд╕рдд рдкुрд░ुрд╖ рдХो рдЬाрдирд╕ी,  рддिрд╕рдХा рд╕рддрдЧुрд░ु рдиाрдо। ' рдкрд░рдордкुрд░ुрд╖ рдХो рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдЬाрдирдиे рд╡ाрд▓ा рдЧुрд░ु рд╣ी рд╕рддрдЧुрд░ु рдХрд╣ा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪा рд╕рддрдЧुрд░ु рд╕рдд्рдп, рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдЪौрдеे рд╡िрд╢्рд╡ рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рд╢ाрд╢्рд╡рдд рднрдЧрд╡ाрди рдХा рдЬ्рдЮाрддा рд╣ै।

рдиाрд╕рддो рд╡िрдж्рдпрддे рднाрд╡ो рдиाрднाрд╡ो рд╡िрдж्рдпрддे рд╕рддः।

рдЙрднрдпोрд░рдкि рджृрд╖्рдЯोрд╜рди्рддрд╕्рдд्рд╡рдирдпोрд╕्рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢िрднिः।।2.16।।

рдЕрд╕рдд् рд╡рд╕्рддु рдХा рддो рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдирд╣ीं рд╣ै рдФрд░ рд╕рдд् рдХा рдХрднी рдЕрднाрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЗрди рджोрдиों рдХा рд╣ी рддрдд्рдд्рд╡,  рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢ी рдЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖ों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рджेрдЦा рдЧрдпा рд╣ै।।

рд╡ेрджाрди्рдд рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдоें рд╕рдд्, рдЕрд╕рдд् , рдоिрде्рдпा рдХा рд╡िрд╡ेрдХ рдЕрдд्рдпрди्рдд рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдкрдж्рдзрддि рд╕े рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрд╕рдд् рд╡рд╕्рддु рд╡рд╣ рд╣ै рдЬिрд╕рдХी рднूрддрдХाрд▓ рдоें рд╕рдд्рддा рдирд╣ीं рдеी рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдоें рднी рд╡рд╣ рдирд╣ीं рд╣ोрдЧी рдкрд░рди्рддु рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдЙрд╕рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдк्рд░рддीрдд рд╕ा рд╣ोрддा рд╣ै। рдоाрдг्рдбूрдХ्рдп рдХाрд░िрдХा рдХी рднाрд╖ा рдоें рдЬिрд╕рдХा рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоें рдирд╣ीं рд╣ै рд╡рд╣ рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рднी рдЕрд╕рдд् рд╣ी рд╣ै рд╣рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд╡ाрд▓ी рд╡рд╕्рддुрдпें рдоिрде्рдпा рд╣ोрдиे рдкрд░ рднी рдЙрди्рд╣ें рд╕рдд् рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ी 'рд╕рдд्рдп ' рд╡рд╕्рддु рд╡рд╣ рд╣ै рдЬो рднूрдд, рд╡рд░्рддрдоाрди рдФрд░ рднрд╡िрд╖्рдп рдЗрди рддीрдиों рдХाрд▓ों рдоें рднी рдиिрдд्рдп рдЕрд╡िрдХाрд░ी рд░ूрдк рдоें рд░рд╣рддी рд╣ै। 

рд╢рд░ीрд░ рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдЗрди рдЬрдб़ рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рд╕ाрде рд╣рдоाрд░ा рдЬीрд╡рди рдкрд░िрдЪ्рдЫिрди्рди рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдЗрдирдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░ाрдк्рдд рдмाрд╣्рдп рд╡िрд╖рдп рднाрд╡рдиा рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдХ्рд╖рдгिрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЗрди рддीрдиों рдоें рд╣ी рдиिрдд्рдп рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рдПрдХ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХा рдиाрд╢ рджूрд╕рд░ी рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ै। рдкрд░िрднाрд╖ा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдпे рд╕рдм рдЕрд╕рдд् рд╣ैं।рдордгिрдпों рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдПрдХ рд╕ूрдд्рд░ рдХे рд╕рдоाрди рд╣рдордоें рдХुрдЫ рд╣ै рдЬो рдкрд░िрд╡рд░्рддрдиों рдХे рдордз्рдп рд░рд╣рддे рд╣ुрдпे рд╡िрд╡िрдз рдЕрдиुрднрд╡ों рдХो рдПрдХ рд╕ाрде рдмांрдзрдХрд░ рд░рдЦрддा рд╣ै। рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдкрд░ рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрдЧा рдХि рд╡рд╣ рдХुрдЫ рдЕрдкрдиी рд╕्рд╡рдпं рдХी рдЪैрддрди्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЬीрд╡рди рдЬो рдХि рдЕрдиुрднрд╡ों рдХी рдПрдХ рдзाрд░ा рд╣ै рдпोрдЧ рд╣ै рдЗрд╕ рдЪैрддрди्рдп рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рд╕рдо्рднрд╡ рд╣ै। рдмाрд▓्рдпाрд╡рд╕्рдеा рдпुрд╡ाрд╡рд╕्рдеा рдФрд░ рд╡ृрдж्рдзाрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдЕрдиुрднрд╡ों рдХो рдпрд╣ рдЪैрддрди्рдп рд╣ी рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрдиुрднрд╡ рдЖрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬाрддे рд╣ैं। рдЬिрд╕ рдЪैрддрди्рдп рдХे рдХाрд░рдг рдоैंрдиे рд╕рдмрдХो рдЬाрдиा рдЬिрд╕рдХे рдмिрдиा рдоेрд░ा рдХोрдИ рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдирд╣ीं рд╣ै рд╡рд╣ рдЪैрддрди्рдп рдЖрдд्рдоा рдЬрди्рдо рдФрд░ рдиाрд╢ рд╕े рд░рд╣िрдд рдиिрдд्рдп рд╕рдд्рдп рд╡рд╕्рддु рд╣ै। рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢ी рдкुрд░ुрд╖ рдЗрди рджोрдиों рд╕рдд् рдФрд░ рдЕрд╕рдд् рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдЕрдиाрдд्рдоा рдХे рддрдд्рдд्рд╡ рдХो рдкрд╣рдЪाрдирддे рд╣ैं। рдЗрди рджोрдиों рдХे рд░рд╣рд╕्рдпрдордп рд╕ंрдпोрдЧ рд╕े рдпрд╣ рд╡िрдЪिрдд्рд░ рдЬрдЧрдд् рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै।

рддрдж्рд╡िрдж्рдзि рдк्рд░рдгिрдкाрддेрди рдкрд░िрдк्рд░рд╢्рдиेрди рд╕ेрд╡рдпा।

рдЙрдкрджेрдХ्рд╖्рдпрди्рддि рддे рдЬ्рдЮाрдиं рдЬ्рдЮाрдиिрдирд╕्рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢िрдиः।।4.34।।

।।4.34।। рдЙрд╕ (рдЬ्рдЮाрди) рдХो (рдЧुрд░ु рдХे рд╕рдоीрдк рдЬाрдХрд░) рд╕ाрд╖्рдЯांрдЧ рдк्рд░рдгिрдкाрдд,  рдк्рд░рд╢्рди рддрдеा рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдХे рдЬाрдиो;  рдпे рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢ी рдЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖ рддुрдо्рд╣ें рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рдХрд░ेंрдЧे।।

рд╢िрд╖्рдпों рдХो рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрдиे рдХे рд▓िрдпे рдЧुрд░ु рдоें рдоुрдЦ्рдпрдд рджो рдЧुрдгों рдХा рд╣ोрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै (рдХ) рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХा рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рддрдеा (рдЦ) рдЕрдирди्рдд рд╕्рд╡рд░ूрдк рдкрд░рдоाрд░्рде рд╕рдд्рдп рдХे рдЕрдиुрднрд╡ рдоें рджृрдв़ рд╕्рдеिрддि। рдЗрди рджो рдЧुрдгों рдХो рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рдХ्рд░рдорд╢ рдЬ्рдЮाрдиिрди рдФрд░ рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢िрди рд╢рдм्рджों рд╕े рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдХेрд╡рд▓ рдкुрд╕्рддрдХीрдп рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдк्рд░рдХाрдг्рдб рдкंрдбिрдд рдмрдиा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рд▓ेрдХिрди рдпोрдЧ्рдп рдЧुрд░ु рдирд╣ीं। рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рд╕े рдЕрдирднिрдЬ्рдЮ рдЖрдд्рдоाрдиुрднрд╡ी рдкुрд░ुрд╖ рдоौрди рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा рдХ्рдпोंрдХि рд╢рдм्рджों рд╕े рдкрд░े рдЕрдкрдиे рдиिрдЬ рдЕрдиुрднрд╡ рдХो рд╡рд╣ рд╡्рдпрдХ्рдд рд╣ी рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрдпेрдЧा। рдЕрдд рдЧुрд░ु рдХा рд╢ाрд╕्рдд्рд░рдЬ्рдЮ рддрдеा рдм्рд░рд╣्рдордиिрд╖्рда рд╣ोрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рдХрдерди рд╕े рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рддрдд्рдд्рд╡рджрд░्рд╢ी рдЖрдЪाрд░्рдп рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрдкाрджिрд╖्рдЯ рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдлрд▓рджाрдпी рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЕрди्рдп рдЬ्рдЮाрди рдирд╣ीं। 

рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрд▓ рдХा рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдКрдкрд░ी рдзрд░ाрддрд▓ рд╕े рдиीрдЪे рдХी рдУрд░ рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рднी рдЬ्рдЮाрдиी рдЧुрд░ु рдХे рдоुрдЦ рд╕े рдЬिрдЬ्рдЮाрд╕ु рд╢िрд╖्рдп рдХे рд▓िрдпे рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╢िрд╖्рдп рдоें рдирдо्рд░рддा рдХा рднाрд╡ рд╣ोрдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдХि рдЙрдкрджेрд╢ рдХो рдпрдеाрд╡рдд् рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд╕рдХे। рдкрд░िрдк्рд░рд╢्рдиेрди рдк्рд░рд╢्рдиों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЧुрд░ु рдХी рдмुрдж्рдзि рдоंрдЬूрд╖ा рдоें рдиिрд╣िрдд рдЬ्рдЮाрди рдиिрдзि рдХो рд╣рдо рдЦोрд▓ рджेрддे рд╣ैं। рдПрдХ рдиिрд╖्рдгाрдд рдЧुрд░ु рд╢िрд╖्рдп рдХे рдк्рд░рд╢्рди рд╕े рд╣ी рдЙрд╕рдХे рдмौрдж्рдзिрдХ рд╕्рддрд░ рдХो рд╕рдордЭ рд▓ेрддे рд╣ैं। рд╢िрд╖्рдп рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рдоें рд╣ुрдИ рдд्рд░ुрдЯि рдХो рджूрд░ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╡े рдЕрдиाрдпाрд╕ рд╣ी рдЙрд╕рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рдХो рд╕рд╣ी рджिрд╢ा рднी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддे рд╣ैं। рдк्рд░рд╢्рдиोрдд्рддрд░ рд░ूрдк рдЗрд╕ рд╕ंрд╡ाрдж рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЧुрд░ु рдХे рдкूрд░्рдгрдд्рд╡ рдХी рдЖрднा рд╢िрд╖्рдп рдХो рднी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдпे рд╣िрди्рджू рдзрд░्рдо рдоें рдЧुрд░ु рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп рдХे рдордз्рдп рдк्рд░рд╢्рдиोрдд्рддрд░ рдХी рдпрд╣ рдк्рд░рдеा рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓ рд╕े рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै рдЬिрд╕े рд╕рдд्рд╕ंрдЧ рдХрд╣рддे рд╣ैं। рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рд╕рднी рдзрд░्рдоों рдоें рд╢िрд╖्рдп рдХो рдпрд╣ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ै। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдХेрд╡рд▓ рд╡ेрджाрди्рдд рджрд░्рд╢рди рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рдмुрдж्рдзि рдХो рдкूрд░्рдг рд╕्рд╡рддрди्рдд्рд░рддा рджेрддा рд╣ै। рд╕ेрд╡рдпा рдЧुрд░ु рдХो рдлрд▓ рдлूрд▓ рдФрд░ рдоिрд╖्рдаाрди рдЖрджि рдЕрд░्рдкрдг рдХрд░рдиा рд╣ी рд╕ेрд╡ा рдирд╣ीं рдХрд╣ी рдЬाрддी। рдпрдж्рдпрдкि рдЖрдЬ рдзाрд░्рдоिрдХ рд╕ंрд╕्рдеाрдиों рдПрд╡ं рдЖрд╢्рд░рдоों рдоें рдЗрд╕ी рдХो рд╣ी рд╕ेрд╡ा рд╕рдордЭा рдЬाрддा рд╣ै। рдЧुрд░ु рдХा рдЕрдиुрд╕рд░рдг рд╣ी рд╕рдЪ्рдЪा рд╕्рдорд░рдг рд╣ै। рдЧुрд░ु рдХे рдЙрдкрджेрд╢ - 'Be and Make ' рдХो рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдХे рдЙрд╕ी рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рд╣ी рдЧुрд░ु рдХी рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕ेрд╡ा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рдмрдв़рдХрд░ рдФрд░ рдХोрдИ рд╕ेрд╡ा рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी। 

рд╢्рд░ी рдХृрд╖्рдг рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЙрдирдХे рдЪрд░рдгों рдоें рд╕рдорд░्рдкрдг рдХрд░ो рдФрд░ рдЙрдирдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░ो ( BG-4.34), рдЙрдирдХे рдкाрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдЖрдд्рдоा рдХो рдорди рдФрд░ рдоाрдпा рдХी рдкрдХрдб़ рд╕े рд╣рдоेрд╢ा рдХे рд▓िрдП рдоुрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдХी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рд╢рдХ्рддि рд╣ै। рдЬिрди рдкрд░ рдХृрдкा рд╣ोрддी рд╣ै рд╡े рддीрдиों рд▓ोрдХ рдЫोрдб़рдХрд░ рдЪौрдеे (рддुрд░ीрдп) рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд▓ोрдХ рдЕрдорд░рд▓ोрдХ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╡े рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдХे рд╕ाрдЧрд░, рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░-рд╕ाрдЧрд░ рдоें рдХрднी рдирд╣ीं рд▓ौрдЯрддे рд╣ैं। (B.G.8.20-21)

рдкрд░рд╕्рддाрд╕्рдоाрдд् рддु рднाрд╡ोрд╜рди्рдпोрд╜рд╡्рдпрдХ्рддोрд╜рд╡्рдпрдХ्рддрдд्рд╕рдиाрддрдиः। 

рдпः рд╕ рд╕рд░्рд╡ेрд╖ु рднूрддेрд╖ु рдирд╖्рдЯрдд्рд╕ु рди рд╡िрдирд╢्рдпрддि।।8.20।।

(B.G. ~ 8.20–21) рд▓ेрдХिрди рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें, рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд (рдиिрд░ाрдХाрд░) рд╕े рднी рдКंрдЪा, рдПрдХ рдФрд░ рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд (рдиिрд░ाрдХाрд░-  рд╕рдиाрддрди рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рднाрд╡ ) рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдоौрдЬूрдж рд╣ै, рдЬो рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рдирд╖्рдЯ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдирд╖्рдЯ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬो рд▓ोрдЧ рдЗрд╕ (рдЪрддुрд░्рде -рддुрд░ीрдп) рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪ рдЬाрддे рд╣ैं рд╡े (рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдХे рдЗрд╕ рдЪрдХ्рд░ рдоें) рд╡ाрдкрд╕ рдирд╣ीं рд▓ौрдЯрддे рд╣ैं।

рдкूрд░्рдг рдЧुрд░ु рднрдЧрд╡ाрди рд╕े рднी рдКрдкрд░ рд╣ोрддा рд╣ै- рдЙрд╕рдХा рднрдЧрд╡ाрди рдХे рдХिрд╕ी рднी рдзрд░्рдо рд╕े рдХोрдИ рд╕ंрдмंрдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рди рд╣ी рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рднी рдзрд░्рдо рдХे рдЦिрд▓ाрдл рд╣ोрддा рд╣ै, "рдЧुрд░ु рд╣ी рднрджे рдЧोрд╡िंрдж рд╕े" рд╕ंрдд рдХрдмीрд░। рдРрд╕ा рдЧुрд░ु рд╣ी рд╕рддрдЧुрд░ु рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬो рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдп рдХो рд╕्рдеाрдИ рдоोрдХ्рд╖ рджेрдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рд░рдЦрддा рд╣ै। рдПрдХрд▓рд╡्рдп рдХी рддрд░рд╣ рдз्рдпाрди рдХрд░ो, рд▓ेрдХिрди рд╕рддрдЧुрд░ु рдХा।

"рд╣ै рдпрд╣ाँ рд╕рддрдЧुрд░ु рдмिрдиा рдХोрдИ, рдоोрдХ्рд╖ рдХा рджाрддा рдирд╣ीं|" …..рдХрдмीрд░

"рдз्рдпाрди рдоूрд▓рдо् рдЧुрд░ु рд░ूрдкрдо्, рдкूрдЬा рдоूрд▓рдо् рдЧुрд░ु рдкाрджुрдХрдо्,

рдоंрдд्рд░ рдоूрд▓рдо् рдЧुрд░ु рд╡ाрдХ्рдпрдо्, рдоोрдХ्рд╖ рдоूрд▓рдо् рдЧुрд░ु рдХृрдкा।" 

рдЧुрд░ु рдХे рд░ूрдк рдХा рдз्рдпाрди рдХрд░ो, рдЙрдирдХे рдкрд╡िрдд्рд░ рдЪрд░рдгों рдХी рдкूрдЬा рдХрд░ो, рдФрд░ рдЙрдирдХे рд╡рдЪрди рдХो рдоंрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рд▓ो, рдЙрдирдХी рдХृрдкा рд╕े рд╢ाрд╢्рд╡рдд рдоोрдХ्рд╖ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ो। 

ЁЯФШ*‘рдЧुрд░ु’ рд╢рдм्рдж рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп :

рдЬो рдЕрдЬ्рдЮाрди рдХे рдЕंрдзрдХाрд░ рд╕े рдмंрдж рдордиुрд╖्рдп рдХे рдиेрдд्рд░ों рдХो рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рд╕рд▓ाрдИ рд╕े рдЦोрд▓ рджेрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЧुрд░ु рд╣ै। рдЬो рд╢िрд╖्рдп рдХे рдХाрдиों рдоें рдЬ्рдЮाрдирд░ूрдкी рдЕрдоृрдд рдХा рд╕िंрдЪрди рдХрд░рддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЧुрд░ु рд╣ै। рдЬो рд╢िрд╖्рдп рдХो рдзрд░्рдо, рдиीрддि рдЖрджि рдХा рдЬ्рдЮाрди рдХрд░ाрдП, рд╡рд╣ рдЧुрд░ु рд╣ै। рдЬो рд╢िрд╖्рдп рдХो рд╡ेрдж рдЖрджि рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХे - 4 рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рдХे рд░рд╣рд╕्рдп рдХो рд╕рдордЭाрдП, рд╡рд╣ рдЧुрд░ु рд╣ै।

 рдЬो рд╡िрд╢्рд╡ рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рднाрд╡ рд░рдЦрддे рд╣ै, "рд╕рд░्рд╡े рднрд╡рди्рддु рд╕ुрдЦिрдиः" рдХा рднाрд╡ рд░рдЦрддे рд╣ैं ,  рд╡рд╣ीं рд╕рдж़рдЧुрд░ु рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ै। рдЧुрд░ु рдПрдХ рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкрдХ рд╢рдХ्рддि рд╣ै। рдЧुрд░ु рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ोрддा рд╣ुрдЖ рднी рдХेрд╡рд▓ рд╡्рдпрдХ्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЧुрд░ु рдХा рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рдд рд░ूрдк, рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд░ूрдк рд╡ рд╡्рдпрдХ्рддाрдд्рдордХ рд░ूрдк рд╣ोрддा рд╣ै। рд╢िрд╖्рдп рдЕрдкрдиी рд╢्рд░рдж्рдзा рд╡ рдкाрдд्рд░рддा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рдЧुрд░ु рддрдд्рд╡ рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░ рдкाрддा рд╣ै। 

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ुрднाрдИ рд╕्рд╡ाрдоी рдЕрдЦрдг्рдбाрдирди्рдж рдЬी рдХो 1894 рдоें рд▓िрдЦिрдд рдПрдХ рдкрдд्рд░ рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं - " The The Geru├в robe (guru robe) is not for enjoyment . It is the banner of heroic work. You must give your body, mind, and speech to "the welfare of the world". You have read— " рдоाрддृрджेрд╡ो рднрд╡, рдкिрд░ृрджेрд╡ो рднрд╡ — Look upon your mother as God, look upon your father as God" — but I say "рджрд░िрдж्рд░рджेрд╡ो рднрд╡, рдоूрд░्рдЦрджेрд╡ो рднрд╡ — The poor, the illiterate, the ignorant, the afflicted — let these be your God." Know that service to these alone is the highest religion.

 ЁЯФШ*рдЧेрд░ुрдЖ рд╡рд╕्рдд्рд░ (рдпा рдЧुрд░ु рдХा рдЪोрд▓ा рдЖрдЪाрд░्рдп рд╢िрд░ीрд╖ рдЪрди्рдж्рд░ рдоुрдЦोрдкाрдз्рдпाрдп рдХे рдкौрдд्рд░ C-IN-C  рдирд╡рдиी рджा рдХी рдкोрд╢ाрдХрднोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ рд╡ीрд░рддाрдкूрд░्рдг рдХाрд░्рдп рдХा рдЭрдг्рдбा рд╣ै। рдХрдИ рдЬрди्рдоों рд╕े рддो рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рдХे рдЪрдХ्рдХрд░ рдоें рдЬीрд╡рди рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рддे рдЪрд▓े рдЖ рд░рд╣े рд╣ो , рдХрдо рд╕े рдХрдо рдЗрд╕ рдЬрди्рдо рдХे рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ , рдорди рдФрд░ рд╡ाрдгी (рд╣्рд░рджрдп -3H) рдХो 'рдЬрдЧрддрд╣िрддाрдп ' (рдЕрд░्рдеाрдд рднाрд░рдд рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП) рдЕрд░्рдкрдг рдХрд░ рджो ! рддुрдордиे рдкреЭा рд╣ै " - "рдоाрддृрджेрд╡ो рднрд╡, рдкिрд░ृрджेрд╡ो рднрд╡ " рдЕрдкрдиी рдоाрддा рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕рдордЭो, рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рд╕рдордЭो - рдкрд░рди्рддु рдоैं рдХрд╣рддा рд╣ूँ," рджрд░िрдж्рд░рджेрд╡ो рднрд╡, рдоूрд░्рдЦрджेрд╡ो рднрд╡ — рдЧрд░ीрдм (рдоाрдирд╕िрдХ рд░ूрдк рд╕े рджрд░िрдж्рд░-рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु), рдоूрд░्рдЦ (рд╕рдо्рдоोрд╣िрдд рд╕िंрд╣ рд╢ाрд╡рдХ) рдФрд░ рджुःрдЦी --рдЗрди्рд╣ें рд╣ी рдЕрдкрдиा рдИрд╢्рд╡рд░ рдоाрдиो। рдЗрдирдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдиा рд╣ी рдкрд░рдо् рдзрд░्рдо рд╕рдордЭो। " ~     рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж] 

рдЧुрд░ुрдкूрдЬा рдХा рдЕрд░्рде

рдЧुрд░ुрдкूрдЬा рдХा рдЕрд░्рде рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдкूрдЬрди рдпा рдЖрджрд░ рдирд╣ीं рд╣ै рд╡рд░рди् рдЙрд╕ рдЧुрд░ु рдХी рджेрд╣ рдоें рд╕्рдеिрдд рдЬ्рдЮाрди рдХा рдЖрджрд░ рд╣ै, рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдХा рдкूрдЬрди рд╣ै।

рдЧुрд░ु рдЧोрд╡िрди्рдж рджोрдЙ рдЦрдб़े рдХाрдХे рд▓ाрдЧूं рдкांрдп।

рдмрд▓िрд╣ाрд░ी рдЧुрд░ु рдЖрдкрдиे рдЧोрд╡िрди्рдж рджिрдпो рдмрддाрдп।।

рдоाрддा-рдкिрддा рдЬрди्рдо рджेрдиे рдХे рдХाрд░рдг рдкूрдЬрдиीрдп рд╣ैं рдХिрди्рддु рдЧुрд░ु рдзрд░्рдо рдФрд░ рдЕрдзрд░्рдо рдХा рдЬ्рдЮाрди рдХрд░ाрдиे рд╕े рдЕрдзिрдХ рдкूрдЬрдиीрдп рд╣ैं। рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рд░ुрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рддो рдЧुрд░ु рдмрдЪाрдиे рд╡ाрд▓े рд╣ैं рдкрд░рди्рддु рдЧुрд░ु рдХे рдЕрдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрдиे рдкрд░ рдХोрдИ рднी рдмрдЪाрдиे рд╡ाрд▓ा рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХी рд╕ेрд╡ा-рдкूрдЬा рд╕े рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рдХी рдХрд▓ा рдХे рд╕ाрде рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рдоाрд░्рдЧ рднी рджिрдЦाрдИ рдкрдб़ рдЬाрддा рд╣ै।

* рдЕрдорд▓ рдЕрдЪрд▓ рдорди рдд्рд░ोрди рд╕рдоाрдиा। 

рд╕рдо рдЬрдо рдиिрдпрдо рд╕िрд▓ीрдоुрдЦ рдиाрдиा॥

рдХрд╡рдЪ рдЕрднेрдж рдмिрдк्рд░ рдЧुрд░ рдкूрдЬा।

рдПрд╣ि рд╕рдо рдмिрдЬрдп рдЙрдкाрдп рди рджूрдЬा॥ рд▓ंрдХा рдХाрдг्рдб -5॥

рднाрд╡ाрд░्рде:-рдиिрд░्рдорд▓ (рдкाрдкрд░рд╣िрдд) рдФрд░ рдЕрдЪрд▓ (рд╕्рдеिрд░) рдорди рддрд░рдХрд╕ рдХे рд╕рдоाрди рд╣ै। рд╢рдо (рдорди рдХा рд╡рд╢ рдоें рд╣ोрдиा), (рдЕрд╣िंрд╕ाрджि) рдпрдо рдФрд░ (рд╢ौрдЪाрджि) рдиिрдпрдо- рдпे рдмрд╣ुрдд рд╕े рдмाрдг рд╣ैं। рдм्рд░ाрд╣्рдордгों рдФрд░ рдЧुрд░ु рдХा рдкूрдЬрди- ...  рдЕрднेрдж्рдп рдХрд╡рдЪ рд╣ै। .... рдЕрд░्рдеाрдд्–рд╡ेрджрдЬ्рдЮ рдм्рд░ाрд╣्рдордг (рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж ?) рд╣ी рдЧुрд░ु рд╣ै, рдЙрди рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдХे, рдЙрдирдХे рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рдХे рдЕрднेрдж्рдп рдХрд╡рдЪ рд╕े рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд╣ुрдП рдмिрдиा рд╕ंрд╕ाрд░ рд░ूрдкी рдпुрдж्рдз рдоें рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╕рдоाрди рд╡िрдЬрдп рдХा рджूрд╕рд░ा рдЙрдкाрдп рдирд╣ीं рд╣ै॥5॥

рдЧुрд░ुрдкूрд░्рдгिрдоा рдХो рд╡्рдпाрд╕ рдкूрд░्рдгिрдоा рдХ्рдпों рдХрд╣рддे рд╣ैं?

рдЖрд╖ाрдв़ рд╢ुрдХ्рд▓ рдкूрд░्рдгिрдоा рдХो рднрдЧрд╡ाрди рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдХा рдЕрд╡рддрд░рдг рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рд╣ुрдЖ рдеा рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рд╡्рдпाрд╕рдкूрд░्рдгिрдоा рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै। рд╡्рдпाрд╕рдЬी рдЛрд╖ि рд╡рд╢िрд╖्рда рдХे рдкौрдд्рд░ рд╡ рдкрд░ाрд╢рд░ рдЛрд╖ि рдХे рдкुрдд्рд░ рд╣ैं।

рд╡्рдпाрд╕рджेрд╡рдЬी рдЧुрд░ुрдУं рдХे рднी рдЧुрд░ु рдоाрдиे рдЬाрддे рд╣ैं। рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕рдЬी рдЬ्рдЮाрди, рднрдХ्рддि, рд╡िрдж्рд╡рдд्рддा рдФрд░ рдЕрдеाрд╣ рдХрд╡िрдд्рд╡ рд╢рдХ्рддि рд╕े рд╕рдо्рдкрди्рди рдеे। рдЗрдирд╕े рдмрдб़ा рдХрд╡ि рдоिрд▓рдиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рд╣ै। рдЙрди्рд╣ोंрдиे ‘рдм्рд░рд╣्рдорд╕ूрдд्рд░’ рдмрдиाрдпा, рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд╡ेрджों рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХрд░рдХे рдЬ्рдЮाрди, рдЙрдкाрд╕рдиा рдФрд░ рдХрд░्рдо рдХी рдд्рд░िрд╡ेрдгी рдмрд╣ा рджी, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрдирдХा рдиाрдо ‘рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕’ рдкрдб़ा। рдкांрдЪрд╡ा рд╡ेрдж ‘рдорд╣ाрднाрд░рдд’ рдФрд░ рд╢्рд░ीрдордж्рднाрдЧрд╡рддрдкुрд░ाрдг рдХी рд░рдЪрдиा рд╡्рдпाрд╕рдЬी рдиे рдХी। рдЕрдаाрд░рд╣ рдкुрд░ाрдгों рдХी рд░рдЪрдиा рдХрд░рдХे рдЫोрдЯी-рдЫोрдЯी рдХрд╣ाрдиिрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рд╡ेрджों рдХो рд╕рдордЭाрдиे рдХी рдЪेрд╖्рдЯा рдХी। рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдЬिрддрдиे рднी рдзрд░्рдордЧ्рд░рди्рде рд╣ैं, рдЪाрд╣े рд╡े рдХिрд╕ी рднी рдзрд░्рдо рдпा рдкрди्рде рдХे рд╣ों, рдЙрдирдоें рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рдмाрдд рд▓िрдЦी рд╣ै рддो рд╡рд╣ рднрдЧрд╡ाрди рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдХे рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рд╕े рд▓ी рдЧрдпी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै–‘рд╡्рдпाрд╕ोрдЪ्рдЫिрд╖्рдЯं рдЬрдЧрдд्рд╕рд░्рд╡рдо्’ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЬрдЧрдд рдоें рд╕рдмрдХुрдЫ рд╡्рдпाрд╕рдЬी рдХा рд╣ी рдЙрдЪ्рдЫिрд╖्рдЯ рд╣ै।

рдЧुрд░ुрдкूрд░्рдгिрдоा рдордиाрдиे рдХा рдХाрд░рдг

рдЖрд╖ाрдв़ рд╢ुрдХ्рд▓ рдкूрд░्рдгिрдоा рдХे рджिрди рд╕рднी рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рдХी рдкूрдЬा рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдХрд░рддे рд╣ैं। рдпрд╣ рд╕рдж्рдЧुрд░ु рдХे рдкूрдЬрди рдХा рдкрд░्рд╡ рд╣ै, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рдЧुрд░ुрдкूрд░्рдгिрдоा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬिрди рдЛрд╖िрдпों-рдЧुрд░ुрдУं рдиे рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЗрддрдиा рдЬ्рдЮाрди рджिрдпा, рдЙрдирдХे рдк्рд░рддि рдХृрддрдЬ्рдЮрддा рджिрдЦाрдиे рдХा, рдЛрд╖िрдЛрдг рдЪुрдХाрдиे рдХा рдФрд░ рдЙрдирдХा рдЖрд╢ीрд░्рд╡ाрдж рдкाрдиे рдХा рдкрд░्рд╡ рд╣ै рдЧुрд░ुрдкूрд░्рдгिрдоा। рдпрд╣ рд╢्рд░рдж्рдзा рдФрд░ рд╕рдорд░्рдкрдг рдХा рдкрд░्рд╡ рд╣ै। рдЧुрд░ुрдкूрд░्рдгिрдоा рдХा рдкрд░्рд╡ рдкूрд░े рд╡рд░्рд╖рднрд░ рдХी рдкूрд░्рдгिрдоा рдордиाрдиे рдХे рдкुрдг्рдп рдХा рдлрд▓ рддो рджेрддा рд╣ी рд╣ै, рд╕ाрде рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдоें рдХृрддрдЬ्рдЮрддा рдХा рд╕рдж्рдЧुрдг рднी рднрд░рддा рд╣ै।

  ЁЯФШрд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХे рджрд░्рд╢рди рд╕े рд╡िрд╡ेрдХ-рд╕्рд░ोрдд рдЙрджрдШाрдЯिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै ! рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддрдЮ्рдЬрд▓ि рдХे рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ рдкрд░ рдк्рд░рдердо рдк्рд░рдоाрдгिрдХ рд╡्рдпाрдЦ्рдпा “рд╡्рдпाрд╕ рднाрд╖्рдп” рдХे рд░ूрдк рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡्рдпाрд╕ рднाрд╖्рдп рд╕े рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै- рд╡्рдпाрд╕ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддрдЮ्рдЬрд▓ि рдХे рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ рдкрд░ рджी рдЧрдпी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा। рдкрддंрдЬрд▓ि рдпोрдЧ-рд╕ूрдд्рд░ "рдЕрдн्рдпाрд╕-рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпाрдн्рдпां рддрди्-рдиिрд░ोрдзः॥1.12॥ рдкрд░ рд╡्рдпाрд╕рджेрд╡ рдЕрдкрдиे рднाрд╖्рдп рдоें рдорди рдХे рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХो рдЕрди्рддрд░्рдоुрдЦी рдмрдиाрдиे рдХा рд╕рд░рд▓ рдЙрдкाрдп рдмрддाрддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддे рд╣ैं- 'рдЕрдеाрд╕ां рдиिрд░ोрдзे рдХ рдЙрдкाрдпः ? рдЗрддि—" рдЪिрдд्рдд-рдирджी рдиाрдоोрднрдпрддो рд╡ाрд╣िрдиी । рд╡рд╣рддि рдХрд▓्рдпाрдгाрдп, рд╡рд╣рддि рдкाрдкाрдп рдЪ । рдпा рддु рдХैрд╡рд▓्рдп-рдк्рд░ाрдЧ्-рднाрд░ा рд╡िрд╡ेрдХ-рд╡िрд╖рдп-рдиिрдо्рдиा, рд╕ा рдХрд▓्рдпाрдг-рд╡рд╣ा । рд╕ंрд╕ाрд░-рдк्рд░ाрдЧ्-рднाрд░ाрд╡िрд╡ेрдХ-рд╡िрд╖рдп-рдиिрдо्рдиा рдкाрдк-рд╡рд╣ा । рддрдд्рд░ рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпेрдг рд╡िрд╖рдп-рд╕्рд░ोрддः рдЦिрд▓ीрдХ्рд░िрдпрддे, рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рдиाрдн्рдпाрд╕ेрди рд╡िрд╡ेрдХ-рд╕्рд░ोрдд рдЙрдж्рдШाрдЯ्рдпрдд рдЗрдд्рдп् рдЙрднрдпाрдзीрдирд╢् рдЪिрдд्рдд-рд╡ृрдд्рддि-рдиिрд░ोрдзः ॥резреи॥

рдорди рдХी 'рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рдЪंрдЪрд▓рддा рддрдеा рдЕрдЪ्рдЫी рдФрд░ рдмुрд░ी рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдпाँ  рдЪिрдд्рдд-рдирджी рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиी рдЬाрддी рд╣ै рдЬो рдХि рджोрдиों рджिрд╢ाрдУं  рдоें (рдЙрднрдпрддः рд╡ाрд╣िрдиी ~ рдЙрд░्рдз्рд╡ рдФрд░ рдиिрдо्рди рджिрд╢ा рдоें) рдмрд╣рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░рд╡ाрд╣ рд╢्рд░ेрдп (рдХрд▓्рдпाрдгाрдп) рдХी рджिрд╢ा рдоें рднी рдмрд╣рддी рд╣ै, рдФрд░ (рдЪ) рдЕрд╢ुрдн рдпा рдкाрдк (рдкाрдкाрдп) рдХी рдУрд░ рднी рдмрд╣рддी рд╣ै। 

рд╡िрд╡ेрдХрд╡िрд╖рдпрдиिрдо्рдиा рд╕ा рдЪिрдд्рддрдирджी рдХрд▓्рдпाрдгाрдп рд╡рд╣рддि' -- рдЪिрдд्рддрдирджी рдХी рдзाрд░ा рдЬрдм рд╡िрд╡ेрдХрд╡िрд╖рдп, рд╡िрд╡ेрдХ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ (рд╡िрд╖рдп)  рдХी рдУрд░ рдЭुрдХा (рдиिрдо्рдиा) рд╣ै,рдЕрд░्рдеाрдд рд╡िрдЦ्рдпाрддि рдпा рд╡िрд╡ेрдХрд╢ीрд▓ рдЬ्рдЮाрди, рдЬो рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो "рдмुрдж्рдзि " (рдк्рд░рдХृрддि ,рдирд╢्рд╡рд░-рдЕрд╣ं) рдФрд░ "рдкुрд░ुрд╖" (рд╢ाрд╢्рд╡рдд-рд╕ाрдХ्рд╖ी рдЖрдд्рдоा ) рдХे рдмीрдЪ рдХे рдЕंрддрд░ рдХो рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рдиे рдХी рдЕрдиुрдорддि рджेрддा рд╣ै; рд╡рд╣ рдзाрд░ा (рд╕ा) 'рдХैрд╡рд▓्рдпрдк्рд░ाрдЧ्рднाрд░ा' рдХैрд╡рд▓्рдп (рдоुрдХ्рддि) рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрдиेрд╡ाрд▓ी рд╣ै рдФрд░ рдХрд▓्рдпाрдг-рд╡рд╣ा рдзाрд░ा рд╣ै।

 'рдЕрд╡िрд╡ेрдХрд╡िрд╖рдпрдиिрдо्рдиा рд╕ा рдкाрдкाрдп рд╡рд╣рддि'-  рджूрд╕рд░ी рдУрд░ рдпрд╣ рдзाрд░ा рдЬрдм рдЕрд╡िрд╡ेрдХ рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें, рдЕрд░्рдеाрдд рдЬрдм рдмुрдж्рдзि (рдк्рд░рдХृрддि-рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं-рд╣िрд░рдг्рдпрдХрд╢िрдкु) рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ (рд╕ाрдХ्рд╖ी рдЖрдд्рдоा-рдпा рджाрд╕ो рдЕрд╣ं рдХा рднाрд╡ ) рдХे рдмीрдЪ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдЕंрддрд░ рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рдХी рджिрд╢ा рдоें рдЭुрдХी рд╣ोрддी рд╣ै, рд╡рд╣ 'рд╕ंрд╕ाрд░рдк्рд░ाрдЧ्рднाрд░ा рдк्рд░рд╡ाрд╣' рдпा рдиिрдо्рдиोрдоुрдЦी рдзाрд░ा - рд╕्рд╡рдпं рдХो рдХेрд╡рд▓ рд╢рд░ीрд░ (M/F) рд╕рдордЭрдиे рдмुрд░ाрдИ рдХी рдУрд░, рдЕрдЧрд▓े рдЬрди्рдо рдоें рд╕ंрд╕ाрд░ рдпा рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг-рдЧрдорди (Transmigration-M /F рдЧрдорди) рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдкाрдк-рд╡рд╣ा рдзाрд░ा рд╣ै। [Transmigration- M/F рдЧрдорди/рдпा Transgender- рд╡िрдкрд░ीрдд рд▓िंрдЧ рд╡्‍рдпрд╡рд╣ाрд░ोрдд्‍рд╕ुрдХрддा рдпा рд╣िрдЬреЬे рдХी рдоाрдирд╕िрдХрддा рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдкाрдк-рд╡рд╣ा рдзाрд░ा рд╣ै।] 

 рдЙрд╕ (рддрдд्рд░) 'рд╕ंрд╕ाрд░рдк्рд░ाрдЧ्рднाрд░ा рдк्рд░рд╡ाрд╣ ' рдмाрд╣्рдп рд╡рд╕्рддुрдУं рдпा рд╡िрд╖рдпों  рдХी рдУрд░ рдмрд╣рдиे рд╡ाрд▓ी- рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг-рдЧрдорди рдзाрд░ा рдкрд░ (рд╡ैрд░ाрдЧ्рдпेрдг рдЦिрд▓ीрдХ्рд░िрдпрддे) рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп (рдкूрд░्рдг рдд्рдпाрдЧ рдпा рдРрд╖рдгाрдУं рд╕े рдЕрдиाрд╕рдХ्рддि рдкूрд░्рд╡рдХ) рдХा рдлाрдЯрдХ рд▓рдЧाрдХрд░ рд╡िрд╖рдпрд╕्рд░ोрдд рдХो рдорди्рдж рдмрдиाрддे рд╣ुрдП рд╢рдХ्рддिрд╣ीрди рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै; рддрдеा рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдпा рд╡िрд╡ेрдХрд╢ीрд▓ рдЬ्рдЮाрди рдкрд░ рдЪिंрддрди-рдордирди рдХрд░рддे рд░рд╣рдиे (рдбिрд╕्рдХ्рд░िрдоिрдиेрдЯीрд╡-рдиॉрд▓ेрдЬ рд╡िрд╡ेрдХрдЬ-рдЬ्рдЮाрди рдпा рдЧुрд░ु рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХी рдЫрд╡ि рдкрд░ -рдк्рд░рдд्рдпाрд╣ाрд░ рдзाрд░рдгा рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдЬрди्рдп рдз्рдпाрди рдХрд░рддे рд░рд╣рдиे ) рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдПрдХ рджिрди рд╕ंрд╕ाрд░ рдХी рдУрд░- рджेрд╣ाрди्рддрд░ рдЧрдорди (Transmigration - M/F рдЧрдорди) рдХी рдУрд░ рд▓े рд╡ाрд▓ी рдЕрд╡िрд╡ेрдХी рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдпॉँ (рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддि) рдиिрд░ुрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं рдФрд░ рд╡िрд╡ेрдХрд╕्рд░ोрдд рдЙрдж्рдШाрдЯिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

 рдЗрддि рдЙрднрдп рдЕрдзीрдиः рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддिрдиिрд░ोрдзः =рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ (рдЗрддि) рдЪिрдд्рддрд╡ृрдд्рддिрдиिрд░ोрдзः рдЕрд░्рдеाрдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдпा рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг рдЧрдорди рдХी рдУрд░ рд▓े рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी  рдЕрд░्рдеाрдд M/F рд╡िрд╖рдпों рдоें рджौреЬрдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рд╡ृрдд्рддिрдпों рдХा рджрдорди, рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп, (рдк्рд░ॉрдкेрдирд╕िрдЯी) рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдУं рдкрд░ рдЕंрдХुрд╢ рд░рдЦрдиा, рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдУं рдХा рдиिрд░ोрдз рдпा рдЙрднрдпрддो рд╡ाрд╣िрдиी рдЪिрдд्рддрдирджी рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦрдиा,  рд▓ाрд▓рдЪ рдХा "рдд्рдпाрдЧ" рдФрд░ "рд╕ेрд╡ा" рдпाрдиि рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдж्рд╡ाрд░ा рд╡िрд╡ेрдХрдЬ -рдЬ्рдЮाрди (рдбिрд╕्рдХ्рд░िрдордиेрд╢рди) рдЕрд░्рдеाрдд рдмुрдж्рдзि (рдк्рд░рдХृрддि, рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं)  -рдкुрд░ुрд╖ (рд╕ाрдХ्рд╖ी рдЪैрддрди्рдп рд╡िрд╡ेрдХ рдпा рд╢ाрд╕्рд╡рдд-рдирд╢्рд╡рд░ рдХो рдкрд╣рдЪाрдирдиे рдХी M/F рдХे рдмрджрд▓े рджाрд╕ो рдЕрд╣ं рдмрди рдЬाрдиे рдХी рдХ्рд╖рдорддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे) рджोрдиों рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд╣ै। (рдЧृрд╣рд╕्рде рдХे рд▓िрдП рдд्рдпाрдЧ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЕрдиाрд╕рдХ्рддि) рдФрд░  'рд╡िрд╡ेрдХ-рджрд░्рд╢рди' рдХे рд╡िрдзिрд╡рдд-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг (рдЧुрд░ुрдЧृрд╣ рд╡ाрд╕ рдпा рдЫः рджिрд╡рд╕ीрдп рдиिрд░्рдЬрдирд╡ाрд╕) рддрдеा рдЕрдн्рдпाрд╕ (рд╕ेрд╡ा) рдкрд░ рдиिрд░्рднрд░ рд╣ै। 

* рд╡िрд╡ेрдХрджрд░्рд╢рди рдЕрдн्рдпाрд╕ेрди рд╡िрд╡ेрдХ рд╕्рд░ोрдд рдЙрдж्рдШाрдЯ्рдпрддे "~  рдЗрд╕े рдкрдврдиे рд╕े рдРрд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै, рдоाрдиो  рд╡्рдпाрд╕рджेрд╡ рд╣рдЬाрд░ों рд╕ाрд▓ рдкрд╣рд▓े рдЬाрди рдЪुрдХे рдеे, рдХि 'рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ' рд╢рдХ्рддि  рд╣ी рд╕рднी рдХे рд╣्рд░рджрдп рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди рдЕрди्рддрд░्рдпाрдоी рдЧुрд░ु рд╣ै ! рддрдеा рдПрдХ рджिрди  (резреи рдЬрдирд╡рд░ी резреоремрей) рдХो рдпрд╣  'рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ' рд╢рдХ्рддि рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХे рд░ूрдк рдоें рдЖрд╡िрд░्рднूрдд рдХрд░ेрдЧी; рддрдм рдЙрдирдХे рдоूрд░्рдд рд░ूрдк рдкрд░ рдорди рдХो рдзाрд░рдг рдХрд░рдиे рд╕े рд╣ी ' рд╡िрд╡ेрдХ-рд╕्рд░ोрдд ' рдЙрджрдШाрдЯिрдд рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा !

ЁЯФШ‌рдЬाрдд्рдпрди्рддрд░рдкрд░िрдгाрдоः‌ ‌рдк्рд░рдХृрдд्рдпाрдкूрд░ाрдд्‌ ‌(4-2)   рдкрджрдЪ्рдЫेрдж:- рдЬाрддि-рдЕрди्рддрд░-рдкрд░िрдгाрдо: рдк्рд░рдХृрддि,рдЖрдкूрд░ाрдд् ॥ рд╢рдм्рджाрд░्рде :- рдЬाрддि ( рд╢рд░ीрд░ рд╡ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдоें ) рдЕрди्рддрд░ ( рдмрджрд▓ाрд╡  ) рдк्рд░рдХृрддि ( рдк्рд░рдХृрддि рдХी ) рдЖрдкूрд░ाрдд् ( рдкूрд░्рдгрддा рдХे ) рдкрд░िрдгाрдо ( рдкрд░िрдгाрдо рдЕрдерд╡ा рдлрд▓ рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै। ) рд╕ुрдд्рд░ाрд░्рде - рдк्рд░рдХृрддि рдХी рдкूрд░्рдгрддा рд╕े рдпोрдЧी рдХे рд╢рд░ीрд░ рд╡ рдЙрд╕рдХी рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдоें рдЬो рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ोрддा рд╣ै । рд╡рд╣ рдЬाрдд्рдпрди्рддрд░ рдкрд░िрдгाрдо рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै ।[ 'рдЬाрддि- рдЕрди्рддрд░' рдЕрд░्рдеाрдд рдордиुрд╖्рдп (M/F рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг рдЧрдорди)  рд╕े рднिрди्рди рдЬाрддि рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддрди-рдкрд╢ु рдЬाрддि рдоें рдпा рд░ाрдХ्рд╖рд╕ рд╣िрд░рдг्рдп рдХрд╢िрдкु рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдпा рджेрд╣ाрди्рддрд░рдг рдЧрдорди/  рдкрд░िрдгाрдо- рдлрд▓/рдк्рд░рдХृрддि- рдЙрдкाрджाрди рдХाрд░рдг (рдк्рд░рдХृрддि- рдмुрдж्рдзि рдХी) рдЖрдкूрд░ाрдд्- рдЖрдкूрд░рдг рд╣ोрдиे рд╕े।] "рд╢рд░ीрд░ рдПрд╡ं рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХा рдПрдХ рд╡рд░्рдЧ, рдк्рд░рдЬाрддि, рдпा рд╡рд░्рдг рд╕े рдЕрди्рдп рдоें  (рдордиुрд╖्рдп, рд░ाрдХ्рд╖рд╕ рдпा рджेрд╡рддा рдоें)  рд░ूрдкांрддрд░рдг рдпा рднिрди्рди рдЬाрддि рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдк्рд░рдХृрддि рдЙрдкाрджाрди рдХाрд░рдг -(рдмुрдж्рдзि - рдоिрде्рдпा рдЕрд╣ं) рдХे рдЖрдкूрд░рдг (superposition) рд╕े рд╕ंрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै ।"

рдиिрдоिрдд्рддрдордк्рд░рдпोрдЬрдХं рдк्рд░рдХृрддीрдиां рд╡рд░рдгрднेрджрд╕्рддु рддрдд: рдХ्рд╖ेрдд्рд░िрдХрд╡рдд्।। 4-3 ।।

(https://drsomveeryoga.com/yoga-sutra-4-3/)

рд╢рдм्рджाрд░्рде :- рдиिрдоिрдд्рддрдо् ( рдзрд░्рдо рдпा рд╢िрдХ्рд╖ा рдЬो рдХाрд░्рдп рдХो рдкूрд░ा рдХрд░ाрдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддे рд╣ैं ) рдк्рд░рдХृрддिрдиाрдо् ( рд╡рд╣ рдк्рд░рдХृрддिрдпों рдЕрд░्рдеाрдд рдЬो рд╢рд░ीрд░ рдХे рдЙрдкाрджाрди рдХрд░्рддा рд╣ैं ) рдЕрдк्рд░рдпोрдЬрдХрдо् ( рдЙрдирдХो рдЪрд▓ाрдиे рд╡ाрд▓े рдЕрдерд╡ा рдЙрдирдХे рд╕ंрдЪाрд▓рдХ рдирд╣ीं рд╣ैं рдмрд▓्рдХि ) рддрдд: ( рд╡рд╣ рддो рдХेрд╡рд▓ ) рд╡рд░рдгрднेрдж: ( рдмाрдзाрдУं рдпा рд░ुрдХाрд╡рдЯों рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╣ोрддे рд╣ैं ) рдХ्рд╖ेрдд्рд░िрдХрд╡рдд् ( рдЦेрдд рдоें рдХाрдо рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХिрд╕ाрди рдХी рддрд░рд╣ )

рд╕ूрдд्рд░ाрд░्рде :- рдзрд░्рдо рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЖрджि рдЬो рдиिрдоिрдд्рдд рдкрджाрд░्рде рд╣ोрддे рд╣ैं рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХृрддि рдХे рд╕ंрдЪाрд▓рдХ рдирд╣ीं рд╣ोрддे । рд╡рд╣ рддो рдоाрдд्рд░ рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдХाрд░्рдп рд╣ैं । рд╡े рдпोрдЧी рдХे рдоाрд░्рдЧ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрдзाрдУं рдХो рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рджूрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं । рдЬैрд╕े рдЦेрдд рдоें рдкाрдиी рджेрддे рд╣ुрдП рдПрдХ рдХिрд╕ाрди рдкाрдиी рд╡ рдЦेрдд рдХे рдмीрдЪ рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрдзाрдУं рдХो рд░рд╕्рддे рд╕े рд╣рдЯाрддा рд╣ै ।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा :- рдЗрд╕ рд╕ूрдд्рд░ рдоें рдзрд░्рдо рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЖрджि рдХाрд░рдХों рдХो рдпोрдЧ рдоाрд░्рдЧ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрдзाрдУं рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдмрддाрдпा рд╣ै। рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдПрдХ рдХिрд╕ाрди рдЕрдкрдиे рдЦेрдд рдоें рдкाрдиी рджेрддे рд╣ुрдП рдкाрдиी рдФрд░ рдЦेрдд рдХेे рдмीрдЪ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕рднी рд░ुрдХाрд╡рдЯों рдХो рд╣рдЯाрдиे рдХा рдХाрдо рдХрд░рддा рд╣ै । рдЬрдм рдХिрд╕ाрди рдЦेрдд рдоें рдкाрдиी рдХी рд╕िंрдЪाрдИ рдХрд░рддा рд╣ै рддो рдкрд╣рд▓े рд╡рд╣ рдПрдХ рдХ्рдпाрд░ी ( рдЦेрдд рдХे рдПрдХ рдЫोрдЯे рднाрдЧ рдХो ) рдХो рдкрд╣рд▓े рднрд░рддा рд╣ै । рдФрд░ рдЬрдм рдЙрд╕ рдХ्рдпाрд░ी рдоें рдкाрдиी рднрд░ рдЬाрддा рд╣ै । рддрдм рд╡рд╣ рдЙрд╕ рдХ्рдпाрд░ी рдФрд░ рджूрд╕рд░ी рдХ्рдпाрд░ी рдХे рдмीрдЪ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓े рдоेреЬ ( рджो рдХ्рдпाрд░िрдпों рдХे рдмीрдЪ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рдоिрдЯ्рдЯी рдХी рдоोрдЯी рдкрд░рдд ) рдХो рддोреЬ рджेрддा рд╣ै । рдЬिрд╕рд╕े рдкाрдиी рдХा рдмрд╣ाрд╡ рджूрд╕рд░ी рдХ्рдпाрд░ी рдХी рддрд░рдл рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рджूрд╕рд░ी рдХ्рдпाрд░ी рдоें рднी рдкाрдиी рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдмाрдзा рдХे рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдкрд╣ुँрдЪ рдЬाрддा рд╣ै ।

ЁЯФШрдЬрди्рдоौрд╖рдзिрдорди्рдд्рд░рддрдк: рд╕рдоाрдзिрдЬा: рд╕िрдж्рдзрдпः ।। 4-1 ।।

рд╢рдм्рджाрд░्рде :- рдЬрди्рдо ( рдЬрди्рдордЬाрдд рдЕрд░्рдеाрдд рдЬрди्рдо рд╕े рд╣ी ) рдФрд╖рдзि ( рдФрд╖рдзिрдпों рдЕрдерд╡ा рд░рд╕ाрдпрдиों рдХे рд╕ेрд╡рди рд╕े) рдорди्рдд्рд░ ( рдорди्рдд्рд░ों рдХे рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдж्рд╡ाрд░ा ) рддрдк: ( рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рдХो рд╕рд╣рдиे рд╕े ) рд╕рдоाрдзिрдЬा: ( рдзाрд░рдгा, рдз्рдпाрди рд╡ рд╕рдоाрдзि рд╕े ) рд╕िрдж्рдзрдпः ( рдЕрдиेрдХ рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ैं )

рд╕ूрдд्рд░ाрд░्рде :- рдЬрди्рдордЬाрдд, рдФрд╖рдзिрдпों рдХे рд╕ेрд╡рди рд╕े, рдорди्рдд्рд░ों рдХे рдЬрдк рд╕े, рддрдк рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рдиे рд╕े рдФрд░ рд╕рдоाрдзि рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рдиे рд╕े рдпोрдЧी рдоें рдЕрдиेрдХ рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ैं ।

рд╡्рдпाрдЦ्рдпा :-  рдпрд╣ рдпोрдЧрд╕ूрдд्рд░ рдХे рдЕрди्рддिрдо рдкाрдж ( рдХैрд╡рд▓्рдп рдкाрдж ) рдХा рдк्рд░рдердо рд╕ूрдд्рд░ рд╣ै । рдЬिрд╕рдоें рдпोрдЧी рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ी рдкाँрдЪ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै ।

1 . рдЬрди्рдо рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि :- рдЬрди्рдо рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЬिрд╕ рд╕िрдж्рдзि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдЬрди्рдо рдоें рдХोрдИ рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдпाрд╕ рдЕрдерд╡ा рдХोрд╢िрд╢ рдирд╣ीं рдХी рдЧрдИ рд╣ो । рд╡рд╣ рдЬрди्рдордЬाрдд рд╕िрдж्рдзि рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै । рдЗрд╕рдХे рдкीрдЫे рд╕ाрдзрдХ рдХे рдкूрд░्рд╡ рдЬрди्рдо рдХे рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдЙрдд्рддрд░рджाрдпी рд╣ोрддे рд╣ैं । рдЬिрди рд╕ाрдзрдХों рдиे рдкूрд░्рд╡ рдЬрди्рдо рдоें рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫे рдХрд░्рдо рдХिрдП рд╣ोрдЧें । рдЙрд╕े рдЙрдирдХे рдлрд▓ рдХा рдХुрдЫ рдЕंрд╢ ( рднाрдЧ ) рдЕрдЧрд▓े рдЬрди्рдо рдоें рднी рдоिрд▓рддा рд╣ै । рд╕рдоाрдзिрдкाрдж рдХे рдЙрди्рдиीрд╕рд╡ें рд╕ूрдд्рд░ рдоें рднрд╡рдк्рд░рдд्рдпрдп рдпोрдЧी рдХी рдЬो рдмाрдд рдХрд╣ी рдЧрдИ рд╣ै । рд╡рд╣ рдкूрд░्рд╡ рдЬрди्рдо рдкрд░ рд╣ी рдЖрдзाрд░िрдд рд╣ै । рднрд╡рдк्рд░рдд्рдпрдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै рдРрд╕े рдпोрдЧी рдЬिрдирдХी рд╕ाрдзрдиा рдмрд╣ुрдд рдЙрдЪ्рдЪ рдХोрдЯि рдХी рд╣ोрддी рд╣ै । рд▓ेрдХिрди рд╕рдоाрдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рд╕े рдаीрдХ рдкрд╣рд▓े рд╢рд░ीрд░ рдХा рдд्рдпाрдЧ ( рдоृрдд्рдпु ) рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै । рддрдм рдРрд╕े рд╕ाрдзрдХों рдХी рд╕ाрдзрдиा рдЕрдЧрд▓े рдЬрди्рдо рдоें рд╡рд╣ीं рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ोрддी рд╣ै । рдЬрд╣ाँ рдкрд░ рдкिрдЫрд▓े рдЬрди्рдо рдоें рдЦрдд्рдо рд╣ुрдИ рдеी । рдЕрддः рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░े рдпोрдЧी рд╕ाрдзрдХों рдХो рдЬрди्рдо рд╕े рд╣ी рд╕िрдж्рдзि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै ।

2.рдФрд╖рдзिрдпों рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि :- рдХुрдЫ рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдФрд╖рдзिрдпों рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рднी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ैं । рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рдоें рд░рд╕ाрдпрди рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдЙрдд्рдкрди्рди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै । рдЬिрд╕рд╕े рдмूреЭा рдЖрджрдоी рднी рдЬрд╡ाрди рджिрдЦрдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै । рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рджिрд╡्рдп рд░рд╕ाрдпрдиों рд╡ рдФрд╖рдзिрдпों рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рдЪ्рд╡рдпрди рдЛрд╖ि рдиे рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдХो рдкुрдиः рдЬрд╡ाрди рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा । рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдФрд╖рдзिрдпों рдХे рдк्рд░рдпोрдЧ рд╕े рднी рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै ।

3.рдорди्рдд्рд░ों рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि :- рдорди्рдд्рд░ рд╕ाрдзрдиा рдХी рдЙрдкрдпोрдЧिрддा рдХा рдЕрдиुрдоाрди рд╣рдо рддрди्рдд्рд░рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рд╡рд░्рдгिрдд рдорди्рдд्рд░ рдпोрдЧ рд╕े рд╣ी рд▓рдЧा рд╕рдХрддे рд╣ैं । рдорди्рдд्рд░ рдпोрдЧ рд╣рдоाрд░ी рддрди्рдд्рд░ рд╕ाрдзрдиा рдХा рдПрдХ рдЕрднिрди्рди рдЕंрдЧ рд╣ै । рдЬिрд╕рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХрд░рдХे рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдорди, рдмुрдж्рдзि, рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХो рдЕрдкрдиे рдЕрдзीрди рдХрд░ рд▓ेрддे рд╣ैं । рдЬिрд╕рд╕े рд╣рдоें рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै । рдЗрди рдорди्рдд्рд░ों рд╕े рд╣рдоाрд░े рдЪिрдд्рдд рд╡ рд╣рдоाрд░ी рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдоें рдирдИ рдКрд░्рдЬा рдХा рд╕ंрдЪाрд░ рд╣ोрддा рд╣ै । рдЬिрд╕े рдорди्рдд्рд░ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╢рдХ्рддि рдЕрдерд╡ा рд╕िрдж्рдзि рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ।

4.рддрдк рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि :- рддрдк рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рдХो рд╕рд╣рдиा । рдпрд╣ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ рд╕рд░्рджी- рдЧрд░्рдоी, рднूрдЦ- рдк्рдпाрд╕, рд▓ाрдн- рд╣ाрдиि рд╡ рдоाрди- рдЕрдкрдоाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рд╣рдоें рдкрд░ेрд╢ाрди рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं । рд▓ेрдХिрди рдЬрдм рд╣рдо рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рддрдк рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं । рддрдм рдЙрд╕ рддрдк рд╕े рд╣рдоाрд░े рдЪिрдд्рдд рдХी рдкूрд░ी рд╢ुрдж्рдзि рд╣ोрддी рд╣ै । рдЬिрд╕рд╕े рд╣рдоाрд░े рдЕрди्рджрд░ рдж्рд╡рди्рдж्рд╡ों рдХो рд╕рд╣рдиे рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдпрддा рдЕрд░्рдеाрдд рддाрдХрдд рдЖрддी рд╣ै । рдЗрд╕े рддрдк рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि рдХрд╣рддे рд╣ैं ।

5.рд╕рдоाрдзि рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзि :- рдзाрд░рдгा, рдз्рдпाрди рд╡ рд╕рдоाрдзि рдХा рдПрдХ рд╕ाрде рдк्рд░рдпोрдЧ рдХрд░рдиा рд╕ंрдпрдо рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै । рдЬрдм- рдЬрдм рдЙрд╕ рд╕ंрдпрдо рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдпोрдЧी рдХिрд╕ी рднी рдкрджाрд░्рде рдоें рдХрд░рддा рд╣ै । рддрдм- рддрдм рдпोрдЧी рдХो рдЕрдж्рднुрдд рд╢рдХ्рддिрдпों рд╡ рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ोрддी рд╣ै । рдЬिрдирдХा рд╡рд░्рдгрди рдкूрд░े рд╡िрднूрддिрдкाрдж рдоें рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै । рдЙрди рд╕рднी рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХो рд╕рдоाрдзि рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╕िрдж्рдзिрдпाँ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै ।

рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдлрд╕рд▓ рдХो рдкाрдиी рдХी рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдоाрдд्рд░ा рдоिрд▓рдиे рд╕े рдлрд╕рд▓ рдЕрдЪ्рдЫी рд╣ोрддी рд╣ै । рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬрди्рдо, рдФрд╖рдзि рдЖрджि рд╕िрдж्рдзिрдпों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा  рдпोрдЧ рдоाрд░्рдЧ рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рдмाрдзाрдПँ рджूрд░ рд╣ोрдиे рд╕े рдпोрдЧ рд╕ाрдзрдиा рдХो рдкोрд╖рдг ( рдЙрдЪिрдд рдЦुрд░ाрдХ ) рдоिрд▓рддा рд╣ै । рдЬिрд╕рд╕े рдпोрдЧी рдХो рд╕ाрдзрдиा рдоें рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рд╕рдлрд▓рддा рдоिрд▓рддी рд╣ै । рдЬैрд╕े рд╣ी рд╕ाрдзрдиा рдоें рдЖрдиे рд╡ाрд▓ी рд░ुрдХाрд╡рдЯें рд╣рдЯ рдЬाрддी рд╣ैं। рд╡ैрд╕े рд╣ी рд╕ाрдзрдиा рдоें рд╕िрдж्рдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдХा рдоाрд░्рдЧ рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдЦुрд▓ рдЬाрддा рд╣ै । 

   рдпोрдЧ рд╕ूрдд्рд░ рдоें рдЙрдкाрдп рдХрд╣ा рд╣ै- "рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╡ैрдЧ्рдпाрдн्рдпां рддрди्рдиिрд░ोрдзः ! рдФрд░ рдпрд╣ рд╕рдЪ рд╣ै рдХि рдЙрди्рд╣ीं рдХा рдЬीрд╡рди рд╕рдлрд▓ рдФрд░ рд╕ाрд░्рдердХ рд╣ै, рдЬो рд╕рджैрд╡ рд╕्рд╡-рдкрд░ाрдорд░्рд╖ рдФрд░ рдЖрдд्рдо-рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдкрдж्рдзрддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЫोрдЯी рд╕े рдЫोрдЯी рдмाрддों рдоें рднी рдЖрдд्рдо рдиिрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдРрд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХрднी рднी рдЕрдкрдиे рдорди рдХे рдЧुрд▓ाрдо рдирд╣ीं рдмрдирддे। рдмрд▓्рдХि рдорди рдФрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдкрд░ рдХाрдмू рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рдЙрд╕рдХे рд╕्рд╡ाрдоी рдмрди рдЬाрддे рд╣ैं !  рдЕрдиेрдХ рд╡िрднूрддिрдпां (рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖, рдиेрддा , рдкैрдЧрдо्рдмрд░) рд╣рдоें рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдЕрд╡рд╢्рдп рдХрд░рддी рд╣ैं, рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдорди рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдХрд░ рдЬीрд╡рди рдХे рд╕рдлрд░ рдоें рд╕рдлрд▓рддाрдПं рд╣ाрд╕िрд▓ рдХीं рдеीं। рд╣рдо рд╕рднी рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж рдХो рднी рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рд▓ोрднрди рджिрдП рдЧрдП рдХिंрддु рдпे рд╕рдм рдк्рд░рд▓ोрднрди рдЙрдирдХे рд╕ाрдордиे рд╡्рдпрд░्рде рд╕ाрдмिрдд рд╣ुрдП। рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рд╕्рд╡рдпं 'рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг-рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдеे, рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдорди рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рдХрд░ рдЙрд╕рдХे рджाрд╕ рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рд╕्рд╡ाрдоी рдмрди рдЪुрдХे рдеे।

 рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХрд╣рддे рд╣ैं- " рдордиुрд╖्рдп рдФрд░ рдкрд╢ु рдоें рдоुрдЦ्рдп рдЕрди्рддрд░ рдЙрдирдХी рдорди рдХी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рд╢рдХ्рддि рдоें рд╣ै। рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХाрд░्рдп рдоें рд╕ाрд░ी рд╕рдлрд▓рддा рдЗрд╕ी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХा рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै। рдкрд╢ु рдоें рдорди рдХी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рд╢рдХ्рддि рдмрд╣ुрдд рдХрдо рд╣ोрддी рд╣ै। рдЬो рд▓ोрдЧ рдкрд╢ुрдУं рдХो рдХुрдЫ рд╕िрдЦाрддे рд╣ैं। рдЙрди्рд╣ें рдкрддा рд╣ै рдХि рдкрд╢ु рдХो рдЬो рдмाрдд рд╕िрдЦाрдпी рдЬाрддी рд╣ै, рдЙрд╕े рд╡рд╣ рд▓рдЧाрддाрд░ рднूрд▓рддा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдПрдХ рдмाрд░ рдоें рдХिрд╕ी рдПрдХ рд╡рд╕्рддु рдкрд░ рджेрд░ рддрдХ рдЪिрдд्рдд рдХो рдПрдХाрдЧ्рд░ рдирд╣ीं рд░рдЦ рд╕рдХрддा। рдордиुрд╖्рдп рдФрд░ рдкрд╢ु рдоें рдпрд╣ी рдЕрди्рддрд░ рд╣ै – рдордиुрд╖्рдп рдоें рдЪिрдд्рдд рдХी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рд╢рдХ्рддि рдЕрдкेрдХ्рд╖ाрдХृрдд рдЕрдзिрдХ рд╣ै। рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХी рд╢рдХ्рддि рдоें рдЕрди्рддрд░ рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдПрдХ рдордиुрд╖्рдп рджूрд╕рд░े рдордиुрд╖्рдп рд╕े рднिрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै।"

рдЗрд╕ी рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рдХे рдорд╣рдд्рд╡ рдХो рд░ेрдЦांрдХिрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी рдХрд╣рддे рд╣ैं- " рдЕрд░्рде рдХा рдЙрдкाрд░्рдЬрди рд╣ो, рдЪाрд╣े рднрдЧрд╡рдж рдЖрд░ाрдзрдиा рд╣ो- рдЬिрд╕ рдХाрдо рдоें рдЬिрддрдиी рдЕрдзिрдХ рдПрдХाрдЧ्рд░рддा рд╣ोрдЧी, рд╡рд╣ рдХाрд░्рдп рдЙрддрдиे рд╣ी рдЕрдзिрдХ рдЕрдЪ्рдЫे рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╕рдо्рдкрди्рди рд╣ोрдЧा।  рдж्рд╡ाрд░ рдХे рдиिрдХрдЯ рдЬाрдХрд░ рдкुрдХाрд░рдиे рдп़ा рдЦрдЯрдЦрдЯाрдиे рд╕े рдЬैрд╕े рдж्рд╡ाрд░ рдЦुрд▓ рдЬाрддा рд╣ै, рдЙрд╕ी рднाँрддि рдХेрд╡рд▓ рдЗрд╕ рдЙрдкाрдп рд╕े рд╣ी рдк्рд░рдХृрддि рдХे рднрдг्рдбाрд░ рдХा рдж्рд╡ाрд░ рдЦुрд▓ рдХрд░ рдк्рд░рдХाрд╢ рдмाрдв़ рдХे рд░ूрдк рдоें рдмाрд╣рд░ рдЖрддा рд╣ै। " 

"рдЕрдкрдиे рдиिрдо्рди рд╡рд░्рдЧ рдХे рд▓ोрдЧों рдХे рдк्рд░рддि рд╣рдоाрд░ा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╣ै – рдЙрдирдХो рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдиा, рдЙрдирдоें рдЙрдирдХी рдЦोрдИ рд╣ुрдИ рдЬाрддीрдп рд╡िрд╢िрд╖्рдЯрддा рдХा рд╡िрдХाрд╕ рдХрд░рдиा। ... рдЙрдирдоें рдЙрдЪ्рдЪ рд╡िрдЪाрд░ рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░ рджो – рдЙрди्рд╣ें рдЙрд╕ी рдПрдХ рд╕рд╣ाрдпрддा рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рд╣ै, рдЗрд╕рдХे рдлрд▓рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмाрдХी рд╕рдм рдХुрдЫ рдЖрдк рд╣ी рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। рд╣рдоें рдХेрд╡рд▓ рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рдкрджाрд░्рдеों рдХो рдЗрдХрдЯ्рдаा рднрд░ рдХрд░ рджेрдиा рд╣ै, рд░рд╡ा рдмंрдз рдЬाрдиा рддो рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рдиिрдпрдоों рд╕े рд╣ी рд╕ाрдзिрдд рд╣ोрдЧा। рд╣рдоाрд░ा рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╣ै, рдЙрдирдХे рджिрдоाрдЧों рдоें рд╡िрдЪाрд░ рднрд░ рджेрдиा – рдмाрдХी рд╡े рд╕्рд╡рдпं рдХрд░ рд▓ेंрдЧे। ... рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдЧрд░ рдкрд╣ाреЬ рдоुрд╣рдо्рдордж рдХे рдкाрд╕ рди рдЖрдпे, рддो рдоुрд╣рдо्рдордж рдХो рд╣ी рдкрд╣ाреЬ рдХे рдкाрд╕ рдЬाрдиा рдкреЬेрдЧा। рдЕрдЧрд░ рдЧрд░ीрдм рд▓реЬрдХा рд╢िрдХ्рд╖ा рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рди рдЖ рд╕рдХे, рддो рд╢िрдХ्рд╖ा рдХो рд╣ी рдЙрд╕рдХे рдкाрд╕ рдЬाрдиा рдкреЬेрдЧा।"

"рдПрдХ рд╡िрдЪाрд░ рд▓ो; рдЙрд╕ी рд╡िрдЪाрд░ рдХो рдЕрдкрдиा рдЬीрд╡рди рдмрдиाрдУ – рдЙрд╕ी рдХा рдЪिрди्рддрди рдХрд░ो, рдЙрд╕ी рдХा рд╕्рд╡рдк्рди рджेрдЦो рдФрд░ рдЙрд╕ीрдоें рдЬीрд╡рди рдмिрддाрдУ। рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдорд╕्рддिрд╖्рдХ, рд╕्рдиाрдпु, рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╕рд░्рд╡ाрдЩ्рдЧ рдЙрд╕ीрдХे рд╡िрдЪाрд░ рд╕े рдкूрд░्рдг рд░рд╣ें। рджूрд╕рд░े рд╕ाрд░े рд╡िрдЪाрд░ рдЫोреЬ рджो। рдпрд╣ी рд╕िрдж्рдз рд╣ोрдиे рдХा рдЙрдкाрдп рд╣ै; рдФрд░ рдЗрд╕ी рдЙрдкाрдп рд╕े рдмреЬे рдмреЬे рдзрд░्рдорд╡ीрд░ों рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рд╣ुрдИ рд╣ै। рд╢ेрд╖ рд╕рдм рддो рдмाрддें рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдорд╢ीрди рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдпрджि рд╣рдо рд╕рдЪрдоुрдЪ рд╕्рд╡рдпं рдХृрддाрд░्рде рд╣ोрдиा рдФрд░ рджूрд╕рд░ों рдХा рдЙрдж्рдзाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣ें, рддो рд╣рдоें рдЧрд╣рд░ाрдИ рддрдХ рдЬाрдиा рд╣ोрдЧा। "(реи/реорез)

[рд╕ाрднाрд░@@ -рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж рдиिрд╢ुрд▓्рдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХेंрдж्рд░ рд░ाрдиीрдЧंрдЬ। рдмрд░рджाрд╣ी рдХाрд▓ी рдоंрджिрд░, рд░ाрдиीрдЧंрдЬ/Bardahi Kali Mandir, Raniganj, West Bengal/ India, /https://www.facebook.com/vnskraniganj/?locale=hi_IN]

рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдиंрдж рдЬी рдиे рдХрд╣ा рд╣ै рдХि ‘рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ों рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦो рдирд╣ीं рддो рд╡े рддुрдо्рд╣ाрд░ा рдХрд░्рдо рдмрди рдЬाрдПंрдЧे рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХрд░्рдоो рдкрд░ рдиिрдпंрдд्рд░рдг рд░рдЦो рдирд╣ीं рддो рд╡े рддुрдо्рд╣ाрд░ा рднाрдЧ्рдп рдмрди рдЬाрдПंрдЧे।’ рдХрд░्рдо рд╣ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рднाрдЧ्рдп рдФрд░ рдЬीрд╡рди рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं। 

рд╕рдж्рд╕рдж рд╡िрд╡ेрдХ : рдордиुрд╖्рдп рдХा рдорди рдЕрдиंрдд рд╢рдХ्рддिрдпों рдХा рднंрдбाрд░ рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЙрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдмреЬी рд╢рдХ्рддि рд╣ै- рд╡िрд╡ेрдХ  (рд╕рдж‍् рдФрд░ рдЕрд╕рдж् рдоें рд╡िрд╡ेрдХ- рдк्рд░рдпोрдЧ рд╢рдХ्рддि) ।  рд╡िрд╡ेрдХ рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рд╡рд╣ рд╢рдХ्рддि рд╣ै, рдЬो рд╕рдд्рдк्рд░ेрд░рдгा рджेрддी рд╣ै рдФрд░ рдЙрдЪिрдд рдиिрд░्рдгрдп рдХрд░рдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддी рд╣ै। рдпрд╣ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рд╕рдд्рддा рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЕंрдд:рдХрд░рдг рдоें рд╣ै। рдпрджि рдордиुрд╖्рдп рд╡िрд╡ेрдХ рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рдЪрд▓рддा рд░рд╣े, рддो рдмुрдж्рдзि рдиिрд░्рдгрдп рдХрд░рдиे рдоें рд╕рдлрд▓ рд░рд╣рддी рд╣ै। рджुрдЦ-рдХрд╖्рдЯों рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдХрдо рд╣ोрдХрд░ рд╕ंрд╢рдп рдоिрдЯ рдЬाрддे рд╣ैं। рдорд╣ाрднाрд░рдд рдоें рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдиे рд▓िрдЦा рд╣ै рдХि рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдоें рдордиुрд╖्рдп рд╕े рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХोрдИ рднी рдк्рд░ाрдгी рдирд╣ीं рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдордиुрд╖्рдп рдоें рд╡िрд╡ेрдХ рдПрдХ рдРрд╕ी рд╢рдХ्рддि рд╣ै, рдЬो рдЕрди्рдп рдк्рд░ाрдгिрдпों рдоें рдирд╣ीं рд╣ै। рдЗрд╕ी рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЕрди्рдп рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХो рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬрдмрдХि рдЕрди्рдп рдк्рд░ाрдгी рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЕрдкрдиे рд╡рд╢ рдоें рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे। рдЗрд╕ рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдпрд╣ рдоाрди рд▓िрдпा рдЧрдпा рдХि рдордиुрд╖्рдп рдХुрдЫ рднी рдХрд░े, рдХुрдЫ рднी рдЦाрдП рдФрд░ рдХुрдЫ рднी рдкिрдП, рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рд╕рдм рдаीрдХ рд╣ै। рдЗрд╕ рдоाрди्рдпрддा рдХा рдордиुрд╖्рдп рдиे рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡ाрд░्рде рдХी рдкूрд░्рддि рдХे рд▓िрдП рджुрд░ुрдкрдпोрдЧ рдХिрдпा।

      "  рдЬिрддрдиी рднी рд╢рдХ्рддिрдпाँ рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЪрд░िрдд्рд░ рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░рддी рд╣ैं, рдЙрди рд╕рдмрдоें рдХрд░्рдо рдХी рд╢рдХ्рддि (рдкाँрдЪो рдХрд░्рдоेрди्рдж्рд░िрдп рдХे рдХрд░्рдо - рджृрд╖्рдЯि, рд╢्рд░рд╡рдг, рд╕्рдкрд░्рд╢, рд╕्рд╡ाрдж рдФрд░ рдЧрди्рдз рдХी рд╢рдХ्рддि) рд╕рдмрд╕े рдЕрдзिрдХ рдк्рд░рдмрд▓ рд╣ोрддी рд╣ै; рдЬिрд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕्рд╡рдпं рд╕рдо्рднाрд▓рдиा (manage рдХрд░рдиा) рдкреЬрддा рд╣ै। [Karma in its effect on character is the most tremendous power that man has to deal with.] рдордиुрд╖्рдп, рдоाрдиो рдПрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдЖрдХрд░्рд╖рдг-рдХेंрдж्рд░ рдЬैрд╕ा рд╣ै, рдЬो рдм्рд░рд╣्рдоाрдг्рдб рдХी рд╕рдорд╕्рдд рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдЕрдкрдиी рдУрд░ рдЦींрдЪ рд░рд╣ा рд╣ै, рддрдеा рдЗрд╕ рдХेрди्рдж्рд░ рдоें рдЙрди рд╕рдмों рдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рдХрд░ рдПрдХ рдк्рд░рдмрд▓ рд╡िрдж्рдпुрдд् рдк्рд░рд╡ाрд╣ (big current) рдХे рд░ूрдк рдоें рдкुрдиः рдмाрд╣рд░ рднेрдЬ рд░рд╣ा рд╣ै। [Man is, as it were, a center, and is attracting all the powers of the universe towards himself, and in this center is fusing them all and again sending them off in a big current....] рд╢ुрдн-рдЕрд╢ुрдн, рд╕ुрдЦ-рджुःрдЦ, рд╕рдм рдЙрд╕рдХी рдУрд░ рджौреЬे рдЬा рд░рд╣े рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рд▓िрдкрдЯे рдЬा рд░рд╣े рд╣ैं। рдФрд░ рд╡рд╣ ( рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ рдж्рд╡ाрд░ा -рдЕрдЪ्рдЫे рд╡िрдЪाрд░- рдЕрдЪ्рдЫे рдХрд░्рдо -рдЕрдЪ्рдЫी рдЖрджрдд рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдж्рдк्рд░рд╡ृрдд्рддि рдХी) рдЙрд╕ рдк्рд░рдмрд▓ рдзाрд░ा рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬिрд╕े рдЪрд░िрдд्рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрд╕ी рдЪрд░िрдд्рд░ рдХो рдмाрд╣рд░ рдк्рд░ेрд╖िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। [ Good and bad, misery and happiness, all are running towards him and clinging round him; and out of them he fashions the mighty stream of tendency called character and throws it outwards.] рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ी рдЪीрдЬ рдХो [рд╕рдж‍् рдФрд░ рдЕрд╕рдж् рд╡िрдЪाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рдоिрдд рдоें рд╕े рдХिрд╕ी рднी рдЪрд░िрдд्рд░ рдХो] рдЕрдкрдиी рдУрд░ рдЦींрдЪ рд▓ेрдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдордиुрд╖्рдп рдоें рд╣ै, рдЙрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЙрд╕े рдмाрд╣рд░ рднेрдЬрдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рднी рдордиुрд╖्рдп рдоें рд╣ै।" [As he has the power of drawing in anything, so has he the power of throwing it out.]   

 "рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕ाрд░े рдХ्рд░िрдпाрдХрд▓ाрдк,  рдордиुрд╖्рдп рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╢рдХ्рддि рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдоाрдд्рд░ рд╣ै। рдЗрд╕ рдпुрдЧ рдоें рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдХे рдЬो рд╡िрднिрди्рди рдЪрдордд्рдХाрд░ рджिрдЦ рдкреЬ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЬिрди рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдЖрд╡िрд╖्рдХाрд░ों рдХे рдХाрд░рдг рдордиुрд╖्рдп рдХा рдЬीрд╡рди рдЙрди्рдирдд рдФрд░ рд╕ुрдЦी рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдХे рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЬिрди рдФрд╖рдзिрдпों рдХे рдЖрд╡िрд╖्рдХाрд░ों рд╕े рдордиुрд╖्рдп рд░ोрдЧ-рдоुрдХ्рдд рд╣ुрдЖ рд╣ै, рдЙрди рд╕рдмрдХे рдкीрдЫे рдХिрд╕ी рдПрдХ рдпा рдПрдХाрдзिрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рджृреЭ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдЕрд╡рд╢्рдп рд░рд╣ी рд╣ै। рдЬिрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдиे рдЕрдкрдиे рдорди рдоें рдпрд╣ рджृреЭ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा рдХि рдХिрд╕ी рдЦाрд╕ рд░ोрдЧ рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдЙрдкाрдп рд╡рд╣ рдЕрд╡рд╢्рдп рдЦोрдЬ рдиिрдХाрд▓ेрдЧा। рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдпंрдд्рд░, рдпुрдж्рдзрдкोрдд рдЖрджि рд╕рднी рдордиुрд╖्рдп рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╢рдХ्рддि рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоाрдд्рд░ рд╣ैं। рдордиुрд╖्рдп рдХी рдпрд╣ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдЪрд░िрдд्рд░ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рдЪрд░िрдд्рд░ рдХрд░्рдоों рд╕े рдЧрдаिрдд рд╣ोрддा рд╣ै। ( and this will is caused by character, and character is manufactured by Karma.) 

рдЕрддрдПрд╡ рдХрд░्рдо (рд╢्рд░ेрдп-рдк्рд░ेрдп рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ рдХे рдмाрдж) рдЬैрд╕ा рд╣ोрдЧा, рдЗрдЪ्рдЫा- рд╢рдХ्рддि рдХा рд╡िрдХाрд╕ рднी рд╡ैрд╕ा рд╣ी рд╣ोрдЧा। рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдк्рд░рдмрд▓ рдЗрдЪ्рдЫा рд╢рдХ्рддि рд╕ंрдкрди्рди рдЬिрддрдиे рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рд╣ुрдП рд╣ैं, рд╡े рд╕рднी рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдХрд░्рдоी рдеे। рдЙрдирдХी рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдРрд╕ी рдеी рдХि рд╡े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рднी рдЙрд▓рдЯ-рдкुрд▓рдЯ рдХрд░ рд╕рдХрддे рдеे। рдпрд╣ рд╢рдХ्рддि рдЙрди्рд╣ें рдпुрдЧ-рдпुрдЧांрддрд░ рддрдХ рдиिрд░ंрддрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд░рд╣рдиे рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдИ рдеी। рдмुрдж्рдз рдПрд╡ं рдИрд╕ा рдорд╕ीрд╣ рдоें рдЬैрд╕ी рдк्рд░рдмрд▓ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдеी, рд╡рд╣ рдПрдХ рдЬрди्рдо рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рдХी рдЬा рд╕рдХрддी рдФрд░ рдЙрд╕े рд╣рдо рдЖрдиुрд╡ंрд╢िрдХ рд╢рдХ्рддिрд╕ंрдЪाрд░ рднी рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддे, рдХ्рдпोंрдХि рд╣рдоें рдЬ्рдЮाрдд рд╣ै рдХि рдЙрдирдХे рдкिрддा рдХौрди рдеे। рд╣рдо рдирд╣ीं рдХрд╣ рд╕рдХрддे рдХि рдЙрдирдХे рдкिрддा рдХे рдоुंрд╣ рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдЬाрддि рдХी рднрд▓ाрдИ рдХे рд▓िрдП рд╢ाрдпрдж рдХрднी рдПрдХ рд╢рдм्рдж рднी рдиिрдХрд▓ा рд╣ो। рдЬोрд╕ेрдл (рдИрд╕ा рдорд╕ीрд╣ рдХे рдкिрддा) рдХे рд╕рдоाрди рддो рдЕрд╕ंрдЦ्рдп рдмрдв़рдИ рдЖрдЬ рднी рд╣ैं, рдмुрдж्рдз рдХे рдкिрддा рдХे рд╕рджृрд╢ рд▓ाрдЦों рдЫोрдЯे-рдЫोрдЯे рд░ाрдЬा рд╣ो рдЪुрдХे рд╣ैं। рдЕрдд: рдпрджि рд╡рд╣ рдмाрдд рдХेрд╡рд▓ рдЖрдиुрд╡ंрд╢िрдХ рд╢рдХ्рддिрд╕ंрдЪाрд░ рдХे рдХाрд░рдг рд╣ुрдИ рд╣ो, рддो рдЗрд╕рдХा рд╕्рдкрд╖्рдЯीрдХрд░рдг рдХैрд╕े рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдЗрд╕ рдЫोрдЯे рд╕े рд░ाрдЬा рдХो, рдЬिрд╕рдХी рдЖрдЬ्рдЮा рдХा рдкाрд▓рди рд╢ाрдпрдж рдЙрд╕рдХे рд╕्рд╡рдпं рдХे рдиौрдХрд░ рднी рдирд╣ीं рдХрд░рддे рдеे। рдРрд╕ा рдПрдХ рд╕ुंрджрд░ рдкुрдд्рд░-рд░рдд्рди рд▓ाрдн рд╣ुрдЖ, рдЬिрд╕рдХी рдЙрдкाрд╕рдиा рд▓рдЧрднрдЧ рдЖрдзा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै?

рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рдЬोрд╕ेрдл рдиाрдордХ рдмреЭрдИ (рдХाрд╖्рдард╢िрд▓्рдкी) рддрдеा рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд▓ाрдЦों рд▓ोрдЧों рдж्рд╡ाрд░ा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХे рд╕рдоाрди рдкूрдЬे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рдЙрд╕рдХे рдкुрдд्рд░ рдИрд╕ा рдорд╕ीрд╣ рдХे рдмीрдЪ рдЬो рдЕंрддрд░ рд╣ै, рдЙрд╕рдХा рд╕्рдкрд╖्рдЯीрдХрд░рдг рдХ्рдпा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै ? рдЖрдиुрд╡ंрд╢िрдХ рд╢рдХ्рддिрд╕ंрдЪाрд░ рдХे рд╕िрдж्рдзांрдд рдж्рд╡ाрд░ा рддो рдЗрд╕рдХा рд╕्рдкрд╖्рдЯीрдХрд░рдг рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдмुрдж्рдз рдФрд░ рдИрд╕ा рдЗрд╕ рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдЬिрд╕ рдорд╣ाрд╢рдХ्рддि рдХा рд╕ंрдЪाрд░ рдХрд░ рдЧрдП, рд╡рд╣ рдЖрдИ рдХрд╣ां рд╕े? рдЙрд╕рдХा рдЙрдж्рднрд╡ рдХрд╣ां рд╕े рд╣ुрдЖ? рдЗрддрдиी рджृреЭ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдХा рд╕ंрдЪрдп рдХैрд╕े рд╣ुрдЖ ? рдЕрд╡рд╢्рдп рдпुрдЧ-рдпुрдЧांрддрд░ों рд╕े рд╡рд╣ рдЙрд╕ рд╕्рдеाрди рдоें рд╣ी рд░рд╣ी рд╣ोрдЧी рдФрд░ рдХ्рд░рдорд╢: рдк्рд░рдмрд▓рддрд░ рд╣ोрддे-рд╣ोрддे рдЕंрдд рдоें рд╡рд╣ी рджृреЭ рдЗрдЪ्рдЫाрд╢рдХ्рддि рдмुрдж्рдз рддрдеा рдИрд╕ा рдорд╕ीрд╣ рдХे рд░ूрдк рдоें рд╕рдоाрдЬ рдоें рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЧрдИ рдФрд░ рдЖрдЬ рддрдХ рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै। рдпрд╣ рд╕рдм рдХрд░्рдо рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рдиिрдпрдоिрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд╕рдиाрддрди рдиिрдпрдо рд╣ै рдХि рдЬрдм рддрдХ рдХोрдИ рдордиुрд╖्рдп рдХिрд╕ी рд╡рд╕्рддु рдХा рдЙрдкाрд░्рдЬрди рди рдХрд░े, рддрдм рддрдХ рд╡рд╣ рдЙрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддीрд╕ंрднрд╡ рд╣ै, рдХрднी-рдХрднी рд╣рдо рдЗрд╕ рдмाрдд рдХो рди рдоाрдиें, рдкрд░ंрддु рдЖрдЧे рдЪрд▓рдХрд░ рд╣рдоें рдЗрд╕рдХा рджृрдв़ рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

  рдПрдХ рдордиुрд╖्рдп рдЪाрд╣े рд╕рдорд╕्рдд рдЬीрд╡рди рднрд░ рдзрдиी рд╣ोрдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдб़ी-рдЪोрдЯी рдХा рдкрд╕ीрдиा рдПрдХ рдХрд░рддा рд░рд╣े, рд╣рдЬाрд░ों рдордиुрд╖्рдпों рдХो рдзोрдЦा рджे, рдкрд░ंрддु рдЕंрдд рдоें рд╡рд╣ рджेрдЦрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд╕ंрдкрдд्рддिрд╢ाрд▓ी рд╣ोрдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рдирд╣ीं рдеा। рддрдм рдЬीрд╡рди рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рджुрдЦрдордп рдФрд░ рджूрднрд░ рд╣ो рдЙрдарддा рд╣ै। рд╣рдо рдЕрдкрдиे рднौрддिрдХ рд╕ुрдЦों рдХे рд▓िрдП рднिрди्рди-рднिрди्рди рдЪीрдЬों рдХो рднрд▓े рд╣ी рдЗрдХрдЯ्рдаा рдХрд░рддे рдЬाрдПं, рдкрд░ंрддु рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЬिрд╕рдХा рдЙрдкाрд░्рдЬрди рд╣рдо рдЕрдкрдиे рдХрд░्рдоों рдж्рд╡ाрд░ा рдХрд░рддे рд╣ैं, рд╡рд╣ी рд╣рдоाрд░ा рд╣ोрддा рд╣ै। 

        рдЧीрддा (2.50) рдХा рдХрдерди рд╣ै - " рдпोрдЧ: рдХрд░्рдорд╕ु рдХौрд╢рд▓рдо्" ‘рдХрд░्рдордпोрдЧ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै- рдХुрд╢рд▓рддा рд╕े рдЕрд░्рдеाрдд рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдк्рд░рдгाрд▓ी рд╕े рдХрд░्рдо рдХрд░рдиा।’ [With regard to Karma-Yoga, the Gita says that it is doing work with cleverness and as a science; by knowing how to work, one can obtain the greatest results.]  рд╕рдорд╕्рдд рдХрд░्рдоों рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै рдорди рдХे рднीрддрд░ рдкрд╣рд▓े рд╕े рд╣ी рд╕्рдеिрдд рдЕрдирди्рдд рд╢рдХ्рддि рдХो рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░ рджेрдиा- рдЖрдд्рдоा рдХो рдЬाрдЧ्рд░рдд рдХрд░ рджेрдиा। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХे рднीрддрд░ рдкूрд░्рдг рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрди рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। рднिрди्рди-рднिрди्рди рдХрд░्рдо рдЗрди рдорд╣ाрди рд╢рдХ्рддिрдпों рдХो рдЬाрдЧ्рд░рдд рдХрд░рдиे рддрдеा рдмाрд╣рд░ рдк्рд░рдХрдЯ рдХрд░ рджेрдиे рдоें рд╕ाрдзрди рдоाрдд्рд░ рдмрдирддे рд╣ैं। 

>>There cannot be work without a motive: "рдордиुрд╖्рдп рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी  рдЕрднिрдк्рд░ेрд░рдгा (motive-рдк्рд░рдпोрдЬрди) рд╕े рдк्рд░ेрд░िрдд рд╣ोрдХрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै। рдк्рд░рдпोрдЬрди (рдоंрд╢ा) рдХे рдмिрдиा рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। (Man works with various motives. There cannot be work without motive.) рдЕрдкрдиी-рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рдХी рдкूрд░्рддि рдХे рд▓िрдП рдордиुрд╖्рдп рдиाрдиा рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै। рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдиाрдо-рдпрд╢ рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рддो рдХुрдЫ рдкैрд╕ा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं। рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं, рддो рдХुрдЫ рдЕрдкрдиे рдмाрдж рдЕрдкрдиा рдиाрдо рдЫोреЬ рдЬाрдиे рдХे рд▓िрдП рдпрдд्рди рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдХुрдЫ рд▓ोрдЧ рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдоें рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рджुрд╖्рдЯ рдХрд░्рдо рдХрд░ рдЪुрдХрдиे рдХे рдмाрдж - рдк्рд░ाрдпрд╢्рдЪिрдд рдХे рд░ूрдк рдоें рдПрдХ рдорди्рджिрд░ рдмрдирд╡ा рджेрддे рд╣ैं рдпा рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП- рдкुрд░ोрд╣िрддों рдХो рдзрди рджेрддे рд╣ैं। 

>>(salt of the earth) : рдХुрдЫ рдРрд╕े рдирд░ -рд░рдд्рди (salt of the earth) рд╣ोрддे рд╣ैं рдЬो рдХेрд╡рд▓ рдХрд░्рдо рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╡े рдиाрдо- рдпрд╢ рдЕрдерд╡ा рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдХी рднी рдкрд░рд╡ाрд╣ рдирд╣ीं рдХрд░рддे। рд╡े рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рдиाрдо рддрдеा рдпрд╢ рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЧрдпा рдХाрд░्рдп [рднीрд╖्рдо рдкрд░рдоाрд░ DAV рд╕्рдХूрд▓ рдФрд░ K.RAI рд╢िрд╢ु рдорди्рджिрд░] рдмрд╣ुрдд рд╢ीрдШ्рд░ рдлрд▓िрдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै। рдпे рдЪीрдЬें (рдоाрди-рдк्рд░рддिрд╖्рдаा, рдиाрдо-рдпрд╢) рдордиुрд╖्рдп рдХो рддрдм рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ैं рдЬрдм рд╡े рдЬिंрджрдЧी рдХी рдЖрдЦрд░ी рдШреЬिрдпाँ рдЧिрди рд░рд╣े рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡िрд╡ेрдХी рд▓ोрдЧ рдЬो рд╢ुрдн (рд╢्рд░ेрдп) рдоें рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рдЙрд╕рд╕े рдк्рд░ेрдо рдХрд░рддे рд╣ैं, рдХेрд╡рд▓ рдЗрд╕рд▓िрдП рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ैं рдХि рдЙрдирдХे рдХрд░्рдо рд╕े рджूрд╕рд░ों рдХी рднрд▓ाрдИ рд╣ोрддी рд╣ै।  рд╡े рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рд╕्рддрд░ рдХी рд╕рдоाрдЬ рд╕ेрд╡ा - рдЧрд░ीрдмों рдХे рдк्рд░рддि рднрд▓ाрдИ ,рдпा рдоाрдирд╡-рдЬाрддि рдХी (рдЬ्рдЮाрди -рдЪрдХ्рд╖ु рдЦोрд▓рдиे рдоें?) рд╕рд╣ाрдпрддा рдХे рд▓िрдП рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ोрддे рд╣ैं। 

рдпрджि рдХोрдИ рдордиुрд╖्рдп, рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдк्рд░рдпोрдЬрди рдХे - рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдиि:рд╕्рд╡ाрд░्рде рднाрд╡ рд╕े рдХाрдо рдХрд░े, рддो рдХ्рдпा рдЙрд╕े рдХोрдИ рдлрд▓рдк्рд░ाрдк्рддि рдирд╣ीं рд╣ोрддी? рдЕрд╕рд▓ рдоें рддрднी рддो рдЙрд╕े рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдлрд▓ (рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рддि-рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░) рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि  рд╣ोрддी рд╣ै। рдФрд░ рд╕рдЪ рдкूрдЫा рдЬाрдП, рддो рдиि:рд╕्рд╡ाрд░्рдерддा рдЕрдзिрдХ рдлрд▓рджाрдпी рд╣ोрддी рд╣ै, рдкрд░ рдЗрд╕рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рдХा рдзैрд░्рдп рдмрд╣ुрдд рдеोреЬे рд╕े рд▓ोрдЧों рдоें (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда, рдиेрддा, рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдЖрджि рдоें) рд╣ोрддा рд╣ै।  

 "рдк्рд░ेрдо (Love), рд╕рдд्рдп (truth) рддрдеा рдиि:рд╕्рд╡ाрд░्рдерддा (unselfishness) рдЬैрд╕े рд╕рдж्рдЧुрдг рдХेрд╡рд▓ рдиैрддिрдХрддा рд╕рдо्рдмрди्рдзी рдЖрд▓ंрдХाрд░िрдХ рд╡рд░्рдгрди рдоाрдд्рд░ рдирд╣ीं рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдЕंрддрд░्рдиिрд╣िрдд рд╢рдХ्рддि (рдкूрд░्рдгрддा -рджिрд╡्рдпрддा) рдХी рдорд╣ाрди рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╡े рд╣рдоाрд░े рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЖрджрд░्рд╢ рд╣ैं। рдпрджि рдмिрдиा рднрд╡िрд╖्рдп рдХा рдЪिंрддрди рдХिрдпे, рдмिрдиा рд╕्рд╡рд░्рдЧ-рдирд░рдХ рдХी рдкрд░рд╡ाрд╣ рдХिрдпे рдордиुрд╖्рдп рдкांрдЪ рдоिрдирдЯ рднी рдиि:рд╕्рд╡ाрд░्рде рднाрд╡ рд╕े рдХाрдо рдХрд░ рд╕рдХे, рддो рдЙрд╕рдоें рдПрдХ 'рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖' [ рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдиेрддा рдпा рдкैрдЧрдо्рдмрд░]  рдмрди рд╕рдХрдиे рдХी рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рд╣ै। рдпрдж्рдпрдкि рдЗрд╕े рдХाрд░्рдпрд░ूрдк рдоें рдкрд░िрдгрдд рдХрд░рдиा рдХрдаिрди рд╣ै।  рдлिрд░рднी рдЕрдкрдиे рд╣्рд░рджрдп рдХे рдЕрди्рддрд╕्рддрд▓ [рдаाрдХुрд░, рдоाँ, рд╕्рд╡ाрдоीрдЬी -рдирд╡рдиीрджा рдХो рджेрдЦрдХрд░] рд╣рдо рдЗрд╕рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рд╕рдордЭрддे рд╣ैं - рдФрд░ рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рдЗрд╕рд╕े рдХ्рдпा рдоंрдЧрд▓ рд╣ोрддा рд╣ै।

      рд╣рдоाрд░ी рд╕рднी рдкाँрдЪों рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ - рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд╕ाрдзрди, рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рд╣ैं, рдорди рдХी рд╕ाрд░ी рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдЧрддि  рдХिрд╕ी рд╕्рд╡ाрд░्рдердкूрд░्рдг рдЙрдж्рджेрд╢्рдп [рдЗрди्рдж्рд░िрдп рднोрдЧ рдХी рджिрд╢ा рдоें ] рдХी рдУрд░ рджौреЬрддी рд░рд╣рдиे рд╕े рдЫिрди्рди-рднिрди्рди рд╣ोрдХрд░ рдмिрдЦрд░ рдЬाрддी рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рдпрджि рдорди рдХी рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдЧрддि рдХो рдЕрди्рддрд░्рдоुрдЦी рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕рдХा рдиिрдЧ्рд░рд╣ рдХिрдпा рдЬाрдпे, рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рдкрдж्рдзрддि рдХा рдпрджि рд╡िрдзिрд╡рдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЬाрдпे [рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж - рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ 'Be and Make рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ -рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा' рдХे рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдж्рд╡ाрд░ा  рдпрджि рдорди рдФрд░ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХी рдЗрд╕ рдмрд╣िрд░्рдоुрдЦी рдЧрддि рдХो рд╕ंрдпрдоिрдд рдХрд░рдиा рд╕ीрдЦ рд▓िрдпा рдЬाрдп (self-restraint- 24 X 7 рдпрдо, рдиिрдпрдо рдХा рдкाрд▓рди рдФрд░ рджो рдмाрд░ рдЖрд╕рди-рдк्рд░рдд्рдпाрд╣ाрд░ -рдзाрд░рдгा рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЬाрдп।] рддो рдЗрд╕рд╕े рдЬिрд╕ рдорд╣ाрди рдЗрдЪ्рдЫा-рд╢рдХ्рддि рдХा рдк्рд░ाрджुрд░्рднाрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдРрд╕े рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдЪрд░िрдд्рд░ (рдиेрддा, рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдпा рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ) рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬो рдЕрдкрдиे рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдмुрдж्рдз рдпा рдИрд╕ा (рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕ा) рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд рдХो  рд░ोрд╢рди рдХрд░ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП- (рд╢िрд╡ рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡ рд╕ेрд╡ा : рдд्рдпाрдЧ рдФрд░ рд╕ेрд╡ा рдХे рд▓िрдП)  рдХिрди्рддु рдк्рд░рдмрд▓ рдЖрдд्рдо-рд╕ंрдпрдо рдХी рдЬрд░ूрд░рдд рдкреЬрддी рд╣ै। рдоूрд░्рдЦों рдХो рдЗрд╕ рд░рд╣рд╕्рдп рдХा рдкрддा рдирд╣ीं рд░рд╣рддा, рдкрд░рди्рддु рдлिрд░ рднी рд╡े рдордиुрд╖्рдп-рдЬाрддि рдкрд░ рд╢ाрд╕рди рдХрд░рдиे рдХे рдЗрдЪ्рдЫुрдХ рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдпрджि рд╡рд╣ рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде рдХрд░्рдо рдХрд░рддा рд░рд╣े рдФрд░ рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдХрд░े, рдФрд░ рдЗрд╕ рдоूрд░्рдЦрддा рдЬрди्рдп рдЬрдЧрдд-рд╢ाрд╕рди рднाрд╡ рдХो рд╕ंрдпрдд рдХрд░рддा рд░рд╣े , рддो рдЗрд╕ рднाрд╡ рдХे рд╕рдоूрд▓ рдирд╖्рдЯ рд╣ोрддे рд╣ी рд╡рд╣ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдПрдХ рд╢рдХ्рддि рдмрди рдЬाрдпेрдЧा। рдкрд░рди्рддु рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХुрдЫ рдкрд╢ु рдЕрдкрдиे рд╕े рджो-рдЪाрд░ рдХрджрдо рдЖрдЧे рдХुрдЫ рдирд╣ीं рджेрдЦ рд╕рдХрддे, рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╣рдордоें рд╕े рдЬ्рдпाрджाрддрд░ рд▓ोрдЧ рджो-рдЪाрд░ рд╡рд░्рд╖ рдХे рдЖрдЧे рднрд╡िрд╖्рдп рдирд╣ीं рд╕рдХрддे। рднрд╡िрд╖्рдп рдХी рдХрд▓्рдкрдиा рдХे рдмाрд░े рдоें рдЕрдзिрдХांрд╢ рд▓ोрдЧ рдиिрддांрдд рдЕрджूрд░рджрд░्рд╢ी рд╣ोрддे рд╣ैं। рд╣рдо рд╕рднी рдоें рджूрд░рджрд░्рд╢िрддा рдХे рд▓िрдП рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдзैрд░्рдп рдирд╣ीं рд░рд╣рддा рдФрд░ рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╣рдо рдЕрдиैрддिрдХ рдФрд░ рдирдХाрд░ाрдд्рдордХ рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддे рд╣ैं। рдпрд╣ рд╣рдоाрд░ी рдХрдордЬोрд░ी рд╣ै। рд╢рдХ्рддिрд╣ीрдирддा рд╣ै। 

     рд╕рдоाрдЬ-рд╕ेрд╡ा рдХे рдЕрдд्рдпंрдд рдиिрдо्рдирддрдо (рджिрдЦाрд╡рдЯी рдпा рд▓ोрдХрд▓ुрднाрд╡рди) рдЕрдерд╡ा рд╕ाрдоाрди्рдп рд╕े рд╕ाрдоाрди्рдп рдХрд░्рдоों рдХो рднी рд╣рдоें рдХрднी рддिрд░рд╕्рдХाрд░ рдпा рдШृрдгा рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рдирд╣ीं рджेрдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЬो рдордиुрд╖्рдп рдХिрд╕ी рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЖрджрд░्рд╢ рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा (рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг-рдоाँ рд╕ाрд░рджा рдФрд░ SV рдЬैрд╕े рдХिрд╕ी рд╢्рд░ेрд╖्рда рдЖрджрд░्рд╢ рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा) рдЙрд╕े рд╕्рд╡ाрд░्рдерджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╣ी, рдиाрдо-рдпрд╢ рдХे рд▓िрдП рд╣ी - рдХाрдо (рд░िрд▓ीрдл рд╡рд░्рдХ рдпा рдЕрди्рдирджाрди-рд╡рд╕्рдд्рд░рджाрди рдЖрджि) рдХрд░рдиे рджो। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдордиुрд╖्рдп рдХो рдХ्рд░рдорд╢ः рдЙрдЪ्рдЪрддрд░ рд╕्рддрд░ рдХी рд╕рдоाрдЬ-рд╕ेрд╡ा  рдХी рдУрд░ рдмреЭрдиे рддрдеा рдЙрди्рд╣ें рд╕рдордЭрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди (рд╢िрд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡рд╕ेрд╡ा рдХे рдорд░्рдо рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди) рдХрд░рддे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। "рдХрд░्рдордг्рдпेрд╡ाрдзिрдХाрд░рд╕्рддे рдоा рдлрд▓ेрд╖ु рдХрджाрдЪрди।"- 'рд╣рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै, рдХрд░्рдордлрд▓ рдоें рд╣рдоाрд░ा рдХोрдИ рдЕрдзिрдХाрд░ рдирд╣ीं।" (рдЧीрддा-2.47) рдпрджि рддुрдо рдХिрд╕ी рдордиुрд╖्рдп рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕рдЪрдоुрдЪ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рддो рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдХрднी рдЪिंрддा рди рдХрд░ो рдХि рдЙрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рддुрдо्рд╣ाрд░े рдк्рд░рддि рдХैрд╕ा рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдпрджि рддुрдо рдХोрдИ рд╢्рд░ेрд╖्рда рдФрд░ рдЙрдд्рддрдо рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो, рддो рдпрд╣ рдХрднी рдордд рд╕ोрдЪो рдХि рдЙрд╕рдХा рдлрд▓ рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा? рдХрд░्рдордпोрдЧी рдХो рд╕рджैрд╡ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЖрджрд░्рд╢ рдкुрд░ुрд╖ рддो рд╡े рд╣ैं, рдЬो рдкрд░рдо рд╢ांрддि рд╡ рдиिрд╕्рддрдм्рдзрддा рдХे рдмीрдЪ рднी рддीрд╡्рд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд░рд╣рдиे рддрдеा рдк्рд░рдмрд▓ рдХрд░्рдорд╢ीрд▓рддा рдХे рдмीрдЪ рднी рдорд░ुрд╕्рдерд▓ рдЬैрд╕ी рд╢ाрди्рддि рдПрд╡ं рдиिрд╕्рддрдм्рдзрддा  рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдРрд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдЖрдд्рдорд╕ंрдпрдо (24 X 7 рдпрдо -рдиिрдпрдо рдФрд░ рджोрдмाрд░ рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ) рдХा рд░рд╣рд╕्рдп рдЬाрди рдХрд░ рдЕрдкрдиे рдорди рдХे рдКрдкрд░ рд╡िрдЬрдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рдЪुрдХे рд╣ोрддे рд╣ैं

      рдкрд░рди्рддु рд╣рдоें рдЖрд░рдо्рдн рд╕े рд╣ी рдЖрд░рдо्рдн рдХрд░рдиा рдкреЬेрдЧा , рдЬो рдХाрд░्рдп рд╣рдоाрд░े рд╕ाрдордиे рдЖрдпे , рдЙрд╕े рдЕрдкрдиे рд╣ाрде рдоें рд▓ें рдФрд░ рдЕрдкрдиे рдХो рдк्рд░рддिрджिрди рдХ्рд░рдорд╢ः рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде рдмрдиाрдиे рдХा рдпрдд्рди рдХрд░ें। [ рдШोрд░ рд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा рдЕрд░्рдеाрдд  рдкрд╢ुрддा рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдмрдиे рдФрд░ рдордиुрд╖्рдп рджेрд╡рдд्рд╡ рдЕрд░्рдеाрдд рдкूрд░्рдгрддः рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде рдмрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░рддे рд░рд╣ें।] рд╣рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП рддрдеा рдпрд╣ рдкрддा рд▓рдЧाрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рдЙрд╕ рдХाрд░्рдп рдХे рдкीрдЫे рд╣рдоाрд░ी рдк्рд░ेрд░рдХ рд╢рдХ्рддि рдХ्рдпा рд╣ै, рд╣рдоाрд░ा  рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ (рдк्рд░рдпोрдЬрди- Motive) рдХ्рдпा рд╣ै ? рдРрд╕ा рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╣рдо рджेрдЦेंрдЧे рдХि рдЖрд░рдо्рднिрдХ рд╡рд░्рд╖ों рдоें рдк्рд░ाрдпः рд╣рдоाрд░े рд╕рднी рдХाрд░्рдпों рдХे рдкीрдЫे рдХा рд╣ेрддु рдпा рдк्рд░рдпोрдЬрди (motives) рд╕्рд╡ाрд░्рдердкूрд░्рдг рд╣ी рд░рд╣рддा рд╣ै। рдХिрди्рддु рдЕрдз्рдпрд╡рд╕ाрдп рдХे рд╕ाрде рдХрд░्рдо рдоें рд▓рдЧे рд░рд╣рдиे рд╕े рдпрд╣ рд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░ाрдпрдгрддा (рдкрд╢ुрддा) рдХ्рд░рдорд╢ः рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдПрдЧी। рдФрд░ рдЕрди्рдд рдоें рд╡рд╣ рд╕рдордп рдЖ рдЬाрдпेрдЧा - рдЬрдм рд╣рдо рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рд╕्рд╡ाрд░्рдерд░рд╣िрдд рд╣ोрдХрд░ -  рд╣ोрдХрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ो рд╕рдХेंрдЧे।  рд╣рдо рд╕рднी рдпрд╣ рдЖрд╢ा рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдЬीрд╡рди-рдкрде рдоें рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХрд░рддे рдХрд░рддे рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рджिрди рд╡рд╣ рд╕рдордп рдЕрд╡рд╢्рдп рдЖрдПрдЧा , рдЬрдм рд╣рдо рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде (100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рде) рдмрди рдЬाрдпेंрдЧे ; рдФрд░ рдЬ्рдпोंрд╣ी рд╣рдо рдЙрд╕ рдЕрд╡рд╕्рдеा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेंрдЧे , рд╣рдоाрд░ी рд╕рдорд╕्рдд рд╢рдХ्рддिрдпाँ рдХेрди्рдж्рд░ीрднूрдд рд╣ो рдЬाрдПँрдЧी рддрдеा рд╣рдоाрд░ा рдЖрдн्рдпрди्рддрд░िрдХ рдЬ्рдЮाрди (рджिрд╡्рдпрдд्рд╡-рдм्рд░рд╣्рдордд्рд╡) рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ो рдЬाрдпेрдЧा। 

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╣рдо рдпрд╣ рд╕рдордЭ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि - рдХोрдИ рднी рд╡्рдпрдХ्рддि рдпрджि рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдиि:рд╕्рд╡ाрд░्рде рд╣ोрдХрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░ेे, рддो рд╡рд╣ рдПрдХ рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдмрди рд╕рдХрддा рд╣ै-рдЕрд░्рдеाрдд рдоाрдирд╡рдЬाрддि рдХा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा- рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдкैрдЧрдо्рдмрд░ рдмрди рд╕рдХрддा рд╣ै !

=============

>>>*рд╕ाрднाрд░ ~ @Bijay Krishna Pandey* *хНР~хНР *рд╢्рд░ी рджाрджूрд╡ाрдгी рджрд░्рд╢рди* хНР~хНР* хНР*Shri Daduvani Darshan*хНР рдкрд░рдордЧुрд░ु рдм्рд░рд╣्рдорд░्рд╖ि рд╢्рд░ी рджाрджूрджрдпाрд▓ рдЬी рдорд╣ाрд░ाрдЬ рдХी рдЕрдиुрднрд╡ рд╡ाрдгी...рдаाрдХुрд░ рджेрд╡ рдХे рднрдХ्рдд рдоिрд╢्рд░ा рд╕ाрд╣рдм рдЬो рдЗрд╕ाрдИ рдмрди рдЧрдП рдеे (рдоिрд╢्рд░ा рд╕ाрд╣рдм Prabhudayal Mishra-DNM $ sons) рдк्рд░ाрдЗрд╡ेрдЯ рд▓िрдоिрдЯेрдб рдлрд░्рдо рдоें рднी CO/рдпा MD рдХा рдкрдж рдХाрдмिрд▓ рд╕рдордЭрдХрд░ рдЬिрд╕рдХो рдоिрд▓рддा рд╣ै - рдЙрд╕े рджुрдмाрд░ा  рдЪुрдиाрд╡ рдХे рд╕рдордп рд╣рдЯाрдпा рднी рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै !]    

рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХрд╣рддे рд╣ैं .... рдХि рдЕрдаाрд░рд╣ рджिрдиों рдХे рдорд╣ाрднाрд░рдд рдпुрдж्рдз рдоें рдЙрд╕ рд╕рдордп рдХी рдкुрд░ुрд╖ рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा рдХा 80% рд╕рдлाрдпा рд╣ो рдЧрдпा рдеा। рдпुрдж्рдз рдХे рдЕंрдд рдоें, рд╕ंрдЬрдп рдХुрд░ुрдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдЙрд╕ рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдЧрдП рдЬрд╣ां рд╕рдмрд╕े рдорд╣ाрдирддрдо рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдеा। рдЙрд╕рдиे рдЗрдзрд░-рдЙрдзрд░ рджेрдЦा рдФрд░ рд╕ोрдЪрдиे рд▓рдЧा рдХि рдХ्рдпा рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдпрд╣ीं рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдеा...? рдпрджि рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдеा рддो рдЬрд╣ां рд╡ो рдЦрдб़ा рд╣ै ... рдЙрд╕рдХे рдиीрдЪे рдХी рдЬрдоीрди рд░рдХ्рдд рд╕े рд╕рд░ाрдмोрд░ рд╣ोрдиी рдЪाрд╣िрдП.., рдХ्рдпा рд╡ो рдЖрдЬ рдЙрд╕ी рдЬрдЧрд╣ рдкрд░ рдЦрдб़ा рд╣ै ... рдЬрд╣ां рдорд╣ाрди рдкांрдбрд╡ рдФрд░ рдХृрд╖्рдг рдЦрдб़े рдеे ..? 

рддрднी рдПрдХ рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि рдиे рдирд░рдо рдФрд░ рд╢ांрдд рд╕्рд╡рд░ рдоें рдХрд╣ा "рдЖрдк рдЙрд╕ рдмाрд░े рдоें рд╕рдЪ्рдЪाрдИ рдХрднी рдирд╣ीं рдЬाрди рдкाрдПंрдЧे !" рд╕ंрдЬрдп рдиे рдзूрд▓ рдХे рдмрдб़े рд╕े рдЧुрдмाрд░ рдХे рдмीрдЪ рдоें рд╕े рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд╡ाрд▓े рднрдЧрд╡ा рд╡рд╕्рдд्рд░ рдкрд╣рдиे рдПрдХ рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рджेрдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдЙрд╕ рдУрд░ рд╕िрд░ рдХो рдШुрдоाрдпा। "рдоुрдЭे рдкрддा рд╣ै рдХि рдЖрдк рдХुрд░ुрдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдпुрдж्рдз рдХे рдмाрд░े рдоें рдкрддा рд▓рдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рдпрд╣ां рдЖрдпे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди рдЖрдк рдЙрд╕ рдорд╣ाрднाрд░рдд рдпुрдж्рдз рдХे рдмाрд░े рдоें рддрдм рддрдХ рдирд╣ीं рдЬाрди рд╕рдХрддे .. рдЬрдм рддрдХ рдЖрдк рдпे рдирд╣ीं рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХि рдЕрд╕рд▓ी рдпुрдж्рдз рд╣ै рдХ्рдпा ।" рдмूрдв़े рдЖрджрдоी рдиे рд░рд╣рд╕्рдпрдордп рдвंрдЧ рд╕े рдХрд╣ा। 

"рддुрдо рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХा рдХ्рдпा рдЕрд░्рде рд╣ै - рдЬाрдирддे рд╣ो ?" рдорд╣ाрднाрд░рдд рдПрдХ рдорд╣ाрдХाрд╡्рдп рд╣ै, рдПрдХ рдЧाрдеा рд╣ै, рдПрдХ рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХрддा рднी рд╣ै,рд▓ेрдХिрди рдиिрд╢्рдЪिрдд рд░ूрдк рд╕े рдПрдХ рджрд░्рд╢рди рднी рд╣ै। рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрдЬрдп рдХो рдФрд░ рдЕрдзिрдХ рд╕рд╡ाрд▓ों рдХे рдЪрдХ्рдХрд░ рдоें рдлрд╕ा рдХрд░ рдоुрд╕्рдХुрд░ा рд░рд╣ा рдеा। 

"рдХ्рдпा рдЖрдк рдоुрдЭे рдмрддा рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рдЗрд╕ рдЧ्рд░рди्рде рдоें рджрд░्рд╢рди рдХ्рдпा рд╣ै ?" рд╕ंрдЬрдп рдиे рдиिрд╡ेрджрди рдХिрдпा। рдЬ़рд░ूрд░, рдмूрдв़े рдЖрджрдоी рдиे рдХрд╣рдиा рд╢ुрд░ू рдХिрдпा। рдкांрдбрд╡ рдХुрдЫ рдФрд░ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдЖрдкрдХी рдкाँрдЪ рдЗंрдж्рд░िрдпाँ рд╣ैं !рджृрд╖्рдЯि, рдЧंрдз, рд╕्рд╡ाрдж, рд╕्рдкрд░्рд╢ рдФрд░ рд╢्рд░рд╡рдг ..., рдФрд░ рдХ्рдпा рдЖрдк рдЬाрдирддे рд╣ैं .. рдХि рдХौрд░рд╡ рдХ्рдпा рд╣ैं ? рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиी рдЖँрдЦें рд╕ंрдХीрд░्рдг рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдкूрдЫा।

рдХौрд░рд╡ рдРрд╕े рд╕ौ рддрд░рд╣ рдХे рд╡िрдХाрд░ рд╣ैं ... рдЬो рдЖрдкрдХी рдЗंрдж्рд░िрдпों рдкрд░ рдк्рд░рддिрджिрди рд╣рдорд▓ा рдХрд░рддे рд╣ैं। рд▓ेрдХिрди рдЖрдк рдЙрдирд╕े рд▓рдб़ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬीрдд рднी рд╕рдХрддे рд╣ैं। ...рдкрд░ рдХ्рдпा рдЖрдк рдЬाрдирддे рд╣ैं рдХैрд╕े ? рд╕ंрдЬрдп рдиे рдлिрд░ рд╕े рдиा рдоें рд╕рд░ рд╣िрд▓ा рджिрдпा। "рдЬрдм рдХृрд╖्рдг рдЖрдкрдХे рд░рде рдХी рд╕рд╡ाрд░ी рдХрд░рддे рд╣ैं !" 

рдпрд╣ рдХрд╣ рд╡рд╣ рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि рдмрдб़े рдк्рдпाрд░ рд╕े рдоुрд╕्рдХुрд░ाрдпा рдФрд░ рд╕ंрдЬрдп рдЕंрддрд░्рджृрд╖्рдЯि рдЦुрд▓рдиे рдкрд░ рдЬो рдирд╡ीрди рд░рдд्рди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ рдЙрд╕ рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рд▓рдЧा। .. рдХृрд╖्рдг (рдЧुрд░ु рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рдХे рдЧुрд░ु рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг) рдЖрдкрдХी рдЖंрддрд░िрдХ рдЖрд╡ाрдЬ, рдЖрдкрдХी рдЖрдд्рдоा, рдЖрдкрдХा рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдк्рд░рдХाрд╢ рд╣ै рдФрд░ рдпрджि рдЖрдк рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рдЙрд╕рдХे рд╣ाрдеों рдоें рд╕ौंрдк рджेрддे рд╣ैं ... рддो рдЖрдкрдХो рдЪिंрддा рдХрд░рдиे рдХी рдХोрдИ рдЖрд╡рд╢्рдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै । рд╕ंрдЬрдп рд▓рдЧрднрдЧ рдЪेрддрди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рдкрд╣ुंрдЪ рдЧрдпा рдеा, рд▓ेрдХिрди рдЬрд▓्рджी рд╕े рдПрдХ рдФрд░ рд╕рд╡ाрд▓ рд▓ेрдХрд░ рдЖрдпा। 

"рдлिрд░" рдХौрд░рд╡ों рдХे рд▓िрдП рдж्рд░ोрдгाрдЪाрд░्рдп рдФрд░ рднीрд╖्рдо рдХ्рдпों рд▓рдб़ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЕрдЧрд░ рд╡िрдХाрд░ рд░ूрдкी рдХौрд░рд╡ рдЕрдзрд░्рдоी рдПрд╡рдо् рджुрд╖्рдЯ рдк्рд░рдХृрддि рдХे рд╣ैं ?" рд╡ृрдж्рдз рдЖрджрдоी рдиे рджुःрдЦी рднाрд╡ рдХे рд╕ाрде рд╕िрд░ рд╣िрд▓ाрдпा рдФрд░ рдХрд╣ा। "рдЬैрд╕े-рдЬैрд╕े рдЖрдк рдмрдб़े рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЕрдкрдиे рдмрдб़ों рдХे рдк्рд░рддि (рдЕрдкрдиे рддрдеाрдХрдеिрдд рд╢ुрднрдЪिрди्рддрдХों рдХे рдк्рд░рддि) рдЖрдкрдХी рдзाрд░рдгा рдмрджрд▓рддी рдЬाрддी рд╣ै। рдЬिрди рдмुрдЬुрд░्рдЧों рдХे рдмाрд░े рдоें рдЖрдкрдиे рд╕ोрдЪा рдеा ... рдХि рдЖрдкрдХे рдмрдв़рддे рд╡рд░्рд╖ों рдоें рд╡े рд╕ंрдкूрд░्рдг рдеे.... рдЕрдм рдЖрдкрдХो рд▓рдЧрддा рд╣ै рд╡े рд╕рднी рдкрд░िрдкूрд░्рдг рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЙрдирдоें рджोрд╖ рд╣ैं। 

рдФрд░ рдПрдХ рджिрди рдЖрдкрдХो рдпрд╣ рддрдп рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा рдХि рдЙрдирдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдЖрдкрдХे рд▓िрдП рдЕрдЪ्рдЫा рдпा рдмुрд░ा рд╣ै। рддрдм рдЖрдкрдХो рдпрд╣ рднी рдПрд╣рд╕ाрд╕ рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рдЖрдкрдХो рдЕрдкрдиी рднрд▓ाрдИ рдХे рд▓िрдП рдЙрдирдХा рд╡िрд░ोрдз рдХрд░рдиा рдпा рд▓рдб़рдиा рднी рдкрдб़ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдмрдб़े рд╣ोрдиे рдХा (рдмुрдж्рдз рдФрд░ рдИрд╕ा рдЬैрд╕ा рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдмрдирдиे рдХा) рд╕рдмрд╕े рдХрдаिрди рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै .. рдФрд░ рдпрд╣ी рд╡рдЬрд╣ рд╣ै рдХि рдЧीрддा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ै।

рд╕ंрдЬрдп рдзрд░рддी рдкрд░ рдмैрда рдЧрдпा, рдЗрд╕рд▓िрдП рдирд╣ीं рдХि рд╡рд╣ рдердХा рд╣ुрдЖ рдеा рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕рд▓िрдП рдХि рд╡рд╣ рдЬो рд╕рдордЭ рд▓े рдХрд░ рдпрд╣ां рдЖрдпा рдеा рд╡ो рдПрдХ рдПрдХ рдХрд░рдХे рдзрд░ाрд╢ाрдИ рд╣ो рд░рд╣ी рдеी। рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рднी рдЙрд╕рдиे рд▓рдЧрднрдЧ рдлुрд╕рдлुрд╕ाрддे рд╣ुрдП рдПрдХ рдФрд░ рдк्рд░рд╢्рди рдкूрдЫा -"рдЗрд╕ рдХрд░्рдг рдХे рдмाрд░े рдоें рдЖрдкрдХा рдХ्рдпा рдХрд╣рдиा рд╣ै ? "рдЖрд╣!" рд╡ृрдж्рдз рдиे рдХрд╣ा। "рдЖрдкрдиे рдЕंрдд рдХे рд▓िрдП рд╕рдмрд╕े рдЕрдЪ्рдЫा рдк्рд░рд╢्рди рдмрдЪा рдХे рд░рдЦा рд╣ुрдЖ рд╣ै।

рдХрд░्рдг рдЖрдкрдХी рдЗंрдж्рд░िрдпों рдХा рднाрдИ рд╣ै,рд╡рд╣ рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЖрдк рдХा рд╣ी рдПрдХ рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै। ....рд▓ेрдХिрди рд╡ो рдЕрдкрдиे рдк्рд░рддि рдЕрди्рдпाрдп рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ै,рдФрд░ рдЖрдкрдХे рд╡िрд░ोрдзी рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╕ाрде рдЦрдб़ा рджिрдЦрддा рд╣ै। рдФрд░ рд╣рд░ рд╕рдордп рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рд╕ाрде рдЦрдб़े рд░рд╣рдиे рдХे рдХोрдИ рдиा рдХोрдИ рдХाрд░рдг рдФрд░ рдмрд╣ाрдиा рдмрдиाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдХ्рдпा рдЖрдкрдХी рдЗрдЪ्рдЫा, рдЖрдкрдХो, рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╡рд╢ीрднूрдд рд╣ो рдХрд░ рдЙрдирдоें рдмрд╣ рдЬाрдиे рдпा рдЕрдкрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддी рд░рд╣рддी рд╣ै ?" рд╕ंрдЬрдп рдиे рд╕्рд╡ीрдХाрд░ोрдХ्рддि рдоें рд╕िрд░ рд╣िрд▓ाрдпा рдФрд░ рднूрдоि рдХी рддрд░рдл рд╕िрд░ рдХрд░рдХे рд╕ाрд░े рд╡िрдЪाрд░ рд╢्рд░ंрдЦрд▓ाрдУं рдХो рдХ्рд░рдордмрдж्рдз рдХрд░ рдорд╕्рддिрд╖्рдХ рдоें рдмैрдардиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рд▓рдЧा।

рдФрд░ рдЬрдм рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиे рд╕िрд░ рдХो рдКрдкрд░ рдЙрдаाрдпा рд╡ो рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि рдХрд╣ीं рдзूрд▓ рдХे рдЧुрдмाрд░ों рдХे рдордз्рдп рд╡िрд▓ीрди рд╣ो рдЪुрдХा рдеा। рд▓ेрдХिрди рдЬाрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╡ो рдЬीрд╡рди рдХा рд╡ो рджिрд╢ा рдПрд╡рдо् рджрд░्рд╢рди рджे рдЧрдпा рдеा рдЬिрд╕े рдЖрдд्рдорд╕ाрдд рдХрд░рдиे рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЕрдм рдХोрдИ рдЕрди्рдп рдоाрд░्рдЧ рдирд╣ीं рдмрдЪा рдеा।

[#рд╕ाрднाрд░ #Rakesh_Saxena]

>>>рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХा рдХрд░्рдг рдХौрди рд╣ै ? рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХे рдХрд░्рдг рдХो рд╕рдордЭрдиे рдХे рд▓िрдП рдкрд╣рд▓े рдпрд╣ рд╕рдордЭрдиा рд╣ोрдЧा рдХि рдорд╣ाрднाрд░рдд рдХे рдкाрдг्рдбрд╡ рдХौрди рд╣ैं? рдкाрдг्рдбрд╡ рдФрд░ рдХुрдЫ рдирд╣ीं рд╣рдоाрд░ी рдкाँрдЪ рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ рд╣ैं। рдкाँрдЪ рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХे рдкाँрдЪ рд╡िрд╖рдп рд╣ैं - рджृрд╖्рдЯि ( рд░ूрдк- sight), рд╢्рд░рд╡рдг (рд╢рдм्рдж -hearing), рд╕्рдкрд░्рд╢ (touch), рд╕्рд╡ाрдж ( рд░рд╕ рдпा taste), рдЧрди्рдз (smell), рд╢рдм्рдж (рд╢्рд░рд╡рдг рдпा hearing) | рдФрд░ рдХрд░्рдг рдХौрди рд╣ै ? (Who is Karna of Mahabharata?*Karna is the brother of your senses,* *He is the desire,* *He is a part of you...**рдХрд░्рдг рдкाрдг्рдбрд╡ рдХा рдЕрд░्рдеाрдд рдЖрдкрдХी рдЗंрдж्рд░िрдпों рдХा рдЫрдаा рднाрдИ рд╣ै,* *рд╡рд╣ рдЗрдЪ्рдЫा (рдорди) рд╣ै,**рдХрд░्рдг рд╣рдоाрд░े рдорди рдоें рдЫुрдкे рд╣рдоाрд░ी рдкाँрдЪ рдЗрди्рдж्рд░िрдп рд╡िрд╖рдпों- рджृрд╖्рдЯि, рд╢्рд░рд╡рдг, рд╕्рдкрд░्рд╢, рд╕्рд╡ाрдж рдФрд░ рдЧрди्рдз  рдХो рднोрдЧрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХा рдиाрдо рд╣ै। *рд╡рд╣ рдЖрдк рдХा рд╣ी рдПрдХ рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै....рдЕрд░्рдеाрдд рдХрд░्рдг рд╣рдоाрд░ी рдЗрди्рдж्рд░िрдпों рдХा рдЫрдаा рднाрдИ (рдорди) рдпा рдЗрдЪ्рдЫा рдХा рдиाрдо рд╣ै - рдпрд╣ рдорди рд╣рдоाрд░ा рд╣ी рд╣िрд╕्рд╕ा рд╣ै (рдЖрдд्рдоा рдХा рдпंрдд्рд░ рд╣ै। рдХिрди्рддु рд╢्рд░рд╡рдг,рдордирди, рдиिрджिрдз्рдпाрд╕рди рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рд╕े рдЕрдкрдиी рдмреЬाрдИ рд╕ुрдирдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░्рдг рдХो (рдорди рдХो) рдЪंрдЪрд▓ рдмрдиाрдпे рд░рдЦрддी рд╣ै) рдЗрд╕рд▓िрдП рдХрд░्рдг рд╣рдоेрд╢ा рдЕрдкрдиे рдк्рд░рддि рдЕрди्рдпाрдп рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ै। рдФрд░ рд╣рдоाрд░े рд╡िрд░ोрдзी рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╕ाрде (рд░िрдкुрдУं рдХे рд╕ाрде) рдЦрдб़ा рджिрдЦрддा рд╣ै। рдФрд░ рд╣рд░ рд╕рдордп рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╡िрдЪाрд░ों рдХे рд╕ाрде рдЦрдб़े рд░рд╣рдиे рдХे рдХोрдИ рдиा рдХोрдИ рдХाрд░рдг рдФрд░ рдмрд╣ाрдиा рдмрдиाрддा рд░рд╣рддा рд╣ै।  *But he feels injustice towards himself* *And seems to be standing with your opposing vices* * And all the time he keeps making some reason or the other to stand with the thoughts of vices.**Doesn't your desire keep motivating you to get carried away by the vices or adopt them?*)  *рдХ्рдпा рдЖрдкрдХी рдЗрдЪ्рдЫा, рдЖрдкрдХो, рд╡िрдХाрд░ों рдХे рд╡рд╢ीрднूрдд рд╣ो рдХрд░* *рдЙрдирдоें рдмрд╣ рдЬाрдиे рдпा рдЕрдкрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддी рд░рд╣рддी рд╣ै ?"* 

>>рдФрд░ рдХौрд░рд╡ рдХ्рдпा рд╣ैं ? рдХौрд░рд╡ рдРрд╕े рд╕ौ рддрд░рд╣ рдХे рд╡िрдХाрд░ рд╣ैं ... рдЬो рд╣рдоाрд░ी рдЗंрдж्рд░िрдпों рдХो рднोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдЙрдХрд╕ाрддे рд░рд╣рддे рд╣ैं, рдЙрди рдкрд░ рдиिрд░ंрддрд░ рд╣рдорд▓ा рдХрд░рддे рд░рд╣рддे рд╣ैं। **рд▓ेрдХिрди рд╣рдо рдЙрдирд╕े рд▓рдб़ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдФрд░ рдЬीрдд рднी рд╕рдХрддे рд╣ैं...* "рдЬрдм рдХृрд╖्рдг рд╣рдоाрд░े рд╢рд░ीрд░ рд░ूрдкी рд░рде рдХे рд╕ाрд░рдеि рдмрдирддे рд╣ैं !" рдХृрд╖्рдг (C-IN-C рдирд╡рдиीрджा) рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рдЖंрддрд░िрдХ рдЖрд╡ाрдЬ, рд╣рдоाрд░ी рдЖрдд्рдоा, рд╣рдоाрд░े рдоाрд░्рдЧрджрд░्рд╢рдХ рдиेрддा рд╣ैं। рдФрд░ рдпрджि  рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рдХो рд╣рдо рдЙрдирдХे рд╣ाрдеों рдоें рд╕ौंрдк рджेрддे рд╣ैं ... рддो рдоुрдЭे рдЪिंрддा рдХрд░рдиे рдХी рдХोрдИ рдЖрд╡рд╢्рдХрддा рдирд╣ीं рд╣ै । (рдХ्рдпोंрдХि рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╕्рдХрди्рдж рд╣ै рдФрд░ рд╕्рд╡рдпं рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी рд╕्рдХрди्рджрдоाрддा рд╣ैं !) рдЬрдм рдЬीрд╡рди рдоें рдХिрд╕ी рдорд╣рдд्рдд्рд╡ाрдХांрдХ्рд╖ा рдХो рд▓ेрдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЕрдкрдиे рдоाрд░्рдЧ рдкрд░ рдЕрдЧ्рд░рд╕рд░ рд╣ोрддा рд╣ै рддрдм рдЙрд╕े рдЕрдиेрдХ рдХрдаिрдиाрдЗрдпों рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╕े рднिрди्рди рдЕрдиेрдХ рдЖрдХрд░्рд╖рдХ рдФрд░ рдк्рд░рд▓ोрднिрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдпोрдЬрдиाрдПं (рддीрди рдРрд╖рдгाрдПँ) рдЙрд╕рдХे рд╕рдордХ्рд╖ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХी рдЬाрддी рд╣ैं, рдЬिрдирдХे рдЪिрди्рддрди рдоें рд╡рд╣ рдЕрдкрдиी рд╢рдХ्рддि рдХा рдЕрдкрд╡्рдпрдп рдХрд░рдХे рдердХ рдЬाрддा рд╣ै। рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдкрдиे рдЪुрдиे рд╣ुрдП рдХाрд░्рдп рдХो рднी рд╕рдлрд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд░рдиे рдоें рдЕрд╕рдорд░्рде рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрди्рдирддि рдоें рдмाрдзрдХ рдРрд╕े рд╡िрдШ्рди рд╕े рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рд╣рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдд्рдорд╕ंрдпрдо- (3H рд╡िрдХाрд╕ рдХे 5 рдЕрдн्рдпाрд╕)рдЕрдд्рдпा-рд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। 

=========

 ЁЯФШ>>рд╕्рд╡рдкрд░ाрдорд░्рд╖ ( Autosuggestion) рдПрд╡ं рдЖрдд्рдордоूрд▓्рдпांрдХрди (Self-evaluation) рдкрдж्рдзрддि рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдХी рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдпрддा। :

 рдХрдИ рд╡्рдпрдХ्рддि рднрд░рдкूрд░ рд╕ुрдЦ-рд╕ुрд╡िрдзाрдУं рдХे рдмाрд╡рдЬूрдж рдЕрдкрдиे рдЬीрд╡рди рд╕े рдЕрд╕рди्рддुрд╖्рдЯ рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдРрд╕ा рдХ्рдпों рд╣ै? рдХ्рдпा рдзрди, рдкрдж, рд╕рдо्рдоाрди, рдРрд╢्рд╡рд░्рдп рдФрд░ рд╕ुрдЦ-рд╕ुрд╡िрдзाрдПं рдЬीрд╡рди рдХो рдЖрдирди्рдж рдирд╣ीं рджे рдкा рд░рд╣े рд╣ैं? рдЬीрд╡рди рдоें рдРрд╕ी рдХ्рдпा рдХрдоी рд░рд╣ рдЬाрддी рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╕ुрдЦ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдкूрд░ी рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдЗрд╕рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рд╕ुрдЦ рдХी рддрд▓ाрд╢ рдХी рджिрд╢ा рд╕рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ै, рд╣рдо рд╕ुрдЦ рдмाрд╣рд░ рдЦोрдЬрддे рд╣ैं, рдЬрдмрдХि рд╡рд╣ рднीрддрд░ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। рд╣рдо рд╕ुрдЦ рднौрддिрдХрддा рдоें рдЦोрдЬрддे рд╣ैं рдЬрдмрдХि рд╕ुрдЦ рд╡рд╣ां рдирд╣ीं рд╣ै। рдЖрдЬ рдХा рдордиुрд╖्рдп рдПрдХ рдз्рдпेрдп рд▓ेрдХрд░ рдЪрд▓рддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рд╣ै рдЙрд╕рдХा рдЕрдкрдиा рдЖрд░्рдеिрдХ рд▓ाрдн, рднौрддिрдХ рдЖрдХांрдХ्рд╖ाрдПं рдФрд░ рдЗрди्рд╣ीं рдХी рдЙрдзेреЬрдмुрди рдоें рд╡рд╣ рд╕рдм рдХुрдЫ рднूрд▓ рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЧोрд░рдЦрдзंрдзों рдоें рдЬुрддा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпрд╣ी рд╕े рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХा рд╢ुрд░ूрдЖрдд рд╣ोрддी рд╣ै।

     рдордиुрд╖्рдп рдЬीрд╡рдирднрд░ рдпрд╣ी рд╕ीрдЦрдиे рдХी рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░рддा рд░рд╣рддा рд╣ै рдХि рджूрд╕рд░ों рдХे рд╕ाрде рдХैрд╕े рд░рд╣े, рджूрд╕рд░ों рд╕े рдХैрд╕ा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рд╣ो, рджूрд╕рд░ों рдХो рдХैрд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХिрдпा рдЬाрдпे, рд▓ेрдХिрди рд╡рд╣ рдпрд╣ рдирд╣ीं рд╕ीрдЦ рдкाрддा рдХि рдЕрдкрдиे рд╕ाрде рдХैрд╕े рд░рд╣े, рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХा рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХैрд╕ा рд╣ो, рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХा рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХैрд╕े рдХिрдпा рдЬाрдпे рдпрд╣ी рд╕्рдеिрддि рд╣рдоाрд░ी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХी рдЬреЬ рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдмрд╣ुрдд рд╕ाрд░े рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै। рдорди्рджिрд░, рдорд╕्рдЬिрдж, рдЧुрд░ुрдж्рд╡ाрд░े, рдЪрд░्рдЪ рдЬाрддा рд╣ै, рдЧीрддा, рдХुрд░ाрди, рдмाрдЗрдмिрд▓, рдЧुрд░ुрд╡ाрдгी рднी рдЬрдкрддा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд╢рд░ीрд░ рдХी рднी рдЕрд╡рд╣ेрд▓рдиा рдХрд░рдХे рднी рднाрдЧ-рджौреЬ рдоें рд▓рдЧा рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХा рд╕ाрд░ा рдз्рдпाрди рд╕ंрд╕ाрд░ рдкрд░ рдХेрди्рдж्рд░िрдд рд╣ोрддा рд╣ैं। рднрдЯрдХ рд░рд╣े рд╣ैं рдЗрдзрд░-рдЙрдзрд░। рд╡े рджिрд╢ाрд╣ीрдирддा рдХे рд╢िрдХाрд░ рд╣ैं। рдЕрдкрдиे рд╕ुрдЦ рдФрд░ рдЖрдирди्рдж рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдШेрд░े рдоें рд▓рдЧाрддाрд░ рдЪрдХ्рдХрд░ рд▓рдЧा рд░рд╣े рд╣ैं। рдЬрдмрдХि рд╕ुрдЦ рдХा рд╕्рд░ोрдд рд╡рд╣ां рд╣ै рд╣ी рдирд╣ीं

рдХिрд╕ी рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд╕्рд╡рдпं рдХे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рди рд╣ोрдиे рдХो рджो рддрд░рд╣ рд╕े рд╕рдордЭा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдкрд╣рд▓े рддो рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХे рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕рдордЭ рдирд╣ीं рд░рд╣े рд╣ैं । рд╡े рд╕рдХ्рд░िрдп рд╣ैं рдФрд░ рдЦूрдм рд╕рдХ्рд░िрдп рд╣ैं। рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдХाрд░्рдп рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рдЪूंрдХि рд╡े рд╕्рд╡рдпं рдХे рдмाрд░े рдоें рднी рдХрднी рд╕ोрдЪрддे рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ैं рдЕрдерд╡ा рд╡े рдЕрдкрдиी рдХ्рд╖рдорддाрдУं рд╡ рд╕ीрдоाрдУं рд╕े рдЕрд╡рдЧрдд рдирд╣ीं рд╣ैं। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдкрдиी рдзुрди рдоें, рдЕрдкрдиी рджिрд╢ा рдоें рдШूрдо рд░рд╣े рд╣ैं । рдЬрдмрдХि рдЕрдкрдиे рдЧुрдг рдпा рджोрд╖ों рдХो рдЦोрдЬрдХрд░ рдЙрд╕ी рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЖрдЧे рдмреЭрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХ्рдпोंрдХि рдЬो рдХाрд░्рдп рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं рдЙрдирд╕े рдмेрд╣рддрд░ рдХрд░рдиे рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп /рдХ्рд╖рдорддा / рд╕рдо्рднाрд╡рдиा рд╣рдоाрд░े рднीрддрд░ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। 

рд╕्рд╡рдпं рдХो рдЬाрдирдиे рд╡ рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣рдоें рдирдП рд╕िрд░े рд╕े рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиा рд╣ोрдЧा। рдЗрд╕ рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рдШेрд░े рд╕े рдмाрд╣рд░ рдЖрдиा рд╣ोрдЧा। рдорд╣ाрдордг्рдбрд▓ рдж्рд╡ाрд░ा рдиिрд░्рджेрд╢िрдд рд╕्рд╡рдкрд░ाрдорд░्рд╖ рдФрд░ рдЖрдд्рдордоूрд▓्рдпांрдХрди рдкрдж्рдзрддि рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиे рдЖрдк рдоें рд╕ुрдзाрд░ рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣рдо рди рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрдиी рдкрд░ेрд╢ाрдиिрдпों рдФрд░ рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХे рд╣рд▓ рдХрд░ рд╕рдХेंрдЧे, рдмрд▓्рдХि рд╕ुрдЦ рдФрд░ рдЖрдирди्рдж рдХा рднी рдЕрдиुрднрд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд╕рдХेंрдЧे। рджुрдиिрдпा рдХो рдЬाрдирдиे рдФрд░ рд╕्рд╡рдпं рд╕े рд╕्рд╡рдпं рдХे рд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХे рдмीрдЪ рдЙрдЪिрдд рд╕ंрддुрд▓рди рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै। рджुрдиिрдпा рдоें рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджुрдиिрдпा рдХो рдЬाрдирдиा рднी рдЬрд░ूрд░ी рд╣ै । рдЬрдЧрдд рдХो рдЬाрдирдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдЙрд╕рдоें рдЕрдкрдиे рд╣ोрдиे рдХो рдк्рд░рдоाрдгिрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрдкрдиे рд╣ोрдиे рдХो рдк्рд░рдоाрдгिрдд рддो рдХिрдпा рд╣ी рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕рд╕े рдХोрдИ рдЗंрдХाрд░ рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддा।

Mishra Sahib (Prabhudayal Mishra-DNM $ sons) — Native of North West India. On the day of one brother's marriage, the sudden death of that brother and another brother causes disillusionment in his heart. Even though he was a Brahmin, he was attracted to Christ and became a Christian. But hidden under his Sahebi dress was a royal garment. He belonged to the Quaker community. He had earlier received divyadarshan of thakur Sri Ramakrishna. After finding thakur at the age of 35, he received thakur's  darshan at a rented house in Shyampukur. He was blessed to witness the manifestation of Jesus in Bhavastha Thakur .

===========

рддैрдд्рддрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдФрд░ рд╢ीрдХ्рд╖ा

рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж : рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧрд╡ाрд╣ी (рднाрдЧ 1)

рд╕ाрднाрд░ рд▓ेрдЦрдХ: рд╕ाрдзु рднрдж्рд░ेрд╢рджाрд╕, рдкीрдПрдЪ.рдбी., рдбी.рд▓िрдЯ.

рднाрд░рдд рдХे рдкाрд╕ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдк्рд░ाрдЪीрди рд╡िрд░ाрд╕рдд рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рд╕рджा рд╣ी рдкрд░ंрдкрд░ा рд╕े рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХेंрдж्рд░िрдд рдпाрдиी рдЖрдЪाрд░्рдп рдХेंрдж्рд░िрдд рд░рд╣ी рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕े рдкुрди: рдЖрдЪाрд░्рдп рдХेंрдж्рд░िрдд рд╣ी рдХिрдП рдЬाрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╢िрдХ्рд╖ा рдХो рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдк्рд░рд╢ाрд╕рдХ рдФрд░ рдоाрдирд╡ -рд╕ंрд╕ाрдзрди рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХे рд╕рдЪिрд╡ рддрдеा рдоुрдЦिрдпा рд▓ोрдЧ рддрдп рдХрд░ें, рдпрд╣ рддो рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдХाрд▓ рд╕े рдЪрд▓ा рдеा рдФрд░ рдпрд╣ рдкрд░ंрдкрд░ा рднाрд░рдд рдХी рдЬ्рдЮाрди рдкрд░ंрдкрд░ा (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг -рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг -рдкрд░рдо्рдкрд░ा -Be and Make') рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдк्рд░рдоाрдгिрдд рд╣ुрдпी рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖्рдпों рдХा рдиिрд░्рдзाрд░рдг рднाрд░рдд рдХे рдЬ्рдЮाрдиिрдпों (рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЧुрд░ुрдУं) рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рд╣ो, рдРрд╕ी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХрд░рдиा рд╢ाрд╕рди рдХा рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╣ै। рдРрд╕ी рд╕рдоृрдж्рдз рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░ंрдкрд░ा рдХा (рдЕрдкрд░ा рдФрд░ рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рдПрдХ рд╕ाрде) рдкुрди: рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рд╣ी рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ोрдиे рдЪाрд╣िрдП।

рд╣рдоाрд░े рдЬिрд╕ рдкрд░ंрдкрд░ाрдЧрдд рд╢ैрдХ्рд╖рдгिрдХ рдвांрдЪे рдХो рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬों рдиे рдмрд▓рдкूрд░्рд╡рдХ рддрдеा рдпोрдЬрдиा рдкूрд░्рд╡рдХ рддोрдб़ा рдФрд░ рдлिрд░ 15 рдЕрдЧрд╕्рдд 1947 рдИрд╕्рд╡ी рдХे рдмाрдж рдЙрд╕ рдкрд░ंрдкрд░ा рдЧрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдвांрдЪे рдХो рдЯूрдЯा рдлूрдЯा рдФрд░ рдмिрдЦрд░ा рд╣ी рд░рд╣рдиे рджिрдпा рдЧрдпा, рдЙрд╕े рдлिрд░ рд╕े рдирдП рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдХे рд╕ाрде рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рд░ूрдк рдоें рд░рдЪे рдЬाрдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╡рд╕्рддुрдд: рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓рдХ्рд╖्рдп рдЬ्рдЮाрдиी рд▓ोрдЧ рд╣ी рддрдп рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдоाрдирд╡ рд╕ंрд╕ाрдзрди рд╡िрдХाрд╕ рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХे рддрдд्рд╡ाрд╡рдзाрди рдоें рднाрд░рдд рдХे рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╡िрдж्рд╡ाрдиों рдХा рдПрдХ рд╡ृрд╣рдж рдиिрдХाрдп рд╡्рдпाрдкрдХ рд╡िрдЪाрд░-рд╡िрдорд░्рд╢ рдХрд░ें рдФрд░ рд╡ेрджों рдЙрдкрдиिрд╖рджों рдкुрд░ाрдгों рдорд╣ाрдХाрд╡्рдпों рдЖрджि рдХे рдкрд░ंрдкрд░ाрдЧрдд рд╡िрдж्рд╡ाрдиों рддрдеा рдЕрди्рдп рд╕рднी рдЬ्рдЮाрди рдзाрд░ाрдУं рдХे рдоुрдЦिрдпा рд▓ोрдЧों рдФрд░ рдЬ्рдЮाрдиी рд▓ोрдЧों рдФрд░ рднाрд░рддीрдп рдХрд▓ा рд░ूрдкों рддрдеा рд╢िрд▓्рдк рдкрд░ंрдкрд░ाрдУं рдХे рдЬ्рдЮाрдиी рдФрд░ рд╣ुрдирд░рдоंрдж рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рддрдеा рдЕрди्рдп рд╕рдоूрд╣ों рдХे рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдпों рдХा рдПрдХ рд╕рдорд╡ाрдп рд╣ो рдФрд░ рдЙрд╕рдоें рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдирдП рд╕्рд╡рд░ूрдкों рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╕рд░्рд╡ рдЕрдиुрдорддि рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдПрдХ рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╡िрдХрд╕िрдд рдХिрдпा рдЬाрдП।

рд╡ैрджिрдХ рд╢िрдХ्рд╖рдг рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдЗрд╕рдХा рдПрдХ рд╢ाрдирджाрд░ рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै। рднाрд░рдд рдоें рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдЬिрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдФрд░ рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╣ुрдЖ рд╡рд╣ рдЖрд╢्рдЪрд░्рдпрдЬрдирдХ рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рдоें рд╡िрд╡िрдзрддा рдФрд░ рд╡िрд╢ाрд▓рддा рджोрдиों рдЬुрдб़ी рд╣ुрдИ рд╣ैं। рд╡ैрджिрдХ рд╕ाрд╣िрдд्рдп рдкрд░ рджृрд╖्рдЯि рдбाрд▓рдиे рд╕े рдЗрд╕рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╕рд╣рдЬ рд╣ी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд╕े рднी рдмрдв़рдХрд░ рдЗрд╕рдХी рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рд╡िрд╢िрд╖्рдЯрддा рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдЕрд╕ंрддुрд▓िрдд рдпा рдЖंрд╢िрдХ рдирд╣ीं рд╣ै рдмрд▓्рдХि рд╕рд░्рд╡ांрдЧीрдг рдФрд░ рдкूрд░्рдг рд╣ै। рдпрд╣ рдиिрд╖्рдлрд▓ рдпा рдХुрдЫ рд╕ीрдоा рддрдХ рд╣ी рдлрд▓рджाрдпी рдирд╣ीं рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЕрдирди्рдд рдлрд▓ рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै। рдРрд╕ा рдЗрд╕рд▓िрдП рд╣ै рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдЬीрд╡िрдд рд╣ै, рдЕрдз्рдпाрдд्рдорд╡िрдж्рдпा рдХे рд╕ाрде рдЬीрд╡िрдд рд╣ै, рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХे рд╕ाрде рдЬीрд╡िрдд рд╣ै। рдЖрдЗрдП рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдкрд░ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдХे рдЗрд╕ рджिрд▓рдЪрд╕्рдк рд╡ैрджिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░ рдПрдХ рдирдЬ़рд░ рдбाрд▓ें।

рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж:-'рд╢ी'рдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी:

рдПрдХ рдкрд░िрдЪрдп

рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдФрд░ рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдЛрд╖ि...рд╡ैрджिрдХ рдорди्рдд्рд░рдж्рд░рд╖्рдЯा рдЛрд╖िрдпों рддрдеा рдЙрдкрджेрд╖्рдЯा рдЖрдЪाрд░्рдпों рдоें рдорд╣рд░्рд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдХा рд╕्рдеाрди рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рд╣ै। рдпे рдорд╣ाрди рдЕрдз्рдпाрдд्рдо-рд╡ेрдд्рддा, рдпोрдЧी, рдЬ्рдЮाрдиी, рдзрд░्рдоाрдд्рдоा рддрдеा рд╢्рд░ी рд░ाрдордХрдеा рдХे рдоुрдЦ्рдп рдк्рд░рд╡рдХ्рддा рд╣ैं। рднрдЧрд╡ाрди рд╕ूрд░्рдп рдХी рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХृрдкा рдЗрди्рд╣ें рдк्рд░ाрдк्рдд рдеी। рдкुрд░ाрдгों рдоें рдЗрди्рд╣ें рдм्рд░рд╣्рдоा рдЬी рдХा рдЕрд╡рддाрд░ рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХा рд╕ंрдмंрдз рдпрдЬ्рдЮ рд╕े рд╣ै... рдЬ्рдЮाрди рдХो рдХрд░्рдо рдоें рдкрд░िрдгिрдд рдХрд░рдиा рдЗрд╕рдХा рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рд╣ै। рдХрд░्рдо рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдЗрд╕े рдХрд░्рдорд╡ेрдж рдХे рд░ूрдк рдоें рднी рдкрд╣рдЪाрдиा рдЬाрддा рд╣ै...рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХा рдЪाрд▓िрд╕рд╡ाँ рдЕрдз्рдпाрдп "рдИрд╢ोрдкрдиिрд╖рдж" рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै। рдИрд╢ोрдкрдиिрд╖рдж् рдХे рджूрд╕рд░े рдоंрдд्рд░ рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╕ौ рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рдЬीрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд░рдЦрдиे рдХो рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै:

рдХुрд░्рд╡рди्рдиेрд╡ेрд╣ рдХрд░्рдоाрдгि рдЬिрдЬीрд╡िрд╖ेрдд् рд╢рддं рд╕рдоाः।

рдПрд╡ं рдд्рд╡рдпि рдиाрди्рдпрдеेрддोрд╜рд╕्рддि рди рдХрд░्рдо рд▓िрдк्рдпрддे рдирд░े ॥ ( рдИрд╢ोрдкрдиिрд╖рдж्-2)  

рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣ी рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕ौ рд╡рд░्рд╖ рдЬीрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдпे। рд╣े рдоाрдирд╡! рддेрд░े рд▓िрдП рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рд╣ी рд╡िрдзाрди рд╣ै, рдЗрд╕рд╕े рднिрди्рди рдХिрд╕ी рдФрд░ рдк्рд░рдХाрд░ рдХा рдирд╣ीं рд╣ै, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рд╣ी рдЬीрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рдиे рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдоें рдХрд░्рдо рдХा рд▓ेрдк рдирд╣ीं рд╣ोрддा।

рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдоुрдЦ्рдпрдд: рдЕрдз्рд╡рд░्рдпु рдкुрд░ोрд╣िрддों рдХी рджिрдЧ्рджрд░्рд╢िрдХा рд╣ै; рдЬो рдХрд░्рдордХांрдбों рдХे рдиिрдпрдоों рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рдеे। рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рд╕ंрд╣िрддा рдХे рджो рднाрдЧ рд╣ैं: 1.рдХृрд╖्рдг рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж 2. рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж। рдорд╣рд░्рд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╡ैрджिрдХ рдорди्рдд्рд░ों рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХी рд░ोрдЪрдХ рдХрдеा рдкुрд░ाрдгों рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै... рд╡ेрджрд╡्рдпाрд╕ рдЬी рдиे рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдп рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдХो рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рд╕िрдЦрд▓ाрдпा। рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рд╡ेрджाрдЪाрд░्рдп рдорд╣рд░्рд╖ि рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдХे рд╢िрд╖्рдп рдеे। рдЗрди्рд╣ीं рд╕े рдЙрди्рд╣ें рдорди्рдд्рд░ рд╢рдХ्рддि рддрдеा рд╡ेрдж рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдп рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рд╕े рдмрд╣ुрдд рд╕्рдиेрд╣ рд░рдЦрддे рдеे рдФрд░ рдЗрдирдХी рднी рдЧुрд░ु рдЬी рдоें рдЕрдирди्рдп рд╢्рд░рдж्рдзा рдПрд╡ं рд╕ेрд╡ा-рдиिрд╖्рдаा рдеी; рдХिंрддु рджैрд╡рдпोрдЧ рд╕े рдПрдХ рдмाрд░ рдЧुрд░ु рдЬी рд╕े рдЗрдирдХा рдХुрдЫ рд╡िрд╡ाрдж рд╣ो рдЧрдпा, рдЬिрд╕рд╕े рдЧुрд░ु рдЬी рд░ुрд╖्рдЯ рд╣ो рдЧрдпे рдФрд░ рдХрд╣рдиे рд▓рдЧे- 'рдоैंрдиे рддुрдо्рд╣ें рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХे рдЬिрди рдорди्рдд्рд░ों рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै, рдЙрди्рд╣ें рддुрдо рдЙрдЧрд▓ рджो।' рдЧुрд░ु рдХी рдЖрдЬ्рдЮा рдеी, рдоाрдирдиा рддो рдеा рд╣ी। рдиिрд░ाрд╢ рд╣ो рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдЬी рдиे рд╕ाрд░ी рд╡ेрдж рдорди्рдд्рд░ рд╡िрдж्рдпा рдХा рд╡рдорди рдХрд░ рджिрдпा, рдЬिрди्рд╣ें рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдЬी рдХे рджूрд╕рд░े рдЕрди्рдп рд╢िрд╖्рдпों рдиे рддिрдд्рддिрд░(рддीрддрд░ рдкрдХ्рд╖ी) рдмрдирдХрд░ рд╢्рд░рдж्рдзाрдкूрд░्рд╡рдХ рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд▓िрдпा рдЕрд░्рдеाрдд рд╡े рд╡ेрдж рдорди्рдд्рд░ рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЧрдпे। 

рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рд╡рд╣ी рд╢ाрдЦा рдЬो рддीрддрд░ рдмрдирдХрд░ рдЧ्рд░рд╣рдг рдХी рдЧрдпी рдеी, рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕рдХा рдиाрдо  "рддैрдд्рддрд░ीрдп рд╕ंрд╣िрддा" рд╣ुрдЖ। рдЬो рдмाрдж рдоें 'рддैрдд्рддिрд░ीрдп рд╢ाрдЦा' рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдИ। рдмुрдж्рдзि рдХी рдорд▓िрдирддा рдХे рдХाрд░рдг рдпрдЬुрд╖ों рдХा рд░ंрдЧ рдХाрд▓ा рдкрдб़ рдЧрдпा, рдЗрд╕ी рд▓िрдП рдпрд╣  "рдХृрд╖्рдг рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж" рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ुрдЖ। рдХृрд╖्рдг рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдоें рдЫंрджोрдмрдж्рдз рдоंрдд्рд░ों рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рдЧрдж्рдпाрдд्рдордХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднी рд╣ैं। рдЗрд╕рдХी рдЪाрд░ рд╢ाрдЦाрдПँ рд╣ैं : 1.рддैрдд्рддिрд░ीрдп рд╕ंрд╣िрддा 2.рдоैрдд्рд░ाрдпрдгी рд╕ंрд╣िрддा 3.рдХाрдардХ рд╕ंрд╣िрддा 4.рдХрдкिрд╖्рдард▓ рд╕ंрд╣िрддा।

рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдЬी рдЕрдм рджेрд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рд╢ूрди्рдп рд╣ो рдЧрдпे рдеे, рдЧुрд░ुрдЬी рднी рд░ुрд╖्рдЯ рдеे, рдЕрдм рд╡े рдХ्рдпा рдХрд░ें? рддрдм рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рджेрд╡ рднрдЧрд╡ाрди рд╕ूрд░्рдпрдиाрд░ाрдпрдг рдХी рд╢рд░рдг рд▓ी рдФрд░ рдЙрдирд╕े рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХी рдХि "рд╣े рднрдЧрд╡рди! рд╣े рдк्рд░рднो! рдоुрдЭे рдРрд╕े рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рд╣ो, рдЬो рдЕрдм рддрдХ рдХिрд╕ी рдХो рди рдоिрд▓ी рд╣ो।" рднрдЧрд╡ाрди рд╕ूрд░्рдп рдиे рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ो рдЙрди्рд╣ें рджрд░्рд╢рди рджिрдпा рдФрд░ рдЕрд╢्рд╡рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХрд░ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХे рдЙрди рдорди्рдд्рд░ों рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा, рдЬो рдЕрднी рддрдХ рдХिрд╕ी рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ुрдП рдеे। рдпे рдоंрдд्рд░ рд╣ी рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХрд╣рд▓ाрдпे। рдЕрд╢्рд╡рд░ूрдк рд╕ूрд░्рдп рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рдПрдХ рд╢ाрдЦा 'рд╡ाрдЬрд╕рдиेрдп' рдФрд░ рдордз्рдп рджिрди рдХे рд╕рдордп рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрдиे рд╕े 'рдоाрдз्рдпрди्рджिрди' рд╢ाрдЦा рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЧрдпी। рдЗрд╕ рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж-рд╕ंрд╣िрддा рдХे рдоुрдЦ्рдп рдорди्рдд्рд░рдж्рд░рд╖्рдЯा рдЛрд╖ि рдЖрдЪाрд░्рдп рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рд╣ैं।рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рд╣рдоें рдорд╣рд░्рд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдЬी рдиे рд╣ी рджिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рджो рдк्рд░рдоुрдЦ рд╢ाрдЦाрдПँ рд╣ैं- 1.рдоाрдз्рдпрди्рджिрди 2. рдХाрдг्рд╡ ।  рдЖрдЬ рдк्рд░ाрдп: рдЕрдзिрдХांрд╢ рд▓ोрдЧ рдЗрд╕ рд╡ेрдж рд╢ाрдЦा рд╕े рд╣ी рд╕рдо्рдмрдж्рдз рд╣ैं рдФрд░ рд╕рднी рдкूрдЬा рдЕрдиुрд╖्рдаाрдиों, рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों рдЖрджि рдоें рдЗрд╕ी рд╕ंрд╣िрддा рдХे рдорди्рдд्рд░ рд╡िрдиिрдпुрдХ्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं। рд░ुрдж्рд░ाрд╖्рдЯाрдз्рдпाрдпी (рд╢рдд рд░ुрдж्рд░ीрдп) рдиाрдо рд╕े рдЬिрди рдорди्рдд्рд░ों рдж्рд╡ाрд░ा рднрдЧрд╡ाрди рд░ुрдж्рд░ (рд╕рджाрд╢िрд╡)- рдХी рдЖрд░ाрдзрдиा рд╣ोрддी рд╣ै, рд╡े рдЗрд╕ी рд╕ंрд╣िрддा рдоें рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдорд╣рд░्рд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдпрдЬी рдХा рд▓ोрдХ рдкрд░ рдорд╣ाрди рдЙрдкрдХाрд░ рд╣ै।

рдЗрд╕ рд╕ंрд╣िрддा рдХा рдЬो рдм्рд░ाрд╣्рдордг рднाрдЧ 'рд╢рддрдкрде рдм्рд░ाрд╣्рдордг' рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै рдФрд░ рдЬो 'рдмृрд╣рджाрд░рдг्рдпрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж' рд╣ै, рд╡рд╣ рднी рдорд╣рд░्рд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рд╣рдоें рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ै। рдмृрд╣рджाрд░рдг्рдпрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╢ुрдХ्рд▓ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рдФрд░ рдХрдаोрдкрдиिрд╖рдж, рддैрдд्рддिрд░ीрдпोрдкрдиिрд╖рдж, рд╢्рд╡ेрддाрд╢्рд╡ेрдд рдЙрдкрдиिрд╖рдж, рдоैрдд्рд░ाрдпрдгी рдФрд░ рдХैрд╡рд▓्рдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХृрд╖्рдг-рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╣ैं । рдЧाрд░्рдЧी, рдоैрдд्рд░ेрдпी рдФрд░ рдХाрдд्рдпाрдпрдиी рдЖрджि рдм्рд░рд╣्рдорд╡ाрджिрдиी рдиाрд░िрдпों рд╕े рдЬो рдЗрдирдХा рдЬ्рдЮाрди-рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдПрд╡ं рдм्рд░рд╣्рдорддрдд्рд╡-рд╕рдо्рдмрди्рдзी рд╢ाрд╕्рдд्рд░ाрд░्рде рд╣ुрдЖ... рд╡рд╣ рднी рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ी рд╣ै। рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдпрдЬी рд╡िрджेрд╣рд░ाрдЬ рдЬрдирдХ-рдЬैрд╕े рдЕрдз्рдпाрдд्рдо-рддрдд्рдд्рд╡рд╡ेрдд्рддाрдУं рдХे рдпे рдЧुрд░ुрдкрдж्рднाрдХ рд░рд╣े рд╣ैं। рдЗрди्рд╣ोंрдиे рд╣ी рдк्рд░рдпाрдЧ рдоें рднाрд░рдж्рд╡ाрдЬ рдЬी рдХो рд╢्рд░ी рд░ाрдордЪрд░िрдд рдоाрдирд╕ рд╕ुрдиाрдпा

рдХृрд╖्рдг рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдХी рддैрдд्рддिрд░ीрдп рд╢ाрдЦा рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЖрд░рдг्рдпрдХ рдХे рд╕ाрддрд╡ें рдЖрдард╡ें рдФрд░ рдирд╡рдо рдЕрдз्рдпाрдп рдХो рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХो рддीрди рдЦंрдбों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХो 'рд╡рд▓्рд▓ी' рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрдирдоें рд╕े рд╕ाрддрд╡ें рдЕрдз्рдпाрдп рдХो рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें 'рд╢ीрдХ्рд╖ा-рд╡рд▓्рд▓ी *,рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдмाрдж рд╡ाрд▓े рдХो рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी рдФрд░ рддीрд╕рд░ा рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рд╣ै। рдЖрдЗрдП рд╣рдо рдЗрди рддीрдиों рд╡рд▓्рд▓िрдпों рдХे рдЙрдкрджेрд╢ों рдФрд░ рд╕ाрд░ рдХो рджेрдЦें।

 рдЗрд╕ рд╢ी'рдХ्рд╖ा-рд╡рд▓्рд▓ी  рдХा рдк्рд░рдердо рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдоंрдЧрд▓ाрдЪрд░рдг рдХी рддрд░рд╣ рд╣ै। рдЙрдкрджेрд╢ рджेрдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЛрд╖ि рдЕрдкрдиे рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп рдХे рджोрдиों рдХे рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рддे рд╣ैं - реР 'рд╢рди्рдиो рдоिрдд्рд░: рд╢ं рд╡рд░ुрдг:। 'реР' рдЗрд╕ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХे рдиाрдо рдХा рд╕्рдорд░рдг рдХрд░рдХे рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХा рдЖрд░рдо्рдн рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдиः = рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рджिрди рдФрд░ рдк्рд░ाрдг рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рдоिрдд्рд░ рджेрд╡рддा  - рд╢ं рдпाрдиि рдХрд▓्рдпाрдгрдк्рд░рдж рд╣ों, рддрдеा рд░ाрдд्рд░ि рдФрд░ рдЕрдкाрди рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рд╡рд░ुрдг рднी рдХрд▓्рдпाрдгрдк्рд░рдж рд╣ों। " рд╢рди्рдиो рднрд╡рдд्рд╡рд░्рдпрдоा। рд╢рди्рди рдЗрди्рдж्рд░ो рдмृрд╣рд╕्рдкрддिः। рд╢рди्рдиो рд╡िрд╖्рдгुрд░ुрд░ूрдХ्рд░рдоः।'  (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/1)। рдЗрд╕ рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдоें рдЙрди рд╕рднी рджेрд╡рддाрдУं рд╕े рдЬिрди्рд╣ें рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиे рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдк्рд░рдмंрдзрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдиिрдпुрдХ्рдд рдХिрдпा рд╣ै, рдпрдеा- рдоिрдд्рд░, рд╡рд░ुрдг, рдЕрд░्рдпрдоा, рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рдФрд░ рдЕрди्рдп рджेрд╡рддा, рдЖрдк рд╕рднी рд╕े рдЕрдиुрд░ोрдз рд╣ै рдХि рд╕рднी рджेрд╡рдЧрдг рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдЖрдиंрдж рдФрд░ рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рд╕्рд░ोрдд рдмрдиें рдФрд░ рд╣рд░ рдХिрд╕ी рдкрд░ рд╢ांрддि рдХी рд╡рд░्рд╖ा рдХрд░ें। рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХे рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рдоें рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рднрд▓ाрдИ рдХे рд▓िрдП рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рдХी рдЧрдИ рдпрд╣ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рднाрд░рддीрдп рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЪिंрддрди рдХा рдорд╣ाрди рдПрд╡ं рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рдЧुрдг рд╣ै। рд╕рдмрдХे рд╣рд░ рджुрдЦ рдХा рдиिрд╡ाрд░рдг, рдкрд░рдо рдЖрдиंрдж рдХी рдЕрдиुрднूрддि, рдкрд░рдо рд╢ांрддि рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि- рдпрд╣ी рд╣िंрджू рд╕рдиाрддрди рдЪिंрддрди рдХी рджिрд╢ा рд░рд╣ी рд╣ै। рдЖрдЗрдП рдЕрдм рдЗрд╕ рдоंрдд्рд░ рдоें рдПрдХ рдЕрди्рдп рд╕ंрджेрд╢ рдХो рджेрдЦें। 'рдирдоो рдм्рд░рд╣्рдордгे' - рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдорд╕्рдд рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдоैं рдирдорд╕्рдХाрд░ рдХрд░рддा рд╣ूँ। 'рдирдорд╕्рддे рд╡ाрдпो'। рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдоें рд╕ूрдд्рд░ाрдд्рдоा рдк्рд░ाрдг рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рдЙрди рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╡ाрдпु рдХे рдиाрдорд╕े рд╕्рддुрддि рдХрд░рддे рд╣ैं - рд╣े рд╕рд░्рд╡рд╢рдХ्рддिрдоाрди рд╕рдмрдХे рдк्рд░ाрдгрд╕्рд╡рд░ूрдк рд╡ाрдпुрдордп рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ ! рддुрдо्рд╣ें рдирдорд╕्рдХाрд░ рд╣ै। 

рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрд╡्рдпрдХ्рдд рд╕े рдк्рд░рдХрдЯ 'рд╡्рдпрдХ्рддि' рдХो рд╕рдо्рдоाрди рджेрдиा - 

рдирдорди рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЕрдм рдЧुрд░ु рдЕрдкрдиे рд╢िрд╖्рдп рдХे рдк्рд░рддि рд╢्рд░рдж्рдзा рдЕрд░्рдкिрдд рдХрд░ рд░рд╣ा рд╣ै-'рдд्рд╡рдоेрд╡ рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ं рдм्рд░рд╣्рдоाрд╕ि' - 'рдд्рд╡рдоेрд╡ рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ं рдм्рд░рд╣्рдо рд╡рджिрд╖्рдпाрдоि' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/1)। рддुрдо्рд╣ीं рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рдк्рд░ाрдгрд╕्рд╡рд░ूрдк рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ो, рдЕрддः рдоैं рддुрдо्рд╣ीं рдХो рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдм्рд░рд╣्рдордХे рдиाрдорд╕े рдкुрдХाрд░ूँрдЧा। 'рдЛрддрдо् рд╡рджिрд╖्рдпाрдоि;' рдоैं 'рдЛрдд' рдиाрдо рд╕े рднी рддुрдо्рд╣ें рдкुрдХाрд░ूँрдЧा , рдХ्рдпोंрдХि рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХे рд▓िрдП рдЬो рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рдиिрдпрдо рд╣ैं , рдЙрд╕ рдиिрдпрдорд░ूрдк 'рдЛрдд' (рдпрдо +рдиिрдпрдо) рдХे рддुрдо्рд╣ीं рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рд╣ो।' рд╕рдд्рдпं рд╡рджिрд╖्рдпाрдоि' - рддрдеा рдоैं рддुрдо्рд╣ीं рдХो 'рд╕рдд्рдп' рдиाрдо рд╕े рдкुрдХाрд░ूँрдЧा ; рдХ्рдпोंрдХि рд╕рдд्рдп [рд╕рдд -рдЕрд╕рдд -рдоिрде्рдпा рд╡िрд╡ेрдХ рдпा рдпрдеाрд░्рде рднाрд╖рдг] рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рддुрдо्рд╣ीं рд╣ो।  

рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдиेрддा рдХे рд╕рдд्рдп-рдкाрд▓рди рдХी рдк्рд░рддिрдЬ्рдЮा :

'рдоैं рдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕िрдж्рдзांрдд- рдЪाрд░ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рд╣ी рдмोрд▓ूंрдЧा। рдоैं рд╕рдд्рдп рдмोрд▓ूंрдЧा (рдЕрд░्рдеाрдд् рдоैं рдХेрд╡рд▓ рд╡िрд╡ेрдХ-рд╕्рд░ोрдд  рдФрд░ рд╢्рд░рдж्рдзा рдЬाрдЧृрдд рдХрд░рдиे рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджूँрдЧा -рдоिрде्рдпा рд╕िрдж्рдзांрдд рдирд╣ीं рд╕िрдЦाрдКंрдЧा)' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж्ः 1/1)।  рд╕рдд्рдп рдмोрд▓рдиा рдПрдХ рдЙрдкрджेрд╢рдХ, рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдпा рдиेрддा рдХी рдкрд╣рд▓ी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рдЗрди рд╢рдм्рджों рдХे рд╕ाрде рдЛрд╖ि рдиे рд╕рдд्рдп рдмोрд▓рдиे рдХी рдк्рд░рддिрдЬ्рдЮा рдХी рд╣ै। рдпрд╣ाँ, рдЛрд╖ि рдПрдХ рдЙрдкрджेрд╢рдХ, рдПрдХ рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдПрдХ рдиेрддा рд╣ै рдФрд░ рдкрд░рдо् рд╕рдд्рдп (рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдп-рдЗрди्рдж्рд░िрдпрдЧोрдЪрд░ рд╕рдд्рдп рджोрдиों рдХी)  рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдиा рдЙрд╕рдХा рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╣ै। рдЭूрда рдмोрд▓рдиा рдкाрдк рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдЭूрда рд╕िрдЦाрдиा рдШोрд░ рдкाрдк рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ рд╡ैрджिрдХ рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рд╕ंрд╡ाрдж рдХी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╣ै। рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╢िрд╖्рдп рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдкрдиी рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ी рд╕рдордЭрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиा рдХрд░्рддрд╡्рдп рд╕рдордЭрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдмाрдд рд╕े рднрд▓ी-рднांрддि рдкрд░िрдЪिрдд рд╣ैं рдХि рдПрдХ рджूрд╖िрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдПрдХ рд╢िрд╖्рдп рдХे рдЬीрд╡рди рдХो рдХिрддрдиा рддрдмाрд╣ рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै рдФрд░ рдкूрд░े рд╕рдоाрдЬ рдХो рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдХрд░ рд╕рдХрддी рд╣ै।

рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕े рдПрдХ рдИрдоाрдирджाрд░ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рд╕рд╣рдирд╢ीрд▓ рднी рд╣ोрдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╡рд╣ рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рд╕рдЪ рдмोрд▓рдиे рдкрд░ рдЙрд╕े рдХрднी-рдХрднाрд░ рдк्рд░рддिрдХूрд▓ рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпाрдПँ рд╕рд╣рдиी рдкрдб़ेंрдЧी।-рд╢िрд╡ рдХे рд╕рдоाрди рд╡िрд╖ рдХो рдЧрд▓े рдоें рдзाрд░рдг рдХрд░рдиा рд╣ी рдкреЬेрдЧा। рд╕рдЪ्рдЪी рдмाрдд рдЬрд░ूрд░ рдмोрд▓ें рдкрд░ рдХреЬрд╡ी рд╕рдЪ्рдЪाрдИ рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдирд╣ीं рдмोрд▓े। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд╕े, рд╕рдоाрдЬ рдоें рдРрд╕े рд╕рдд्рдпрдиिрд╖्рда, рдИрдоाрдирджाрд░ рдФрд░ рд╕рд╣िрд╖्рдгु рдЧुрд░ुрдУं/рдиेрддाрдУं/ рдкैрдЧрдо्рдмрд░ों, рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХी рдиिрд░ंрддрд░ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдХो рдЬाрдирдХрд░, рд╢िрдХ्рд╖рдг рдЛрд╖ि рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рддे рд╣ैं, 'рддрди्рдоाрдорд╡рддु। рддрдж рд╡рдХ्рддाрд░ं рдЕрд╡рддु। рдЕрд╡рддु рдоाрдо्। рдЕрд╡рддु рд╡рдХ्рддाрд░ं।  - 'рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рд╢рдХ्рддिрдоाрди рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкी рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рдоुрдЭे рд╕рдд -рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рдиे рдЕрд░्рдеाрдд рдЪрд░िрдд्рд░рд╡ाрди рдордиुрд╖्рдп рдмрдирдиे, рд╕рдд्рдп-рдмोрд▓рдиे рдФрд░ рд╕рдд -рд╡िрдж्рдпा (рдкрд░ा -рд╡िрдж्рдпा, рдЪाрд░ рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рдХो) рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░рдиे рдХी рд╢рдХ्рддि рдХрд░рдХे -рдЗрд╕ рдЬрди्рдо-рдоृрдд्рдпु рд░ूрдк рд╕ंрд╕ाрд░ рдЪрдХ्рд░ рд╕े рдоेрд░ी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░े ; рддрдеा рдоेрд░े рдЖрдЪाрд░्рдп рдХो рдЗрдирд╕рдм рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджेрдХрд░ рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдЙрд╕ рд╕рдд्рдп рдХा - 'рдордиुрд╖्рдп рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ' рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг -рдкрдж्рдзрддि рдХा рдк्рд░рдЪाрд░-рдк्рд░рд╕ाрд░ рдХрд░рдиेрдХी рд╢рдХ्рддि рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдХे рд╡рдХ्рддा рдХी рдЕрд░्рдеाрдд рдоेрд░े рдЖрдЪाрд░्рдп рджेрд╡ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें।  рдоेрд░ी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░े рдФрд░ рдоेрд░े рдЖрдЪाрд░्рдп рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░े। рдЗрди рд╡ाрдХ्рдпों рдХो рджुрдмाрд░ा рдХрд╣рдиे рдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╢ांрддिрдкाрда рдХी рд╕рдоाрдк्рддि рдХा рдж्рдпोрддрдХ рд╣ै।  реР рд╢ाрди्рддिः рд╢ाрди्рддिः рд╢ाрди्рддिः। рднрдЧрд╡ाрди рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рд╢ाрди्рддि рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╣ैं, рд╢्рд░ी рд╢्рд░ी рдоाँ рд╕ाрд░рджा рджेрд╡ी  рд╢ाрди्рддि рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╣ैं, рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж  рд╢ाрди्рддि рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╣ैं !   (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/1)। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдХिрд╕ी рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХрд░рдиे рдХा рдХाрд░рдг рдЕंрддрддः рд╕рдоाрдЬ рдХो рд╕ुрд╢िрдХ्рд╖िрдд рд░рдЦрдиा рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдпрд╣ рдоंрдд्рд░ рдЙрд╕ рдЖрджрд░्рд╢ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХो рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै рдЬो рдПрдХ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХो рдЕрдкрдиा рдкाрда рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП।

рдпрд╣ां рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рджोрдиों рдХी рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рд╕ंрдХेрдд рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЧुрдгाрддीрдд рдЧुрд░ु рдХे рдк्рд░рддि рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рдХी рдЗрд╕ рднाрд╡рдиा рдХो рд╡िрдХрд╕िрдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП рдФрд░ рдмाрд░-рдмाрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЧुрд░ु рд╕्рд╡рдпं рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ैं, рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдиिрд░ंрддрд░ рдЙрдирдХे рднीрддрд░ рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдЗрд╕ рд╡ाрдХ्рдп рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рд╣ै рдХि рд╣рдоें рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рджिрд╡्рдпрддा рдХे рд╕ाрде рдк्рд░рдХрдЯ рдЧुрд░ु рдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП, рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдЧुрд░ु рд╣ी рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдк्рд░рдХрдЯ рд░ूрдк рд╣ै। рд╢ांрддि рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдоें, рд╣рдо рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ , рдиेрддा рдпा  рдЛрд╖ि рдХे рдорд╣ाрди рдЖрдЪрд░рдг рдХा рднी рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддे рд╣ैं।

рдоैं рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдирдорди рдХрд░рддा рд╣ूं।  рдХेрд╡рд▓ рдПрдХ рд╢рдм्рдж, 'рдм्рд░рд╣्рдордгे' рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ुрдП, рдЙрдкрджेрд╢рдХ рдЛрд╖ि рджो рджिрд╡्рдп рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ों рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдирдорди рдХрд░рддे рд╣ैं।  рдЗрд╕рдХा рдХाрд░рдг рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдмाрдж рдоें 'рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпाрдк्рдиोрддि рдкрд░рдо' рдФрд░ 'рд╕рдд्рдпं рдЬ्рдЮाрдирдо् рдЕрдиंрдд рдм्рд░рд╣्рдо'  (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж- рд╡рд▓्рд▓ी 2/1) рдЬैрд╕े рдХрдердиों рдоें рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो 'рдм्рд░рд╣्рдордгे' рд╢рдм्рдж рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рд╣ै, рдЬрдмрдХि 'рдЖрдиंрджो рдм्рд░рд╣्рдоेрддि рд╡्рдпрдЬाрдиाрдд' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी 3/6) рдЬैрд╕े рдХрдерди рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो 'рдм्рд░рд╣्рдордг' рд╢рдм्рдж рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕ंрджрд░्рднिрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рджोрдиों рдХे рд▓िрдП рд╕ाрдоाрди्рдп рд╢рдм्рдж 'рдм्рд░рд╣्рдордг' рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ुрдП, рдЛрд╖ि рдЗрди рджोрдиों рджिрд╡्рдп рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ों рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП 'рдирдоो рдм्рд░рд╣्рдордгे' рд╢рдм्рджों рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं - 'рдоैं рдЕрдХ्рд╖рд░-рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо рдХो рдирдорди рдХрд░рддा рд╣ूं'।

   рдЙрдкрдиिрд╖рдж् рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХे рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╣ैं। рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╕्рд╡рдпं рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХो рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХрд░рддे рд╣ैं - 'рдпेрдиाрд╜рдХ्рд╖рд░ं рдкुрд░ुрд╖ं рд╡ेрдж рд╕рдд्рдпं рдк्рд░ोрд╡ाрдЪ рддां рддрдд्рдд्рд╡рддो рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпाрдо्।' - 'рдЬिрд╕рд╕े рдЕрдХ्рд╖рд░ рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ рдЕрд░्рдеाрдд् рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЙрдирдХे рддрдд्рдд्рд╡ рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै।' (рдоुंрдбрдХ рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/2/13) рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╕े, рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें, рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХी рдЗрди рджोрдиों рджिрд╡्рдп рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ों рдХो рдпाрдж рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдкрд░ рдЙрдкрджेрд╢ рд╢ुрд░ू рдХрд░рдиे рд╕े рдкрд╣рд▓े рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░рдгाрдо рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

'рд╢िрдХ्рд╖ा' рд╢рдм्рдж рдХा рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЕрд░्рде

рдпрд╣ाँ 'рд╢िрдХ्рд╖ा' рдХा рдЕрд░्рде рджрдг्рдб рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рдоें рднी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा - рд╡рд╣ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЬो рд╡ेрджों рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди рдоें рдХाрдо рдЖрддी рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рд╡ेрдж рд╡िрд╢ेрд╖ рдЬ्рдЮाрди рдХे рд╕ाрдЧрд░ рд╣ैं। рдПрдХ рд╕рдЪ्рдЪा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдмрдирдиे рдХे рд▓िрдП рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो рдЗрдирдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╕े рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрдирдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЗрдирдХी рджेрдЦрднाрд▓ рдХрд░рдиी рд╣ोрдЧी।

рд╣рдоाрд░ी рдк्рд░ाрдЪीрди рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдУं рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╡ेрджों рдХो рдЬ्рдпों рдХा рдд्рдпों рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рдЦрдиे рдХी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд╡िрдзि рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рд░рд╣ी рд╣ै। рдпрд╣ рд╡िрдзि рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдФрд░ рджोрд╣рд░ाрд╡ рдХी рд╣ै। рд╣рдЬाрд░ों рд╕ाрд▓ рдкрд╣рд▓े, рдЬрдм рд▓ेрдЦрди рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рд╕्рдеाрдкिрдд рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдеा, рд╣рдоाрд░े рд╡ेрджों рдХो рдЗрд╕ рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдФрд░ рджोрд╣рд░ाрдиे рдХी рд╡िрдзि рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ंрд░рдХ्рд╖िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдЗрд╕ рдк्рд░ाрдЪीрди рдкрд░ंрдкрд░ा рдХा рдлрд▓ рдк्рд░ाрдоाрдгिрдХ рдоंрдд्рд░ों рдХा рд╡िрд╢ाрд▓ рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рд╣ै рдЬो рдЖрдЬ рд╣рдоें рд╡ेрджों рдоें рдоिрд▓рддा рд╣ै। рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдФрд░ рдкुрдирд░ाрд╡ृрдд्рддि рдХी рдЗрд╕ рд╡िрдзि рдХो рднрд▓ी-рднांрддि рд╕рдордЭाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╡िрдЬ्рдЮाрди 'рд╢िрдХ्рд╖ा' рд╣ै। рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдпрд╣ рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

'рд╢िрдХ्рд╖ां рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрд╕्рдпाрдоः'(рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж्ः 1/2)।'рдЕрдм рд╣рдо рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рдХрд░ेंрдЧे'। рдЗрд╕ рдк्рд░рд╕्рддाрд╡ рдХे рд╕ाрде, рдЛрд╖ि рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдоुрдЦ्рдп рд╡िрд╖рдпों рдХो рд╕ूрдЪीрдмрдж्рдз рдХрд░рддे рд╣ैं:'рд╡рд░्рдгः рд╕्рд╡рд░ः। рдоाрдд्рд░ा рдмрд▓рдо्। рд╕ाрдо рд╕рди्рддाрдиः। рдЗрдд्рдпुрдХ्рддः рд╢िрдХ्рд╖ाрдз्рдпाрдпः।' рд╡рд░्рдг рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрдХ्рд╖рд░। рд╕्рд╡рд░ः рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╕्рд╡рд░। рдЗрд╕рдоें рд╕्рд╡рд░ рдЬैрд╕े 'рдЕ - рдП', 'рдЗ - рдЖрдИ', 'рдЙ - рдЙ', 'рдЛ - рд░ु' рдЖрджि рдФрд░ рд╡्рдпंрдЬрди рдЬैрд╕े 'рдХ - рдХा', 'рдЦ - рдЦा', 'рдЧ рдЧा', 'рдШ -рдШा' рдЖрджि рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं।  рд╡ेрджों рдХे рдоंрдд्рд░ों рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдаीрдХ рд╕े рд╣ो рд╕рдХे, рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рд╢िрдХ्рд╖ा рдЧ्рд░ंрдеों рдоें рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдХि рд╕्рд╡рд░ рдФрд░ рд╡्рдпंрдЬрди рдоुंрд╣ рдпा рдЧрд▓े рдХे рдХिрд╕ рднाрдЧ рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं, рд╕ाрде рд╣ी рдЙрдирдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि рдХैрд╕े рд╣ोрддी рд╣ै। рдФрд░ рдЙрдирдХा рдЕрд╕рд▓ी рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдХ्рдпा рд╣ै। рд╕ाрдо рд╕ंрддाрдиःрд╕ाрдо рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрдХ्рд╖рд░ों рдХे рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХी рд╕рдоाрдирддा। рд╕рди्рддाрдиः рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╢рдм्рджों рдХो рдЙрдирдХे рдХ्рд░рдо рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдгाрд▓ी। рдЗрд╕े рд╕ंрд╣िрддा рдХे рдиाрдо рд╕े рднी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдоंрдд्рд░ों рдХे рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдоंрдд्рд░ों рдХे рдЧाрдпрди рдХो рд╕рдХ्рд╖рдо рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рд╕्рд╡рд░ों рдХी рднी рдЕрдж्рднुрдд рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд╣ै। рдоाрдд्рд░ा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрд╡рдзि।  рдпрд╣ां рд╡ैрджिрдХ рдоंрдд्рд░ों рдоें рд╕्рд╡рд░ों рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХिрддрдиी рдЕрд╡рдзि рддрдХ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП, рдпрд╣ рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╣्рд░рд╕्рд╡ (рдЫोрдЯा) рдФрд░ рджीрд░्рдШ (рд▓ंрдмा) рдЬैрд╕ी рдЕрд╡рдзिрдпां рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХी рд▓ंрдмाрдИ рджрд░्рд╢ाрддी рд╣ैं। рдмрд▓рдо् рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡рд╣ рдмрд▓ рдпा рдк्рд░рдпрдд्рди рдЬिрд╕рд╕े рдоंрдд्рд░ рдХे рдЕрдХ्рд╖рд░ों рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рд╡ैрджिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдЧ्рд░ंрде рд╡ैрджिрдХ рдоंрдд्рд░ों рдХे рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХे рдкрд╣рд▓ुрдУं рдХी рд╡िрд╕्рддृрдд рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рджेрддे рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ें рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП।

рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд░ूрдк рд╕े, рдХोрдИ рднी рд╡ेрджों рдХे рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕ рдкूрд░ी рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдкрд░ рд╕рд╡ाрд▓ рдЙрдаा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЙрдд्рддрд░ рд╕ीрдзा рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рд╡ेрдж рдХोрдИ рд╕ाрдзाрд░рдг рдкुрд╕्рддрдХ рдирд╣ीं, рдИрд╢्рд╡рд░ीрдп рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╣ैं। рд╣рдоें рдЕрдкрдиे рдк्рд░рд╢्рди рдХा рдЙрдд्рддрд░ рддрдм рдоिрд▓ेрдЧा рдЬрдм рд╣рдо рд╣рдЬाрд░ों рд╕ाрд▓ рдкрд╣рд▓े рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ोрдЪें рдЬрдм рдЬ्рдЮाрди рдХो рд▓िрдЦрдХрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖िрдд рд░рдЦрдиे рдХा рдХोрдИ рддрд░ीрдХा рдирд╣ीं рдеा। рд╡ेрдж рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕िрдж्рдзांрддों рдХा - рдЕрд░्рдеाрдд рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдпों рдХा -рдЗрди्рдж्рд░िрдпाрддीрдд рд╕рдд्рдпों рдХा рд╕ाрдЧрд░ рд╣ैं। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡ाрдХ्рдп рдПрдХ рд╢ाрд╢्рд╡рдд рд╕िрдж्рдзांрдд рд╣ै- рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп рд╣ै। рдЗрди рд╕िрдж्рдзांрддों рдХो рд╕ंрд░рдХ्рд╖िрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рд╣рдоाрд░े рдкूрд░्рд╡рдЬों рдиे рдкрд╣рд▓े рдЗрдирдХा рд╕рд╣ी рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдХрд░рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╕рдордЭा, рдХ्рдпोंрдХि рд╡ेрджों рдХा рдкाрда рдоंрдд्рд░ों рдХे рд░ूрдк рдоें рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡ैрджिрдХ рдорди्рдд्рд░ों рдХी рд░рдЪрдиा рд╢рдм्рджों рд╕े рд╣ुрдИ рд╣ै। рдФрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░ों рд╕े рд╢рдм्рдж рдмрдирддे рд╣ैं। рдпрджि рдоंрдд्рд░ों рдХे рд╢рдм्рджों рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рдпा рдХ्рд░рдо рдмрджрд▓ рджिрдпा рдЬाрдП рддो рд╕िрдж्рдзांрдд рдмрджрд▓ рд╕рдХрддे рд╣ैं * рдпा рд▓ुрдк्рдд рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдХाрд░рдг рд╕े, рд╡ैрджिрдХ рд╕्рдХूрд▓ों рдиे рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕрдкрдиे рдЫाрдд्рд░ों рдХो рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕िрдЦाрдпा। [  рдорд╣рд░्рд╖ि рдкрддंрдЬрд▓ि рдиे рдЕрдкрдиे рднाрд╖्рдп рдоें рдХрд╣ा рд╣ै - 'рдпрдеेрди्рдж्рд░рд╢рдд्рд░ुः рд╕्рд╡рд░рддो рдЕрдкрд░ाрдзाрдд।' - рдЬैрд╕े 'рдЗрди्рдж्рд░рд╢рдд्рд░ु' рд╢рдм्рдж рдоें рд╕्рд╡рд░ рдХी рдЕрд╢ुрдж्рдзि рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░рдг 'рд╡рдд्рд░ाрд╕ुрд░' рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдЗрди्рдж्рд░ рдХे рд╣ाрде рд╕े рдоाрд░ा рдЧрдпा। ]     

рддीрд╕рд░े рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдоें рд╡े рдЗрд╕рдХा рдк्рд░рдпोрдЬрди рдмрддाрддे рд╣ैं рдХि- " рд╕рд╣ рдиौ рдпрд╢ः। рд╕рд╣ рдиौ рдм्рд░рд╣्рдорд╡рд░्рдЪрд╕ं। "    рдЗрд╕рд╕े рдЧुрд░ु рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп рджोрдиों рдХा рдм्рд░рд╣्рдорд╡рд░्рдЪрд╕ рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдо рддेрдЬ рдмрдв़ेрдЧा, рдпрд╢рд╕्рд╡ी рд╣ोंрдЧे рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд▓ोрдХों рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें, рдм्рд░рд╣्рдоांрдб рдХी рдЬ्рдпोрддिрдпों рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें, рд╕рднी рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд╡िрдж्рдпाрдУं рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें, рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдк्рд░рдЬाрдУं рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рддрдеा рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рд╕्рдеूрд▓,рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рддрдеा рдХाрд░рдг рдЗрди рд╕рднी рд░ूрдкों рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд▓ोрдХ, рдк्рд░рдЬा, рдЬ्рдпोрддि, рд╡िрдж्рдпा рдФрд░ рдЬीрд╡ाрдд्рдоा рдХे рд╕рдорд╕्рдд рд╕्рддрд░ों рдФрд░ рд░рд╣рд╕्рдпों рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рд╡рд░्рдгрди рдХрд░ेंрдЧे।

рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдорд╣िрдоा

рдЖрдЧे рдЗрд╕ी рдЕрдз्рдпाрдп рдоें рдиौрд╡े рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдоें рдмрддाрддे рд╣ैं рдХि рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп рдФрд░ рдк्рд░рд╡рдЪрди рдХे рдоुрдЦ्рдп рдлрд▓ рд╣ैं – рдЛрдд рдЕрд░्рдеाрдд рдХॉрд╕्рдоिрдХ рдпाрдиी рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рдиिрдпрдоों рдХा рдЬ्рдЮाрди, рд╕рдд्рдп рдХा рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдпрдеाрдпोрдЧ्рдп рд╕рджाрдЪाрд░ рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рдиे рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп , рддрдк рдХी рд╢рдХ्рддि, рдЖंрддрд░िрдХ рд╢ांрддि рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп , рдЗंрдж्рд░िрдп рдиिрдЧ्рд░рд╣ рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп, рд╡ेрджों рдХे рдкрдарди рдкाрдарди рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп, рдпोрдЧ्рдп рд╕ंрддाрди рдк्рд░рдЬрдирди рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп, рдХुрдЯुंрдм рдХी рд╡ृрдж्рдзि (рдк्рд░рдЬाрддि) рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп, рдордиुрд╖्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╕рдорд╕्рдд рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп, рдпрдЬ्рдЮ рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп рдФрд░ рдЕрддिрдеिрдпों рдХी рдпрдеाрдпोрдЧ्рдп рд╕ेрд╡ा рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп। рдЬрд╣ां рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै, рд╡рд╣ीं рдк्рд░рдЧрддि рдФрд░ рдЙрдд्рдеाрди рд╣ै। рдЬрд╣ाँ рд╢िрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं, рд╡рд╣ाँ рдк्рд░рдЧрддि рдирд╣ीं; рдкрддрди рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХो рджुःрдЦ рдХा рд╕ाрдордиा рдХрд░рдиा рдкрдб़рддा рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡ैрджिрдХ рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рд╣рдоें рдиिрд░рди्рддрд░ рдЕрдз्рдпрдпрди рдХी рдк्рд░ेрд░рдгा рдоिрд▓рддी рд░рд╣ी рд╣ै। рдпрд╣ рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд╣ै। рдоंрдд्рд░ рдХे рд╢рдм्рдж рд╣ैं: 'рдЛрддं рдЪ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдпрдк्рд░рд╡рдЪрдиे рдЪ। рд╕рдд्рдпं рдЪ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдпрдк्рд░рд╡рдЪрдиे рдЪ। рддрдкрд╢्рдЪ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдпрдк्рд░рд╡рдЪрдиे рдЪ। рджрдорд╢्рдЪ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдпрдк्рд░рд╡рдЪрдиे рдЪ।' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/9)। рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╕ीрдЦрдиे рдХी рдХ्рд░िрдпा, рдЕрдз्рдпрдпрди рдХрд░рдиा; рдк्рд░рд╡рдЪрди рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╕िрдЦाрдиा। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╣рдоें рд╕िрдЦाрдиे рдФрд░ рд╕ीрдЦрдиे рдХा рдЖрджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं। рд╣рдоें рдЕрдкрдиी рдЗрд╕ рд╡िрд░ाрд╕рдд рдХो; рдЧुрд░ु -рд╢िрд╖्рдп рд╡ेрджांрдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ -рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХो рд╕рджैрд╡ рд╕ंрдЬोрдХрд░ рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП

рджीрдХ्рд╖ांрдд рднाрд╖рдг

рджीрдХ्рд╖ांрдд рд╕рдоाрд░ोрд╣ рдХी рдкрд░ंрдкрд░ा рд╣рдоाрд░े рдпрд╣ां рд╡ैрджिрдХ рдХाрд▓ рд╕े рд╣ी рдЪрд▓ी рдЖ рд░рд╣ी рд╣ै। рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рдХे 11рд╡ें рдЕрдз्рдпाрдп (рдЕрдиुрд╡ाрдХ) рдоें рдЗрд╕рдХा рд╡рд░्рдгрди рдЖрддा рд╣ै। рд╣рдоाрд░ी рд╡ैрджिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдиिрд░्рдЬрди рдоें рдпा рдЧुрд░ुрдЧृрд╣ рд╡ाрд╕ рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рдЖрд╢्рд░рдо рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै। рдХрдИ рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ, рдЫाрдд्рд░ рд╡िрднिрди्рди рд╡िрд╖рдпों рдоें рдЕрдиुрднрд╡ी рд╢िрдХ्рд╖рдХों рд╕े рд╕ीрдЦрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡िрднिрди्рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдоें рджрдХ्рд╖рддा рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЬрдм рдЙрдирдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдкूрд░ी рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै рддो рджीрдХ्рд╖ांрдд рд╕рдоाрд░ोрд╣ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╕्рд╡рдпं рд╕рдоाрд░ोрд╣рдкूрд░्рд╡рдХ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХी рдбिрдЧ्рд░िрдпों рдХी рдШोрд╖рдгा рдХрд░рддे рд╣ैं। рдпрд╣ рджीрдХ्рд╖ांрдд рд╕рдоाрд░ोрд╣ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХी рдЕंрддिрдо рдХрдХ्рд╖ा рд╣ै। рдЙрд╕ рджिрди рд╕े, рдпे рдк्рд░рдЦрд░ рдпुрд╡ा рдЖрд╢्рд░рдо рдЫोрдб़ рджेंрдЧे рдФрд░ рд╕рднी рдХी рднрд▓ाрдИ рдХे рд▓िрдП рд╕рдоाрдЬ рдоें рдЕрдкрдиा рдкрд╣рд▓ा рдХрджрдо рдЙрдаाрдПंрдЧे। рд╡े рдПрдХ рдирдпा рдЬीрд╡рди рд╢ुрд░ू рдХрд░ेंрдЧे. рдЗрд╕рд▓िрдП, рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдмрдб़े рдк्рдпाрд░ рд╕े рдЙрди्рд╣ें рд╕рд▓ाрд╣ рдХे рдЕрдкрдиे рдЖрдЦिрд░ी рд╢рдм्рдж рджेрддे рд╣ैं। рдпे рдЙрдкрджेрд╢ рд╣ी рджीрдХ्рд╖ांрдд рд╕рдоाрд░ोрд╣ рд╣ैं। рдЙрдирдоें рд╕рдорд╕्рдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рд╕ाрд░ рд╕рдоाрд╣िрдд рд╣ै। рдЖрдЗрдП рджेрдЦें рдХि рдЗрд╕ рдЙрдд्рдеाрдирд╢ीрд▓ рджीрдХ्рд╖ांрдд рд╕рдоाрд░ोрд╣ рдоें рдХ्рдпा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै।

'рд╡ेрджрдордиुрдд्рд╡्рдпाрдЪाрд░्рдпोрд╜рди्рддेрд╡рд╕िрдирдордиुрд╢ाрд╕्рддि' - 'рд╡ेрджрдордиुрдЪ्рдпाрдЪाрд░्рдпोрд╜рди्рддेрд╡рд╕िрдирдордиुрд╢ाрд╕्рддि' - 'рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдЙрди рдЫाрдд्рд░ों рдХो рдиिрд░्рджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рд╡ेрджों рдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдкूрд░ा рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/11)। рд╡рд╣ рдЙрди्рд╣ें рдиिрд░्рджेрд╢ рджेрддे рд╣ैं, 'рд╕рдд्рдпं рд╡рдж।' рдШрд░्рдоं рдЪрд░। рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдпрди् рдоा рдк्рд░рдорджः।' 'рд╕рдЪ рдмोрд▓ो। рдЕрдкрдиे рдзрд░्рдо рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░ो. рдЕрдкрдиी рдкрдв़ाрдИ рдоें рдХрднी рднी рдиिрд╖्рдХ्рд░िрдп рди рд░рд╣ें' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/11)। 'рдоाрддृрджेрд╡ो рднрд╡. рдкिрддृрджेрд╡ो рднрд╡। рдЖрдЪाрд░्рдпрджेрд╡ो рднрд╡। 'рдЕрддिрдеिрджेрд╡ो рднрд╡।'  - 'рдЕрдкрдиी рдоां рдХो рджेрд╡ी рдХे рд╕рдоाрди рдЬाрдиो (рдпाрдиी рдЙрдирдХी рд╕ेрд╡ा рдХрд░ो рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░рд╕рди्рди рдХрд░ो рдЬैрд╕े рдХि рд╡рд╣ рджेрд╡ी рд╣ों), рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХो рднрдЧрд╡ाрди рдХे рд╕рдоाрди рдЬाрдиो, рдЕрдкрдиे рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХो рдЬाрдиो рдЕрддिрдеि рдХो рджेрд╡рддा рдХे рд╕рдоाрди рдЬाрдиो, рдЕрддिрдеि рдХो рднी рджेрд╡рддा рдХे рд╕рдоाрди рдЬाрдиो' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рджः 1/11)।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рдоें, рд╣рдо рдЕрдкрдиी рд╕рдиाрддрди рд╡ैрджिрдХ рдкрд░ंрдкрд░ा рдоें рдЬीрд╡рди рдкрд░ рдорд╣ाрди рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдФрд░ рд╕рдоृрдж्рдз рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рд╡िрдЪाрд░ рджेрдЦрддे рд╣ैं।рд╕рдорд╕्рдд рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░ рдЖрдЪाрд░्рдп 11 рд╡ें рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдоें рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рджेрддे рд╣ैं –”рд╕рджा рд╕рдд्рдпрдиिрд╖्рда рд░рд╣рдиा, рдЗрд╕рдоें рдк्рд░рдоाрдж рдирд╣ीं рдХрд░рдиा। рдзрд░्рдордордп рд╣ी рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рдиा, рдЗрд╕рдоें рдк्рд░рдоाрдж рдирд╣ीं рдХрд░рдиा। рд╢ुрдн рдХрд░्рдоों рдоें рдХрднी рдк्рд░рдоाрдж рдордд рдХрд░рдиा। рджेрд╡ рдХाрд░्рдп рдФрд░ рдкूрд░्рд╡рдЬों рдХी рдкрд░ंрдкрд░ा рдХो рдЖрдЧे рд▓े рдЬाрдиे рдХे рдХाрд░्рдп рдоें рдХрднी рдЪूрдХ рдирд╣ीं рдХрд░рдиा рддрдеा рд╕ंрддрддि рдкрд░ंрдкрд░ा рдЧрддिрдордп рд░рдЦрдиा। рдРрд╢्рд╡рд░्рдп рдХी рд╕ाрдзрдиा рдоें рдХрднी рдк्рд░рдоाрдж рдордд рдХрд░рдиा рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдз्рдпाрдп рддрдеा рдЬ्рдЮाрди рд╡िрд╕्рддाрд░ рдоें рдХрднी рдЪूрдХ рдирд╣ीं рдХрд░рдиा। рдоाрддा, рдкिрддा, рдЖрдЪाрд░्рдп рдФрд░ рдЕрддिрдеि рдХो рджेрд╡рддुрд▓्рдп рдоाрдирдиा (рд╡िрдж्рдпा, рдЖрдпु, рддрдк рдФрд░ рдЖрдЪрд░рдг рдоें рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╡्рдпрдХ्рддि рдЬрдм рдШрд░ рдкрд░ рдмिрдиा рдЖрдоंрдд्рд░рдг рдЖ рдЬाрдПँ, рддो рд╡े рд╣ी рдЕрддिрдеि рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं। рдЖрдЬрдХрд▓ рдХे рдЧेрд╕्рдЯ рдпा рдоेрд╣рдоाрди рдХो рдЕрддिрдеि рдирд╣ीं рдХрд╣рддे।)। рдЬो рдиिрд░्рджोрд╖ рдХрд░्рдо рд╣ैं, рдЙрдирдХा рд╣ी рдЖрдЪрд░рдг рдХрд░рдиा। рд╣рдоाрд░े рднी рдЬो рд╕ुрдЪрд░िрдд рд╣ैं, рдЕрдЪ्рдЫे рдЖрдЪрд░рдг рд╣ैं, рдЙрдирдХा рд╣ी рдЕрдиुрд╕рд░рдг рдХрд░рдиा, рдЕрди्рдп рдЖрдЪрд░рдгों рдХा рдирд╣ीं। рдЬो рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╡िрдж्рд╡ाрди рдЖрдпें, рдЙрди्рд╣े рдЖрд╕рди рджेрдиा, рд╡िрд╢्рд░ाрдо рджेрдиा рдФрд░ рд╢्рд░рдж्рдзाрдкूрд░्рд╡рдХ рджाрди рджेрдиा। рд╡िрд╡ेрдХрдкूрд░्рд╡рдХ рд╕ंрдХोрдЪ рд╕рд╣िрдд рдЕрдкрдиी рдЖрд░्рдеिрдХ рд╕्рдеिрддि рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рджाрди рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЬрдм рдЬрд╣ां рдХोрдИ рджुрд╡िрдзा рдпा рд╢ंрдХा рд╣ो, рддो рдЙрдд्рддрдо рд╡िрдЪाрд░ рд╡ाрд▓े рд╕рджाрдЪाрд░ी рд╕े рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рдХрд░ рдХрд░्рддрд╡्рдп рдХा рдиिрд╢्рдЪрдп рдХрд░рдиा। рдпрд╣ी рдЖрджेрд╢ рд╣ै। рдпрд╣ी рдЙрдкрджेрд╢ рд╣ै।”

 'рдпाрди्рдпाрдирд╡рдж्рдпрдиि рдХрд░्рдоाрдгि। рддाрдиि рд╕ेрд╡िрддрд╡्рдпाрдиि। 'рдиो рдЗрддрд░ाрдиी।' - 'рд╣े рд╢िрд╖्рдпों! рдХेрд╡рд▓ рд╡рд╣ी рдХाрд░्рдп рдХрд░ें рдЬो рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рд╕рдоाрдЬ рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рд╣ों। рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдХाрд░्рдп рди рдХрд░ें' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/11)। 'рдпाрди्рдпрд╕्рдоाрдХं рд╕ुрдЪрд░िрддाрдиि рддाрдиि рдд्рд╡рдпोрдкाрд╕्рдпाрдиि। рдиो рдЗрддрд░ाрдиी. рдпे рдХे рдЪाрд╕्рдордд्рд╡рдд्рд░ेрдпांрд╕ो рдм्рд░ाрд╣्рдордгाः। рддेрд╖ां рдд्рд╡рдпाрд╜рд╜рд╕рдиेрди рдк्рд░рд╢्рд╡рд╕िрддрд╡्рдпрдо्।' - 'рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрдиा рдЕрдЪ्рдЫा рдЖрдЪрд░рдг рдЕрдкрдиाрдПं, рдФрд░ рдХुрдЫ рдирд╣ीं।' рдпрд╣ां рд╕े рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдпрджि рддुрдо्рд╣ें рд╣рдорд╕े рд╢्рд░ेрд╖्рда рдХोрдИ рдЧुрд░ु рдоिрд▓े рддो рдЙрд╕рдХा рдЖрджрд░ рдХрд░рдиा, рдЙрд╕े рдЖрд╕рди рджेрдХрд░ рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рдиा।'' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж्ः 1/11) рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЕрдоूрд▓्рдп рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдХрд░ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдЕंрдд рдоें рдХрд╣рддे рд╣ैं: 'рдПрд╢ рдЖрджेрд╢ः।' рдПрд╖ рдЙрдкрджेрд╢ः। рдПрддрджрдиुрд╢ाрд╕рдирдо्। рдПрд╡рдоुрдкाрд╕िрддрд╡्рдпрдо्।'  - 'рдпрд╣ рд╣рдоाрд░ा рдЕंрддिрдо рдЖрджेрд╢ рд╣ै। рдпрд╣ी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै. рдЖрдЧे рдмрдв़ो, рдЗрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЬिрдпो' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 1/11)।

рджीрдХ्рд╖ांрдд рднाрд╖рдг рдХे рдкूрд░ा рд╣ोрдиे рдкрд░, рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рд╢ांрддि рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдФрд░ рдк्рд░ाрд░्рдердиा рдХे рд╕ाрде рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрддी рд╣ै।рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХे рдЗрд╕ рдЕрдз्рдпाрдп рдоें, рд╡ेрджों рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди рдХे рд▓िрдП рдЙрдкрдпोрдЧी рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЙрдЪिрдд рд╡्рдпाрдЦ्рдпा рджी рдЧрдИ рд╣ै। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХे рдЗрд╕ рднाрдЧ рдХो рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै

рдЕрдиुрд╡ाрджрдХ: рд╕ाрдзु рдкрд░рдорд╡िрд╡ेрдХрджाрд╕

===========

рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж

рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧрд╡ाрд╣ी (рднाрдЧ 2)

рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें, рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рдХे рдмाрдж, рд╣рдо рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी рдоें рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा - рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा - рдХे рдЙрдкрджेрд╢ рдкाрддे рд╣ैं। рдЖрдЗрдП рдПрдХ рдирдЬрд░ рдбाрд▓рддे рд╣ैं.

рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рд╡рд▓्рд▓ी (рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी) рд╢ाрди्рддिрдкाрда рдХрд░рдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै рдХ्рдпों ? : 

реР рд╕рд╣ рдиाрд╡рд╡рддु। рд╕рд╣ рдиौ рднुрдирдХ्рддु।рд╕рд╣ рд╡ीрд░्рдпं рдХрд░рд╡ाрд╡рд╣ै।

рддेрдЬрд╕्рд╡िрдиाрд╡рдзीрддрдорд╕्рддु рдоा рд╡िрдж्рд╡िрд╖ाрд╡рд╣ै॥ реР рд╢ांрддि, рд╢ांрддि, рд╢ांрддिः। 

рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░ рд╣рдо рд╢िрд╖्рдп рдФрд░ рдЖрдЪाрд░्рдп рджोрдиों рдХी рд╕ाрде-рд╕ाрде рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рд╣рдо рджोрдиों рдХो рд╕ाрде-рд╕ाрде рд╡िрдж्рдпा рдХे рдлрд▓ рдХा рднोрдЧ рдХрд░ाрдП। рд╣рдо рджोрдиों рдПрдХрд╕ाрде рдоिрд▓рдХрд░ рд╡िрдж्рдпा рдк्рд░ाрдк्рддि рдХा рд╕ाрдорд░्рде्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें। рд╣рдо рджोрдиों рдХा рдкрдв़ा рд╣ुрдЖ рддेрдЬрд╕्рд╡ी рд╣ो। рд╣рдо рджोрдиों рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдж्рд╡ेрд╖ рди рдХрд░ें। рдЙрдХ्рдд рддрд░рд╣ рдХी рднाрд╡рдиा рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рдХा рдорди рдиिрд░्рдорд▓ рд░рд╣рддा рд╣ै। рдиिрд░्рдорд▓ рдорди рд╕े рдиिрд░्рдорд▓ рднрд╡िрд╖्рдп рдХा рдЙрджрдп рд╣ोрддा рд╣ै।

[May God protect both us disciple and teacher together. Let us both enjoy the fruits of learning together. Let us together get the power to attain education. May the study of both of us be brilliant. Let us not envy each other. The mind of the person having this kind of feeling remains pure. From a pure mind a pure future emerges.]

рдПрдХ рдк्рд░рддिрдЬ्рдЮा (promise,рд╕рдо्рднाрд╡рдиा) : рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирддा рд╣ै рд╡рд╣ рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

рдЬैрд╕े рд╣ी рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी рд╢ुрд░ू рд╣ोрддी рд╣ै, рдкрд╣рд▓े рд╢рдм्рдж рдЕрдХ्рд╖рд░-рдкुрд░ुрд╖ोрдд्рддрдо рд╕िрдж्рдзांрдд рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╢िрдХ्рд╖ाрд╡рд▓्рд▓ी рдХे рд╢рдм्рджों рдХो рддुрд░рд╣ी рдмрдЬाрдиा рд╢ुрд░ू рдХрд░рддा рд╣ै: 'реР рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж् рдЖрдк्рдиोрддि рдкрд░рдордо्'  - 'рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо, рдпाрдиी рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдкрд░рдо, рдпाрдиी рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рд╡рд▓्рд▓ी 2/1) рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиे рдХा рдЕрд░्рде рдХेрд╡рд▓ рдЬाрдирдХाрд░ी рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдмोрдз рд╣ै, рдЙрдирдХो рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрднूрддि рд╕े рдЬाрдирдиा рд╣ै।  рд╣рдоें рдЖрдд्рдорд╕ाрдХ्рд╖ाрдд्рдХाрд░ рдХрд░рдХे рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рдпा рдЕрдХ्рд╖рд░рд░ूрдк рдмрдирдиा рд╣ोрдЧा। рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рд╣ो рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рд▓िрдП рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХी рдк्рд░рддिрдЬ्рдЮा рд╣ै। рдпрд╣ी рдмाрдд рдЕрд░्рдЬुрди рдХो (рдЧीрддाः 18/54) рдоें рд╕рдордЭाрдИ рдЧрдИ рдеी: 

рдм्рд░рд╣्рдорднूрддः рдк्рд░рд╕рди्рдиाрдд्рдоा рди рд╢ोрдЪрддि рди рдХाрдЩ्рдХ्рд╖рддि।

рд╕рдоः рд╕рд░्рд╡ेрд╖ु рднूрддेрд╖ु рдордж्рднрдХ्рддिं рд▓рднрддे рдкрд░ाрдо्।।18.54।।

।।18.54।। рдм्рд░рд╣्рдорднूрдд (рдЬो рд╕ाрдзрдХ рдм्рд░рд╣्рдо рдмрди рдЧрдпा рд╣ै), рдк्рд░рд╕рди्рди рдорди рд╡ाрд▓ा рдкुрд░ुрд╖ рди рдЗрдЪ्рдЫा рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рди рд╢ोрдХ, рд╕рдорд╕्рдд рднूрддों рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдо рд╣ोрдХрд░ рд╡рд╣ рдоेрд░ी рдкрд░ा рднрдХ्рддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै।।

рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдФрд░ рдЙрд╕рдХी рд╡िрднिрди्рди рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддिрдпों (рдордиोрд╡ृрдд्рддिрдУं) рдХे рдкрд░िрдд्рдпाрдЧ рд╕े рд╕ाрдзрдХ рдХा рдЪंрдЪрд▓ рдорди рд╢ाрди्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдк्рд░ाрдп рдорди рдХे рдЕрд╕ंрдпрдоिрдд рд╣ोрдиे рддрдеा рдЬीрд╡рди рдХे рдд्рд░ुрдЯिрдкूрд░्рдг рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдХे рдХाрд░рдг рд╣ी рдЕрди्рддрдХрд░рдг рдоें рд╡िрдХ्рд╖ेрдк рдФрд░ рд╕ंрдн्рд░рдо рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं। рдЙрдирдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рд╕े рдорди рдЖрдкेрдХ्рд╖िрдХ рд╢ाрди्рддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдХृрдд्рд░िрдо рд╢ाрди्рддि рдХो рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╢ाрди्рддि рдоें рдкрд░िрд╡рд░्рддिрдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдк्рд░рдпрдд्рдиों рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рдирд╣ीं рд╣ोрддी। рдЕрдкрдиे рдпрдеाрд░्рде рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж рдк्рд░рдпрдд्рдирдкूрд░्рд╡рдХ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдЧрдпी рд╢ाрди्рддि рднी рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рдмрди рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП рддो рдорди рдХी рд╕рддрдд рд╕рдЬрдЧрддा рдХी рд╣ी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╣ोрддी рд╣ै।

 рдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рджेрдЦा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдХрд░्рддृрдд्рд╡ рдХे рдЕрднिрдоाрди рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдиे рдкрд░ рднी рд╕ाрдзрдХ рдоें рдпрджि рд╡ैрд░ाрдЧ्рдп рдХी рдХुрдЫ рди्рдпूрдирддा рд╣ो,  рддो рдЙрд╕рдХे рдорди рдоें рднोрдХ्рддृрдд्рд╡ рдХा рдЕрднिрдоाрди рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рднोрдХ्рддृрдд्рд╡ाрднिрдоाрди рдХे рдХाрд░рдг рдЕрдиेрдХ рд╕ाрдзрдХрдЧрдг рдкुрди рднोрдЧों рдоें (рддीрдиों рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рд╕े рдХिрд╕ी рдПрдХ рдоें ? -рдХрдорд╕ेрдХрдо рдиाрдо -рдпрд╢ рдоें ) рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП  рд╕ाрдзрдХ рдХो рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рд╕рдЬрдЧ рд░рд╣рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХрд░्рддृрдд्рд╡ рдФрд░ рднोрдХ्рддृрдд्рд╡ рдЗрди рджोрдиों рдХा рдиाрд╢ рд╣ोрдиा рдЕрдиिрд╡ाрд░्рдп рд╣ै। 

рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдоें рдк्рд░рдпुрдХ्рдд рдм्рд░рд╣्рдорднूрдд рд╢рдм्рдж рдЙрд╕ рд╕ाрдзрдХ рдХो рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ै  рдЬिрд╕рдиे рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХा рд╢्рд░рд╡рдг рдФрд░ рдордирди рдХрд░рдХे, рдЧुрд░ुрджेрд╡ рдХी рдЕрд╕ीрдо рдХृрдкा рд╕े рдЕрдкрдиे рдм्рд░рд╣्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдкрд╣рдЪाрди рд▓िрдпा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рдирд╣ीं рд╣ुрдЖ рдХि рдЙрд╕рдиे рдм्рд░рд╣्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдоें рдиिрд╖्рдаा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ी рд╣ै।  рддрдеाрдкि рдЗрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХे рдХाрд░рдг рдорди рдХे рд╡िрдХ्рд╖ेрдкों рдХी рд╕ंрдЦ्рдпा рдШрдЯрддी рдЬाрддी рд╣ै।

рдЙрдкाрдзि рдХे рд╕ाрде рддाрджाрдд्рдо्рдп рд╕े рд╣ी рд╡िрдХ्рд╖ेрдк рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं рдкрд░рди्рддु рд╡िрд╡ेрдХी рдкुрд░ुрд╖ рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдЙрд╕ рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХी рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХे рд▓िрдП рд╣ी рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬिрд╕ рдоाрдд्рд░ा рдоें рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╡िрд╡ेрдХी рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рднाрди рдмрдиाрдпे рд░рдЦрдиे рдоें рд╕рдорд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕ी рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЙрд╕рдХा рдЕрди्рддःрдХрд░рдг рдк्рд░рд╕рди्рди  рдЕрд░्рдеाрдд् рд╢ाрди्рдд, рд╢ुрдж्рдз рдФрд░ рд╕्рдеिрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै।

рдЙрдкрд░्рдпुрдХ्рдд рдЧुрдгों рдХो рд╕рдо्рдкाрджिрдд рдХрд░ рд▓ेрдиे рдкрд░ рд╕ाрдзрдХ рдХी рд╡िрд╖рдпोрдкрднोрдЧ рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рд╕рдоाрдк्рдд рдк्рд░ाрдп рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рд╡рд╣ рднोрдЧ рдХी рдЖрдХांрдХ्рд╖ा рдирд╣ीं рдХрд░рддा ( рди рдХांрдХ्рд╖рддि)। рдЗрдЪ्рдЫा рдХे рди рд╣ोрдиे рдкрд░ рд╢ोрдХ рдХा рднी рдЕрднाрд╡ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै (рди рд╢ोрдЪрддि)। рдЗрд╖्рдЯ рдлрд▓ рдХे рдк्рд░ाрдк्рдд рди рд╣ोрдиे рдкрд░ рдЕрдерд╡ा рдЙрд╕рдХे рдирд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрдиे рдкрд░ рджुрдЦ рдЕрд╡рд╢्рдпंрднाрд╡ी рд╣ै। рдкрд░рди्рддु рд╡िрд╡ेрдХी рд╕ाрдзрдХ рдЗрди рджोрдиों рдХे рдмрди्рдзрдиों рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

 рд╡िрд╖рдпों рдХो рднोрдЧрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा (рдоिрде्рдпा) рдЕрд╣ंрдХाрд░ рдХे рдзрд░्рдо рд╣ै ~  рд╢ुрдж्рдз рдЖрдд्рдоा рдХे рдирд╣ीं। рдЬिрд╕ рд╡िрд╡ेрдХी рд╕ाрдзрдХ рдХा рд╕ुрдЦ рдмाрд╣्рдп-рд╡िрд╖рдп рдиिрд░рдкेрдХ्рд╖ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЙрд╕ рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк (рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж) рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рддा рд╣ै- рдЬो рднूрддрдоाрдд्рд░ рдХी рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЕрддрдПрд╡ рд╡рд╣ рдЕрдм рд╕рдорд╕्рдд рднूрддों рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрдХ्рдд рдЧुрдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рд╕ाрдзрдХ рдоेрд░ी рдкрд░ा рднрдХ्рддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै।  рдЗрд╕рдХे рдкूрд░्рд╡ рдПрдХ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЕрдз्рдпाрдп рдоें рднрдХ्рддिрдпोрдЧ рдХा рд╡िрд╕्рддृрдд рд╡िрд╡ेрдЪрди рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рднрдХ्рддि рдк्рд░ेрдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рдк्рд░ेрдо рдХा рдоाрдкрджрдг्рдб рд╣ै рдк्рд░िрдпрддрдо рдХे рд╕ाрде рддाрджाрдд्рдо्рдп рдЙрд╕ рдХे рд╕ाрде рдкूрд░्рдгрдд рдПрдХрд░ूрдк рд╣ो рдЬाрдиा। рдЗрд╕ рдкूрд░्рдг рддाрджाрдд्рдо्рдп рдХे рд▓िрдП рд╕ाрдзрдХ рдХा рдЙрдкाрдзिрдпों рдХे рд╕ाрде рддाрджाрдд्рдо्рдп рддрдеा рд╡िрд╖рдп рд╕ंрдЧ рд╕рд░्рд╡рдеा рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдк्рд░рдХрд░рдг рдХे рддीрди рд╢्рд▓ोрдХों рдоें рдЙрд▓्рд▓िрдЦिрдд рдЧुрдгों рд╕े рдпुрдХ्рдд рдкुрд░ुрд╖ рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдкрд░ा рднрдХ्рддि рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╣ोрддा рд╣ै।

(рдЧीрддाः 18/54)। рдЗрд╕ी рдХाрд░рдг рд╕े, рднрдЧрд╡ाрди рд╕्рд╡ाрдоीрдиाрд░ाрдпрдг рдЗрд╕ рдмाрдд рдХी рдкुрд╖्рдЯि рдХрд░рддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдХेрд╡рд▓ рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рдмрдирдиे рд╡ाрд▓े рдХो рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рднрдХ्рддि рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै। (рд╡рдЪрдиाрдоृрддं рд▓ोрдп 7)। рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдЧुрдгाрддीрддाрдиंрдж рд╕्рд╡ाрдоी рдиे рдЬीрд╡рди рдХे рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рд▓рдХ्рд╖्рдп рдХो рдЗрд╕ी рд╕िрдж्рдзांрдд рдХे рд╕ाрде рд╕рдордЭाрдпा рд╣ै: “рд╣рдо рджो рдЪीрдЬों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдкैрджा рд╣ुрдП рд╣ैं। рдПрдХ рддो рдЕрдХ्рд╖рд░рд░ूрдк рд╣ो рдЬाрдиा; рдФрд░ рджो, рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рдЬुрдб़рдиा” (рд╕्рд╡ाрдоिрдиी рд╡ोрдЯो: 4/101)।рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ 'рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпाрдк्рдиोрддि рдкрд░рдо्' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рджः 2/1) рдХрд╣рдиे рд╕े рдРрд╕ा рд▓рдЧрддा рд╣ै рдЬैрд╕े рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХो рдЙрд╕рдХी рд╕ंрдкूрд░्рдгрддा рдоें рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоें рдпрд╣ाँ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХेрд╡рд▓ рдпрд╣ рдХрд╣рдХрд░ рдирд╣ीं рд░ुрдХрддा рдХि рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдЬिрд╕рд╕े рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдЬाрдиा рдЬा рд╕рдХे, рдпрд╣ рд╣рдоें рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рджिрд╡्рдп рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рднी рдкрд░िрдЪिрдд рдХрд░ाрддा рд╣ै। рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХрд╣рддा рд╣ै -рд╕рдд्рдпं рдЬ्рдЮाрдиं рдЕрдиंрддं рдм्рд░рд╣्рдо ! (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1)। рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдд्рдпрдо् рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд् рдЗрд╕рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рдФрд░ рд▓рдХ्рд╖рдг рд╕рджैрд╡ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд░рд╣рддे рд╣ैं, рдЗрдирдоें рдХोрдИ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдЬ्рдЮाрдирдо् рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрди рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै, рдЬो рдоाрдпा рд╕े рд╕рджैрд╡ рдиिрд╖्рдХрд▓ंрдХ рд░рд╣рддा рд╣ै। рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рдРрддрд░ेрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдЕрдХ्рд╖рд░-рдм्рд░рд╣्рдо рдХी рдорд╣िрдоा рдоें рдЧाрддा рд╣ै - 'рдк्рд░рдЬ्рдЮाрдиं рдм्рд░рд╣्рдо।'  (рдРрддрд░ेрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1) । рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдЕрдирди्рддрдо् рд╣ै। рдЕрдиंрдд рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЕंрдд рди рд╣ो, рд╡рд╣ рдЕрдиंрдд рдЕрд░्рдеाрдд рдЕрд╡िрдиाрд╢ी рд╣ै। рдЕрди्рдд рдХा рдорддрд▓рдм рд╕ीрдоा рднी рд╣ोрддा рд╣ै, рдЕрдиंрдд рдХा рдорддрд▓рдм рдмिрдиा рд╕ीрдоा рдХे рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдЕрдкрдиी рд╕рд░्рд╡рдЬ्рдЮрддा рд╕े рд╣рд░ рдЪीрдЬ़ рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдП рдЕрдиंрдд рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рджेрд╢ рдФрд░ рдХाрд▓ рдХी рд╕ीрдоा рд╕े рдкрд░े рд╣ै, рд╕ीрдоाрд░рд╣िрдд рд╣ै ! 

рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд╕ाрде рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЕрдиुрднрд╡

'рдпो рд╡ेрдж рдиिрд╣िрддं рдЧुрд╣ाрдпां рдкрд░рдоे рд╡्рдпोрдорди।' - рдЬो рдордиुрд╖्рдп рд╣ृрджрдп рд░ूрдкी рдЧुрдлा рдоें рдЫिрдкे рдЙрд╕ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЕрдкрдиे рдЕрдиुрднрд╡ рд╕े - рддрдд्рд╡рддः рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै, 'рд╕ोрд╜рд╢्рдиुрддे рд╕рд░्рд╡ाрди् рдХाрдорди् рд╕рд╣ рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╡िрдкрд╢्рдЪिрддेрддि' - (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1)। рд╡рд╣ рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕рдмрдХो рднрд▓ीрднाँрддि рдЬाрдирдиेрд╡ाрд▓े рдЙрди рдм्рд░рд╣्рдо (рд╢рдХ्рддि рдоाँ рдХाрд▓ी) рдХे рд╕ाрде рдПрдХрдд्рд╡  рдЕрдиुрднूрддि рдоें рд░рд╣рддा рд╣ुрдЖ рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рднोрдЧों рдХो рдЕрд▓ौрдХिрдХ рдвंрдЧ рд╕े - рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рдмрдХुрдЫ рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рдЖрд╡ाрд╕ рд╣ै - рдЗрд╕ рдмोрдз рдоें рдиिрд░ंрддрд░ рдЬाрдЧृрдд рд░рд╣рддा рд╣ुрдЖ, рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╡िрд╖рдпों рдХा рд╕ेрд╡рди рдд्рдпाрдЧрдкूрд░्рд╡рдХ (рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рдирд╣ीं) рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ी рдЙрдкрджेрд╢ рдмी.рдЧीрддा (6.31) рдоें рд╣ै - 

рд╕рд░्рд╡рднूрддрд╕्рдеिрддं рдпो рдоां рднрдЬрдд्рдпेрдХрдд्рд╡рдоाрд╕्рдеिрддः।

рд╕рд░्рд╡рдеा рд╡рд░्рддрдоाрдиोрд╜рдкि рд╕ рдпोрдЧी рдордпि рд╡рд░्рддрддे।।6.31।।   

[рд╕рд░्рд╡рднूрддрд╕्рдеिрддं рдпः рдоां рднрдЬрддि рдПрдХрдд्рд╡рдо् рдЖрд╕्рдеिрддः рд╕рд░्рд╡рдеा рд╡рд░्рддрдоाрдиः рдЕрдкि рд╕ः рдпोрдЧी рдордпि рд╡рд░्рддрддे ॥] рдЬो рдкुрд░ुрд╖ рдЕрд╡рддाрд░ рд╡рд░िрд╖्рда рдХे рд╕ाрде рдПрдХрдд्рд╡рднाрд╡ рдоें  рд╕्рдеिрдд рд╣ोрдХрд░ рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгिрдпों  рдоें рд╕्рдеिрдд рдоुрдЭे ( рдоुрдЭ рдкूрд░्рд╡рдЬрди्рдо рдХे рд╡ाрд╕ुрджेрд╡ рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг рдХो) рднрдЬрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдпोрдЧी рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рд╡рд░्рддрддा рд╣ुрдЖ (рд░рд╣рддा рд╣ुрдЖ) рдоुрдЭрдоें рд╕्рдеिрдд рд░рд╣рддा рд╣ै।

   "рд╕рдоाрд╣िрдд рдЪिрдд्рдд рдХा рдпोрдЧी рдиिрд░рди्рддрд░ рдоेрд░ा (рдкрд░рдо् рд╕рдд्рдп рдХा) рдЕрдиुрд╕ंрдзाрди рдХрд░рддा рд╣ै (рднрдЬрддा рд╣ै)। рдлрд▓рдд рдмाрд╣्рдп рдЬрдЧрдд् рдоें рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рднी рд╡рд╣ рдоुрдЭрдоें рд╣ी рд╕्рдеिрдд рд░рд╣рддा рд╣ै।"

рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рдоुрдЦ्рдп рдк्рд░рдпोрдЬрди рдпрд╣ рджрд░्рд╢ाрдиा рд╣ै рдХि рдХोрдИ рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдирд╣ीं рдХि рдПрдХ рдЖрдд्рдоाрдиुрднрд╡ी рдкुрд░ुрд╖ рд╣िрдоाрд▓рдп рдХी рдХिрд╕ी рдЕрдЬ्рдЮाрдд рдЧुрдлा рдоें рдЬाрдХрд░ рдиिрд╡ृрдд्рддि рдХा рдЬीрд╡рди рд╡्рдпрддीрдд рдХрд░ेрдЧा। рднрдЧрд╡ाрди् рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рдЬीрд╡рди рдХे рд╕рдорд╕्рдд рд╕ाрдоाрди्рдп рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддा рд╣ुрдЖ рд╕рднी рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдоें рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдЬ्рдЮाрди рдоें рд╕्рдеिрдд рд░рд╣ рд╕рдХрддा рд╣ै।

 рдЬрдм рдордиुрд╖्рдп рднрд╡рд░ोрдЧ рдХा (рддीрдиो рдРрд╖рдгाрдУं рдоें рдЖрд╕рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░) рд░ोрдЧी рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддрдм рдЙрд╕े рдиिрдд्рдп рдХे рдХाрд░्рдпों рд╕े рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ोрдХрд░ рдЪिрдХिрдд्рд╕ाрд▓рдп рдоें (рдЫः рджिрд╡рд╕ीрдп рдиिрд░्рдЬрдирд╡ाрд╕ рдоें) рд░рд╣рдиे рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै, рдкрд░рди्рддु рдкूрд░्рдг рд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ो рдЬाрдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рдирд╣ीं। рд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ोрдХрд░ рддो рд╡рд╣ рдкुрди рдЕрдзिрдХ рдЙрдд्рд╕ाрд╣ рдХे рд╕ाрде рдЕрдкрдиा рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рд▓рдЧрддा рд╣ै। рдЗрд╕ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╡िрдШрдЯिрдд рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ (disintegrated personality)  рдХे рдкुрд░ुрд╖ рдХे рд▓िрдП рдз्рдпाрди-рд╕ाрдШрдиा (meditation)  рдХा рдЙрдкрдЪाрд░ рдмрддाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЧुрд░ुрдЧृрд╣рд╡ाрд╕ рдоें рдЕрд╖्рдЯांрдЧ рдпोрдЧ рдХे рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╕े рдЬрдм рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдкрд╣рдЪाрди рдХрд░ рджैрд╡ी рд╕ाрд░्рдорде्рдп рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै;  рддрдм рд╡рд╣ рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рдЕрдкрдиे рдкूрд░्рд╡ рдХे рдХाрд░्рдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЬाрдХрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднी рдкूрд░्рдгрдд्рд╡ рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХो (100 % рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा рдХो)  рд╕ुрджृрдв़ рдмрдиाрдпे рд░рдЦ рд╕рдХрддा рд╣ै।  рдЧीрддा рдХा рдпрд╣ी рд╕ंрджेрд╢ рд╣ै рдХि рд╕рдорд░्рдкрдг рдХी рднाрд╡рдиा рд╕े рдХिрдпे рдЧрдпे рдХрд░्рдо рдЖрдд्рдоोрди्рдирддि рдХे рд╕ाрдзрди рд╣ैं। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рджेрдЦा рдЬाрдп рддो рдЪिрд░рд╕्рдеाрдпी рдлрд▓рджाрдпी рдХрд░्рдо рдХुрд╢рд▓рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рддрднी рдХिрдпे рдЬा рд╕рдХрддे рд╣ैं рдЬрдм рдХрд░्рддा рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдЬ्рдЮाрди рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ो рдпрд╣ाँ рдз्рдпाрди рджेрдиे рдХी рдмाрдд рд╣ै рдХि рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рд╕ंрднрд╡рдд рдЕрд░्рдЬुрди рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕्рд╡рдпं рдХो рд╣ी рдпुрдж्рдз рдХी рд╡िрдкрдд्рддिрдпों рдоें рдЕрдзिрдХ рдбाрд▓ рд░рд╣े рдеे। рд░рде рдоें рдмैрдаे рдпोрдж्рдзा рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪрдиे рдХे рдкूрд░्рд╡ рдк्рд░рддिрдкрдХ्рд╖ी рдХे рдмाрдг рд╕ाрд░рдеि рдкрд░ рдкрд╣рд▓े рдк्рд░рд╣ाрд░ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдХेрд╡рд▓ рд╕рдорд╕्рдд рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдоुрдЧ्рдз рдХрд░ рджेрдиे рд╡ाрд▓ी рдорди्рдж рд╕्рдоिрддि рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдХिрд╕ी рдЕрди्рдп рд╢рд╕्рдд्рд░ рдХो рди рд▓ेрдХрд░ рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдиे рдпुрдж्рдзрднूрдоि рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा рдеा। рддрдд्рдкрд╢्рдЪाрдд् рд╡े рд╣ी рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдпुрдж्рдз рдХे рд╕्рд╡ाрдоी рдФрд░ рдХेрди्рдж्рд░ рдмिрди्рджु рдмрдиे рд░рд╣े рдФрд░ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдорд╣ाрдпुрдж्рдз рдХा рдШрдЯрдиाрдЪрдХ्рд░ рдЙрдирдХे рд╣ी рдЪाрд░ों рддрд░рдл рдШूрдорддा рд░рд╣ा। рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ुрдЖ рдХि рдЖрдд्рдордЬ्рдЮाрдиी рдкुрд░ुрд╖ рдХिрд╕ी рднी рдХाрд░्рдпрдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдХрд░्рдо рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднी рдЕрдкрдиे рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рднाрди рд░рдЦ рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдкूрд░्рдг рдЬ्рдЮाрдиी рдпोрдЧी рд╕рдм рдк्рд░рдХाрд░рд╕े рдмрд░्рддрддा рд╣ुрдЖ рднी рд╡ैрд╖्рдгрд╡ рдкрд░рдордкрджрд░ूрдк рдоुрдЭ рдкрд░рдоेрд╢्рд╡рд░рдоें рд╣ी рдмрд░्рддрддा рд╣ै рдЕрд░्рдеाрдд् рд╡рд╣ рд╕рджा рдоुрдХ्рдд рд╣ी рд╣ै рдЙрд╕рдХे рдоोрдХ्рд╖ рдХो рдХोрдИ рднी рд░ोрдХ рдирд╣ीं рд╕рдХрддा

рдЗрд╕ рдоंрдд्рд░ -  'рд╕ोрд╜рд╢्рдиुрддे рд╕рд░्рд╡ाрди् рдХाрдорди् рд╕рд╣ рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╡िрдкрд╢्рдЪिрддेрддि' - (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1)। рдХा рд╕ाрд░ рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЬैрд╕े рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдкрд░рдо рдЖрдиंрдж рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддा рд╣ै, рд╡ैрд╕े рд╣ी рдЙрд╕ рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рднрдХ्рдд рдХो рднी, рдЬिрд╕рдиे рдЙрд╕ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╣рдоें рдпрд╣ рднी рдмрддाрддा рд╣ै рдХि рдпрджि рдХोрдИ рдЙрд╕ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा рддो рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै। 'рдЕрд╕рди्рдиेрд╡ рд╕ рднрд╡рддि। рдЕрд╕рдж्‌ рдм्рд░рд╣्рдоेрддि рд╡ेрдж рдЪेрдд्' -(рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/6)। рдЕрд░्рдеाрдд्, рдЬो рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд╣ीрди рдоाрдирддा рд╣ै, рдЬो рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा, рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХे рдЙрдж्рджेрд╢्рдп рдХो рдЦो рджेрддा рд╣ै।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдм्рд░рд╣्рдордЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдЗрдХाрдИ рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

>>'рд░рд╕ो рд╡ै рд╕ः' - рд╡рд╣ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдЖрдиंрджрдордп рд╣ै 

рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдорд╣िрдоा рдпрд╣ां рдЖрдиंрджрдордп рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧाрдИ рдЧрдИ рд╣ै। 'рддрд╕्рдоाрдж्рд╡ा рдПрддрд╕्рдоाрдж्' рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордпाрдж्‌। рдЕрди्рдпोрд╜рди्рддрд░ рдЖрдд्рдоा рдЖрдиंрджрдордпः' - (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/5)। рдЗрд╕ рдоंрдд्рд░ рдоें, рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордп рд╢рдм्рдж рдЖрдд्рдоा рдХो рд╕ंрджрд░्рднिрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо, рдЬो рд╕рд░्рд╡рдЬ्рдЮ рд░ूрдк рд╕े рдЖрдд्рдоा рдХे рднीрддрд░ рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рднी рдЖрдд्рдоाрдУं рдХा рдЖрдд्рдоा рд╣ै, рдЖрдиंрдж рд╕े рднрд░ा рд╣ै। 'рд░рд╕ो рд╡ै рд╕ः' - рд╡рд╣ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдЖрдиंрджрдордп рд╣ै। (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж्ः 2/7) рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं, 'рд░рд╕ं рд╣्рдпेрд╡ рд▓рдм्рдз्рд╡ाрд╜рдирди्рджि рднрд╡рддि' рд╢рдм्рджों рдХे рд╕ाрде । рдПрд╖ рд╣्рдпेрд╡ाрд╜рдирди्рджрдпाрддि'– 'рд░рд╕рдо् рд╣्рдпेрд╡ рд▓рдм्рдз्рд╡ा''рдирди्рджि рднрд╡рддि, рдПрд╖ा рд╣्рдпेрд╡''рдирди्рджрдпрддि'' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/7)। рдпрд╣ рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕рднी рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै। рдЙрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे рд╣ी рдЖрдиंрдж рдХी рдЕрдиुрднूрддि рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕рдмрдХो рдЖрдиंрджिрдд рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ै।

рдХ्рдпा рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдЬो рд╕рджैрд╡ рдЖрдиंрджрдордп рд╣ै рдФрд░ рд╕рднी рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдХाрд░рдг рд╣ै? рд╡рд╣ рдЖрдиंрдж рдХैрд╕ा рд╣ै? рдХिрд╕ рд╣рдж рддрдХ? рдЗрд╕ рдкрд░ рднी рдпрд╣ां рдЪिंрддрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै.

рдкрд░рдо рдЖрдиंрдж рдкрд░ рдЪिंрддрди

'рд╕ैрд╖ाрд╜рдиंрджрд╕्рдп рдоीрдоांрд╕ा рднрд╡рддि' - 'рдЖрдЗрдП рдЕрдм рдкрд░рдо рдЖрдиंрдж рдкрд░ рдЪिंрддрди рдХрд░ें' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/8)। рдЗрди рд╢рдм्рджों рдХे рд╕ाрде рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЖрдиंрдж рдХो рдПрдХ рдкैрдоाрдиे рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░рдХे рдоाрдкрдиे рдХा рдПрдХ рд╕ाрд░्рдердХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।  рдЬिрд╕рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЖрдиंрдж рдХो 'рдПрдХ рдЖрдиंрдж'  (1H.P. рдЬैрд╕ा) рдХे рд░ूрдк рдоें рдЧिрдиा рдЬाрддा рд╣ै।

рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЖрдиंрдж рдХो рд╕рдордЭाрддे рд╣ुрдП рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХрд╣рддा рд╣ै: 'рдпुрд╡ा рд╕्рдпाрдд् рд╕ाрдШु рдпुрд╡ाрдз्рдпाрдХः। рдЖрд╢िрд╖्рдаो рджृрдзिрд╖्рдаो рдмрд▓िрд╖्рдаः। рддрд╕рдпेрдпं рдкृрдеिрд╡ी рд╕рд░्рд╡ рд╡िрдд्рддрд╕्рдп рдкूрд░्рдгा рд╕्рдпाрдд्। рд╕ рдПрдХो рдоाрдиुрд╖ рдЖрдиंрджः।' - 'рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рдХрдо рдЙрдо्рд░ рдХा рдпुрд╡рдХ рд╣ो, рдЕрдЪ्рдЫा рдЖрдЪрд░рдг рдФрд░ рд╕्рд╡рднाрд╡ рд╡ाрд▓ा рд╣ो, рд╡ेрджों рдХा рдЕрдз्рдпрди рдХрд░ рдЪुрдХा рд╣ो, рдФрд░ рдм्рд░рд╣्рдордЪाрд░िрдпों рдХो рд╕рджाрдЪाрд░ рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рд╣ो।  рдмुрдж्рдзिрдоाрди рд╣ो, рдЖрд╢ाрд╡ाрджी рд╣ो, рдЕрдЫेрдХुрд▓ рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рд╢्рд░ेрд╖्рда рдкुрд░ुрд╖ рд╣ो, рдиिрд░ाрд╢ाрд╡ाрджी рди рд╣ो, рдЗрддрдиा рд╕्рд╡рд╕्рде рд╣ो рдХि рд╕рдм рдХुрдЫ рдЦा рд╕рдХे рдФрд░ рдкрдЪा рд╕рдХे, рдордЬрдмूрдд рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдордЬрдмूрдд рдЗрд░ाрджों рд╡ाрд▓ा рднी рд╣ो।  рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं, рдпрджि рдзрди-рд╕рдо्рдкрдд्рддि рд╕े рднрд░ी рдпрд╣ рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдкृрде्рд╡ी рдЙрд╕рдХी рд╣ो рдЬाрддी, рдЕрд░्рдеाрдд् рдпрджि рд╡рд╣ рд╕ाрд░े рдЬрдЧрдд рдХा рд╕рдо्рд░ाрдЯ рд╣ोрддा; рдпрд╣ рд╕рдм рдПрдХ рд╕ाрде рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рд╣ो рд╡рд╣ рдордиुрд╖्рдп рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдЖрдиंрдж рд╣ोрдЧा।' рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдХрд╣рддे рд╣ैं, 'рддे рдпे рд╢рддं рдоाрдиुрд╖ा рдЖрдиंрджः।' рд╕ рдПрдХो рдордиुрд╖्рдпрдЧрдг्рдШрд░्рд╡ाрдгाрдо् рдЖрдиंрджः।' - рдЬो рдордиुрд╖्рдпрдпोрдиि рдоें рдЙрдд्рддрдо рдХрд░्рдо рдХрд░рдХे рдЧंрдзрд░्рд╡-рднाрд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдП рд╣ों , рдЙрдирдХो рдордиुрд╖्рдп рдЧंрдзрд░्рд╡ рдХрд╣рддे рд╣ैं।  'рдРрд╕े рд╕ैрдХрдб़ों рдордиुрд╖्рдп рдХे рдЖрдиंрдж рдПрдХ рдордиुрд╖्рдпрдЧंрдзрд░्рд╡ рдХे рдПрдХ рдЖрдиंрдж рдХे рдмрд░ाрдмрд░ рд╣ैं' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/8)। рдордиुрд╖्рдп-рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдХे рдмाрдж рджेрд╡-рдЧंрдзрд░्рд╡ рдЖрддे рд╣ैं, рдлिрд░ рдкिрддृ, рдлिрд░ рдЖрдЬाрдиाрдЬ рдиाрдордХ рджेрд╡рддा, рдлिрд░ рдХрд░्рдо-рджेрд╡, рдлिрд░ рдЕрди्рдп рджेрд╡рддा, рдлिрд░ рдЗंрдж्рд░, рдлिрд░ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рдФрд░ рдк्рд░рдЬाрдкрддि। рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдк्рд░ाрдгी рдХा 'рдПрдХ рдЖрдиंрдж' рдкूрд░्рд╡рд╡рд░्рддी рд╕े рд╕ौ рдЧुрдиा рдЕрдзिрдХ рд╣ै। рдЕंрдд рдоें, рдпрд╣ рдХрд╣ा рдЧрдпा рд╣ै, 'рддे рдпे рд╢рддं рдк्рд░рдЬाрдкрддेрд░ाрдиंрдж:।' рд╕ рдПрдХो рдм्рд░рд╣्рдо рдЖрдиंрджः।'  'рдРрд╕े рд╕ैрдХрдб़ों рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдХे рдЖрдиंрдж рдоिрд▓рдХрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдПрдХ рдЖрдиंрдж рд╣ैं' (рддैрдд्рддिрд░ेрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/8)। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें 'рдЕрдиंрддрдо рдм्рд░рд╣्рдо' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1) рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЕрдиंрдд рдЧुрдгों рдФрд░ рд╢рдХ्рддिрдпों рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддा рд╣ै; рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕рдХा рдЖрдиंрдж рднी рдЕрдиंрдд рд╣ै. рд▓ेрдХिрди рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдорд╣ाрдирддा рдХी рд╢्рд░ेрд╖्рдарддा рджिрдЦाрдиे рдХे рд▓िрдП, рддुрд▓рдиा рдХрд░рдиे рдоें рдорджрдж рдХे рд▓िрдП рдЗрд╕े рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдПрдХ рдЖрдиंрдж рдХे рд░ूрдк рдоें рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рдордиुрд╖्рдп рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рддрдХ, рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЗрдХाрдИ рдХे рдЖрдиंрдж рдХो рдкिрдЫрд▓े рд╕े рд╕ौ рдЧुрдиा рдЕрдзिрдХ рджिрдЦाрддे рд╣ुрдП, рдпрд╣ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЖрдиंрдж рдкрд░ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдиिрдХाрд▓рддे рд╣ुрдП рдХрд╣рддा рд╣ै: 'рдпрддो рд╡ाрдЪो рдиिрд╡рд░्рддрди्рддे।' рдЕрдк्рд░ाрдк्рдп рдордирд╕ा рд╕рд╣' - (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/9)। рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЖрдиंрдж рдЕрд╡рд░्рдгрдиीрдп рд╣ै, рд╢рдм्рдж рдХрдо рдкрдб़ рдЬाрддे рд╣ैं, рдпрд╣ां рддрдХ ​​рдХि рдорди рднी рдЕрдкрд░्рдпाрдк्рдд рд╣ै, рдордирдХे рд╕рд╣िрдд рд╕рднी рдЗрди्рдж्рд░िрдпाँ рдЙрд╕े рди рдкाрдХрд░ рдЬрд╣ाँ рд╕े рд▓ौрдЯ рдЖрддी рд╣ै- рдЕрд░्рдеाрдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЖрдиंрдж рдЕрд╕ीрдоिрдд рд╣ै। рдЖрдирди्рджं рдм्рд░рд╣्рдордгो рд╡िрдж्рд╡ाрди् рди рдмिрднेрддि рдХुрддрд╢्рдЪрди рдЗрддि।   рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЙрд╕ рдЖрдиंрдж рдХो рдЬाрдирдиेрд╡ाрд▓ा рдЬ्рдЮाрдиी рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ рдХрднी рдХिрд╕ी рд╕े рднрдп рдирд╣ीं рдХрд░рддा , рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рдеा рдиिрд░्рднрдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। 

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рджूрд╕рд░ी рд╡рд▓्рд▓ी рдХेрд╡рд▓ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рдЖрдиंрджрдордп рд░ूрдк рдФрд░ рдЕрдиंрдд рджिрд╡्рдп рдЖрдиंрдж (рдЖрдиंрдж) рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░рддी рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХी рдЗрд╕ рд╡рд▓्рд▓ी рдХो 'рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी' рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै।

рдЙрд╕ рдкрд░рдо рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдХ्рд╖рдорддाрдУं рдХा рднी рдпрд╣ाँ рд╡рд░्рдгрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рд╕рд░्рд╡ рд╡िрдзाрддा рд╕ोрд╜рдХाрдордпрдд्। рдмрд╣ु рд╕्рдпां рдк्рд░рдЬाрдпेрдп। рд╕ рддрдкрд╕्рддрд╕्рддрдк्рдд्рд╡ा। рдЗрджं рд╕рд░्рд╡рдорд╕ृрдЬрдд्। рддрдд्рд╕ृрд╖्рдЯ्рд╡ा। рддрджेрд╡ाрдиुрдк्рд░рд╡िрд╢рдд्।।' - 'рдЙрд╕ рдкрд░рдо рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдиे рд╕ृрд╖्рдЯि рдмрдиाрдиे рдХा рд╕ंрдХрд▓्рдк рд▓िрдпा। рдЙрд╕ рд╕ंрдХрд▓्рдк рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЗрди рд╕рдмрдХी рд░рдЪрдиा рдХी рдФрд░ рд╡े рдЙрд╕ рд╕ृрд╖्рдЯि рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ैं, рдЕрд░्рдеाрдд рд╡े рдиिрдпंрдд्рд░рдХ рдФрд░ рд╕рдорд░्рдердХ рдХे рд░ूрдк рдоें рдиिрд╡ाрд╕ рдХрд░рддे рд╣ैं' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/6)। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рд╕рджैрд╡ рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╕ृрд╖्рдЯि рдХा рдиिрд░्рдоाрддा, рдиिрдпंрдд्рд░рдХ рдФрд░ рд╕рдорд░्рдердХ рд╣ै। 

рдЗрд╕рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, 'рднीрд╖ाрд╕्рдоाрдж् рд╡рдд: рдкрд╡рддे।' рднिрд╖ाрджेрддि рд╕ूрд░्рдпः। рднीрд╖ाрд╕्рдоाрдж्‌ рдЕрдЧ्рдиिрд╢्рд░рд╢्рдЪेрди्рдж्рд░рд╢्рдЪ। рдоृрдд्рдпुрд░्рдШрд╡рддि рдкंрдЪрдо рдЗрддि' - 'рдпрд╣ рдЙрд╕ рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХे рднрдп рдХे рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рд╣рд╡ा рдЪрд▓рддी рд╣ै, рд╕ूрд░्рдп рдЙрдЧрддा рд╣ै, рдФрд░ рдЕрдЧ्рдиि рдФрд░ рдЗंрдж्рд░ рдЬैрд╕े рджेрд╡рддा рдЖрдЬ्рдЮाрдУं рдХा рдкाрд▓рди рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЙрди्рд╣ीं рдХी рдЖрдЬ्рдЮा рд╕े рдоृрдд्рдпु рднी рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рд░рд╣рддी рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рджः 2/8)। рдРрд╕ा рдХрд╣рдиे рдкрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рд╕рдд्рддा рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै।

рдлрд▓: рдЖрдиंрдж рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि

рдЗрд╕ рддрд░рд╣, рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी 'рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж् рдЖрдк्рдиोрддि рдкрд░рдо' рд╕े рд╢ुрд░ू рд╣ोрддी рд╣ै - 'рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо  рдХो (рдЖрдд्рдоा рд░ूрдк рд╕े) рдЬाрдирддा рд╣ै, рд╡рд╣  рдкрд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1), рдФрд░ рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд░ूрдк рдХा рд╡рд░्рдгрди рдХрд░рддा рд╣ै рддाрдХि рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдкрддा рдЪрд▓ рд╕рдХे।  рдЗрд╕рдХे рдмाрдж, рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рд╣ो рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рднрдХ्рдд рдХो рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЬो рд╕्рд╡рд░ूрдк рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рднी рдкрд░рдоाрдиंрджрдордп рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдЕрдм, рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдиिрдХाрд▓рдиे рдХे рд▓िрдП, рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рдЗрди рдЙрдкрджेрд╢ों рдХो рд╕рд╣ी рдоाрдпрдиे рдоें рд╕рдордЭрддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдЬो рдлрд▓ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рджिрдЦाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддि рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рдЙрдкрджेрд╢ों рдХो рд╕рдордЭрддा рд╣ै рд╡рд╣ 'рдк्рд░ेрдд्рдп рдЕрд╕्рдоाрдд рд▓ोрдХाрдд рдЕрдоृрддाः рднрд╡рди्рддि' рдпा 'рдЖрдиंрджрдордпрдо् рдЖрдд्рдоाрдирдо् рдЙрдкрд╕ंрдХ्рд░ाрддि' рдм्рд░рд╣्рдорд░ूрдк рдФрд░  - 'рд╕рд░्рд╡рджा рдЖрдиंрджрдордп рдЖрдд्рдоा рдХो рдЙрдкрд╕ंрдХ्рд░ाрддि-рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдЖрдиंрдж рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдХрд░рддा рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/8)।

>>>рд╕ाрдзрдиा рдХे рдЕрди्рддिрдо рд╕ोрдкाрди- " рд╢िрд╡рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡ рд╕ेрд╡ा "  рдХो рдЕрдЧрд▓े рд╢्рд▓ोрдХ (18.55) рдоें рдмрддाрдпा рдЧрдпा рд╣ै-

рднрдХ्рдд्рдпा рдоाрдорднिрдЬाрдиाрддि рдпाрд╡ाрди्рдпрд╢्рдЪाрд╕्рдоि рддрдд्рдд्рд╡рддः।

рддрддो рдоां рддрдд्рдд्рд╡рддो рдЬ्рдЮाрдд्рд╡ा рд╡िрд╢рддे рддрджрдирди्рддрд░рдо्।।18.55।।

।।18.55।। (рдЙрд╕ рдкрд░ा) рднрдХ्рддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдоुрдЭे рд╡рд╣ рддрдд्рдд्рд╡рдд: рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рдоैं рдХिрддрдиा (рд╡्рдпाрдкрдХ) рд╣ूँ рддрдеा рдоैं рдХ्рдпा рд╣ूँ। (рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░) рддрдд्рдд्рд╡рдд: рдЬाрдирдиे рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рддрдд्рдХाрд▓ рд╣ी рд╡рд╣ рдоुрдЭрдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░ рдЬाрддा рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд् рдордд्рд╕्рд╡рд░ूрдк рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।।

 рд╡рд╣ी рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрдирдиिрд╖्рдаा рдЖрд░्рдд рдЖрджि рддीрди рднрдХ्рддिрдпों рдХी рдЕрдкेрдХ्рд╖ा рд╕े рдЪрддुрд░्рде рдкрд░ा рднрдХ्рддि рдХрд╣ी рдЧрдпी рд╣ै। рдЙрд╕,( рдЬ्рдЮाрдирдиिрд╖्рдаाрд░ूрдк ) рдкрд░ा рднрдХ्рддि рд╕े рднрдЧрд╡ाрди рдХो  рддрдд्рдд्рд╡ рд╕े рдЬाрдирддा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рдЙрд╕ी рд╕рдордп рдИрд╢्рд╡рд░ рдФрд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдЬ्рдЮ-рд╡िрд╖рдпрдХ рднेрджрдмुрдж्рдзि рдкूрд░्рдгрд░ूрдк рд╕े рдиिрд╡ृрдд्рдд рд╣ो рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдпे рдЬ्рдЮाрдирдиिрд╖्рдаाрд░ूрдк рднрдХ्рддि рд╕े рдоुрдЭे рдЬाрдирддा рд╣ै рдпрд╣ рдХрд╣рдиा рд╡िрд░ुрдж्рдз рдирд╣ीं рд╣ोрддा। 

рдРрд╕ा рдоाрди рд▓ेрдиेрд╕े рд╡ेрджाрди्рдд, рдЗрддिрд╣ाрд╕, рдкुрд░ाрдг рдФрд░ рд╕्рдоृрддिрд░ूрдк рд╕рдорд╕्рдд рдиिрд╡ृрдд्рддिрд╡िрдзाрдпрдХ рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╕ाрд░्рдердХ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं।  рдЕрд░्рдеाрдд् рдЙрди рд╕рдмрдХा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЖрдд्рдоा рдХो рдЬाрдирдХрд░ ( рддीрдиों рддрд░рд╣рдХी рдПрд╖рдгाрдУं рд╕े ) рд╡िрд░рдХ्рдд рд╣ोрдХрд░ рдлिрд░ рдЕрдиाрд╕рдХ्рддि рдХे рд╕ाрде рдХрд░्рдо (рднिрдХ्рд╖ाрдЪрд░рдг) рдХрд░рддे рд╣ैं।  рдХрд░्рдоों (рдоें рдЖрд╕рдХ्рддि?) рдХे рдд्рдпाрдЧ рдХा рдиाрдо рд╕ंрди्рдпाрд╕ рд╣ै। 

рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕े рдкрд░рдо рдк्рд░ेрдо рдЕрд░्рдеाрдд् рдкूрд░्рдг рддाрджाрдд्рдо्рдп рд╣ी рдкрд░ा рднрдХ्рддि рд╣ै। рдЙрд╕ рдкрд░ा рднрдХ्рддि рд╕े рд╣ी рд╕ाрдзрдХ рднрдХ्рдд рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рддрдд्рдд्рд╡рддः рд╕рдордЭ рд╕рдХрддा рд╣ै। рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдХे рд╢्рд░рд╡рдг рдЕрдз्рдпрдпрди рдЖрджि рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХिрдпा рдЧрдпा рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдп рдкрд░ोрдХ्рд╖ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬрдм рд╡рд╣ рдЬ्рдЮाрди, рд╡िрдЬ्рдЮाрди рдЕрд░्рдеाрдд् рд╕्рд╡ाрдиुрднрд╡ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै рдХेрд╡рд▓ рддрднी рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдпрдеाрд░्рде рдмोрдз рд╣ोрддा рд╣ै। рдпाрд╡ाрди् (рдоैं рдХिрддрдиा рд╣ूँ) рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдкрд░ा рднрдХ्рддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдПрдХ рднрдХ्рдд рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рдЙрдкाрдзिрдХृрдд рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХो рд╕рдордЭ рд▓ेрддा рд╣ै। 

рднрдЧрд╡ाрди् рдХी рд╡िрднूрддिрдпों рдХा рд╡рд░्рдгрди рджрд╕рд╡ें рдЕрдз्рдпाрдп рдоें рдХिрдпा рдЬा рдЪुрдХा рд╣ै। рдпрд╢्рдЪ рдЕрд╕्рдоि (рдоैं рдХ्рдпा рд╣ूँ) рдПрдХ рдкрд░рдо рднрдХ्рдд рдпрд╣ рднी рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рднрдЧрд╡ाрди् рдХा рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕рдорд╕्рдд рдЙрдкाрдзिрдпों рд╕े рд╡рд░्рдЬिрдд, рдиिрд░्рдЧुрдг рдиिрд░्рд╡िрд╢ेрд╖ рд╣ै।  рд╕ाрд░ांрд╢рддः рднрдЧрд╡ाрди् рдХो рддрдд्рдд्рд╡рдд рдЬाрдирдиे рдХा рдЕрд░्рде рдЙрдирдХे рд╕рд░्рд╡рд╡्рдпाрдкрдХ рдПрд╡ं рд╕рд░्рд╡ाрддीрдд рдЗрди рджोрдиों рд╣ी рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рдЬाрдирдиा рд╣ै। рд╣рдоें рдпрд╣ рд╕्рдорд░рдг рд░рдЦрдиा рдЪाрд╣िрдП рдХि рд╕рдо्рдкूрд░्рдг рдЧीрддा рдоें рднрдЧрд╡ाрди् рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрдкрдиे рд▓िрдП рдЬो рдоैं рд╢рдм्рдж рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рдХрд░рддे рд╣ैं,  рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдкрд░рдоाрдд्рдо рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╣ी рдХрд╣рддे рд╣ैं, рд╡рд╕ुрджेрд╡ рдХे рдкुрдд्рд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдирд╣ीं।  

рдЕрдд рдЬрдм рд╡े рдХрд╣рддे рд╣ैं рд╡рд╣ (рд╕ाрдзрдХ) рдоुрдЭрдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддा рд╣ै;  рддрдм рдЙрд╕рдХा рдЕрд░्рде рдХिрд╕ी рдЧृрд╣ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХे рд╕рдоाрди рди рд╣ोрдХрд░ рд╕ाрдзрдХ рдХी рдЖрдд्рдоाрдиुрднूрддि рд╕े рд╣ै। рднрдХ्рдд рдХा рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рднрдЧрд╡ाрди् рдХे рдкрд░рдоाрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рд╕े рднिрди्рди рдирд╣ीं рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдХрдеिрдд рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдРрд╕ा рд╣ी рд╣ै рдЬैрд╕े рд╕्рд╡рдк्рди рдж्рд░рд╖्рдЯा рдЬाрдЧ्рд░рдд् рдкुрд░ुрд╖ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддा рд╣ै।  рдЗрд╕ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рддाрдд्рдкрд░्рдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдПрдХ рд╕ाрдзрди рд╕рдо्рдкрди्рди рдЙрдд्рддрдо рдЕрдзिрдХाрд░ी рдиिрджिрдз्рдпाрд╕рди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рдЖрдд्рдорд░ूрдк рд╕े рд╣ी рдХрд░рддा рд╣ै, рдЙрд╕рд╕े рднिрди्рди рд░рд╣рдХрд░ рдирд╣ीं। рдЬрдЧрдд् рдХे рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХी рд╕ेрд╡ा рдХे рдмिрдиा рдИрд╢्рд╡рд░ рдХी рд╕ेрд╡ा рдкूрд░्рдг рдирд╣ीं рд╣ोрддी। 

рдЕрдХ्рд╖рд░рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рджिрд╡्рдп рд╕्рд╡рд░ुрдк рд╕े рдкрд░िрдЪрдп

 рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡рд▓्рд▓ी рдоें рд╡рд░्рдгिрдд рдкुрд░ुрд╖ाрд░्рдеों рдХो рд╕рдо्рдкрди्рди рдХрд░ рдЪुрдХे рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рдХी рд╕ाрдзрдиा рдФрд░ рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╕ाрдорд░्рде्рдп рдЖрддी рд╣ै, рдЕрди्рдп рдоें рдирд╣ीं। рд╡рд╕्рддुрдд: рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рдХा рд╕ंрдмंрдз рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╕े рд╣ै। рддृрддीрдп рдоुंрдбрдХ рдоें рдж्рд╡ा рд╕ुрдкрд░्рдгा рд╕рдпुрдЬा рд╕рдЦाрдпा рд╡ाрд▓ा рдк्рд░рдЦ्рдпाрдд рдоंрдд्рд░ рд╣ै рдЬो рдЖрдд्рдоा рдФрд░ рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╕ंрдмंрдзी рдк्рд░рднाрд╡рд╢ाрд▓ी рд╡िрд╡ेрдЪрдиा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдпोрдЧ рд╡िрдж्рдпा рд╣ी рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рдоूрд▓ рдЖрдзाрд░ рд╣ै рдЬिрд╕рдХे рдЕрдиंрдд рднेрдж рдпा рд░ूрдк рд╕ंрднрд╡ рд╣ैं। рдЕрдд्рдпंрдд рдк्рд░ाрдЪीрди рдХाрд▓ рд╕े рднाрд░рдд рдоें рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрди рдеा рдХि рдЬ्рдЮाрди рдЕрдиंрдд рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рдж рд╡рд▓्рд▓ी рдХे рдЖрд░ंрдн рдоें рд╣ी рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоंрдд्рд░ рд╣ै – 'рд╕рдд्рдпं рдЬ्рдЮाрдиं рдЕрдиंрддं рдм्рд░рд╣्рдо' - (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 2/1)।  рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдд्рдп рд╣ैं, рдЬ्рдЮाрди рд╣ैं, рдЕрдиंрдд рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдпрд╣ाँ рд╡िрдж्рдпा рдХे рдЕрдиंрдд рд░ूрдк рд╕рд╣рдЬ рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ैं। рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдпोрдЧ рддрдХ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЬ्рдЮाрди рд╢ाрдЦा рдоें рдЬ्рдЮाрди рдХे рдЕрдиंрдд рд░ूрдк рд╡рд░्рдгिрдд рд╣ैं। 

    рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдпрд╣ाँ - рд╣рдоाрд░ी рдкुрдг्рдп рднूрдоि рднाрд░рдд рд╡рд░्рд╖ рдоें рд╡िрд╡िрдз рдкंрде рд╕рд╣рдЬ рд╕्рд╡ीрдХृрдд рд╣ैं। рдаाрдХुрд░ рдХрд╣рддे рдеे - "рдЬिрддрдиे рдордд рдЙрддрдиे рдкрде" -- рдкрд░ंрддु рдЙрди рд╕рдмрдХा рдПрдХ рд╕ाрдоाрди्рдп рдЖрдзाрд░ рд╣ै, рдЬो рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рд╣ै, рдпрд╣ рднी рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╕े рдЬ्рдЮाрдд рд╣ै। рдпे 5 рдпрдо - рд╕рдд्рдп, рдЕрд╣िंрд╕ा, рдм्рд░рд╣्рдордЪрд░्рдп, рдЖрд╕्рддेрдп рдФрд░ рдЕрдкрд░िрдЧ्рд░рд╣ рдХो рд╣ी рд╕ाрдоाрди्рдп рдзрд░्рдо рдпा рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдиिрдпрдо рдФрд░ рдоाрдирд╡ рдзрд░्рдо рдХрд╣े рдЧрдП рд╣ैं। рдЕрд╣िंрд╕ा рдЕрд░्рдеाрдд् рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░ाрдгी рдпा рдк्рд░рдХृрддि рдХे рдХिрд╕ी рднी рддрдд्рд╡ рдХे рдк्рд░рддि рдж्рд░ोрд╣ рдФрд░ рдж्рд╡ेрд╖ рдХा рд╕рд░्рд╡рдеा рдЕрднाрд╡, рд╕рдд्рдп, рд╕ंрдпрдо, рдЕрди्рдп рдХे рд╡рд╕्рддुрдУं рдХे рдк्рд░рддि рдЧिрдж्рдзрджृрд╖्рдЯि рдирд╣ीं рд░рдЦрдиा, рдорд░्рдпाрджिрдд рднोрдЧ рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдорд░्рдпाрджिрдд рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ – рдпे рдкाँрдЪ рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдпрдо рдпा рдоूрд▓्рдп рд╣ैं। рдЗрди्рд╣ें рд╣ी рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдиिрдпрдо/ рдпा рдЖрдзुрдиिрдХ рдпूрд░ोрдкीрдп рдкрджाрд╡рд▓ी рдоें рдХрд╣ें рддो рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдЬीрд╡рди рдоूрд▓्рдп рдХрд╣рддे рд╣ैं।  рдЗрдирдХे рд╕рд░्рд╡рдоाрди्рдп рдзрд░्рдо -Be and Make ' рдордиुрд╖्рдп (рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖) рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ ' рдЖрдзाрд░ рдХे рд╕ाрде рд╡्рдпрдХ्рддि, рд╕рдоूрд╣, рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ों рдХी рдЕрдкрдиी рд╡िрд╢ेрд╖рддाрдУं рдХा рд╕рддрдд् рд╕ंрд╡рд░्рдзрди рд╣ी рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рд╡िрд╕्рддाрд░ рд╣ै।  рдФрд░ рдЬिрди рдЙрдкрдХрд░рдгों рд╕े рдЕрд░्рдеाрдд рдорди рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХी рдЬिрд╕ рд╕ाрдорд░्рде्рдп рд╕े рдпрд╣ рд╕рдм рдЬ्рдЮाрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЙрд╕ рдЖрдд्рдорд╕рдд्рддा рдХे рдоूрд▓ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдЬ्рдЮाрди рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рд╣ै।  

    рдЬрдм рдХिрд╕ी рд╕рдоाрдЬ рдоें, рд╕ंрдЧрдарди рдоें  рдпा рджेрд╢ рдоें рдЖрдд्рдорд╕рдд्рддा рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдЬ्рдЮाрди рд░рдЦрдиे рд╡ाрд▓े рд╢्рд░ेрд╖्рда рд▓ोрдЧ рдЕрдзिрдХ рд╕ंрдЦ्рдпा рдоें рд╣ोंрдЧे рдФрд░ рд╡े рд╕рдоाрдЬ рдоें рд╕рдо्рдоाрдиिрдд рд╣ोंрдЧे, рддрдм рд╡рд╣ाँ рд╕рднी рдоाрдирд╕ рдпा рдмौрдж्рдзिрдХ рд╕ंрд░рдЪрдиाрдПं ( mental or intellectual constructs) рдорд░्рдпाрджिрдд рдоाрди्рдп рд╣ोंрдЧी।  рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрдд рд╣ोрдЧा рдХि рд╡े рдкрд░рдоाрд░्рде рд░ूрдк рдоें рдЕंрддिрдо рд╕рдд्рдп рдирд╣ीं рд╣ैं, рд╡े рд╕рдм рд╕ाрдкेрдХ्рд╖ рд╕рдд्рдп рд╣ैं рдФрд░ рдкрд░िрд╡рд░्рддрдирд╢ीрд▓ рд╕рдд्рдп рд╣ैं। рдЗрд╕ीрд▓िрдП рд╡्рдпрдХ्рддि, рдХुрд▓, рдЧोрдд्рд░, рд╡рд░्рдг, рдХ्рд╖ेрдд्рд░, рдЖрджि рд╕рдм рд╕े рдкрд░े рдЬो рдоूрд▓ рддрдд्рд╡ рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╕ाрдзрдиा рдХो рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХрд╣ा рдЧрдпा рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдЬ्рдЮाрддा рд╣ी рд╕рд░्рд╡рдоाрди्рдп рд░рд╣े। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдк्рд░ाрд░рдо्рдн рд╕े рд╣ी рднाрд░рдд рдоें рдкрд░ा рдФрд░ рдЕрдкрд░ा рджोрдиों рд╡िрдж्рдпाрдУं рдХी рд╕ाрдзрдиा рдЧुрд░ु-рд╢िрд╖्рдп рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ -рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░ंрдкрд░ा рд░ूрдк рдоें рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ै рдФрд░ рд╢िрдХ्рд╖ा (= рд╢ीрдХ्рд╖ा) рд╡рд╣ी рд╣ै рдЬो рдЗрди рджोрдиों рдХा рдЬ्рдЮाрди рджे। рдЗрд╕рдоें рд╕े рдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХा рдоूрд▓ рдЬ्рдЮाрди рд╕рдмрдХो рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै, рдЕрдд: рдпोрдЧ рдФрд░ рдз्рдпाрди рдХी рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рдкрдж्рдзрддि рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдд्рдорд╕्рд╡рд░ूрдк рдХा рдЬ्рдЮाрди рд╕рдмрдХे рд▓िрдП рд╕рд░्рд╡ोрдкрд░ि рдоाрди्рдп рд░рд╣ा। рдЬрдмрдХि рдЕрдкрдиे рд╕ंрд╕्рдХाрд░ों, рд╕ाрдорд░्рде्рдп  рддрдеा рдк्рд░рддिрднा рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХे рдХिрд╕ी  рдПрдХ рдпा рдХрддिрдкрдп рдЕрдиुрд╢ाрд╕рдиों рдоें рджрдХ्рд╖рддा рдХो рд╕्рд╡рдзрд░्рдо рдоाрдиा рдЧрдпा। рдЕрдд: рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рд╕ाрдоाрди्рдп рдзрд░्рдо рдФрд░ рд╕्рд╡рдзрд░्рдо, рджोрдиों рдХा рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеी рдХो рдХрд░ाрдиा рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рднाрд░рддीрдп рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ै

>> рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдХे рдмाрд░े рдоें рдХुрдЫ рдФрд░ рдмुрдиिрдпाрджी рддрде्рдп :(Some more basic facts) : рдпрд╣ाँ рдХुрдЫ рдФрд░ рдЖрдзाрд░рднूрдд рддрде्рдп рд╕्рдорд░рдг рдХрд░ рд▓ेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╕рдорд╕्рдд рд╢िрдХ्рд╖ा 'рд╡ृрдж्рдз рд╕ंрд╡ाрдж ' рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд рдЬ्рдЮाрди рдХी рдХिрд╕ी рди рдХिрд╕ी рд╢ाрдЦा рдпा рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдоें рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рдк्рд░ाрдк्рдд рдЕрдиुрднрд╡ी рдкрд░ाрдорд░्рд╢ рджाрддा рдЕрдкрдиे рдкूрд░्рд╡рдЬ рдЛрд╖िрдпों -рдоुрдиिрдпों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрд╡िрд╖्рдХृрдд [patriarch- рдкैрдЯ्рд░िрдЖрд░्рдХ- рдЖрдЪाрд░्рдп, рдкूрдЬрдиीрдп рд╡ृрдж्рдз рд╡्рдпрдХ्рддि ]  рдЬो рдЬ्рдЮाрди (рдорд╣ाрд╡ाрдХ्рдп) рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा, рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдпा рдЧрдпा, рдЙрд╕े рдирдпी рдкीрдв़ी рдХो рджेрдиा рд╣ी рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдоूрд▓ рдЖрдзाрд░ рд╣ै।  рд╡рд╣ी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ी рднी рд╕рдоाрдЬ рдХी рд╕рдо्рдпрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рд╡рд╣ рд╣ै рдЬो рдирдпी рдкीрдв़ी рдХो (рднाрд╡ी рдиेрддा рдХो) рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЕрдкрдиे рд╣ी рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдоें (рд╢्рд░ी рд░ाрдордХृрд╖्рдг-рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж -рдХैрдк्рдЯрди рд╕ेрд╡िрдпрд░ рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें) рд╣ुрдП рдЬ्рдЮाрдиिрдпों  рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рд╕्рддुрдд,  рдиिрд░ूрдкिрдд рдФрд░ рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрдпिрдд рдЬ्рдЮाрди рдХे рд╕्рд╡рд░ूрдк ~рдордиुрд╖्рдп (рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖) рдмрдиो рдФрд░ рдмрдиाрдУ ~ 'Be and Make' рдХो рдаीрдХ-рдаीрдХ  рдк्рд░рджाрди рдХрд░े। рдЕрд░्рдеाрдд् рдЕрдкрдиे рд╡ृрдж्рдзों рд╕े (рдкूрдЬрдиीрдп рдЖрдЪाрд░्рдпों рд╕े) рд╕ंрд╡ाрдж рдХрд░рдХे (рдк्рд░рд╢्рдиोрдд्рддрд░ी рдж्рд╡ाрд░ा) рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ें। 

      рдкрд░ंрддु рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें 1947 рдИрд╕рд╡ी рдХे рдмाрдж рд╕े рдЬो рд▓ोрдЧ рд╢ाрд╕рди рдоें рд░рд╣े, рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдиाрдо рдкрд░-рднाрд░рдд рдХे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХा рд╕ंрд╡ाрдж  рдЗंрдЧ्рд▓ैрдг्рдб (рдпा рдпूрд░ोрдк) рдФрд░ рдмाрдж рдоें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेंрд░िрдХा рдЖрджि рдкाрд╢्рдЪाрдд्рдп рджेрд╢ों рдХे рдЕрдиुрд╢ाрд╕рдиों рдоें рд╡ृрдж्рдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рдпा рдЙрдд्рдХрд░्рд╖ рдк्рд░ाрдк्рдд рдЬो рдХुрдЫ рдЬ्рдЮाрдиी рд▓ोрдЧ рд╣ैं, рдЙрдирд╕े рд╣ी  рдмрд▓рдкूрд░्рд╡рдХ рдХрд░ाрдпा। рдЙрджाрд╣рд░рдг рдХे рд▓िрдП рдЗрддिрд╣ाрд╕, рд░ाрдЬрдиीрддि рд╢ाрд╕्рдд्рд░ (political science) , рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ (economics)  рдоें, рд╕рдоाрдЬрд╢ाрд╕्рдд्рд░ (sociology), рдордиोрд╡िрдЬ्рдЮाрди (psychology)рдФрд░ рд╢рдм्рджрд╢ाрд╕्рдд्рд░ (etymology-рдпाрд╕्рдХ рд░рдЪिрдд-рдиिрд░ुрдХ्рдд рдпा рд╢рдм्рдж рд╡्рдпुрдд्рдкрдд्рддि рд╡िрдЬ्рдЮाрди,рдпाрд╕्рдХ рдХो рд╢ाрдХрдЯाрдпрди рдХा рдЙрдд्рддрд░ा-рдзिрдХाрд░ी рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рд╡ेрджों рдХे рд╡्рдпाрдЦ्рдпाрдирдХрд░्рддा рдеे।) рдЖрджि рдоें рдпूрд░ोрдк рдХे рд╕рдпाрдиे (рдЙрд╕्рддाрдж?рдоौрдХ्рд╕рдоुрд▓рд░) рд▓ोрдЧ, рд╡ृрдж्рдз рд▓ोрдЧ рдХ्рдпा рдХ्рдпा рдХрд╣рддे рд░рд╣े рд╣ैं рдФрд░ рдХ्рдпा рдХрд╣ рд░рд╣े рд╣ैं, рдЙрд╕े рд╣ी рднाрд░рдд рдХे рд╡िрд╢्рд╡-рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоें рдоूрд▓ рд░ूрдк рд╕े рдкрдв़ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдФрд░ рдПрдХाрдз рднाрд░рддीрдп рд╡िрдж्рд╡ाрдиों (рдпाрд╕्рдХ рдоुрдиि,  рдЖрдЪाрд░्рдп рдЪाрдгрдХ्рдп, рдЖрдЪाрд░्рдп рд╢ंрдХрд░ рдпा рд░ाрдоाрдиुрдЬाрдЪाрд░्рдп рдЬैрд╕े рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрджों) рдХे рднी рдЕंрд╢ рдоाрдд्рд░ рд╢ोрднा рдпा рдЕрд▓ंрдХाрд░ рдХी рднांрддि рдЙрд╕ рд╡िрд╖рдп рдХे рд╕ाрде рдоें рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рджिрдП рдЬाрддे рд╣ैं।  

      рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХे рд╕рднी рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХो рд╢ाрд╕рди рдХे рдж्рд╡ाрд░ा (рдоाрдирд╡-рд╕ंрд╕ाрдзрди рдоंрдд्рд░ाрд▓рдп рдХे рдж्рд╡ाрд░ा) рдпूрд░ोрдк рдХे рдФрд░ рдмाрдж рдЕрдм рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рдХे рд╡ृрдж्рдзों рд╕े рд╕ंрд╡ाрдж рдХрд░рдиे рдХो рд╡िрд╡рд╢ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рддो рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдк्рд░рдпोрдЬрди рд╕े рд░рд╣िрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рдЕрд░्рдеाрдд -'рдордиुрд╖्рдпрдиिрд░्рдоाрдг рдФрд░ рдЪрд░िрдд्рд░-рдиिрд░्рдоाрдг рдкрдж्рдзрддि рд╕े ' рд░рд╣िрдд рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ुрдИ। рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдоूрд▓ рдк्рд░рдпोрдЬрди рд╣ै рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЕрдкрдиे рд╕рдоाрдЬ рдФрд░ рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХे рд╡ृрдж्рдзों рд╕े- [рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг -рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╡ेрджाрди्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ-рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖рдг рдкрд░рдо्рдкрд░ा рдоें рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдФрд░ C-IN-C рдХा рдЪрдкрд░ाрд╕ рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕े рдЖрдЪाрд░्рдпों рд╕े] рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХा рд╕ंрд╡ाрдж рдХрд░ाрдиा। рдЙрдирдХे рдЬ्рдЮाрди ' Be and Make' рдХो рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиा। рдЗрддिрд╣ाрд╕, рдкुрд░ाрдг, рдЧрдгिрдд, рдЬ्рдпोрддिрд╖, рд╡िрдЬ्рдЮाрди, рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж, рдпोрдЧрд╢ाрд╕्рдд्рд░ рд╕рд╣िрдд рд╕рдорд╕्рдд рднाрд░рддीрдп рджрд░्рд╢рди рд╢ाрд╕्рдд्рд░, рд╡्рдпाрдХрд░рдг, рднाрд╖ा рд╢ाрд╕्рдд्рд░, рдпाрд╕्рдХ рдоुрдиि рдХे рдиिрд░ुрдХ्рдд рдЖрджि рд╕рднी рд░ूрдкों рдоें рд╕рдмрд╕े рдкрд╣рд▓े рдЕрдкрдиे рджेрд╢ рдХे рдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдХो (рдиेрддाрдУं, рдкैрдЧрдо्рдмрд░ों, рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХों рдХो) рдЬाрдирдиा рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ै। рдлिрд░ рдпूрд░ो-рдЕрдоेрд░िрдХी рд╡िрдж्рд╡ाрдиों рдХो рднी рдЕрд╡рд╢्рдп рд╡े рдЬाрдиें।

рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЕрдиुрд╢ाрд╕рди рдоें рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдХो рдЕрдкрдиे рд╣ी рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдФрд░ рдЕрдкрдиे рд╣ी рд╕рдоाрдЬ рдХे рд╡ृрдж्рдзों рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрдиे рдЧрдП рдФрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХिрдП рдЧрдП рдЬ्рдЮाрди рдХो рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣िрдП рддрдеा рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЕрдкрдиे рд╣ी рд╡ृрдж्рдзों рд╕े рд╕ंрд╡ाрдж рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рдЬैрд╕ा рд╣рдоाрд░े рд╡ृрдж्рдзों рдиे рдиिрд░्рджेрд╢ рджिрдпा рд╣ै, рд╕ाрд░े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рднी рд╡ृрдж्рдзों рд╕े рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рд╕рд╣рдЬ рд╕्рд╡ाрднाрд╡िрдХ рд╣ै। рдЕрдкрдиों рд╕े рд╕ंрд╡ाрдж рди рдХрд░рдХे рдХेрд╡рд▓ рдмाрд╣рд░ी рд╡ृрдж्рдзों рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХो рдЬाрдирдиा рддो рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рдк्рд░рдпोрдЬрди рдХो рдирд╖्рдЯ рдХрд░рдиा рд╣ै। рднाрд░рдд рдХे рд╢ाрд╕्рдд्рд░ рдЬ्рдЮाрди рдХो, рднाрд░рдд рдХे рдорд╣ाрди рдЬ्рдЮाрдиिрдпों рдХे рдЬ्рдЮाрди рдХो рдЕрдкрдиे рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪाрдПं। рдпрд╣ी рднाрд░рддीрдп рд╢िрдХ्рд╖ा рдХा рдоूрд▓ рд▓рдХ्рд╖्рдп рд╣ै।

рд╕ाрднाрд░ /~ рдк्рд░ो. рд░ाрдоेрд╢्рд╡рд░ рдоिрд╢्рд░ рдкंрдХрдЬ-рд▓ेрдЦрдХ рд╡рд░िрд╖्рда рд╡िрдЪाрд░рдХ рд╣ैं | .@@@https://www.bhartiyadharohar.com/рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рд╡ैрджिрдХ рджृрд╖्рдЯि/

Bhartiya Dharohar

A-10, Ground Floor

Sector-34, Noida-201301

Ph- 0120-4026100

bhartiyadharohar@gmail.com

=============

рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж

рд╕ंрдкूрд░्рдг рд╢िрдХ्рд╖ा рдХी рдЧрд╡ाрд╣ी (рднाрдЧ 3)

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рд╣рдордиे рдЕрдм рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдоें рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी рдХा рд╕ाрд░ рджेрдЦा рд╣ै। рдЕрдм рддीрд╕рд░े 'рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी' рдХा рд╕ाрд░ рджेрдЦें।

рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХे рдЗрд╕ рднाрдЧ рдХे рд╢्рд░ोрддा рднृрдЧु рд╣ैं рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд░ुрдг рджेрд╡ рдиे рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рднृрдЧु рдЛрд╖ि рдХो рдЬिрд╕ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рдеा, рдЗрд╕ рд╡рд▓्рд▓ी рдоें рдЙрд╕ीрдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै। рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рдХा рдк्рд░ाрд░рдо्рдн - 'рдЕрдзीрд╣ि рднрдЧрд╡ः рдм्рд░рд╣्рдоेрддि।' рд╢рдм्рджों рд╕े рд╣ोрддा рд╣ै  - 'рдХृрдкрдпा рдоुрдЭे рдЕрдз्рдпाрдд्рдорд╡िрдж्рдпा рд╕िрдЦाрдПं' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी 3/1)। рднृрдЧु рдЬрдм рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╡рд░ुрдг рдЛрд╖ि рдХे рд╢िрд╖्рдп рдмрди рдЧрдП рддрдм  рдк्рд░рд╕рди्рди рд╣ोрдХрд░, рдЙрдирдХे рдкिрддा рдЕрдкрдиे рдкुрдд्рд░ рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп рдХो рдЕрдз्рдпाрдд्рдордЬ्рдЮाрди рд╕िрдЦाрддे рд╣ैं। рдЪुрдХी рднृрдЧु рдЛрд╖ि рдХे рдкिрддा, рд╡рд░ुрдг, рдЙрди्рд╣ें рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрди рджे рд░рд╣े рд╣ैं, рдЗрд╕рд▓िрдП 'рд╕ैрд╖ा рднाрд░्рдЧрд╡ी рд╡ाрд░ुрдгी рд╡िрдж्рдпा।' - 'рдЗрд╕ рд╡िрдж्рдпा рдХो рднाрд░्рдЧрд╡ी-рд╡िрдж्рдпा рдФрд░ рд╡ाрд░ुрдгी-рд╡िрдж्рдпा рдХे рдиाрдо рд╕े рднी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै।(рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 3/6) 

[рд╕ा рдПрд╖ा рднाрд░्рдЧрд╡ी рд╡ाрд░ुрдгी рд╡िрдж्рдпा рдкрд░рдоे рд╡्рдпोрдорди् рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрддा рдпः рдПрд╡ं рд╡ेрдж рд╕ः рдк्рд░рддिрддिрд╖्рдарддि। । (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: 3/6)  ~  рдпрд╣ी рд╣ै рднाрд░्рдЧрд╡ी (рднृрдЧु рдХी) рд╡िрдж्рдпा, рдпрд╣ी рд╣ै рд╡ाрд░ुрдгी (рд╡рд░ुрдг рдХी) рд╡िрдж्рдпा рдЬिрд╕рдХी рдкрд░рдо рд╡्рдпोрдо рдж्рдпुрд▓ोрдХः рдоें рд╕ुрджृрдв рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рд╣ै। рдЬो рдЗрд╕ рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рдХो рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХो рднी рд╕ुрджृрдв рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдоिрд▓рддी рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рдХा рд╕्рд╡ाрдоी (рдЕрди्рдирд╡ाрди्) рдПрд╡ं рдЕрди्рдирднोрдХ्рддा рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рдЬा рд╕рди्рддрддिः рд╕े, рдкрд╢ुрдзрди рд╕े, рдм्рд░рд╣्рдорддेрдЬ рд╕े рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдХीрд░्рддि рд╕े рдорд╣ाрди् рдмрди рдЬाрддा рд╣ै

рд╕ृрдЬрди, рдкाрд▓рди рдФрд░ рд╡िрдШрдЯрди рдХे рдЖрдиंрджрдордп рд╕рд░्рд╡рдХрд░्рддा,

рдЗрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े, рдЖрдиंрджрд╡рд▓्рд▓ी рдоें, рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХो рдЖрдиंрджрдордп рдмрддाрдпा рдЧрдпा рдеा, рддрдеा рдЖрдирди्рджрд╡рд▓्рд▓ी рдоें рд╣ी рдпрд╣ рдмрддाрдпा рдЧрдпा рдХि рдЬрдЧрдд рдХा рдиिрд░्рдоाрддा рд╡рд╣ рдЖрдиंрджрдордп рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ी рд╣ै (рд╢्рд░ीрд░ाрдордХृрд╖्рдг рджेрд╡ рд╣ी рдкрд░рдоाрдд्рдоा, рдоाँ рдХाрд▓ी рдпा рд╕्рд╡ाрдоी рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж рд╣ी рд╕рдЪ्рдЪिрджाрдирди्рдж рд╣ै।) рдпрд╣ाँ, рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рдоें, рд╡рд╣ी рдЙрдкрджेрд╢ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рдеोрдб़े рдЕрд▓рдЧ рддрд░ीрдХे рд╕े। рд╡рд▓्рд▓ी рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें, рд╡рд░ुрдг рднृрдЧु рд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं: 'рдпрддो рд╡ा рдЗрдоाрдиि рднूрддाрдиि рдЬाрдпрди्рддे। рдпेрди рдЬрди्рдордиि рдЬीрд╡рди्рддि। рдпрдд्рдк्рд░рдпрди्рдд्рдпрднिрд╕ंрд╡िрд╢рди्рддि। рддрдж्рд╡िрдЬिрдЬ्рдЮाрд╕्рд╡' - 'рддुрдо्рд╣ें рдЙрд╕े рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣िрдП рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╕рднी рдк्рд░ाрдгी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЬिрд╕рдХे рдХाрд░рдг рд╕рдм рдХुрдЫ рдЬीрд╡िрдд рдФрд░ рдХाрдпрдо рд╣ै, рдФрд░ рдЬिрд╕рдоें рд╕рдм рдХुрдЫ рдк्рд░рд▓рдп рдоें рд╕рдоा рдЬाрддा рд╣ै' (рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рдк्рд░рдердо рдЕрдиुрд╡ाрдХ - 3/1)। рдРрд╕ा рдХрд╣рдХрд░ рд╡рд╣ рдлिрд░ рд╕्рд╡рдпं рд╣ी рдХрд╣рддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдХौрди рд╣ै- рдЖрдирди्рджो рдм्рд░рд╣्рдоेрддि рд╡्рдпрдЬाрдиाрдд्। рдЖрдирди्рджाрдз्рдпेрд╡ рдЦрд▓्рд╡िрдоाрдиि рднूрддाрдиि рдЬाрдпрди्рддे। рдЖрдирди्рджेрди рдЬाрддाрдиि рдЬीрд╡рди्рддि। рдЖрдирди्рджं рдк्рд░рдпрди्рдд्рдпрднिрд╕ंрд╡िрд╢рди्рддीрддि। 

 рдЗрд╕ рдмाрд░ рднृрдЧु рдиे рдкिрддाрдХे рдЙрдкрджेрд╢ рдкрд░ рдЧрд╣рд░ा рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдХे рдпрд╣ рдиिрд╢्рдЪрдп рдХिрдпा рдХि 'рдЖрдирди्рдж' рд╣ी 'рдм्рд░рд╣्рдо' рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдРрд╕ा рдк्рд░рддीрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдХेрд╡рд▓ 'рдЖрдирди्рдж' рд╕े рд╣ी рдпे рд╕рдорд╕्рдд рдк्рд░ाрдгी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рд╣ैं рддрдеा рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдХрд░ рдЖрдирди्рдж рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рдпे рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं рддрдеा рдпрд╣ाँ рд╕े рдк्рд░рдпाрдг рдХрд░рдХे рднी 'рдЖрдирди्рдж' рдоें рд╣ी рдпे рд╕рдоाрд╡िрд╖्рдЯ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ै। рдЕрд░्рдеाрдд्, рд╕рджैрд╡ рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा (рд╢्рд░ी рдаाрдХुрд░рджेрд╡ , рдЬрдЧрддрдЬрдирдиी рдоाँ рд╕ाрд░рджा рдФрд░ рдЧुрд░ु рд╡िрд╡ेрдХाрдирди्рдж) рд╣ी рд╕ृрд╖्рдЯि, рдкाрд▓рди рдФрд░ рдк्рд░рд▓рдп рдХा рд╕рд░्рд╡рдХрд░्рддा рд╣ै।  рдпрд╣ी рд╣ै рднाрд░्рдЧрд╡ी (рднृрдЧु рдХी) рд╡िрдж्рдпा, рдпрд╣ी рд╣ै рд╡ाрд░ुрдгी (рд╡рд░ुрдг рдХी) рд╡िрдж्рдпा рдЬिрд╕рдХी рдкрд░рдо рд╡्рдпोрдо рдж्рдпुрд▓ोрдХः рдоें рд╕ुрджृрдв рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рд╣ै। рдЬो рдпрд╣ рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЙрд╕рдХो рднी рд╕ुрджृрдв рдк्рд░рддिрд╖्рдаा рдоिрд▓рддी рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рдХा рд╕्рд╡ाрдоी (рдЕрди्рдирд╡ाрди्) рдПрд╡ं рдЕрди्рдирднोрдХ्рддा рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рдЬा рд╕рди्рддрддिः рд╕े, рдкрд╢ुрдзрди рд╕े, рдм्рд░рд╣्рдорддेрдЬ рд╕े рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдХीрд░्рддि рд╕े рдорд╣ाрди् рдмрди рдЬाрддा рд╣ै।(рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж: рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी 3/6)। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░, рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рдХा рдоुрдЦ्рдп рд╡िрд╖рдп рд╕рджैрд╡ рдЖрдиंрджрдордп рдкрд░рдоाрдд्рдоा рд╣ी рд╣ै।

рдЗрд╣ рдЪेрджрд╡ेрджीрджрде рд╕рдд्рдпрдорд╕्рддि। рди рдЪेрджिрд╣ाрд╡ेрджीрди्рдорд╣рддी рд╡िрдирд╖्рдЯिः।

рднूрддेрд╖ु рднूрддेрд╖ु рд╡िрдЪिрдд्рдп рдзीрд░ाः। рдк्рд░ेрдд्рдпाрд╕्рдоाрд▓्рд▓ोрдХाрджрдоृрддा рднрд╡рди्рддि ॥ рдХेрдиोрдкрдиिрд╖рдж (2.5)   

рдпрджि рд╡्рдпрдХ्рддि рдпрд╣ीं (рдЗрд╕ी рд▓ोрдХ рдоें) рдЙрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рддो рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЬीрд╡рди (рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡) рд╕ाрд░्рдердХ рд╣ै, рдпрджि рдпрд╣ीं рдЙрд╕ рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдирд╣ीं рдХी, рддो рдорд╣ाрд╡िрдиाрд╢ рд╣ै। рдЬ्рдЮाрдиीрдЬрди рд╡िрд╡िрдз рднूрдд-рдкрджाрд░्рдеों рдоें 'рдЙрд╕' рдПрдХ рдХा рд╡िрд╡ेрдЪрди рдХрд░, рдЗрд╕ рд▓ोрдХ рд╕े рдк्рд░рдпाрдг рдХрд░рдХे рдЕрдорд░ рд╣ो рдЬाрддे рд╣ैं।

рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖

рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рд╣рдордиे рд╕ंрдХ्рд╖ेрдк рдоें рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХे рд╕ाрд░ рдкрд░ рдЪрд░्рдЪा рдХी рд╣ै। рд╣рдо рдХрдо рд╕े рдХрдо рдпрд╣ рджेрдЦ рд╕рдХрддे рд╣ैं рдХि рд╣рдоाрд░ी рд╡ैрджिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ा рдк्рд░рдгाрд▓ी рдХेрд╡рд▓ рдЕрдкрд░ा рд╡िрдж्рдпा (рд╕ांрд╕ाрд░िрдХ рдЬ्рдЮाрди) рддрдХ рд╣ी рд╕ीрдоिрдд рдирд╣ीं рд╣ै। рдЕрдз्рдпाрдд्рдорд╡िрдж्рдпा, рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा, рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд╣рд░ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд╣ै। рдФрд░ рдХोрдИ рднी рд╢िрдХ्рд╖ा рдЬिрд╕рдоें рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж्рдпा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै, рдиिрд╕्рд╕ंрджेрд╣, рд╕рднी рдХे рд▓िрдП рдлाрдпрджेрдоंрдж, рд╕рд░्рд╡-рдоुрдХ्рддिрджाрдпрдХ рдФрд░ рдкूрд░ी рддрд░рд╣ рд╕े рдЖрдиंрджрджाрдпрдХ рд╣ै। рд╕рдЪрдоुрдЪ, рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдоें рдкाрдпा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдпрд╣ рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдЗрд╕рдХा рдЕрдж्рднुрдд рдЙрджाрд╣рд░рдг рд╣ै।

рд╕ाрднाрд░ : рд╕ाрдзु рднрдж्рд░ेрд╢рджाрд╕, рдкीрдПрдЪ.рдбी., рдбी.рд▓िрдЯ./рдЕрдиुрд╡ाрджрдХ: рд╕ाрдзु рдкрд░рдорд╡िрд╡ेрдХрджाрд╕

========

ЁЯХКЁЯП╣рддैрдд्рддिрд░ीрдп рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХा рд╕ाрд░ЁЯХКЁЯП╣

рд╕्рд╡ाрдоी рд╢िрд╡ाрдиंрдж рдж्рд╡ाрд░ा

Essence of The Taittiriya Upanishad - by Swami Sivananda

рдкрд░िрдЪрдп

1. рдорд╣ाрди рдЛрд╖ि рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдХा рдЕрдкрдиे рдЧुрд░ु рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рд╕े рдЭрдЧрдб़ा рд╣ुрдЖ рдеा। рдЙрдирдХे рдЧुрд░ु рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдиे рдЙрдирд╕े рд╡рд╣ рд╡ेрдж рд╡ाрдкрд╕ рдХрд░рдиे рдХो рдХрд╣ा, рдЬिрд╕рдХा рдЕрдз्рдпрдпрди рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЙрдирдХे рдЕрдзीрди рдХिрдпा рдеा। рдпाрдЬ्рдЮрд╡рд▓्рдХ्рдп рдиे рдкрдв़ा рд╣ुрдЖ рдпрдЬुрд░्рд╡ेрдж рдЙрд▓्рдЯी рдХрд░ рджिрдпा। рд╡ैрд╢рдо्рдкाрдпрди рдХे рд╢िрд╖्рдп рдЕрди्рдп рдЛрд╖िрдпों рдиे рддीрддрд░ (рдкрдХ्рд╖ी) рдХा рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХिрдпा рдФрд░ рд╡ेрдж рдХो рдиिрдЧрд▓ рд▓िрдпा, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдмाрд╣рд░ рдлेंрдХ рджिрдпा рдпा рдЙрд▓्рдЯी рдХрд░ рджी। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рддैрдд्рддिрд░ीрдп-рд╕ंрд╣िрддा рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЬाрдиे рд▓рдЧा।

2. рдЗрд╕ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рдХो рд╡рд▓्рд▓ि рдиाрдордХ рдЦंрдбों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै, рдЕрд░्рдеाрдд, (1) рд╢िрдХ्рд╖ा-рд╡рд▓्рд▓ी рдпा рдиिрд░्рджेрд╢ рдкрд░ рдЕрдиुрднाрдЧ। (2) рдм्рд░рд╣्рдоाрдиंрдж-рд╡рд▓्рд▓ी рдпा рдм्рд░рд╣्рдо-рдЖрдиंрдж рдкрд░ рдЕрдиुрднाрдЧ। (3) рднृрдЧु-рд╡рд▓्рд▓ी рдпा рднृрдЧु рдкрд░ рдЕрдиुрднाрдЧ।

3. рдкрд╣рд▓े рдЦंрдб рдоें рдЧुрд░ु, рдиेрддा рдпा рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рд╢िрдХ्рд╖ाрд░्рдеिрдпों (рдЕрдн्рдпрд░्рдеिрдпों) рдХो рднाрд░рдд рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рдЙрдкाрдп - рдЪрд░िрдд्рд░ рдиिрд░्рдоाрдг рдкрд░ рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдиिрд░्рджेрд╢ рджेрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЙрди्рд╣ें рдм्рд░рд╣्рдо-рдЬ्рдЮाрди рдпा рдЖрдд्рдо-рдЬ्рдЮाрди рдХी рдк्рд░ाрдк्рддि рдХे рд▓िрдП рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП, рдордиुрд╖्рдпोрдЪिрдд рдЖрдЪрд░рдг рдпा рд╕рд╣ी рдЬीрд╡рди рдХे рдиिрдпрдо- рд╢्рд░рдж्рдзा, 'рдиिःрд╕्рд╡ाрд░्рдердкрд░рддा' рдЖрджि рдЪрд░िрдд्рд░ рдХे 24 рдЧुрдг, рд╡िрд╡ेрдХ-рдк्рд░рдпोрдЧ, рдЖрдд्рдордоूрд▓्рдпांрдХрди рдПрд╡ं 3H рд╡िрдХाрд╕ рдпा рдордиःрд╕ंрдпोрдЧ рдХे рд╡िрд╖рдп рдоें рдЬ्рдЮाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддे рд╣ैं।

4. рджूрд╕рд░ा рдЦंрдб рд╣ै рдм्рд░рд╣्рдоाрдирди्рджрд╡рд▓्рд▓ी, рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЖрдиंрдж рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ै। рдЗрд╕ рд╡рд▓्рд▓ी рдоें рд╕ृрд╖्рдЯि рдХ्рд░рдо рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╣ै।

5. рддीрд╕рд░ा рдЦंрдб рднृрдЧुрд╡рд▓्рд▓ी рд╣ै - рдЬो рд╡рд░ुрдг рдХे рдкुрдд्рд░ рднृрдЧु рдХी рдХрд╣ाрдиी рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ै।  рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХे рддрд╣рдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рддрдкрд╕्рдпा рд╕े рдЧुрдЬрд░рдиे рдХे рдмाрдж рдЖрдиंрдж рдпा рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рд╕рдордЭा। рдЗрд╕ рдЦрдг्рдб рдоें рдкाँрдЪ рдХोрд╢ों рдХा рд╡рд░्рдгрди рд╕्рдкрд╖्рдЯ рд░ूрдк рд╕े рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै।

рд╢िрдХ्рд╖ा-рд╡рд▓्рд▓ी

6. рд╕ूрд░्рдп (рдоिрдд्рд░) рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рд╢ुрдн рд╣ो। рд╡рд░ुрдг рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рд╢ुрдн рд╣ो। рд╕ूрд░्рдп (рдЕрд░्рдпрдоा) рд╣рдоाрд░े рд▓िрдпे рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рд╣ो। рдЗрди्рдж्рд░ рдФрд░ рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рд╣рдоाрд░े рд▓िрдпे рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рд╣ों। рдорд╣ाрди рдк्рд░рдЧрддि рд╡ाрд▓े рд╡िрд╖्рдгु рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдХрд▓्рдпाрдгрдХाрд░ी рд╣ों। рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдХो рд╕ाрд╖्рдЯांрдЧ рдк्рд░рдгाрдо. рд╣े рд╡ाрдпु, рддुрдо्рд╣ें рдк्рд░рдгाрдо! рдЖрдк рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рджृрд╢्рдпрдоाрди рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ैं। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рджृрд╢्рдпрдоाрди рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрджрдШोрд╖ рдХрд░ूंрдЧा। рдоैं рддुрдо्рд╣ें рдмрд╕ рдмुрд▓ाрдКंрдЧा. рдоैं рддुрдо्рд╣ें рд╕рдЪ्рдЪा рдХрд╣ूंрдЧा। рд╡рд╣ рдоेрд░ी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рд╡рд╣ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рд╡рд╣ рдоेрд░ी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рд╡рд╣ рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। реР рд╢ांрддि, рд╢ांрддि, рд╢ांрддि!

7. рдЕрдиुрд╡ाрдХ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рд╡ेрджों рдХा рдЙрдкрд╡िрднाрдЧ, рдЦंрдб рдпा рдЕрдз्рдпाрдп।

8. рд╢ांрддि рдоंрдд्рд░ рдХा рдЙрдЪ्рдЪाрд░рдг рджेрд╡рддाрдУं рдХो рдк्рд░рд╕рди्рди рдХрд░рддा рд╣ै। рдЙрдирдХी рдХृрдкा рд╕े рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдоाрд░्рдЧ рд╕ुрдЧрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╕рднी рдмाрдзाрдПं рджूрд░ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं. рдЖрдкрдиे рдЬो рд╕ीрдЦा рд╣ै рдЙрд╕े рдЖрдк рдХрднी рдирд╣ीं рднूрд▓ेंрдЧे। рдЖрдкрдХा рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдЕрдЪ्рдЫा рд░рд╣ेрдЧा। рдЖрдкрдХा рдз्рдпाрди рдЕрдЪ्рдЫा рд░рд╣ेрдЧा.

9. рд╡ाрдпु рд╣िрд░рдг्рдпрдЧрд░्рдн рдпा рдм्рд░рд╣्рдоांрдбीрдп рдк्рд░ाрдг рд╣ै।

10. реР-рд╢ांрддि' рдХा рддीрди рдмाрд░ рдЬाрдк рдХрд░рдиे рд╕े рддीрди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдмाрдзाрдПं рджूрд░ рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं। рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ (рд╣рдоाрд░े рд╕्рд╡рдпं рд╕े), рдЕрдзिрджैрд╡िрдХ (рд╕्рд╡рд░्рдЧ рд╕े) рдФрд░ рдЖрдзिрднौрддिрдХ (рдЬीрд╡िрдд рдк्рд░ाрдгिрдпों рд╕े)।

11. рдоिрдд्рд░ рдк्рд░ाрдг рдФрд░ рджिрди рдХी рдЧрддिрд╡िрдзि рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं। рд╡рд░ुрдг рдЕрдкाрди рдФрд░ рд░ाрдд्рд░ि рдХी рдЧрддिрд╡िрдзि рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं। рдЕрд░्рдпрдоा (рд╕ूрд░्рдп) рдиेрдд्рд░ рдФрд░ рд╕ूрд░्рдп рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं। рдЗंрдж्рд░ рд╢рдХ्рддि рдФрд░ рд╣ाрдеों рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं। рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рд╡ाрдгी рдФрд░ рдмुрдж्рдзि рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं। рд╡िрд╖्рдгु рдЪрд░рдгों рдХे рдЕрдзिрд╖्рдаाрддा рджेрд╡рддा рд╣ैं।

рдЙрдкрджेрд╢

12. рдЕрдм рдЕंрддिрдо рдиिрд░्рджेрд╢ рдЖрддा рд╣ै рдЬो рдЙрди рджिрдиों рдЫाрдд्рд░ों рдХो рддрдм рдоिрд▓рддा рдеा рдЬрдм рд╡े рдЧुрд░ु рдХे рдЕрдзीрди рдЕрдкрдиी рдкрдв़ाрдИ рдкूрд░ी рдХрд░рддे рдеे। рд╡ेрджों рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рджेрдХрд░ рдЧुрд░ु рд╢िрд╖्рдп рдХो рдЙрдкрджेрд╢ рджेрддा рд╣ै।

13. рд╕рдЪ рдмोрд▓ो. рдЕрдкрдиा рдХрд░्рддрд╡्рдп (рдзрд░्рдо) рдиिрднाрдУ। рд╡ेрджों рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди рд╕े рдХрднी рд╡िрдоुрдЦ рди рд╣ों। рдЧुрд░ु рдХो рдЗрдЪ्рдЫिрдд рд╢ुрд▓्рдХ рджेрдХрд░ рдЕрдкрдиी рд╕ंрддाрди рдХा рд╕ूрдд рди рдХाрдЯें। рд╕рдд्рдп рд╕े рдХрднी рд╡िрдоुрдЦ рди рд╣ों। рдХрд░्рддрд╡्рдп (рдзрд░्рдо) рд╕े рдХрднी рд╡िрдоुрдЦ рди рд╣ो। рдЕрдкрдиे рдХрд▓्рдпाрдг рдХी рдХрднी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рди рдХрд░ें। рдЕрдкрдиी рд╕рдоृрдж्рдзि рдХी рдХрднी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рди рдХрд░ें। рд╡ेрджों рдХे рдЕрдз्рдпрдпрди рд╡ рдЙрдирдХी рд╢िрдХ्рд╖ाрдУं рдХी рдХрднी рдЙрдкेрдХ्рд╖ा рди рдХрд░ें।

14. рджेрд╡рддाрдУं рдФрд░ рдордиुрд╖्рдпों рдХे рдк्рд░рддि рдЕрдкрдиे рдХрд░्рддрд╡्рдпों рд╕े рдХрднी рд╡िрдоुрдЦ рди рд╣ो। рдоाँ рдЖрдкрдХी рдИрд╢्рд╡рд░ рд╣ो (рдоाрддृрджेрд╡ो рднрд╡)। рдкिрддृрджेрд╡ो рднрд╡ः। рдЧुрд░ु рддुрдо्рд╣ाрд░ा рднрдЧрд╡ाрди рд╣ो (рдЖрдЪाрд░्рдпрджेрд╡ो рднрд╡)। рдЕрддिрдеि рддुрдо्рд╣ाрд░ा рджेрд╡рддा рд╣ो (рдЕрддिрдеिрджेрд╡ो рднрд╡)। рдХेрд╡рд▓ рд╡рд╣ी рдХाрд░्рдп рдХрд░ें рдЬो рджोрд╖ рд░рд╣िрдд рд╣ों, рдЕрди्рдп рдирд╣ीं। рдЖрдкрдХो рдХेрд╡рд▓ рд╡рд╣ी рдХाрд░्рдп рдХрд░рдиे рдЪाрд╣िрдП рдЬो рд╣рдоाрд░े рд▓िрдП рдЕрдЪ्рдЫे рд╣ों, рджूрд╕рд░ों рдХो рдирд╣ीं।

15. рдЬो рд╢्рд░ेрд╖्рда рдм्рд░ाрд╣्рдордг рд╣ों, рдЙрдирдХी рдЖрд╕рди рдЖрджि рд╕े рд╕ेрд╡ा рдХрд░рдХे рдЙрдирдХी рдердХाрди рджूрд░ рдХрд░рдиी рдЪाрд╣िрдП।

16. рд╢्рд░рдж्рдзाрдкूрд░्рд╡рдХ рджाрди рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП; рдЗрд╕े рдХрднी рднी рдмिрдиा рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕ рдХे рдирд╣ीं рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕े рднрд░рдкूрд░ рдоाрдд्рд░ा рдоें рджेрдиा рдЪाрд╣िрдП, рд╡िрдирдо्рд░рддा рдХे рд╕ाрде, рд╢्рд░рдж्рдзा рдХे рд╕ाрде, рд╕рд╣ाрдиुрднूрддि рдХे рд╕ाрде।

17 рдЕрдм, рдпрджि рдХिрд╕ी рдХाрд░्рдп рдпा рдЖрдЪрд░рдг рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдЖрдкрдХे рдорди рдоें рдХोрдИ рд╕ंрджेрд╣ рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ो, рддो рдЖрдкрдХो рдЙрди рдоाрдорд▓ों рдоें рдЙрди рдм्рд░ाрд╣्рдордгों рдХे рд╕рдоाрди рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП, рдЬो рд╡िрдЪाрд░рд╢ीрд▓, рдзाрд░्рдоिрдХ, рдХ्рд░ूрд░ рдирд╣ीं рдФрд░ рдзрд░्рдо рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╣ैं।

18. рдЕрдм рдЬो рдкाрдк рдХे рджोрд╖ी рд╣ैं, рдЙрдирдХे рд╕ाрде рд╡ैрд╕ा рд╣ी рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рдиा рдЬैрд╕ा рд╡рд╣ां рдХे рдм्рд░ाрд╣्рдордгों рдХे рд╕ाрде рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬो рд╡िрдЪाрд░рд╢ीрд▓, рдзाрд░्рдоिрдХ, рдХ्рд░ूрд░ рдирд╣ीं рдФрд░ рдзрд░्рдо рдХे рдк्рд░рддि рд╕рдорд░्рдкिрдд рд╣ैं।

19. рдпрд╣ рдиिрд╖ेрдзाрдЬ्рдЮा рд╣ै. рдпрд╣ी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╣ै. рдпрд╣ी рд╡ेрджों рдХा рд░рд╣рд╕्рдп рд╣ै। рдпрд╣ рдЖрджेрд╢ рдХा рд╢рдм्рдж рд╣ै. рдЗрд╕ рдкрд░ рдирдЬрд░ рд░рдЦрдиी рдЪाрд╣िрдП. рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдпрд╣ рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рдпोрдЧ्рдп рд╣ै।

рдм्рд░рд╣्рдоाрдиंрдж-рд╡рд▓्рд▓ी

рдУрдо। рд╡рд╣ рд╣рдо рджोрдиों (рд╢िрдХ्рд╖рдХ рдФрд░ рд╢िрд╖्рдп) рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ें। рдРрд╕ा рд╣ो рдХि рд╣рдо рджोрдиों (рдоुрдХ्рддि рдХे) рдЖрдиंрдж рдХा рдЖрдиंрдж рдЙрдаा рд╕рдХें। рдЖрдЗрдП рд╣рдо рджोрдиों рдзрд░्рдордЧ्рд░ंрдеों рдХा рд╕рд╣ी рдЕрд░्рде рдЬाрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░ें। рд╣рдоाрд░ी рд╢िрдХ्рд╖ा рд╢ाрдирджाрд░ рд╣ो. рд╣рдо рдХрднी рдПрдХ рджूрд╕рд░े рд╕े рдЭрдЧрдб़ा рди рдХрд░ें! рдУрдо рд╢ांрддि, рд╢ांрддि, рд╢ांрддि!

20. рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЬ्рдЮाрддा рдкрд░рдордЧрддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।

21. рдм्рд░рд╣्рдо рд╕рдд्рдп, рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдиंрдд рд╣ै। рдЬो рдЗрд╕े рд╣ृрджрдп рдоें рдЫिрдкा рд╣ुрдЖ рдЬाрдирддा рд╣ै, рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡рдЬ्рдЮ рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдЕрдкрдиी рд╕рднी рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рдХो рддुрд░ंрдд рдФрд░ рдмिрдиा рдХिрд╕ी рдХ्рд░рдо рдХे рдорд╣рд╕ूрд╕ рдХрд░рддा рд╣ै।

22. рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рд╕े рдЖрдХाрд╢ (рдИрдерд░) рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рд╣ै; рдЕрдХाрд╕ा рд╕े, рд╡ाрдпु; рд╡ाрдпु, рдЕрдЧ्рдиि рд╕े; рдЕрдЧ्рдиि, рдЬрд▓ рд╕े; рдЬрд▓ рд╕े, рдкृрде्рд╡ी рд╕े; рдкृрде्рд╡ी рд╕े, рдЬрдб़ी-рдмूрдЯिрдпों, рдкौрдзों рдФрд░ рд╕рдм्рдЬिрдпों рд╕े; рдЬрдб़ी-рдмूрдЯिрдпों рдЖрджि рд╕े рдмрдиे рднोрдЬрди рд╕े; рднोрдЬрди рд╕े, рдпाрд░. рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдордиुрд╖्рдп рднोрдЬрди рдХे рд╕ाрд░ рд╕े рдмрдиा рд╣ै। рднौрддिрдХ рдЕрд╡рддाрд░ рдХे рдЕрдкрдиे рд╣िрд╕्рд╕े рд╣ोрддे рд╣ैं, рдЬैрд╕े рд╕िрд░, рджाрдПं рдФрд░ рдмाрдПं рд╣िрд╕्рд╕े, рдзрдб़, рдЖрдзाрд░, рдЖрджि।

23. рдм्рд░ाрд╣्рдордг рдЖрдкрдХा рдЕрдкрдиा рд╕्рд╡ рдпा рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдпрд╣ рдЬ्рдЮाрди рдХी рд╡рд╕्рддु рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддी. рдпрд╣ рд╕рджैрд╡ рд╕ाрдХ्рд╖ी рд╡िрд╖рдп рд╣ै।

24. рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиे рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдз्рдпाрди рдФрд░ рдиिрд░्рд╡िрдХрд▓्рдк-рд╕рдоाрдзि рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдкूрд░्рдг-рдЪेрддрдиा рдХे рд╕ाрде рдПрдХрд░ूрдк рд╣ोрдиा,

рдордиुрд╖्рдп рдХे рдкांрдЪ рдХोрд╖

25. рдкृрде्рд╡ी рдкрд░ рдоौрдЬूрдж рд╕рднी рдк्рд░ाрдгी рднोрдЬрди рд╕े рдкैрджा рд╣ुрдП рд╣ैं। рдлिрд░ рд╡े рднोрдЬрди рдж्рд╡ाрд░ा рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं: рдлिрд░, рдлिрд░, рднोрдЬрди (рдкृрде्рд╡ी) рдкрд░ рд╡े рдЕंрдд рдоें рдЬाрддे рд╣ैं। рддो, рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рднोрдЬрди рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдоें рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рд╕рднी рдХे рд▓िрдП рдФрд╖рдзि рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬो рд▓ोрдЧ рдЕрди्рди рдХो рдм्рд░рд╣्рдо рдоाрдирдХрд░ рдЙрд╕рдХी рдкूрдЬा рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЙрди्рд╣ें рд╕ाрд░ा рдЕрди्рди рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЕрди्рди рд╕े рд╣ी рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрддा рд╣ै; рдкैрджा рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡े рднोрдЬрди рд╕े рдмрдв़рддे рд╣ैं। рднोрдЬрди рдк्рд░ाрдгी рднी рдЦाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡рд╣ рднी рдЙрди्рд╣ें рдЦाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рдЕрди्рди рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЕрди्рди рдХे рд░рд╕ рд╕े рдмрдиी рдЙрд╕ (рдЖрдд्рдоा) рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा, рднीрддрд░ рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рд╣ै, рдЬो рдк्рд░ाрдг рд╕े рдмрдиी рд╣ै। рдЙрд╕ी рд╕े рдпрд╣ рднрд░ рдЬाрддा рд╣ै. рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгрдордп рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдкुрд░ुрд╖ рд╕्рд╡рд░ूрдк рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоाрдирд╡ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдкूрд░्рд╡ рдХे рдоाрдирд╡ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рд╣ै। рдЙрд╕рдоें рд╕े рдк्рд░ाрдг рд╣ी рдк्рд░рдзाрди рд╣ै; рд╡्рдпाрди рджрдХ्рд╖िрдгрдкंрдеी (рдкрдХ्рд╖); рдЕрдкाрди рд╡ाрдо рдкंрдЦ (рдкрдХ्рд╖); рдЕрдХाрд╕ा рдЯ्рд░ंрдХ (рд╢рд░ीрд░); рдкृрде्рд╡ी, рдкूँрдЫ, рд╕рд╣ाрд░ा।

26. рдЕрди्рдирдордп рдХोрд╕ рдк्рд░ाрдгрдордп рдФрд░ рд╢ेрд╖ рдЪाрд░ рдХोрд╕ рд╕े рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै। рдк्рд░ाрдгрдордп рдХोрд╕ рддीрди рдХोрд╕, рдордиोрдордп рджो рдХोрд╕ рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордп рдПрдХ рдХोрд╕ рд╕े рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै।

27. рдк्рд░ाрдг рд╕े рд╣ी рджेрд╡рддा рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं, рдордиुрд╖्рдп рдФрд░ рдкрд╢ु рднी рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं। рдк्рд░ाрдг рд╡рд╕्рддुрддः рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬीрд╡рди рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рд╕ाрд░्рд╡рднौрдо рдЬीрд╡рди рдЕрдерд╡ा рд╕рдмрдХा рдЬीрд╡рди рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬो рд▓ोрдЧ рдк्рд░ाрдг рдХी рдкूрдЬा рдХрд░рддे рд╣ैं рд╡े рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЬीрд╡рди рдЕрд╡рдзि рдпा рдЬीрд╡рди рдХी рдкूрд░्рдг рдЕрд╡рдзि рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддे рд╣ैं।

28. рдЙрд╕ рдкूрд░्рд╡ (рдЕрди्рдирдордпाрдд्рдоा) рдХा рдпрд╣ (рдк्рд░ाрдг-рдордпाрдд्рдоा) рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдк्рд░ाрдг рд╕े рдиिрд░्рдоिрдд рдк्рд░ाрдгрдордп рд╕्рд╡ंрдп рд╕े рднिрди्рди рдорди рд╕े рдиिрд░्рдоिрдд рдПрдХ рдФрд░ рд╕्рд╡ंрдп рд╣ै। рдЙрд╕ рд╕्рд╡рдиिрд░्рдоिрдд рдорди рд╕े рдпрд╣ (рдк्рд░ाрдгрдордп) рднрд░ рдЬाрддा рд╣ै। рдордиुрд╖्рдп рдХा рд╕्рд╡рд░ूрдк рднी рдпрд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдоाрдирд╡ рд╕्рд╡рд░ूрдк рдкूрд░्рд╡ рдХे рдЕрдиुрд░ूрдк рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдпрдЬुрд╕ рдк्рд░рдоुрдЦ рд╣ै। рд░िрдХ рджाрд╣िрдиी рдУрд░ (рдкंрдЦ) рд╣ै। рд╕рдорди рдмाрдпां рднाрдЧ (рдкंрдЦ) рд╣ै, рдиिрд╖ेрдзाрдЬ्рдЮा (рдЖрджेрд╢) рдзрдб़ (рд╢рд░ीрд░) рд╣ै। рдЕрдерд░्рд╡ंрдЧिрд░рд╕ рдкूँрдЫ рд╣ै, рдЖрдзाрд░ рд╣ै।

29. рдордиोрдордп рд╕्рд╡ рдк्рд░ाрдгрдордп рдХा рдЖंрддрд░िрдХ рд╕्рд╡ рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгрдордп рдХोрд╢ рдоें рд╡्рдпाрдк्рдд рд╣ै।

30. рдЬрд╣ाँ рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪे рдмिрдиा рд╣ी рд╕ाрд░ी рд╡ाрдгी рдорди рдХे рд╕ाрде рд╡ाрдкрд╕ рд▓ौрдЯ рдЬाрддी рд╣ै, рдЬो рдЙрд╕ рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЖрдиंрдж рдХो рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдХिрд╕ी рднी рд╕рдордп рдбрд░ рдирд╣ीं рд▓рдЧрддा। рдпрд╣ рдорди рдкूрд░्рд╡ рдХी рдоूрд░्рдд рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдк्рд░ाрдгрдордп рдоें рд╕े, рдпрд╣, рдЕрд░्рдеाрдд् рдордиोрдордп, рд╕्рд╡рдпं рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рдк्рд░ाрдгрдордп рд╣ै।

31. рдорди рд╕े рдмрдиी рдЖрдд्рдоा рд╕े рднिрди्рди рдПрдХ рдФрд░ рдЖंрддрд░िрдХ рдЖрдд्рдоा рд╣ै рдЬो рдЬ्рдЮाрди (рд╡िрдЬ्рдЮाрди) рд╕े рдмрдиी рд╣ै। рдЙрд╕ी рд╕े рдпे рднрд░ рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрд╕рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХा рдЖрдХाрд░ рднी рд╣ै। рдЙрд╕ рдоाрдирд╡ рдЖрдХृрддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рдЗрд╕рдХा рдоाрдирд╡ рд░ूрдк рд╣ै। рдЖрд╕्рдеा рдЗрд╕рдХा рд╕िрд░ рд╣ै. рдзाрд░्рдоिрдХрддा (рдЛрддрдо्) рджाрд╣िрдиा рдкрдХ्рд╖ рдпा рдкंрдЦ рд╣ै। рд╕рдд्рдп (рд╕рдд्рдпрдо्) рдмाрдпां рднाрдЧ рдпा рдкंрдЦ рд╣ै। рдпोрдЧ (рдПрдХाрдЧ्рд░рддा, рдз्рдпाрди) рддрдиा (рд╕्рд╡рдпं) рд╣ै। рд╢рдХ्рддि (рдорд╣ाрд╕) рдкूँрдЫ рд╣ै, рдЖрдзाрд░ рд╣ै।

32. рдордиोрдордп-рдХोрд╢ рд╡ृрдд्рддि рдпा рд╡िрдЪाрд░ों рд╕े рдмрдиा рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгрдордп-рдХोрд╢ рд╕े рднी рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╣ै। рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгрдордп-рдХोрд╢ рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рддो рдпрд╣ рдк्рд░ाрдгрдордп-рдХोрд╢ рдХा рдЖंрддрд░िрдХ рд╕्рд╡ рд╣ै।

33. рдЬ्рдЮाрди рдХрд░्рдо рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде рдпрдЬ्рдЮ рднी рдХрд░ाрддा рд╣ै। рд╕рднी рджेрд╡рддा рдЬ्рдЮाрди рдХो рд╕рдмрд╕े рдмрдб़े рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдкूрдЬрддे рд╣ैं। рдпрджि рдХोрдИ рдордиुрд╖्рдп рдЬ्рдЮाрди рдХो рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдирддा рд╣ै, рдФрд░ рдпрджि рд╡рд╣ рдЗрд╕рд╕े рд╡िрдоुрдЦ рдирд╣ीं рд╣ोрддा рд╣ै, рддो рд╡рд╣ рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЕрдкрдиे рдкाрдкों рдХा рдд्рдпाрдЧ рдХрд░рдХे рд╕рднी рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै।

34. рдЙрд╕ (рдкूрд░्рд╡) рдоें рд╕े, рдпрд╣ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рд╕े рднिрди्рди, рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдиिрд░्рдоिрдд (рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордп) рднीрддрд░ рдПрдХ рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рд╣ै, рдЬो рдЖрдиंрдж рд╕े рдиिрд░्рдоिрдд рд╣ै। рдЙрд╕ी рд╕े рдпрд╣ рднрд░ рдЬाрддा рд╣ै. рдЗрд╕рдоें рдордиुрд╖्рдп рдХा рдЖрдХाрд░ рднी рд╣ै। рдЙрд╕ рдоाрдирд╡ рдЖрдХृрддि рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рдЗрд╕рдХा рдоाрдирд╡ рд░ूрдк рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдк्рд░ेрдо (рдк्рд░िрдпा) рдк्рд░рдзाрди рд╣ै। рдЬॉрдп (рдоोрдбा) рджाрд╣िрдиी рдУрд░ (рдкंрдЦ) рд╣ै। рдбिрд▓ाрдЗрдЯ (рдк्рд░рдоोрджा) рдмाрдИं рдУрд░ (рдкंрдЦ) рд╣ै। рдЖрдиंрдж (рдЖрдиंрдж) рддрдиा (рд╕्рд╡рдпं) рд╣ै। рдм्рд░рд╣्рдо рдкूँрдЫ рд╣ै, рд╕рд╣ाрд░ा рд╣ै।

35. рдк्рд░िрдпा рдХिрд╕ी рд╕ुрдЦрдж рд╡рд╕्рддु рдХो рджेрдЦрдиे рдоें рдк्рд░ेрдо рд╣ै. рдоोрдбा рдЖрдиंрдж рд╣ै, рд╡рд╕्рддु рдкрд░ рдХрдм्рдЬ़ा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рд╕ंрддुрд╖्рдЯि। рдк्рд░рдоोрдж рдЖрдиंрдж рд╣ै, рдорд╣ाрди рд╕ंрддुрд╖्рдЯि рд╣ै, рд╡рд╣ी рдЖрдиंрдж рддीрд╡्рд░ рд╣ै рдЬो рддृрдк्рдд рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддा рд╣ै।

36. рдЬрди्рдо рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдЕрди्рдирдордп-рдХोрд╢ рдХे рдЧुрдг рд╣ैं।

37. рднूрдЦ рдФрд░ рдк्рдпाрд╕ рдк्рд░ाрдгрдордп-рдХोрд╢ рдХे рдЧुрдг рд╣ैं।

38. рдоोрд╣ (рдн्рд░рдо) рдФрд░ рд╕ोрдХा (рджुःрдЦ) рдордиोрдордп рдХोрд╢ рдХे рдЧुрдг рд╣ैं।

39. рдЖрдд्рдоा рд╕рджैрд╡ рд╢ुрдж्рдз рдФрд░ рдЕрдиाрд╕рдХ्рдд рд╣ै। рдпрд╣ рд╢ाрдж-рдЙрд░्рдоिрд╕ рдпा рд╕ंрд╕ाрд░ рдХे рд╕ाрдЧрд░ рдХी рдЫрд╣ рд▓рд╣рд░ों рд╕े рдмिрд▓्рдХुрд▓ рдоुрдХ्рдд рд╣ै। рдЬрди्рдо, рдоृрдд्рдпु, рднूрдЦ, рдк्рдпाрд╕, рдоोрд╣ рдФрд░ рджुःрдЦ।

40. рдЕрди्рдирдордп-рдХोрд╢ рд╕्рдеूрд▓ рднौрддिрдХ рд╢рд░ीрд░ рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддा рд╣ै। рдк्рд░ाрдгрдордп, рдордиोрдордп рдФрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордп-рдХोрд╢ рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╢рд░ीрд░ рдпा рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╢рд░ीрд░ (рд▓िंрдЧ-рд╢рд░ीрд░) рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЖрдиंрджрдордп-рдХोрд╢ рдХाрд░рдг рд╢рд░ीрд░ (рдХрд░рдг-рд╢рд░ीрд░ा) рдХा рдЧрдарди рдХрд░рддा рд╣ै।

41. рдЬाрдЧ्рд░рдд рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рддीрди рд╢рд░ीрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд╣ैं। рд╕्рд╡рдк्рди рдЕрд╡рд╕्рдеा рдоें рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рд╢рд░ीрд░ рдФрд░ рдХाрд░рдг рд╢рд░ीрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЧрд╣рд░ी рдиींрдж рдХे рджौрд░ाрди рдпрд╣ рдЖрдиंрджрдордп-рдХोрд╢ рдХा рдкрддрд▓ा рдкрд░्рджा рд╣ै рдЬो рд╡्рдпрдХ्рддिрдЧрдд рдЖрдд्рдоा рдХो рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдпा рдм्рд░рд╣्рдо рд╕े рдЕрд▓рдЧ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЖрдиंрджрдордп-рдХोрд╢ рдЧрд╣рд░ी рдиींрдж рдХे рджौрд░ाрди рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╣ोрддा рд╣ै।

рд╕ृрд╖्рдЯि рдХी рдЙрдд्рдкрдд्рддि

42. рдпрджि рдХोрдИ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд╣ीрди рдЬाрдирддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╕्рд╡рдпं рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд╣ीрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдпрджि рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЬाрдирддा рд╣ै, рддो рд╡े рдЙрд╕े рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдоें рдЬाрдирддे рд╣ैं।

43. рдЕрдд: рд╢िрд╖्рдп рдХे рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдк्рд░рд╢्рди рдЙрдарддे рд╣ैं: рдХ्рдпा рд╡рд╣, рдЬो рдирд╣ीं рдЬाрдирддा, рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЫोрдб़рдХрд░ рд╡рд╣ाँ рдЬाрддा рд╣ै? рдЕрдерд╡ा рдХ्рдпा рд╡рд╣, рдЬो рд╕ंрд╕ाрд░ рдЫोрдб़рдиे рдХे рдмाрдж рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЙрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै?

44. рдЙрд╕ рдиे рдЪाрд╣ा, рдоैं рдмрд╣ुрдд рд╣ोрдКं, рдоैं рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдКं। рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддрдк рдХिрдпा. рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдХे рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдпрд╣ рд╕рдм рдХुрдЫ рд╕ाрдордиे рд▓ाрдпा। рдмाрд╣рд░ рд▓ाрдХрд░ рдЙрд╕ рдиे рдЙрд╕ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा; рдЗрд╕рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рдХे, рд╡рд╣ рд╡рд╣ рдмрди рдЧрдпा рдЬो рдк्рд░рдХрдЯ рд╣ै рдФрд░ рдЬो рдк्рд░рдХрдЯ рдирд╣ीं рд╣ै, рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдФрд░ рдЕрдкрд░िрднाрд╖िрдд, рдиिрд╡ाрд╕ рдФрд░ рдЕрдк्рд░рд╡ाрд╕, рдЬ्рдЮाрди рдФрд░ рдЕрдЬ्рдЮाрди, рд╕рдд्рдп рдФрд░ рдЕрд╕рдд्рдп, рдФрд░ рдпрд╣ рд╕рдм рдЬो рд╡िрдж्рдпрдоाрди рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै.

45. рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдоें, рдпрд╣ рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд╣ीрди рдеा। рдЙрд╕ी рд╕े рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡ рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ। рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдЖрдк рд╣ी рдиिрд░्рдоिрдд рд╣ो рдЧрдпा। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕े рд╕्рд╡рдиिрд░्рдоिрдд рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЬो рд╕्рд╡рдпं рдиिрд░्рдоिрдд рдеा, рдпрд╣ी рд╕ाрд░ рд╣ै। рдЗрд╕ рд╕ाрд░ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдХे, рдордиुрд╖्рдп рдзрди्рдп рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै, рдпрджि рд╣ृрджрдп рдХी рдЧुрд╣ा рдоें рдЖрдиंрдж рдоौрдЬूрдж рдирд╣ीं рд╣ोрддा рддो рдХौрди рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддा рдФрд░ рд╕ांрд╕ рд▓ेрддा! рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдЖрдиंрдж рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै। рдЬрдм рдХोрдИ рдЙрд╕ рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд╕ाрде рдПрдХрддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рдЬो рдЕрджृрд╢्рдп, рдиिрд░ाрдХाрд░, рдЕрдкрд░िрднाрд╖िрдд, рдиिрд╡ाрд╕рд╣ीрди рд╣ै, рддो рд╡рд╣ рднрдп рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╣ाрд▓ाँрдХि, рдЬрдм рдХोрдИ рдм्рд░рд╣्рдо рдоें рдеोрдб़ा рд╕ा рднी рднेрдж рдХрд░рддा рд╣ै, рддो рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рднрдп рд╣ोрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ी рднेрдж рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рдХे рд▓िрдП рднрдп рдХा рдХाрд░рдг рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рдФрд░ рдк्рд░рддिрдмिंрдмिрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддा.

рдЖрдиंрдж рдХी рдЙрди्рдирддि

46. рдЙрд╕рдХे рднрдп рд╕े рд╣рд╡ा рдмрд╣рддी рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рднрдп рд╕े рд╣ी рд╕ूрд░्рдп рдЙрдЧрддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рднрдп рд╕े рдкुрдиः рдЗрди्рдж्рд░, рдЕрдЧ्рдиि рдФрд░ рдоृрдд्рдпु рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рдХрд░्рддрд╡्рдп рдкрд░ рдЪрд▓े рдЬाрддे рд╣ैं।

47. рдоाрди рд▓ीрдЬिрдП рдХि рдПрдХ рдпुрд╡ा рд╣ै, рдПрдХ рдЕрдЪ्рдЫा рдпुрд╡ा, рд╢ाрд╕्рдд्рд░ों рдоें рдкाрд░ंрдЧрдд, рдЕрдиुрд╢ाрд╕िрдд, рджृрдв़ рдиिрд╢्рдЪрдпी рдФрд░ рдмрд╣ुрдд рдордЬрдмूрдд। рдоाрди рд▓ीрдЬिрдП рдХि рдпрд╣ рд╕ाрд░ी рдкृрде्рд╡ी рдзрди-рд╕ंрдкрдд्рддि рд╕े рдкрд░िрдкूрд░्рдг рд╣ै। рдпрд╣ рдоाрдирд╡ рдЖрдиंрдж рдХी рдПрдХ рдЗрдХाрдИ рд╣ै। рдпрд╣ी рдоाрдирд╡ рдЖрдиंрдж рдХा рдкैрдоाрдиा рд╣ै।

48. рдоाрдирд╡ рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा рдоाрдирд╡ рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

49. рдоाрдирд╡ рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рджिрд╡्рдп рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

50. рджिрд╡्рдп рдЧंрдзрд░्рд╡ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рд▓ंрдмे рд╕рдордп рддрдХ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдкिрддрд░ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХी рдЗрдХाрдИ рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдоें рдЫंрдж рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

51. рд▓ंрдмे рд╕рдордп рддрдХ рд░рд╣рдиे рд╡ाрд▓े рдкिрддрд░ों рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдоें рдкैрджा рд╣ुрдП рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдоें рдЫंрджिрдд рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдоुрдХ्рдд рд╣ै рдЕрд░рдоाрди।

52. рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдоें рдЬрди्рдоे рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рдХрд░्рдо-рджेрд╡ों рдХे рд░ूрдк рдоें рдЬाрдиे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдЬो рдЕрдкрдиे рдмрд▓िрджाрди рдХрд░्рдоों рд╕े рджेрд╡рддा рдмрди рдЧрдП рд╣ैं, рдФрд░ рдПрдХ рдЫंрдж рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै рд╡ेрдж, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

53. рдХрд░्рдо-рджेрд╡ों рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиे рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рдЫंрдж рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै। рджेрд╡рддाрдУं рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा рдЗंрдж्рд░ рдХे рдЖрдиंрдж рдХी рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

54. рдЗंрдж्рд░ рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рдХे рдЖрдиंрдж рдХी рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рд╢्рд▓ोрдХ рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

55. рдмृрд╣рд╕्рдкрддि рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा, рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдХे рдПрдХ рдЫंрдж рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

56. рдк्рд░рдЬाрдкрддि рдХे рдЖрдиंрдж рдХा рд╕ौ рдЧुрдиा рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЖрдиंрдж рдХी рдЗрдХाрдИ-рдоाрдк рд╣ै, рдФрд░ рд╡ेрджों рдоें рдЫंрджिрдд рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЖрдиंрдж рднी рд╣ै, рдЬो рдЗрдЪ्рдЫाрдУं рд╕े рдоुрдХ्рдд рд╣ै।

57. рд╡рд╣ рдЬो рдордиुрд╖्рдп рдоें рд╣ै (рдкुрд░ुрд╖), рдФрд░ рд╡рд╣ рдЬो рд╕ूрд░्рдп рдоें рд╣ै, рдПрдХ рд╣ी рд╣ैं। рдЬो рдЗрд╕े рдЬाрдирддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рд╡िрджा рд╣ोрдХрд░ рдкрд╣рд▓े рдЕрди्рди рд╕े рдмрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдк्рд░ाрдг рд╕े рдмрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдорди рд╕े рдмрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдмुрдж्рдзि рд╕े рдмрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै рдФрд░ рдЕंрдд рдоें рдмुрдж्рдзि рд╕े рдмрдиी рдЗрд╕ рдЖрдд्рдоा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдкрд░рдо рдЖрдиंрдж।

58. рдЬो рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рдЖрдиंрдж рдХो рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рд╕рднी рд╢рдм्рдж рдорди рд╕рд╣िрдд рдЙрд╕ рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪे рдмिрдиा рд╣ी рд▓ौрдЯ рдЬाрддे рд╣ैं, рд╡рд╣ рдХिрд╕ी рднी рдЪीрдЬ़ рд╕े рдирд╣ीं рдбрд░рддा।

59. рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдХे рд╡िрдЪाрд░ рдиिрд╢्рдЪрдп рд╣ी рдЙрд╕े рдХрднी рд╡्рдпрдеिрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддे; рдоैंрдиे рд╡рд╣ рдХाрдо рдХ्рдпों рдирд╣ीं рдХिрдпा рдЬो рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै? рдоैंрдиे рдкाрдк рдХ्рдпों рдХिрдпा рд╣ै?

60. рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬाрдирддा рд╣ै рд╡рд╣ рдЗрди рджोрдиों рдХो рдЖрдд्рдоा рдоाрдирддा рд╣ै। рд╡ाрд╕्рддрд╡ рдоें, рд╡рд╣ рдЗрди рджोрдиों рдХो рдЖрдд्рдоा рдоाрдирддा рд╣ै, рдЬो рдЗрд╕े рдЬाрдирддा рд╣ै।

61. рдЛрд╖ि рд╕рд░्рд╡рдд्рд░ рдЕрдкрдиे рд╕्рд╡рд░ूрдк рдХो рд╣ी рджेрдЦрддा рд╣ै। рдЙрд╕े рд▓рдЧрддा рд╣ै рдХि рдЬो рдХुрдЫ рднी рдоौрдЬूрдж рд╣ै рд╡рд╣ рдФрд░ рдХुрдЫ рдирд╣ीं рдмрд▓्рдХि рдЙрд╕рдХी рдЕрдкрдиी рдЖрдд्рдоा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрд╕े рдХिрд╕ी рднी рдЪीрдЬ़ рд╕े рдХोрдИ рдбрд░ рдирд╣ीं рд▓рдЧрддा.

62. рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЬ्рдЮाрддा рдоाрдирддा рд╣ै рдХि рдЕрдЪ्рдЫे рдФрд░ рдмुрд░े рдПрдХ рд╣ी рдЖрдд्рдоा рдХी рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддिрдпाँ рд╣ैं। рд╕рдж्рдЧुрдг рдФрд░ рдкाрдк рдЙрд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рдирд╣ीं рдХрд░рддे। рд╡े рдЕрдЧрд▓े рдЬрди्рдо рдЙрдд्рдкрди्рди рдирд╣ीं рдХрд░ рд╕рдХрддे. рдЙрд╕े рдПрд╣рд╕ाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рдЕрдХрд░्рддा рдФрд░ рдЕрднोрдХ्рддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рдЖрдд्рдоा рдХ्рд░िрдпाрд╣ीрди рд╣ै рдФрд░ рдорди рд╣ी рд╕рднी рдХाрд░्рдпों рдХा рдХрд░्рддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХी рди рдХोрдИ рдЗрдЪ्рдЫा рд╣ै, рди рдЕрд╣ंрдХाрд░, рди рдХाрдордиा।

рднृрдЧु-рд╡рд▓्рд▓ी

63. рд╡рд░ुрдг рдХे рдкुрдд्рд░ рднृрдЧु рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдкाрд╕ рдкрд╣ुंрдЪे рдФрд░ рдХрд╣ा: рд╣े рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рд╢्рд░ीрдоाрди, рдоुрдЭे рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджीрдЬिрдП।

64. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рд╡рд░ुрдг рдиे) рдЙрдирд╕े (рднृрдЧु рд╕े) рдпрд╣ рдХрд╣ा: рднोрдЬрди, рдк्рд░ाрдг, рдЖंрдЦें, рдХाрди, рдорди рдФрд░ рд╡ाрдгी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ैं।

65. рдЙрд╕ рдиे рдЙрд╕ рд╕े рдЖрдЧे рдХрд╣ा, рдЬिрд╕ рд╕े рдпे рдк्рд░ाрдгी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ुрдП рд╣ैं; рдЬिрд╕рд╕े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдХрд░ рдпे рдк्рд░ाрдгी рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं; рдЬिрд╕рдоें, рдк्рд░рд╕्рдеाрди рдХрд░рддे рд╕рдордп, рд╡े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рддुрдо्рд╣ें рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं рдХि рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै।

66. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рднृрдЧु рдиे) рддрдкрд╕्рдпा рдХी ।

67. рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдХे рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЬाрди рд▓िрдпा рдХि рдЕрди्рди рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि рднोрдЬрди рд╕े рд╣ी рдЗрди рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рд╣ै; рднोрдЬрди рд╕े, рдЬрдм рд╡े рдкैрджा рд╣ोрддे рд╣ैं, рддो рдХ्рдпा рд╡े рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं; рдФрд░, рднोрдЬрди рдоें рдЪрд▓े рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡े рдлिрд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं।

68. рдпрд╣ рдЬाрдирдХрд░ рд╡рд╣ рдлिрд░ рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╡рд░ुрдг рдХे рдкाрд╕ рдЬाрдХрд░ рдмोрд▓ा; рд╣े рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рд╢्рд░ीрдоाрди, рдоुрдЭे рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджीрдЬिрдпे।

69. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рд╡рд░ुрдг рдиे) рдЙрд╕рд╕े рдХрд╣ा; рддрдкрд╕्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рддुрдо рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो। рддрдкрд╕्рдпा рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै.

70. рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддрдкрд╕्рдпा рдХी ।

71. рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж, (рднृрдЧु) рдиे рдЬाрди рд▓िрдпा рдХि рдк्рд░ाрдг рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि рдк्рд░ाрдг рд╕े рд╣ी рдЗрди рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрддा рд╣ै; рдЬрди्рдо рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡े рдк्рд░ाрдг рдж्рд╡ाрд░ा рдЬीрддे рд╣ैं; рдФрд░ рдк्рд░ाрдг рдоें рдк्рд░рд╕्рдеाрди рдХрд░рдХे, рд╡े рдлिрд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं।

72. рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХे рдмाрдж, рд╡рд╣ рдлिрд░ рд╕े рдЖрдЧे рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╡рд░ुрдг рдХे рдкाрд╕ рдЧрдпा рдФрд░ рдХрд╣ा; рд╣े рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рд╢्рд░ीрдоाрди, рдоुрдЭे рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджीрдЬिрдпे।

73. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рд╡рд░ुрдг рдиे) рдЙрд╕рд╕े рдХрд╣ा; рддрдкрд╕्рдпा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рддुрдо рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ो। рддрдкрд╕्рдпा рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै.

74. рднृрдЧु рдиे рддрдкрд╕्рдпा рдХी рдФрд░ рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рд╡िрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдФрд░ рд╡िрдЪाрд░-рд╡िрдорд░्рд╢ рдХे рдмाрдж рд╡े рдЗрд╕ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рдкрд░ рдкрд╣ुंрдЪे рдХि рдк्рд░ाрдг (рдЬीрд╡рди) рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рд╡े рдЗрд╕ рдиिрд╖्рдХрд░्рд╖ рд╕े рдмिрд▓्рдХुрд▓ рднी рд╕ंрддुрд╖्рдЯ рдирд╣ीं рдеे. рдЙрди्рд╣ोंрдиे рд╕ोрдЪा рдХि рдпрд╣ рдк्рд░ाрдг рдм्рд░рд╣्рдо рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा, рдХ्рдпोंрдХि рдпрд╣ рдЕрдмुрдж्рдзिрдоाрди рд╣ै, рдк्рд░рднाрд╡ рд╣ै, рдХाрд░рдг рд╣ै, рдЖрджि рдФрд░ рдЕंрдд рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдЖрдЧे рдХी рд░ोрд╢рдиी рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдлिрд░ рд╕े рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдкाрд╕ рдЧрдпा। рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдкिрддा рдиे, рдлिрд░ рд╕े, рдЙрд╕े рддрдкрд╕्рдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдЗрд╕े рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣ा।

75. рддрдм рднृрдЧु рдиे рддрдкрд╕्рдпा рд╕े рд╕рдордЭा рдХि рдорди рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै, рдХ्рдпोंрдХि рдорди рд╕े рд╣ी рдЗрди рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ुрдЖ рд╣ै; рдЬрди्рдо рд▓ेрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡े рдорди рд╕े рдЬीрддे рд╣ैं; рдФрд░ рдЪрд▓े рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж, рдорди рдоें, рд╡े рдлिрд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं।

76. рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХे рдмाрдж, рд╡рд╣ рдлिрд░ рд╕े рдЖрдЧे рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╡рд░ुрдг рдХे рдкाрд╕ рдЧрдпा рдФрд░ рдХрд╣ा; рд╣े рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рд╢्рд░ीрдоाрди, рдоुрдЭे рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджीрдЬिрдпे।

77. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рд╡рд░ुрдг рдиे) рдЙрд╕рд╕े рдХрд╣ा; рддрдкрд╕्рдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиे рдХा рдк्рд░рдпрдд्рди рдХрд░ो। рддрдкрд╕्рдпा рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै.

78. рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддрдкрд╕्рдпा рдХी,.

79. рднृрдЧु рдиे рд╕ोрдЪा рдХि рдорди рдХेрд╡рд▓ рдЕрдиुрднूрддि рдХा рдПрдХ рдЕंрдЧ рдпा рд╕ाрдзрди рд╣ै, рдЗрд╕рдХी рдХोрдИ рдЖрдд्рдо-рдк्рд░рдХाрд╢ рдирд╣ीं рд╣ै, рдЗрд╕рдХी рд╢ुрд░ुрдЖрдд рдФрд░ рдЕंрдд рд╣ै, рдФрд░ рдЗрд╕рд▓िрдП рдпрд╣ рдм्рд░рд╣्рдо, рдЕрдХाрд░рдг рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рдЗрд╕рд▓िрдП рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЖрдЧे рдХी рд╢िрдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдлिрд░ рд╕े рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╕े рд╕ंрдкрд░्рдХ рдХिрдпा। рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд╣े рдЬाрдиे рдкрд░, рд╡рд╣ рдЗрд╕े рдлिрд░ рд╕े рдХрд░рддा рд╣ै।

80. рддрдм рдЙрди्рд╣ें рд╕рдордЭ рдЖрдпा рдХि рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि рдЬ्рдЮाрди рд╕े рд╣ी рдЗрди рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрддा рд╣ै; рд╡े рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдХрд░ рдЬ्рдЮाрди рд╕े рдЬीрд╡िрдд рд░рд╣рддे рд╣ैं; рдФрд░, рдЬ्рдЮाрди рдоें рдЪрд▓े рдЬाрдиे рдХे рдмाрдж, рд╡े рдлिрд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं।

81. рдпрд╣ рдЬाрдирдиे рдХे рдмाрдж, рд╡рд╣ рдЗрд╕े рдФрд░ рдЬाрдирдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдкिрддा рд╡рд░ुрдг рдХे рдкाрд╕ рдЧрдпा рдФрд░ рдХрд╣ा; рд╣े рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рд╢्рд░ीрдоाрди, рдоुрдЭे рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдЙрдкрджेрд╢ рджीрдЬिрдпे।

82. рдЙрди्рд╣ोंрдиे (рд╡рд░ुрдг рдиे) рдЙрд╕рд╕े рдХрд╣ा: рддрдкрд╕्рдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдм्рд░рд╣्рдо рдХो рдЬाрдирдиा। рддрдкрд╕्рдпा рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै.

83. рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдлिрд░ рд╕े рддрдкрд╕्рдпा рдХी।

84. рднृрдЧु рдХो рдкрддा рдЪрд▓ा рдХि рдЙрдирдХी рдЦोрдЬ рдЙрди्рд╣ें рдкूрд░्рдг рд╕ंрддुрд╖्рдЯि рдирд╣ीं рджे рд╕рдХрддी рдФрд░ рд╡рд╣ рдЬ्рдЮाрди рдм्рд░рд╣्рдо рдирд╣ीं рд╣ो рд╕рдХрддा। рдЙрдирдХा рд╡िрдЪाрд░ рдеा рдХि рдЬ्рдЮाрди рд╣ी рдЬीрд╡ рдХे рд╕рднी рдХрд░्рдоों рдХा рдХाрд░рдХ рд╣ै рдФрд░ рдХрд░्рдоों рдХे рдлрд▓ рдХा рднोрдХ्рддा рднी рд╣ै। рдЕрдд: рд╡рд╣ рдкुрдиः рд░ोрд╢рдиी рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рдкिрддा рдХे рдкाрд╕ рдЧрдпा। рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдЬो рд╕рд▓ाрд╣ рдоिрд▓ी, рд╡рд╣ рдлिрд░ рд╕े, рддрдкрд╕्рдпा рдХрд░рдиे рдХी рдеी।

85. рддрдм рдЙрди्рд╣ोंрдиे рддрдкрд╕्рдпा рд╕े рд╕рдордЭा рдХि рдЖрдиंрдж рд╣ी рдм्рд░рд╣्рдо рд╣ै; рдХ्рдпोंрдХि рдЖрдиंрдж рд╕े рд╣ी рд╕рднी рдк्рд░ाрдгिрдпों рдХा рдЬрди्рдо рд╣ोрддा рд╣ै; рдЬрди्рдо рдкाрдХрд░ рд╡े рдЖрдиंрдж рд╕े рдЬीрддे рд╣ैं; рдФрд░, рдк्рд░рд╕्рдеाрди рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж, рдЖрдиंрдж рдоें, рд╡े рдлिрд░ рд╕े рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рддे рд╣ैं।

86. рдпрд╣ рднृрдЧु рдж्рд╡ाрд░ा рд╕ीрдЦा рдЧрдпा рдФрд░ рд╡рд░ुрдг рдж्рд╡ाрд░ा рд╕िрдЦाрдпा рдЧрдпा рдЬ्рдЮाрди рд╣ै। рдпрд╣ рдкрд░рдо рдЖрдХाрд╢ (рд╣ृрджрдп) рдоें рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ै। рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬाрдирддा рд╣ै рд╡рд╣ рдм्рд░рд╣्рдо рдХे рд╕ाрде рдПрдХ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рдХा рд╕्рд╡ाрдоी рдФрд░ рдЕрди्рди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕ंрддाрди, рдкрд╢ु рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рддेрдЬ рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

рднोрдЬрди рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдиिрд╖ेрдзाрдЬ्рдЮा

87. рднोрдЬрди рдХे рдмाрд░े рдоें рдмुрд░ा рди рдмोрд▓ें। рд╡рд╣ рддुрдо्рд╣ाрд░ी рдк्рд░рддिрдЬ्рдЮा рд╣ोрдЧी.

88. рдк्рд░ाрдг (рдЬीрд╡рди) рднोрдЬрди рд╣ै. рд╢рд░ीрд░ рднोрдЬрди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рд╣ै। рд╢рд░ीрд░ рдк्рд░ाрдг рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै। рдк्рд░ाрдг рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╕्рдеिрд░ рд╣ै। рддो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рднोрдЬрди рдоें рднोрдЬрди рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдЬो рдпрд╣ рдЬाрди рд▓ेрддा рд╣ै рдХि рднोрдЬрди рд╣ी рднोрдЬрди рдоें рд╕्рдеिрд░ рд╣ै, рд╡рд╣ рднрд▓ी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рдХा рд╕्рд╡ाрдоी рдФрд░ рдЕрди्рди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕ंрддाрди, рдкрд╢ु рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рддेрдЬ рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

рдЖрдард╡ां рдЕрдиुрд╡ाрдХ

89. рднोрдЬрди рдХा рддिрд░рд╕्рдХाрд░ рди рдХрд░ें। рдпрд╣ी рд╡्рд░рдд рд╣ै. рдЬрд▓ рд╣ी рднोрдЬрди рд╣ै. рдЕрдЧ्рдиि рдЕрди्рди-рднрдХ्рд╖рдХ рд╣ै। рдЬрд▓ рдоें рдЕрдЧ्рдиि рд╕्рдеिрд░ рд╣ै। рдЕрдЧ्рдиि рдоें рдЬрд▓ рд╕्рдеिрд░ рд╣ै। рдЕрддः рднोрдЬрди рдоें рднोрдЬрди рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै। рдЬो рдпрд╣ рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рднोрдЬрди рд╣ी рднोрдЬрди рдоें рд╕्рдеिрд░ рд╣ै, рд╡рд╣ рднрд▓ी-рднांрддि рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рд╕े рд╕рдоृрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЕрди्рди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕ंрддाрди, рдкрд╢ु рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рддेрдЬ рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

90. рдк्рд░рдЪुрд░ рдоाрдд्рд░ा рдоें рднोрдЬрди рдЗрдХрдЯ्рдаा рдХрд░ें (рдЧрд░ीрдмों рдФрд░ рдпाрдд्рд░िрдпों рдХो рдмांрдЯрдиे рдХे рд▓िрдП)। рдпрд╣ी рд╡्рд░рдд рд╣ै. рдкृрде्рд╡ी рд╣ी рднोрдЬрди рд╣ै. рдЖрдХाрд╢ (рдИрдерд░) рднोрдЬрди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рд╣ै। рдкृрде्рд╡ी рдоें рдЖрдХाрд╢ рд╕्рдеिрд░ рд╣ै। рдЖрдХाрд╢ рдоें рдкृрде्рд╡ी рд╕्рдеिрд░ рд╣ै। рдЕрддः рднोрдЬрди рдоें рднोрдЬрди рдиिрд╢्рдЪिрдд рд╣ै। рдЬो рдпрд╣ рдЬाрдирддा рд╣ै рдХि рднोрдЬрди рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рднोрдЬрди рдоें рд╣ी рд╕्рдеिрдд рд╣ै, рд╡рд╣ рдЕрдЪ्рдЫी рддрд░рд╣ рд╕े рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ै। рд╡рд╣ рдЕрди्рди рд╕े рд╕рдоृрдж्рдз рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЕрди्рди рдХा рднрдХ्рд╖рдХ рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рд╕ंрддाрди, рдкрд╢ु рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рддेрдЬ рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡рд╣ рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдоें рдорд╣ाрди рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै।

91. рдкृрде्рд╡ी рдЖрдХाрд╢ рдоें рд╕्рдеिрдд рд╣ै рдЬो рдЙрд╕рдХे рдКрдкрд░ рдФрд░ рдиीрдЪे рд╣ै। рдкृрде्рд╡ी рдЪाрд░ों рдУрд░ рд╕े рдЖрдХाрд╢ рд╕े рдврдХी рд╣ुрдИ рд╣ै। рдЕрддः рдкृрде्рд╡ी рдЕрди्рди рд╣ै рдФрд░ рдЖрдХाрд╢ рдЕрди्рди рднрдХ्рд╖рдХ рд╣ै। рдИрдерд░ рдЖрдзाрд░ рдпा рдкाрдд्рд░ рд╣ै।

92. рднोрдЬрди рдХे рдмिрдиा рдХोрдИ рднी рдз्рдпाрди рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै. рднोрдЬрди рдХो рдИрд╢्рд╡рд░ рдпा рдм्рд░рд╣्рдо рдоाрдирдХрд░ рдЙрд╕рдХा рдз्рдпाрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдЗрд╕рдХी рдкूрдЬा рдФрд░ рдорд╣िрдоा рдХी рдЬाрдиी рдЪाрд╣िрдП.

93. рдЬो рдХोрдИ рдЖрд╢्рд░рдп рдоांрдЧे, рдЙрд╕े рди рдаुрдХрд░ाрдУ। рдпрд╣ी рд╡्рд░рдд рд╣ै. рдЗрд╕рд▓िрдпे рдордиुрд╖्рдп рдХो рдХिрд╕ी рднी рдк्рд░рдХाрд░ рд╕े рдЕрдзिрдХ рднोрдЬрди рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдпे। рд╡े рдХрд╣рддे рд╣ैं: рдЦाрдиा рддैрдпाрд░ рд╣ै. рдЕрдЧрд░ рдЦाрдиा рдмेрд╣рддрд░ीрди рддрд░ीрдХे рд╕े рдмрдиाрдпा рдЬाрдП рддो рдЙрд╕े (рдоेрд╣рдоाрди рдХो) рдЦाрдиा рднी рдмेрд╣рддрд░ीрди рддрд░ीрдХे рд╕े рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдЕрдЧрд░ рдЦाрдиा рдоीрдбिрдпрдо рддрд░ीрдХे рд╕े рдмрдиाрдпा рдЧрдпा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рднी рдоीрдбिрдпрдо рддрд░ीрдХे рд╕े рдЦाрдиा рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै. рдпрджि рднोрдЬрди рдиिрдо्рдирддрдо рдвंрдЧ рд╕े рдмрдиाрдпा рдЬाрддा рд╣ै рддो рдЙрд╕े рднोрдЬрди рднी рдиिрдо्рдирддрдо рдвंрдЧ рд╕े рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।

94. рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬाрдирддा рд╣ै, рдЙрд╕े рд╡ैрд╕े рд╣ी рдкрд░िрдгाрдо рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддे рд╣ैं।

рдм्рд░рд╣्рдо рдкрд░ рдз्рдпाрди

95. рдм्рд░рд╣्рдо рд╡ाрдгी рдоें рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рдХे рд░ूрдк рдоें, рдк्рд░ाрдг рдФрд░ рдЕрдкाрди рдоें рдЕрдзिрдЧ्рд░рд╣рдгрдХрд░्рддा рдФрд░ рд╕ंрд░рдХ्рд╖рдХ рдХे рд░ूрдк рдоें, рд╣ाрдеों рдоें рдХ्рд░िрдпा рдХे рд░ूрдк рдоें, рдкैрд░ों рдоें рдЧрддि рдХे рд░ूрдк рдоें, рдЧुрджा рдоें рд╕्рд░ाрд╡ рдХे рд░ूрдк рдоें рд░рд╣рддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдордиुрд╖्рдп рдХे рд╕ंрдмंрдз рдоें рдм्рд░рд╣्рдо рдХा рдз्рдпाрди рд╣ै।

96. рдЕрдм рд╕्рд╡рд░्рдЧ рдХे рд╕ंрджрд░्рдн рдоें рдЪिंрддрди рдЖрддा рд╣ै рдЬैрд╕े рдмाрд░िрд╢ рдоें рд╕ंрддुрд╖्рдЯि, рдмिрдЬрд▓ी рдоें рд╢рдХ्рддि, рдорд╡ेрд╢िрдпों рдоें рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि, рд╕िрддाрд░ों рдоें рд░ोрд╢рдиी, рд╕ंрддाрди, рдЕрдорд░рддा рдФрд░ рдЬрдирди рдЕंрдЧ рдоें рдЦुрд╢ी, рдЖрдХाрд╢ рдоें рд╕рдм рдХुрдЫ। .

97. рдЙрд╕े рдЙрд╕ (рдм्рд░ाрд╣्рдордг) рдХा рд╕рд╣ाрд░ा рдоाрдирдХрд░ рдз्рдпाрди рдХрд░рдиा рдЪाрд╣िрдП। рд╡рд╣ рдЕрдЪ्рдЫे рд╕े рд╕рдорд░्рдеिрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрд╕рдХे рдкाрд╕ рднोрдЬрди рдФрд░ рд╡рд╕्рдд्рд░ рдЬैрд╕े рдЬीрд╡рдирдпाрдкрди рдХे рд╕рднी рд╕ाрдзрди рд╣ोंрдЧे। рдЙрд╕े рдорд╣ाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрд╕ рдкрд░ рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рджें। рд╡рд╣ рдорд╣ाрди рдмрди рдЬाрддा рд╣ै. рдЙрд╕े рдорди рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрд╕ рдкрд░ рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рджो। рд╡рд╣ рд╡िрдЪाрд░рд╢ीрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै. рдЙрд╕े рдЙрд╕ рдкрд░ рдЖрд░ाрдзрдиा рдХे рд░ूрдк рдоें рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рджें। рд╕рднी рдЗрдЪ्рдЫाрдПँ рдЙрди्рд╣ें рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░рддी рд╣ैं। рдЙрд╕े рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЙрд╕ рдкрд░ рдз्рдпाрди рдХрд░рдиे рджें। рд╡рд╣ рд╕рд░्рд╡ोрдЪ्рдЪрддा рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рдЙрд╕े рдЙрд╕ рдкрд░ рд╡िрдиाрд╢рдХाрд░ी рдкрд╣рд▓ू рдХे рд░ूрдк рдоें рд╡िрдЪाрд░ рдХрд░рдиे рджें। рд╡े рд╕рднी рд╢рдд्рд░ु рдЬो рдЙрд╕рд╕े рдШृрдгा рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рд╡े рдк्рд░рддिрдж्рд╡ंрдж्рд╡ी рдЬिрди्рд╣ें рд╡рд╣ рдкрд╕ंрдж рдирд╣ीं рдХрд░рддा, рдЙрд╕рдХे рдЪाрд░ों рдУрд░ рдорд░ рдЬाрддे рд╣ैं।

98. рд╡рд╣ рдЬो рдордиुрд╖्рдп рдоें рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рдЬो рд╕ूрд░्рдп рдоें рд╣ै рджोрдиों рдПрдХ рд╣ी рд╣ैं। рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬाрдирддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЗрд╕ рд╕ंрд╕ाрд░ рд╕े рдк्рд░рд╕्рдеाрди рдХрд░ рдЕрди्рдирдордп рд╕्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдк्рд░ाрдгрдордп рд╕्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдордиोрдордп рд╕्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рд╡िрдЬ्рдЮाрдирдордп рд╕्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдлिрд░ рдЖрдиंрджрдордп рд╕्рд╡ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै, рдЬो рдЙрд╕े рдкрд╕ंрдж рд╣ै рд╡рд╣ рдЦाрддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд░ूрдк рдзाрд░рдг рдХрд░рддा рд╣ै। рдХाрдордиा рдХрд░рддा рд╣ै, рджुрдиिрдпा рднрд░ рдоें рдпाрдд्рд░ा рдХрд░рддा рд╣ै, рдФрд░ рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╕ाрдо рдЧीрдд рдЧाрддा рд╣ै:

99. рд╣े рдЕрдж्рднुрдд! рдоैं рднोрдЬрди рд╣ूं, рдоैं рднोрдЬрди рд╣ूं, рдоैं рднोрдЬрди рд╣ूं; рдоैं рдЕрди्рди рдХा рднोрдХ्рддा рд╣ूं, рдоैं рдЕрди्рди рдХा рднोрдХ्рддा рд╣ूं, рдоैं рдЕрди्рди рдХा рднोрдХ्рддा рд╣ूं। рдоैं рдпрд╢ рдХा рд░рдЪрдпिрддा рд╣ूं, рдоैं рдпрд╢ рдХा рд░рдЪрдпिрддा рд╣ूं। рдоैं рдк्рд░рд╕िрдж्рдзि рдХा рд▓ेрдЦрдХ рд╣ूं. рдоैं рд╕рдд्рдп рдХा рдкрд╣рд▓ा рдЬрди्рдо рд╣ूं। рджेрд╡рддाрдУं рд╕े рднी рдкрд╣рд▓े, рдоैं рд╕рдорд╕्рдд рдЕрдорд░рддा рдХा рдХेंрдж्рд░ рд╣ूँ। рдЬो рдоुрдЭे рджेрддा рд╣ै, рд╡рд╣ рдЕрд╡рд╢्рдп рдмрдЪाрддा рд╣ै। рдЬो рдЕрди्рди рдЦाрддा рд╣ै, рдоैं рдЕрди्рди рдЙрд╕े рдЦाрддा рд╣ूँ। рдоैंрдиे рдпрд╣ рд╕ाрд░ा рд╕ंрд╕ाрд░ рдЬीрдд рд▓िрдпा рд╣ै। рдоैं рд╕ूрд░्рдп рдХे рд╕рдоाрди рдк्рд░рдХाрд╢рдоाрди рд╣ूँ। рдЬो рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЬाрдирддा рд╣ै рд╡рд╣ рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рдлрд▓ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЙрдкрдиिрд╖рдж рд╣ै.

100. рдпрд╣ рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рддा рдХा рд╕рдмрдХे рд╕ाрде рдПрдХрддा рдХा рдЧीрдд рд╣ै। рдЛрд╖ि рдЕрдкрдиी рдПрдХрддा рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рддे рд╣ैं।

рд╕ाрднाрд░ @@@@https://www.sivanandaonline.org/?cmd=displaysection&section_id=586

==========





ЁЯХКЁЯП╣рд╕рдордп рдмреЬा рд╣рд░рдЬाрдИ , рд╕рдордп рд╕े рдХौрди рд▓реЬा рдоेрд░े рднाрдИ ЁЯХКЁЯП╣

>> Is Time really painful ?: рдХ्рдпा рд╕рдордп рд╕рдЪрдоुрдЪ рдХрд╖्рдЯрдХाрд░ी рд╣ै? рдпा рд╕рд░्рд╡рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╢िрдХ्рд╖рдХ рд╣ै ?

рдоाँ рдХाрд▓ी - рдорд╣ाрдХाрд▓ - рдЕрдХाрд▓ рдкुрд░ुрд╖ > 'рдХाрд▓ рдпा рд╕рдордп рдХा рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХ рдФрд░ рджाрд░्рд╢рдиिрдХ рджोрдиों рджृрд╖्рдЯिрдпों рд╕े рдорд╣рдд्рд╡ рд╣ै। рд╕рдордп (рдорд╣ाрдХाрд▓) рдЕрджृрд╢्рдп рддो рд╣ै рд╣ी, рдЗрд╕рдХी рдк्рд░рдХृрддि рдХो рд╕рдордЭрдиा рднी рджुрд╖्рдХрд░ рд╣ै

рди рдХाрд▓ो рджрдг्рдбрдоुрдж्рдпрдо्рдп рд╢िрд░ः рдХृрди्рддрддि рдХрд╕्рдпрдЪिрдд् ।

рдХाрд▓рд╕्рдп рдмрд▓рдоेрддाрд╡рдд् рд╡िрдкрд░ीрддाрд░्рдерджрд░्рд╢рдирдо् ॥ -- рдорд╣ाрднाрд░рдд, рд╕рднाрдкрд░्рд╡

рдХाрд▓ рдХिрд╕ी рдХा рдбрдг्рдбे рд╕े рдХिрд╕ी рдХा рд╕िрд░ рдирд╣ीं рддोрдб़рддा। (рдмрд▓्рдХि) рдХाрд▓ рдХा рдмрд▓ рдпрд╣ी рд╣ै рдХि рд╡рд╣ рд╡िрдкрд░ीрддाрд░्рдерджрд░्рд╢рди рдХрд░ाрддा рд╣ै (рдЙрд▓्рдЯा рджिрдЦाрддा рд╣ै / рдмुрдж्рдзिрднेрдж рдХрд░рддा рд╣ै) рдЬिрд╕рд╕े рдордиुрд╖्рдп рдХो рдЧрд▓рдд рд░ाрд╕्рддा рд╣ी рд╕рд╣ी рд▓рдЧрддा рд╣ै рдФрд░ рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рд╡िрдиाрд╢ рдХी рдУрд░ рдмрдврддा рд╣ै।)

рдкुрд░ुрд╖ рдмрд▓ी рдирд╣ीं рд╣ोрдд рд╣ै, рд╕рдордп рд╣ोрдд рдмрд▓рд╡ाрди। 

рднीрд▓рди рд▓ूрдЯीं рдЧोрдкिрдпाँ, рд╡рд╣ी рдЕрд░्рдЬुрди рд╡рд╣ी рдмाрдг।।

рд╡рдХ़्рдд рд╡рдХ़्рдд рдХी рдмाрдд рд╣ै । рдХрднी рдХोрдИ рдмрд▓рд╡ाрди рддो рдХрднी рдХोрдИ рдмрд▓рд╡ाрди । рд╕рдордп рд╣рдоेрд╢ा рдПрдХ рдЬैрд╕ा рдирд╣ीं рд░рд╣рддा,рдХрднी рдЕрдЪ्рдЫा рд╕рдордп рд░рд╣рддा рд╣ै рдФрд░ рдХрднी рд╕рдордп рд╡िрдкрд░ीрдд рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै। рд╡्рдпрдХ्рддि рдЕрдкрдиे рдЕрдЪ्рдЫे рд╕рдордп рдХो рдкрд╣рдЪाрди рдХрд░ рдЙрд╕рдХा рд▓ाрдн рдЙрдаाрдХрд░ рд╕рдлрд▓рддा рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ рд▓ेрддा рд╣ै рдЬिрд╕рд╕े рд╡्рдпрдХ्рддि рдХा рдЬीрд╡рди рд╕्рд╡рд░्рдгिрдо рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХे рд╡िрдкрд░ीрдд рдЬрдм рд╕рдордп рдЕрдЪ्рдЫा рдирд╣ी рд╣ोрддा рддрдм рдЬो рднी рдЕрдЪ्рдЫे рдХाрд░्рдп рдХिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं рдЙрдирдХा рднी рдкрд░िрдгाрдо рдЕрдЪ्рдЫा рдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ीं рд╣ोрддा। рдк्рд░ाрд░рдм्рдз рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдРрд╕ा рд╕рдордп рдХिрд╕ी рддрд░рд╣ рдХाрдЯ рдХрд░,рдЕрдЪ्рдЫे рд╕рдордп рдХी рдк्рд░рддीрдХ्рд╖ा рдХрд░рдиा рд╣ी рдЙрдЪिрдд рд╣ै рд╕рдордп рднी рдХ्рд░िрдпा рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдирд╣ीं, рдмрд▓्рдХि рдоाрдирд╡ рдж्рд╡ाрд░ा рдкूрд░्рд╡ рдоें рдХिрдП рдЧрдП рдХрд░्рдоों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╣ोрддा рд╣ै। рдордд рдХрд░ рдШрдоंрдб рдЗрддрдиा рд╕рдордп рдкрд░ рдХ्рдпोंрдХि ,рдЕрдЧрд░ рдЖрдЬ рд╕рдордп рддेрд░ा рд╣ै, рддो рдХрд▓ рдоेрд░ा рд╣ै !

>>рд╕ंрдд (= CINC рдирд╡рдиीрджा рдЬैрд╕े рдЬीрд╡рдирдоुрдХ्рдд рд╢िрдХ्рд╖рдХ, рдиेрддा рдпा рдкैрдЧрдо्рдмрд░) рдЕрдкрдиे (рдРрд╖рдгाрдУं рдХे ) рд▓िрдП рдирд╣ीं рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рд╡ рд╕рдоाрдЬ рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХे рд▓िрдП рдЬीрддा рд╣ै। рдЧीрддा рдоें рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЕрд░्рдЬुрди рд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं рдХि рддीрдиों рд▓ोрдХ рдоें рдоेрд░े рд▓िрдП рдХोрдИ рд╡рд╕्рддु рдЕрдк्рд░ाрдк्рдд рдирд╣ी рд╣ै। рдлिрд░ рднी рдоैं рд▓ोрдХ рдХрд▓्рдпाрдг рдХे рд▓िрдП рдЖрд▓рд╕्рдп рд░рд╣िрдд рд╣ोрдХрд░ рдХрд░्рдо рдХрд░рддा рд╣ूं। рдЬ्рдЮाрдиी, рд╡िрдж्рд╡ाрди (рдм्рд░рд╣्рдорд╡िрдж) рд╡ рд╕ंрдд рд╕рднी рдорд╣ाрдкुрд░ूрд╖ों  рдХो рдЪाрд╣िрдП рдХि рд╡े рдЕрдкрдиे (рдмुрдж्рдз рдФрд░ рдИрд╕ा рдЬैрд╕े) рдЪрд░िрдд्рд░ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдХрд░्рдоों рдоें рдЖрд╢рдХ्рдд рдордиुрд╖्рдпों рдХो рд▓ोрдХ рдХрд▓्рдпाрдг рдХा рдкाрда - Be and Make  рдкрдв़ाрдП। рдпрд╣ рд╕рд░्рд╡ोрдд्рддрдо рдиिрд╖्рдХाрдо рдХрд░्рдордпोрдЧ рд╣ै

рдоाрддुрд▓ो рдпрд╕्рдп рдЧोрд╡िрди्рджः, рдкिрддा рдпрд╕्рдп рдзрдирдЮ्рдЬрдпः।

рдЕрднिрдорди्рдпुрд░्рд╡рдзं рдк्рд░ाрдк्рддः рдХाрд▓рд╕्рдп рдХुрдЯिрд▓ा рдЧрддिः।

                             - рдирд░ाрднрд░рдг реиренрел

— рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдЬिрд╕рдХे рдоाрдоा рдеे рдФрд░ рдЕрд░्рдЬुрди рдкिрддा, рдЙрд╕ рдЕрднिрдорди्рдпु рдХा рднी рд╡рдз рд╣ुрдЖ। рдХाрд▓ рдХी рдЧрддि рдХुрдЯिрд▓ рд╣ै। 

рд╕ंрддो рднाрдИ рд╕рдордп рдмреЬा рд╣рд░рдЬाрдИ  рд╕рдордпрд╕े рдХौрди  рдмреЬा  рдоेрд░े рднाрдИ।  

рд╕ंрддोрднाрдИ  рд╕рдордп рдмреЬा рд╣рд░рдЬाрдИ    ..рез 

рд░ाрдо рдЕрд░ु рд▓рдЫрдорди  рдмрди рдмрди  рднрдЯрдХे рд╕ंрдЧрдоे рдЬाрдирдХी рдоाрдИ,  

рдХांрдЪрди рдоृрдЧрдХे рдкीрдЫे рджौреЬे  рд╕ीрддा рд╣рд░рдг  рдХрд░ाрдИ। …рд╕ंрддोрднाрдИ। …реи 

рд╕ुрд╡рд░्рдгрдордпी  рд▓ंрдХा рд░ाрд╡рдгрдХी  рдЬाрдХो рд╕рдоंрджрд░ рдЦाрдИ 

рджрд╕ рдорд╕्рддрдХ рдмीрд╕ рднुрдЬा рдХрдЯाрдИ  рдЗреЫ्реЫрдд рдЦाрдХ рдоिрд▓ाрдИ , рд╕ंрддोрднाрдИ   ,рей 

рд░ाрдЬा рдпुрдзिрд╖्рдаिрд░  рдж्рдпूрддрдХ्рд░ीреЬाрдоे  рд╣ाрд░े рдЕрдкрдиे рднाрдИ  

рд░ाрдЬ्рдпाрд╕рди рдзрди рд╕рдо्рдкрдд्рддि  рд╣ाрд░े рдж्рд░ौрдкрджी рд╡рд╕्рдд्рд░  рд╣рд░ाрдИ  ,,рд╕ंрддोрднाрдИ  ..рек 

рдпोрдЧेрд╢्рд╡рд░рдиे рдЧोрдкीрдЧрдгрдХो  рднाрд╡рд╕े рджिрдиी рд╡िрджाрдИ 

рдмाрд╡рдЬूрдж  рдЕрд░्рдЬुрди рдеा рд░рдХ्рд╖рдХ  рдмрдирдоे рдЧोрдкी рд▓ुंрдЯाрдИ   ,,,рд╕ंрддोрднाрдИ  рел

рдЬрдм рддрдХ рд░рд╣ो рджुрдиिрдпाрдоे реЫिंрджा  рдХाрдо рдХрд░ो рдоेрд░े рднाрдИ ,  

рдЗрддрдиा реЫ्рдпाрджा  рдХाрдо рди рдХрд░рдиा  рдХाрдо рддुрдЭे рдЦा рдЬाрдИ  ..рд╕ंрддोрднाрдИ  рем 

рд▓िрдЦрдиा рдкреЭрдиा рдХाрд╡्рдп рдмрдиाрдиा рдпेрддो рд╣ै рдЪрддुрд░ाрдИ,  

рдХाрдо  рдХ्рд░ोрдз рдорди рдмрд╢ рдХрд░  рд▓ेрдиा  рдЕрддि рдХрдаिрди рд╣ै  рднाрдИ  ..рд╕ंрддोрднाрдИ рен 

рдк्рд░ेрдордХा рддंрддु рдЕрддि рдиाрдЬुрдХ рд╣ै рдордд рддोреЬो рдЭрдЯрдХाрдИ 

рдЯूрдЯ рдЬाрдиे рдкрд░  рдЬुреЬрддा рдирд╣ी рд╣ै  рдЬुреЬे рддो рдЧाँрда  рд░рд╣рдЬाрдИ  ..рд╕ंрддोрднाрдИ  ..рео 

рд╢ेрд░рдХो рджंрдбрд╡рдд рдк्рд░рдгाрдо рдХрд░े  рдФрд░ рдЪूрд╣ा рдбрд░ाрдиे рдЬाрдИ

рдРрд╕ेрднी рдЗрди्рд╕ाрди рд╣ोрддे рд╣ै  рд▓ोрдореЬी рдЬैрд╕े рднाрдИ   ,,,рд╕ंрддोрднाрдИ  ….реп 

рд╕рдм рдХोрдИ рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╕рдмрд▓ рдЬрдирдХे рдиिрд░्рдмрд▓рдХे рди рд╕рд╣ाрдИ  

рдкрд╡рди рдЭрдЧाрд╡рдд рдЕрдЧрдирдЬрд╡ाрд▓ा рджीрдкрдХ рджेрдд  рдмुрдЭाрдИ   …рд╕ंрддोрднाрдИ  .... резреж  

рд╕्рдЯेрд╢рди рдКрдкрд░ рдирд░ेंрдж्рд░ рдоोрджी рдмेрдЪрддा рдеा рд╡ो рдЪाрдИ, 

 рд╕рдордпрдиे рдЙрд╕рдХो рд╕ाрде рджिрдпा рддрдм  рдк्рд░рдзाрди рдоंрдд्рд░ी рд╣ो рдЬाрдИ। .рд╕ंрддोрднाрдИ  ..резрез 

======






  







    

 








 

 

рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं:

рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें